Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
07 – 09 Eylül 2019 Günlük İnsan Hakları Raporu
(09/075) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Çatışmalar…
7 Eylül 2019 tarihinde Mardin’in Ömerli ilçesi kırsal alanında güvenlik güçleri ile HPG militanları arasında çıkan çatışmada İl Emniyet Müdürlüğü Özel Harekat Şube Müdürü’nün öldüğü, 1 korucunun ise yaralandığı öğrenildi.
8 Eylül 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Mardin’in Ömerli ilçesine bağlı Sulakdere ve Duygulu kırsal mahalleri ile Nusaybin ilçesine bağlı Büyükkardeş ve Küçükkardeş kırsal mahallerinde ilan edilen sokağa çıkma yasağı sonrasında başlatılan askeri operasyon sonrasında Ömerli ilçesinin kırsal alanında orman yangını çıktığı öğrenildi.
(09/076) Cezaevinde İntihar Girişimi…
6 Eylül 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, kayıp olduğunu iddia ettikleri çocuklarıyla ilgili olarak Halkların Demokratik Partisi (HDP) Diyarbakır il binası önünde eylem yapan aileler arasında kendi ailesi de bulunan ve Bolu F Tipi Cezaevi’nde tutulan Mecrun Akkoyunlu isimli mahpusun ilaç içerek intihar girişiminde bulunduğu öğrenildi. Bolu Devlet Hastanesi’ne kaldırılan Mecrun Akkoyunlu’un tedavisi tamamlandıktan sonra tek kişilik hücreye konulduğu bildirildi.
(09/077) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
Patnos L Tipi Cezaevi’nde tutulan mahpuslar tarafından maruz kaldıkları hak ihlallerine ilişkin kaleme aldıkları mektup 7 Eylül 2019 tarihinde basında yer aldı. Buna göre mahpuslara bir yıldır gazete verilmemekte, mahpuslara ait radyolar toplatılmakta; sosyal, kültürel ve sportif haklar kısıtlanmakta, mahpuslar gardiyanların fiziksel ve sözlü şiddetine maruz kalmakta, aramalar sırasında mahpuslara ait eşyalar dağıtılmakta, çeşmelerden akan su kirli ve kötü kokmakta; mahpuslara sıcak su verilmemekte; dilekçeler işleme konulmamaktadır.
Kayseri Bünyan Kadın Cezaevi’nde tutulan siyasi mahpuslar ile görüşen Mersin Özgürlükçü Hukukçular Derneği Cezaevi Komisyonu üyesi avukatlar, 7 Eylül 2019 tarihine basında yer alan açıklamalarında, söz konusu cezaevinde tutulan kadın siyasi mahpusların son üç ay içinde 2 kez adli mahpusların fiziksel saldırısına maruz kaldığını ve bu saldırılara ilişkin cezaevi idaresi tarafından herhangi bir tedbir alınmadığını ifade edildi . Açıklamada ayrıca mahpuslara Yeni Yaşam gazetesi ile Jineoloji dergisinin verilmediği belirtildi.
(09/078) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusuna Ret Cevabı…
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın ablası, kardeşi ve vasisi ile İmralı adasında tutulan Hamili Yıldırım, Ömer Hayri Konar ve Veysel Aktaş’ın ailelerinin 6 Eylül 2019 tarihinde Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı’na yaptığı görüşme başvurusunun aynı gün içinde 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkındaki Kanun’da yer alan “Hükümlüler hakkında getirilen kısıtlamaları” gerekçe gösterilerek reddedildiği öğrenildi.
(09/079) Diyarbakır, Mardin ve Van Büyükşehir Belediyelerine Kayyım Atanmasına Yönelik Protestolara Polis Müdahalesi ve Engellemesi…
Diyarbakır, Mardin ve Van büyükşehir belediyelerine İçişleri Bakanlığı tarafından kayyım atanmasıyla ilgili olarak 8 Eylül 2019 tarihinde, Ankara’nın Mamak ilçesinde bildiri dağıtan ve aralarında HDP Mamak İlçe Eş Başkanı’nın da olduğu 8 kişi polis tarafından gözaltına alındı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde polisteki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldığı öğrenildi. Gözaltına alınanlara ayrıca 250’şer TL para cezası kesildiği bildirildi. Gözaltına alınanların isimleri: HDP Mamak İlçe Eş Başkanı Nasihat Varlı, Dilan Karaer, Adem Bucağı, Hüseyin Çelik, Celal Ataş, Muhammed Batur, Ercan Özbey, Kazım Coşkun.
8 Eylül 2019 tarihinde kayyım atamaları ile ilgili olarak HDP Batman il örgütü tarafından bastırılan bildirilere ve çıkartmalara il binasına gelen polis tarafından savcılık kararı ile el konuldu.
