Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
11 Nisan 2019 Günlük İnsan Hakları Raporu
(04/133) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Saldırılar…
10 Nisan 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden Suriye’nin Afrin bölgesinde 31 Mart 2019 tarihinde yaralanan 1 askerin, tedavi gördüğü hastanede 9 Nisan 2019 tarihinde öldüğü öğrenildi.
(04/134) Askerde Şüpheli Ölüm…
10 Nisan 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Tunceli’nin Nazımiye ilçesinde görev yaptığı birlikte arkadaşının silahından çıkan kurşunla yaralandığı iddia edilen uzman çavuş Mahmut Kır’ın kaldırıldığı hastanede 9 Nisan 2019 tarihinde öldüğü öğrenildi.
(04/135) Cezaevinde Kelepçeli Halde Doğum Yapan Kadın…
10 Nisan 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, 5 aylık hamile iken 10 Eylül 2018 tarihinde Bursa’da gözaltına alınıp 10 günlük gözaltı süresi sonrasında tutuklanan ve Elazığ Kadın Cezaevi’nde tutulan Rabia Bıyıklı isimli bir mahpusun, doğum için götürüldüğü hastanede elleri kelepçeli bir halde doğum yaptığı öğrenildi. Rabia Bıyıklı’nın doğumdan sonra bebeği ile birlikte, isteği ve iradesi dışında Elazığ Kadın Cezaevi’nden Kayseri Kadın Cezaevi’ne tek kişilik bir ring aracı içinde sevk edildiği öğrenildi.
Rabia Bıyıklı, basında yer alan mektubunda şunları belirtti: “Hamile olduğum süre içinde bebeğimin sağlık kontrolleri için hastaneye her gittiğimde kelepçe dayatması ile karşı karşıya kaldım. Bu durum bazı koşullarda bebeğimin ve benim kontrollerimin aksamasına sebep oldu. Bu uygulamamanın en ağır boyutunu doğum için hastaneye (Elazığ Fetih Sekin Hastanesi) yatırıldığımda yaşadım. Doğum için hastaneye gittim ve iki gün boyunca hastanede kaldım. Bu iki gün içerisinde kelepçe ile yatağa bağlandım ve normal doğum gerçekleşmediği için yatağa kelepçeli vaziyette iki gün boyunca bana suni sancı verildi. Doğum sancısı gibi bir sancı ile baş etmeye çalışırken ellerimi dahi hareket ettiremiyordum. ‘Kaçma’ ihtimalime karşı bu işkence bana uygulandı (…) Doktorun kelepçenin çıkarılması yönündeki ısrarlarına rağmen rütbeli asker bunu kesinlikle kabul etmedi (…) Bebeğim Mavi 38 günlükken Elazığ Kapalı Hapishanesi’nden Kayseri Kadın Kapalı Hapishanesi‘ne sürgün edildik (…) Elazığ Kadın Kapalı Hapishane reviri doktoru Duygu Özçin tarafından yola çıkabileceğimize dair 15 gün önceden rapor düzenlenmiş ve bu, bir raporun yasal süreci üç günken yapılmış!”
11 Nisan 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden Rabia Bıyıklı’nın ev hapsi verilerek tahliye edildiği öğrenildi.
(04/136) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 883 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 10 Nisan 2019 tarihinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
10 Nisan 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Mahmut Konuk ve Mehmet Dersulu) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Mehmet Dersulu ve Nazan Bozkurt) gözaltına alındığı bildirildi.
Buna göre, 10 Nisan 2019 tarihinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 4 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(04/137) Urfa’da Gözaltına Alınan Belediye Meclis Üyeleri…
10 Nisan 2019 tarihinde Urfa’nın Viranşehir ilçesinde yapılan ev baskınlarında aralarında 31 Mart seçimlerinde Halkların Demokratik Partisi’nden (HDP) belediye meclis üyesi seçilen Celil Cebeci ve Ramazan Diril’in de olduğu 8 kişi gözaltına alındı. Gözaltı gerekçesi öğrenilemedi.
(04/138) Muş’ta Örgüt Propagandası Yapma İddiasıyla Gözaltına Alınan Kişiler…
8 Nisan 2019 tarihinde Muş’un Malazgirt ilçesinde ‘örgüt propagandası yapma’ iddiasıyla gözaltına alınan 7 kişi, 10 Nisan 2019 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından serbest bırakıldı.
