Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
28 Aralık 2023 Günlük İnsan Hakları Raporu
(12/260) İzmir’de Polisin Açtığı Ateş Sonucunda Yaşamını Yitiren Kişi…
28 Aralık 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden, İzmir’de N.B. isimli kişinin ‘dur’ ihtarına uymadığı gerekçesiyle polis tarafından açılan ateş sonucu yaşamını yitirdiği öğrenildi. İzmir Valiliği tarafından yapılan açıklamada, “Karabağlar ilçemizde 27 Aralık 2023 günü saat 20.50’de Yunus Timlerince yapılan denetim esnasında ’Bina veya eklentileri içerisinde muhafaza altına alınmış eşya hakkında hırsızlık’ suçundan 33 yıl kesinleşmiş hapis cezası ile arandığı belirlenerek yakalanan, 1991 doğumlu N.B. bugün gerekli sağlık kontrollerinden geçirilmek üzere İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesine intikal ettirildiği sırada kaçmaya çalışmış, yaşanan kovalamacada görevli polis memuru tarafından yakalanmış, bu esnada meydana gelen boğuşmada kazaen vurulmuştur. N.B., hastanede yapılan tüm müdahalelere rağmen kurtarılamayarak saat 11.10 itibariyle hayatını kaybetmiştir” denildi.
(12/261) Ankara’da Irkçı Saldırı…
27 Aralık 2023 tarihinde Ankara’da DEM Parti Genel Merkez Binası önünde toplanan bir grup ırkçı ve cinsiyetçi sloganlar atıp parti binasının önüne sarı ceset torbası bıraktıktan sonra dağıldı.
(12/262) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusuna Cevap Verilmedi…
Avukatları tarafından İmralı F Tipi Yüksek Güvenlikli Cezaevinde tutulu bulunan Abdullah Öcalan, Ömer Hayri Konar, Hamili Yıldırım ve Veysi Aktaş ile görüşmek için 28 Aralık 2023 tarihinde yapılan başvuruya Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından herhangi bir cevap verilmediği öğrenildi.
(12/263) Ankara’da, Tunceli’de, Urfa ve İstanbul’da Eylemlere Polis Müdahalesi…
27 Aralık 2023 tarihinde Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Ankara İl Örgütü’nün Türkiye’nin Kuzeydoğu Suriye’ye yönelik askeri operasyonu ve DEM Parti’ye dönük saldırılara karşı Ankara İl Binası önünde yaptığı açıklamaya polis, fiziksel ve sözlü şiddet kullanarak müdahale etti. Müdahalede gözaltına alınan olmadığı öğrenildi.
27 Aralık 2023 tarihinde Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) Tunceli İl Örgütü ve DEM Parti Dersim İl Örgütü’nün Kuzeydoğu Suriye’ye yönelik operasyonlara karşı gerçekleştirdiği basın açıklamasına müdahale eden polis, 6 kişiyi (Nazlı Çelik, Düzgün Erdoğan, Özcan Ateş, Özgür Söylemez, Ferhat Yıldız ve Cemal Güngörmüș) gözaltına aldı. Gözaltına alınanların tamamı polisteki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.
Aynı gerekçe ile Urfa’nın Ceylanpınar ilçesinde DEM Parti Ceylanpınar İlçe Örgütü’nün önünde yapılan basına açıklamasına müdahale eden polis, 10 kişiyi gözaltına aldı. Gözaltına alınanlardan 9’u, (DEM Parti İlçe Eşbaşkanı Hizni Kılıç ile Celal Şahin, Sedat Aydın, Abdullah Rabindüz, Mehmet Ceylan, Mehmet Ali Aslan, Cemil Tuncer, Feyzi Bulut ve Zeliha Güvenç) polisteki iade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı. Mehmet Naci Yılmaz’ın gözaltı süresinin ise bir gün uzatıldığı öğrenildi.
Türkiye’nin Kuzey ve Doğu Suriye kentlerindeki operasyonlarını protesto etmek ve PKK lideri Abdullah Öcalan üzerindeki tecridin son bulmasını talep etmek için 27 Aralık 2023 tarihinde İstanbul Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi karşısında Marmara Tutuklu Aileleri ile Yardımlaşma Derneği (MATUHAYDER) tarafından yapılan basına açıklamasına müdahale eden polis, fiziksel ve sözlü şiddet kullanarak 15 kişiyi gözaltına aldı. Gözaltına alınanlar polisteki ifade işlemlerinin ardından 28 Aralık 2023 tarihinde serbest bırakıldı.
(12/264) İzmir’de Eyleme Polis Müdahalesi…
27 Aralık 2023 tarihinde İzmir’in Konak ilçesinde İsrail’in Filistin’e ve Türkiye’nin Kuzeydoğu Suriye’ye yönelik saldırılarını protesto etmek için Filistin’de İşgale Son Platformu tarafından yapılan basın açıklamasına müdahale eden polis 21 kişiyi fiziksel şiddet kullanarak gözaltına aldı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(12/265) Ankara’da Eyleme Polis Müdahalesi…
Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) ikinci ihlal kararına rağmen İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nin Türkiye İşçi Partisi (TİP) Hatay Milletvekili Can Atalay’ı tahliye etmeyerek dosyayı yeniden Yargıtay’a göndermesini protesto etmek için 27 Aralık 2023 tarihinde Ankara’da basın açıklaması yapan TİP üyelerine polis müdahale etti. Müdahale sonucu gözaltına alınan olmadığı öğrenildi.