Kayyım atamaları ile ilgili olarak HDP Genel Merkezi tarafından bastırılan bildiri ve çıkartmalara 8 Eylül 2019 tarihinde HDP İzmir il binasına gelen polis tarafından İzmir Cumhuriyet Savcılığı kararı ile el konulduğu öğrenildi. Cumhuriyet Savcılığı’nın bu kararının söz konusu bildiri ve çıkartmalar hakkında Mardin 2. Sulh Ceza Mahkemesi tarafından alınan toplatma kararına dayandırıldığı bildirildi.
8 Eylül 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Diyarbakır’ın Kayapınar ilçesinde HDP İlçe Eş Başkanı’na ait arabanın polis tarafından durdurulduğu ve araçta yapılan aramada kayyım atamaları ile ilgili bildiri ve çıkartmalara el konulduğu öğrenildi.
Aynı gerekçe ile 8 Eylül 2019 tarihinde İstanbul’un Beylikdüzü ilçesinde eylem yapan HDP üyelerine müdahale eden polis, aralarında HDP Avcılar İlçe Eş Başkanı’nın da olduğu 9 kişiyi gözaltına aldı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde polisteki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldığı öğrenildi. Gözaltına alınanların isimleri: HDP Avcılar İlçe Eş Başkanı Mahmut Cakan, Murat Cakan, Metin Dağ, Alattin Duygun, Ali Çakıl, Mustafa Duman, Mevlut Çalışkan, Mevlüt Yalpazoğlu ve Hüsnü Taş.
Aynı gerekçe ile 7 Eylül 2019 tarihinde HDP Mersin il binasına asılan “Kayyum irade gaspıdır halk iradesi esastır” yazılı pankart polis tarafından valilik yasağı gerekçe gösterilerek indirildi.
Aynı gerekçe ile 5 Eylül 2019 tarihinde Diyarbakır’ın Bağlar ilçesinde yapılan insan zinciri eylemine yönelik polis müdahalesinde gözaltına alınan Lice Belediye Eş Başkanları Tarık Mercan ile Ruken Yılmaz, Diyarbakır Büyükşehir Belediye Meclisi üyeleri Sevim Coşkun ve Şehriban Zohurli’nin de olduğu toplam 7 kişi 6 Eylül 2018 tarihinde polisteki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.
Aynı gerekçe ile 5 Eylül 2019 tarihinde İzmir Alsancak’taki Türkan Saylan Kültür Merkezi önünde yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesi sonrasında fiziksel şiddet kullanılarak gözaltına alınan 3 kişi (Seyri Sokak Muhabiri Oktay İnce, Ahmet Tuğaç ve Aziz Benli) 6 Eylül 2019 tarihinde polisteki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.
(09/080) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 1034 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 6, 7, 8 Eylül 2019 tarihlerinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
6 Eylül 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Acun Karadağ ve Mehmet Dersulu) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Alev Şahin ve Mehmet Dersulu) gözaltına alındığı bildirildi.
7 Eylül 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Alev Şahin ve Mehmet Dersulu) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Acun Karadağ ve Alev Şahin) gözaltına alındığı bildirildi.
8 Eylül 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Mehmet Dersulu ve Alev Şahin) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Nazan Bozkurt ve Merve Demirel) gözaltına alındığı bildirildi.
Buna göre, 6, 7, 8 Eylül 2019 tarihlerinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 12 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde serbest bırakıldığı bildirildi.
(09/081) İstanbul’da Cumartesi Anneleri Buluşmasına Polis Engeli…
7 Eylül 2019 tarihinde, Cumartesi Anneleri’nin İstanbul Galatasaray Meydanı’nda 23 yıldır gerçekleştirdiği buluşmaların 754’üncüsü öncesinde Galatasaray Meydanı’na çıkan tüm sokakları barikatlarla kapatan polis, açıklamanın meydanda yapılmasına izin vermedi. Engelleme üzerine insan hakları savunucuları ve siyasi parti temsilcileri İnsan Hakları Derneği İstanbul Şubesi’nin bulunduğu sokakta bir basın açıklaması yaptı.
(09/082) İstanbul’da İnsan Hakları Savunucularına Polis Engeli…
İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi Hapishane Komisyonu tarafından hasta mahpusların serbest bırakılması talebiyle 7 Eylül 2019 tarihinde 389. kez düzenlenmek istenen “F Oturumu”na, Galatasaray Meydanı’na çıkan tüm sokakları barikatlarla kapatan polis tarafından izin verilmedi. İnsan hakları savunucuları, bu engelleme üzerine İHD İstanbul Şubesi önünde açıklama yaptı.
(09/083) Urfa’da Gözaltına Alınan Belediye Meclisi Üyeleri ve Siyasi Parti Yöneticisi…
29 Ağustos 2019 tarihinde Urfa’da yapılan ev baskınlarında gözaltına alınan ve aralarında HDP’li belediye meclisi üyeleri Fatma Taş Ekmez ve Suphi Koçyiğit ile HDP yöneticisi Vahit Akgün’ün de olduğu 16 kişi, 11’i adli kontrol şartıyla olmak üzere, 6 Eylül 2019 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından serbest bırakıldı.