(04/139) “Bu Suça Ortak Olmayacağız” Bildirisini İmzalayan Akademisyenlerin Yargılandığı Davalar…
“Bu Suça Ortak Olmayacağız” bildirisini imzaladıkları gerekçesiyle 5 akademisyen (Boğaziçi Üniversitesi’nden Doç. Dr. Koray Çalışkan ve Z.U., Marmara Üniversitesi’nden Arş. Gör. Hülya Dinçer, Kadir Has Üniversitesi’nden Yrd. Doç. Dr. Gülşah Kurt ve Boğaziçi Üniversitesi’nden doktora öğrencisi Ömer Faruk Yekdeş) hakkında 37. Ağır Ceza Mahkemesi’nde ayrı ayrı açılan davaların görülmesine 10 Nisan 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme ‘örgüt propagandası yapma’ suçundan Koray Çalışkan’ı 2 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırdı ve cezayı ertelemedi. Mahkeme aynı gerekçeyle Gülşah Kurt ile Hülya Dinçer’i 1 yıl 3 ay ve Ömer Faruk Yekdeş ile Z.U.’yu 1 yıl 6 ay hapis cezası ile cezalandırdı ve hükmün açıklanmasını geri bıraktı.
Aynı gerekçe ile ODTÜ’den Doç. Dr. Elif Akbostancı hakkında İstanbul 25. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 10 Nisan 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme dava ile ilgili yetkisizlik kararı vererek dava dosyasının Ankara Nöbetçi Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderilmesine hükmetti.
Aynı gerekçe ile Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi’nden Arş. Gör. Serdar Kıyak hakkında İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 10 Nisan 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme dava ile ilgili yetkisizlik kararı vererek dava dosyasının Muğla Nöbetçi Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderilmesine hükmetti.
(04/140) Özgür Gündem Ana Davası…
KHK ile kapatılan Özgür Gündem gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Zana Kaya, Sorumlu Yazı İşleri Müdürü İnan Kızılkaya, imtiyaz sahibi Kemal Sancılı, Yayın Danışma Kurulu üyeleri Aslı Erdoğan, Necmiye Alpay, Filiz Koçali, Ragıp Zarakolu, Bilge Aykut ile yazar Eren Keskin hakkında İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 10 Nisan 2019 tarihinde devam edildi.
Mahkeme Kemal Sancılı’nın adli kontrol şartıyla tahliyesine karar verdi. Kemal Sancılı, hakkında başka bir davadan kesinleşmiş hapis cezası olduğu için tahliye edilmedi. Mahkeme ayrıca Eren Keskin hakkındaki dava dosyasının İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan dava ile birleştirilmesi için müzekkere yazılmasına karar vererek duruşmayı 3 Temmuz 2019 tarihine erteledi.
(04/141) İstanbul’da Yargılanan Gazete Çalışanları…
KHK ile kapatılan Özgürlükçü Demokrasi gazetesinin 5’i tutuklu (Hicran Ürün, Reyhan Hacıoğlu, Mehmet Ali Çelebi, İshak Yasul ve İhsan Yaşar) 14 çalışanı hakkında İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 10 Nisan 2019 tarihinde devam edildi.
Esas hakkındaki mütalaasını açıklayan savcı, Hicran Ürün, İhsan Yaşar, Pınar Tarlak, Mehmet Ali Çelebi, İshak Yasul ve Reyhan Hacıoğlu’nun ‘örgüt üyesi olma’ ve ‘zincirleme olarak örgüt propagandası yapma’ suçlarından; Ramazan Sola ve Mizgin Fendik’in ‘örgüt üyesi olmamakla birlikte bilerek ve isteyerek örgüte yardım etme’ suçlarından cezalandırılmasını talep etti.
Savunmaların ardından mahkeme İshak Yasul ve Hicran Ürün’ün adli kontrol şartıyla tahliyesine karar vererek duruşmayı 28 Haziran 2019 tarihine erteledi.
(04/142) Aydın’da Gazeteci ve EMEP Yöneticisinin Yargılandığı Dava…
Emek Partisi’nin (EMEP) Afrin operasyonuyla ilgili basın açıklamasını haberleştiren, Aydın’ın Didim ilçesinde yayınlanan Didim Özgür Ses gazetesinden Mustafa Öge, Mavi Didim gazetesi muhabirleri Erdem Özden ile Ergün Korkmaz ve Emek Partisi Didim İlçe Başkanı Kazım Temiz hakkında “Halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik etme” iddiasıyla Didim 1. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 10 Nisan 2019 tarihinde görüldü. Savunmaların ardından mahkeme tüm sanıkların beraatına karar verdi.
