Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
5 Temmuz 2019 Günlük İnsan Hakları Raporu
(07/062) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Saldırılar…
4 Temmuz 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi sınırları içinde yer alan Zap bölgesine yönelik 3 Temmuz 2019 tarihinde Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) tarafından gerçekleştirilen hava bombardımanında 2 HPG militanının öldüğü öğrenildi.
(07/063) Cezaevinde Ölen Mahpus…
3 Temmuz 2019 tarihinde tutulduğu Kandıra 2 Nolu F Tipi Cezaevi’nde ölen İrfan Kılıç’ın (32) ailesi tarafından yapılan açıklamada Kılıç’ın intihar ettiği iddiaları reddedildi ve konuyla ilgili olarak suç duyurusunda bulunacakları belirtildi.
İrfan Kılıç’ın abisi Hüsamettin Kılıç, 4 Temmuz 2019 tarihinde basında yer alan açıklamasında şunları belirtti: “İrfan’ı gördüğümüzde vücudunda yanıklar olmadığını fark ettik. Vücudundaki kıllar bile duruyordu. Bunun yanında çenesinden kulağına kadar bir yarık olduğunu fark ettik. Şiş mi kurşun mu olduğunu anlamadık. Savcıya sorduğumuzda İrfan’ın ve iki arkadaşının avluda olduğunu, iki arkadaşının saat 17.00 sularında içeri girdiğini ancak İrfan’ın içeri girmediğini ve bir arbede yaşandığını söyledi (…) Ardından cezaevi müdürüne gidip görüşmek istedik ancak görüşemedik. Orada da bize adli tıp raporunu beklememiz gerektiği söylendi. Öğrendik ki İrfan’a avluda saatlerce işkence etmişler. Seslerini tüm koğuş arkadaşları duymuş. İşkenceden parmakları ve kafası birçok yerden kırılmış. Dün gündüz telefon açtılar. İrfan’ı hastaneye kaldırdık durumu ağır dediler. Bir buçuk saat sonra beni aradılar. İrfan’ın vefat ettiğini söylediler. Halbuki iki gün önce vefat etmiş. Cenazesi bir gün cezaevinde kalmış.”
(07/064) İstanbul’da Kaçırılma İddiası…
4 Temmuz 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Halkların Demokratik Partisi (HDP) Gençlik Meclisi Üyesi İkram Doğan’ın 29 Haziran 2019 tarihinde İstanbul’un Kadıköy ilçesinde kendilerini MİT mensubu olarak tanıtan kişiler tarafından kaçırıldığı ve götürüldüğü ormanlık alanda işkence ve diğer kötü muameleye maruz kaldığı öğrenildi. İkram Doğan’ın maruz kaldığı işkence ve diğer kötü muameleyi belgeleyen bir rapor aldığı ve İnsan Hakları Derneği İstanbul Şubesi’ne başvurduğu bildirildi.
İkram Doğan kaçırılması ile ilgili olarak şunları söyledi: “29 Haziran Cumartesi sabahı evden çıktım, HDP Kadıköy ilçe binasına geçtim. Orada kahvaltı yaptım. Öğlen saatlerinde Kadıköy ilçe binasından çıktım. Ataşehir’e gidecektim. Yol kenarında 4 kişi apar topar kafamı eğip beni arabaya bindirdiler. Küfür ve hakaret ettiler. Yaklaşık bir saat boyunca kafam dizlerimin arasında, arabanın içinde gidiyorduk. Beni kaçırdılar. Bir saatlik bir yolculuktan sonra bir deniz kenarına götürdüler. Orada kişisel eşyalarımı aldılar. Bu sefer gri renkli transporter model bir araca bindirdiler (…) Beni alıp bir ormana götürdüler. Arabadan çıkarıp üstüme çullandılar. Beni dövüp işkence yaptılar. Ölümle tehdit ettiler. ‘Daha önce bu ormanda birçok kişiyi yok ettik’ dediler.”
(07/065) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 968 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 4 Temmuz 2019 tarihinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
4 Temmuz 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (İlker Işık ve Nazan Bozkurt) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Nazan Bozkurt ve Merve Demirel) gözaltına alındığı bildirildi.
Buna göre, 4 Temmuz 2019 tarihinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 4 kişi gözaltına alındı.