(09/084) Mersin’de Gözaltına Alınan HDP Gençlik Meclisi Üyeleri…
6 Eylül 2019 tarihinde Mersin’de yapılan ev baskınlarında aralarında HDP Gençlik Meclisi üyelerinin de olduğu 10 kişi gözaltına alındı.
(09/085) İstanbul’da CHP Yöneticisinin Yargılandığı Dava…
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İstanbul İl Başkanı Canan Kaftancıoğlu hakkında sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek İstanbul 37. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 6 Eylül 2019 tarihinde görüldü.
Mahkeme Canan Kaftancıoğlu’nu ‘halkı zincirleme şekilde kin ve düşmanlığa alenen tahrik etme’ suçundan 2 yıl 8 ay, ‘örgüt propagandası yapma’ suçundan 1 yıl 6 ay, ‘Cumhurbaşkanı’na hakaret’ suçundan 2 yıl 4 ay, ‘Türkiye Cumhuriyeti devletini alenen aşağılama’ suçundan 1 yıl 8 ay, ‘kamu görevlisine görevinden dolayı hakaret etme’ suçundan 1 yıl 6 ay 20 gün olmak üzere toplam 9 yıl 8 ay 20 gün hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkemenin verdiği cezada indirime gitmediği öğrenildi.
(09/086) “Bu Suça Ortak Olmayacağız” Bildirisini İmzalayan Akademisyenlerin Yargılandığı Davalar…
“Bu Suça Ortak Olmayacağız” bildirisini imzaladığı gerekçesiyle Iğdır Üniversitesi’nden Arş. Gör. Özlem Şendeniz hakkında 30. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 6 Eylül 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme Özlem Şendeniz’in beraatına karar verdi.
(09/087) “Zor Kullanma Yetkisine İlişkin Sınırın Aşılması” Suçundan Haklarında Dava Açılan Jandarma Personeli…
Diyarbakır’ın Hani ilçesi kırsal alanında 17 Aralık 2018 tarihinde çıkan çatışmada 1 polisin ölmesi sonrasında civar köylerde yapılan operasyonlarda gözaltına alınan Ali İhsan Opçin, Abdulsamet Opçin, Ayhan Opçin ve Tuncay Opçin isimli kişilerin işkence ve diğer kötü muameleye maruz kaldıkları ve bu durumun alınan sağlık raporları ile de tespit edildiği haberi basında yer almıştı.
7 Eylül 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden jandarma personeli Hasan Hüseyin Y., Mevlüd T. ve Murat S. hakkında söz konusu olayla ilgili olarak Hani Cumhuriyet Savcılığı tarafından “zor kullanma yetkisine ilişkin sınırın aşılması” suçundan 6 ay ile 1 yıl arasından değişen sürelerde hapis cezası talebiyle hazırlanan iddianamenin Hani Asliye Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildiği öğrenildi.
(09/088) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
27 Ağustos 2019 tarihinde İstanbul’da yapılan bir baskında gözaltına alınan 2 kişi 6 Eylül 2019 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklandı. Aynı soruşturma kapsamında gözaltına alınan 1 kişi ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
7 Eylül 2019 tarihinde Balıkesir’de hakkında yakalama kararı olan bir eski savcı gözaltına alındı.
(09/089) Ömerli’de Sokağa Çıkma Yasağı…
Mardin Valiliği 7 Eylül 2019 tarihinde yaptığı açıklama ile Ömerli ilçesine bağlı iki kırsal mahallede 7 Eylül 20119 saat 14.00 itibarıyla ikinci bir duyuruya kadar sokağa çıkma yasağı ilan etti. Sokağa çıkma yasağı ilan edilen kırsal mahaller: Sulakdere ve Duygulu.
(09/090) Nusaybin’de Sokağa Çıkma Yasağı…
Mardin Valiliği 7 Eylül 2019 tarihinde yaptığı açıklama ile Nusaybin ilçesine bağlı iki kırsal mahallede 7 Eylül 20119 saat 14.00 itibarıyla ikinci bir duyuruya kadar sokağa çıkma yasağı ilan etti. Sokağa çıkma yasağı ilan edilen kırsal mahaller: Büyükkardeş ve Küçükkardeş.
(09/091) İş Cinayetleri…
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG), 7 Eylül 2019 tarihinde, 2019 yılının Ağustos ayında 14’ü çocuk yaşta, 12’si kadın ve 11’i göçmen olmak üzere en az 148 işçinin çalışırken yaşamını yitirdiğini açıkladı. İSİG’in verilerine göre 2019 yılının ilk 8 ayında iş kazası/iş cinayeti sonucu yaşamını yitiren işçi sayısı en az 1174 oldu.
(09/092) Mardin’de Yasaklanan Etkinlik…
6 Eylül 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Mardin’in Derik ilçesinde belediyeye ait yeni hizmet binasının açılışı dolayısıyla yapılacak konser ve diğer etkinliklere Kaymakamlık tarafından Mardin Valiliği’nin eylem ve gösterilere ilişkin verdiği yasaklama kararı gerekçe gösterilerek izin verilmediği öğrenildi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.