(04/143) Aydın’da Yargılanan Siyasi Parti Üye ve Yöneticileri…
Aralarında Barış ve Demokrasi Partisi (BDP) üye ve yöneticilerinin de olduğu 32 kişi hakkında Aydın Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 10 Nisan 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme 19 sanığı örgüt üyesi olma suçundan 6 yıl 3 ay ile 7 yıl 6 ay arasında değişen oranlarda hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme ‘örgüt propagandası yapma’ suçundan 8 sanıkla ilgili verilen cezalarda hükmün açıklanmasını geri bıraktı. Mahkeme 4 sanığın beraatına, yargılama sırasında yaşamını yitiren bir sanık ile ilgili davanın düşürülmesine karar verdi.
(02/144) Berkin Elvan Davası…
Gezi Parkı eylemleri sırasında, İstanbul’un Beyoğlu ilçesine bağlı Okmeydanı semtinde 16 Haziran 2013 tarihinde, polisin attığı gaz fişeği ile yaralanan ve tedavi gördüğü hastanede 11 Mart 2014 tarihinde hayatını kaybeden Berkin Elvan’ın öldürülmesiyle ilgili, İstanbul 17. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 10 Nisan 2019 tarihinde devam edildi.
Mahkemenin bugünkü duruşmasında Berkin Elvan’ın yaralandığı İstanbul Okmeydanı’ndaki Mithatpaşa Caddesi Gaziler Sokak’ta keşif işlemi yapıldı. Keşif işlemine davanın tanığı Deniz Tarlak’ın da katıldığı öğrenildi.
Mahkeme duruşmayı 8 Mayıs 2019 tarihine erteledi.
(09/145) Mehmet Ayvalıtaş Davası…
Gezi Parkı eylemleri sırasında, 3 Haziran 2013 tarihinde, İstanbul’un Ümraniye ilçesinde TEM otoyolu üzerinde gerçekleşen yürüyüş sırasında bir aracın çarpması sonucu yaşamını yitiren Mehmet Ayvalıtaş’ın ölümüne ilişkin İstanbul Anadolu 8. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 10 Nisan 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme, iş yoğunluklarını gerekçe göstererek ek süre talebinde bulunan bilirkişilere 15 gün ek süre verilmesine, bu süre içinde raporun hazırlanmaması durumunda haklarında görevi ihmalden suç duyurusunda bulunulmasına karar verdi ve duruşmayı 2 Haziran 2019 tarihinde erteledi.
(04/146) Eskişehir’de ‘Cumhurbaşkanı’na Hakaret’ İddiasıyla Yargılanan Kişi…
Mehmet Emin Erincek isimli bir kişi hakkında ‘sosyal medya paylaşımlarında Cumhurbaşkanı’na hakaret ettiği’ iddiasıyla Eskişehir 8. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 10 Nisan 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme Mehmet Emin Erincek’i 8 bin 840 TL para cezası ile cezalandırdı ve hükmün açıklanmasını geri bıraktı.
(04/147) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
10 Nisan 2019 tarihinde Deniz Kuvvetleri Komutanlığı personeline yönelik Ankara merkezli bir soruşturma kapsamında aralarında muvazzaf askerlerin de olduğu 15 kişi; Mardin merkezli bir soruşturma kapsamında aralarında muvazzaf askerlerin de olduğu 14 kişi; Balıkesir’de yapılan ev baskınlarında 16 kişi gözaltına alındı.
(04/148) 31 Mart Seçimleri…
Yüksek Seçim Kurulu (YSK) 10 Nisan 2019 tarihinde KHK ile ihraç edilmiş olup 31 Mart seçimlerinde belediye başkanı seçilen bazı isimlere mazbatalarının verilmemesine karar verdi. YSK mazbataların seçimlerde ikinci sırada yer alan isimlere verilmesine hükmetti.
YSK’nin bu kararı uyarınca mazbatasını alamayacak olan 6 belediye başkanı: Van’ın Edremit ilçesinde Gülcan Kaçmaz Sayyiğit; Van’ın Tuşba ilçesinde Yılmaz Berki; Van’ın Çaldıran ilçesinde Leyla Atsak; Diyarbakır’ın Bağlar ilçesinde Zeyyat Ceylan; Kars’ın Dağpınar beldesinde Abubekir Erkmen; Erzurum’un Tekman ilçesinde Müzahit Karakuş.
(04/149) Etkinliklerin Yasaklandığı İl…
Van Valiliği 10 Nisan 2019 tarihinde yaptığı açıklama ile il sınırları içinde açık alanlarda düzenlenecek miting, yürüyüş, toplantı ve toplanmalar, basın açıklaması, oturma eylemi, stant açma vb. her türlü eylem ve etkinliğin 11 Nisan 2019 ile 17 Nisan 2019 tarihleri arasında yasaklandığını duyurdu.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, T724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.