(07/066) “Bu Suça Ortak Olmayacağız” Bildirisini İmzalayan Akademisyenlerin Yargılandığı Davalar…
“Bu Suça Ortak Olmayacağız” bildirisini imzaladıkları gerekçesiyle 4 akademisyen (Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nden Prof. Dr. Murat Cemal Yalçıntan, Işık Üniversitesi’nden Prof. Dr. Hacer Ansal, Boğaziçi Üniversitesi’nden Arş. Gör. Refet Ali Yalçın ve Şehir Üniversitesi’nden Prof. Dr. Mesut Yeğen) hakkında İstanbul 37. Ağır Ceza Mahkemesi’nde ayrı ayrı açılan davaların görülmesine 4 Temmuz 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme Murat Cemal Yalçıntan ve Mesut Yeğen hakkında açılan davaların duruşmalarını 12 Eylül 2019 tarihine; Hacer Ansal hakkında açılan davanın duruşmasını 30 Ekim 2019 tarihine; Rafet Ali Yalçın hakkında açılan davanın duruşmasını 28 Aralık 2019 tarihine erteledi.
Aynı gerekçe ile Yaşar Üniversitesi’nden Doç. Dr. Anıl Duman hakkında İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 4 Temmuz 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme barış akademisyenleri ile ilgili Anayasa Mahkemesi’ne yapılan başvurunun sonucunun beklenmesine karar verdi.
Aynı gerekçe ile Sabancı Üniversitesi’nden Dr. Engin Kılıç hakkında İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 4 Temmuz 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme duruşmayı 10 Aralık 2019 tarihine erteledi.
(07/067) Şırnak’ta Yargılanan Gazeteci ve Diğer Kişiler…
KHK ile kapatılan Dicle Haber Ajansı muhabiri Ziya Ataman’ın da aralarında olduğu 9’u tutuklu 19 kişi hakkında Şırnak 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 4 Temmuz 2019 tarihinde devam edildi. Savunmaların ardından tanıklar dinlendi. Tanık Aytaç Yalman, polis biriminde kendilerine imzalatılan ifadeleri okumadığını ve işkence altında imzaladığını belirtti.
Ziya Ataman duruşma salonunda Kürtçe tercüman hazır edilmediği için savunma yapmadı. Duruşmada mütalaasını sunan savcılığın, Ziya Ataman’ın da aralarında bulunduğu tutuklu 9 kişinin ‘Devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozmak’, ‘tasarlayarak kamu görevlisini görevinden dolayı kasten öldürme’, ‘kamu kurum ve kuruluşlarına ait mallara patlayıcı madde kullanmak sureti ile kasten zarar verme’ suçlarından cezalandırılmalarını istediği öğrenildi.
Tanık ifadelerinin ve savunmaların ardından mahkeme 9 kişinin tutukluluk hallerinin devamına karar vererek duruşmayı 24 Eylül 2019 tarihine erteledi.
Ziya Ataman, 11 Nisan 2016 tarihinde tutuklanmıştı.
(07/068) İstanbul’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Cumhuriyet gazetesi yazarı Işıl Özgentürk hakkında, 13 Ocak 2019 tarihinde yayınlanan “Yeni kuşak türbanlılar” başlıklı yazısı nedeniyle İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 4 Temmuz 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme Işıl Özgentürk’ü ‘Halkı kin ve düşmanlığa tahrik veya aşağılama’ suçundan 1 yıl 6 ay hapis cezası ile cezalandırdı ve bu cezayı ertelemedi.
(07/069) Urfa’da Avukatın Yargılandığı Dava…
Avukat Cemo Tüysüz hakkında Urfa 6. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 4 Temmuz 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme, Cemo Tüysüz’ün beraatına karar verdi.
Cemo Tüysüz, 12 Aralık 2018 tarihinde ‘örgüt üyesi olma’ iddiasıyla tutuklanmış ve hakkında açılan davanın 11 Mayıs 2018 tarihinde görülen duruşmasında tahliye edilmişti.
(07/070) Ankara’da Yargılanan Tıp Fakültesi Öğrencileri…
Hacettepe Üniversitesi ve Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencisi 43 kişi hakkında ‘örgüt üyesi olma’ iddiasıyla Ankara 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 4 Temmuz 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme tüm sanıkların beraatına karar verdi.
(07/071) Ankara JİTEM Davası…
Ankara JİTEM davasının görülmesine Ankara 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde 4 Temmuz 2019 tarihinde devam edildi.
İddianamede 1993 ile 1996 yılları arasında Ankara ve çevresinde işlenmiş faili meçhul cinayetlerle ilgili olarak sanıklar Mehmet Ağar, İbrahim Şahin, Korkut Eken, Ayhan Çarkın, Ayhan Akça, Ziya Bandırmalıoğlu, Ercan Ersoy, Ahmet Demirel, Ayhan Özkan, Seyfettin Lap, Enver Ulu, Uğur Şahin, Alper Tekdemir, Yusuf Yüksel, Abbas Semih Sueri, Lokman Külünk, Mahmut Yıldırım, Nurettin Güven, Muhsin Korman’ın “cürüm işlemek için oluşturulan silahlı teşekkülün faaliyeti kapsamında insan öldürmek” suçlarından cezalandırılması istenmektedir.
Duruşmada dava savcısının değiştiği öğrenildi. Mahkeme duruşmayı 20 Eylül 2019 tarihine erteledi.
(07/072) Aladağ’daki Yurt Yangını Davası…
29 Kasım 2016 tarihinde Adana’nın Aladağ ilçesinde Aladağ Kurs ve Okul Talebeleri Yardım Derneği’ne ait öğrenci yurdunda çıkan, 11’i çocuk 12 kişinin öldüğü, 24 kişinin de yaralandığı yangınla ilgili 18 kişi hakkında Adana 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 4 Temmuz tarihinde görüldü.
Mahkeme ‘bilinçli taksirle birden fazla kişinin ölümüne ve yaralanmasına neden olma’ suçundan dernek başkanı İsmail Uğur’u 12 yıl 2 ay 20 gün, yurt müdürü Cuma Ali Genç’i 11 yıl 1 ay 10 gün, dernek görevlilerinden Mahmut Deniz’i 10 yıl, Mahir Kılıç, Mustafa Öztaş, Ramazan Dede ve Ramazan Keleş’i 8 yıl 10 ay 20 gün hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nde görevli Bayram Aydın, Cihan Ünal, Davut Gökçeli, Mehmet Aktaş ve Ramazan Arı’yı ‘ihmal suretiyle görevi kötüye kullanma’ suçundan 7 ay 15 gün hapis cezası ile cezalandırdı ve hükmün açıklanmasını geri bıraktı. Mahkeme 6 sanığın ise beraatına karar verdi.
(07/073) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
4 Temmuz 2019 tarihinde 2009 yılındaki Polis Koleji Giriş Sınavı’nda usulsüzlük yapıldığı iddiaları ile ilgili Ankara merkezli bir soruşturma kapsamında 14 ilde düzenlenen operasyonlarda 16 kişi; 2013 yılındaki İdari Yargı Hakimliği Aday Sınavı’nda usulsüzlük yapıldığı iddiaları ile ilgili Ankara merkezli bir soruşturma kapsamında 17 ilde düzenlenen operasyonlarda 13 kişi; Konya merkezli bir soruşturma kapsamında 7 ilde düzenlenen operasyonlarda aralarında muvazzaf askerlerin de olduğu 11 kişi gözaltına alındı.
(07/074) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Yargılanan Kişiler…
Yargıtay eski üyesi Ahmet Taşkın hakkında Yargıtay 9. Ceza Dairesi’nde açılan davanın karar duruşması 4 Temmuz 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme Ahmet Taşkın’ı ‘örgüt üyesi olma’ suçundan 7 yıl 6 ay hapis cezası ile cezalandırdı.
(07/075) İş Cinayetleri…
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG), 4 Temmuz 2019 tarihinde, 2019 yılının Haziran ayında 6’sı çocuk yaşta, 17’si kadın ve 13’ü göçmen olmak üzere en az 124 işçinin çalışırken yaşamını yitirdiğini açıkladı. İSİG’in verilerine göre 2019 yılının ilk 6 ayında iş kazası/iş cinayeti sonucu yaşamını yitiren işçi sayısı en az 840 oldu.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.