(12/266) Erzurum’da Gözaltına Alınan Kişi…
26 Aralık 2023 tarihinde toplam 32 ilde başlatılan operasyonlar kapsamında ‘örgüt üyesi olma’, ‘örgüt propagandası yapma’ ve ‘örgüte finansman sağlama’ iddiasıyla gözaltına alınan 208 kişiden Ruşen F. hakkında 27 Aralık 2023 tarihinde sevk edildiği Erzurum Hınıs Sulh Ceza Hakimliği tarafından adli kontrol tedbiri uygulanmasına hükmedildi. Adli kontrol tedbiri kapsamında Ruşen F.’nin haftanın 3 günü en yakın karakola imza vermesine, yurtdışına çıkışının yasaklanmasına ve adli kontrol tedbiri süresince her gün sosyal medya hesaplarından Türk bayrağı fotoğrafı paylaşmasına karar verildi. Konuyla ilgili Diyarbakır Barosu’nun Hakimler ve Savcılar Kurulu’na (HSK) şikâyette bulunduğu öğrenildi.
(12/267) Batman’da Gözaltına Alınan Kişi…
26 Aralık 2023 tarihinde Batman’da yapılan ev baskınıyla gözaltına alınan Sakine Kaya, 27 Aralık 2023 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından ‘örgüt propagandası yapma’ suçlamasıyla tutuklandı.
(12/268) İstanbul’da Hakkında Soruşturma Başlatılan Gazeteci…
Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) sınırları içerisinde sürdürdüğü operasyonlarda ölen askerlerle ilgili yaptığı sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek hakkında soruşturma başlatılan gazeteci Can Ataklı, 27 Aralık 2023 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(12/269) Ankara’da Hakkında Soruşturma Başlatılan Gazeteci…
27 Aralık 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden, Ankara’da Çoklu Baro Yasası’nı protesto eylemlerini takip ettiği sırada polisin işkence ve diğer kötü muamelesine maruz kalarak gözaltına alınan gazeteci Sibel Hürtaş hakkında görevli polis memurlarının şikayeti üzerine “görevi yaptırmamak için direnme” suçu işlediği iddiasıyla Ankara 37. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davada bir polis memuru ile ilgili kullandığı ‘işkenceci’ ifadesi nedeniyle Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından hakkında soruşturma başlatıldığı ve Hürtaş’ın karakola giderek ifade verdiği öğrenildi.
(12/270) Urfa’da Yargılanan Gazeteci…
14 Mayıs 2023 seçimleri öncesinde DEVA Partisi’nin seçim aracına saldırı olduğu iddialarını haberleştiren gazeteci Mehmet Yetim hakkında ‘halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma’ suçlamasıyla Şanlıurfa 1. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın ilk duruşması, 27 Aralık 2023 tarihinde görüldü. Mahkeme, Mehmet Yetim’in beraatına karar verdi.
(12/271) Yusuf Akın Davası…
Mardin’in Nusaybin ilçesine bağlı Heybeli köyünde sıhhi tesisatçı Yusuf Akın’ın 20 Aralık 2011 tarihinde yaşamını yitirmesiyle ilişkili olarak açılan davada mahkeme sanıklar hakkında beraat kararı vermişti. AYM, verilen beraat kararı sonrasında yapılan başvuruya ilişkin Yusuf Akın’ın yaşam hakkının ihlal edildiği kararı vererek yeniden görülmek üzere dava dosyasını Mardin 1. Ağır Ceza Mahkemesi’ne göndermişti. Sanık askerler K. E. O., S. T., B. Y., Y. E. K., D. G. hakkında Mardin 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın yeniden görülmesine 15 Eylül 2022 tarihinde başlanmıştı.
Davanın 28 Aralık 2023 tarihinde görülen duruşmasında mahkeme, sanıkların tutuklanmasını talebini reddetti ve yeniden olay yerinde keşif yapılabilmesi için Nusaybin İlçe Jandarma Komutanlığı’na yazı yazılmasına karar verdi. Duruşma, ileri bir tarihe ertelendi.
(12/272) Can Atalay Davası…
AYM tarafından Gezi Davası’nın 25 Nisan 2022 tarihinde görülen karar duruşmasında ‘hükümeti ortadan kaldırmaya yardım etme’ suçundan 18 yıl hapis cezası ile cezalandırılan ve hakkındaki bu ceza Yargıtay 2. Ceza Dairesi tarafından onanan TİP Hatay Milletvekili Can Atalay’ın başvurusuna verilen ihlal kararı sonrasında karar verme yetkisinin Yargıtay’da olduğu gerekçesiyle İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi dosyayı Yargıtay 3. Ceza Dairesi’ne göndermişti. Dosyayı 8 Kasım 2023 tarihinde karar bağlayan 3. Ceza Dairesi, anayasayı ihlal ettiği ve yetkisini aştığı gerekçesiyle AYM’nin ihlal kararına uymayı reddetmiş ve ihlal kararı veren AYM üyeleri hakkında suç duyurusunda bulunulmasına hükmetmişti. Avukatlar tarafından Can Atalay için AYM’ye yapılan ikinci bireysel başvuru, AYM Genel Kurul tarafından 21 Aralık 2023 tarihinde görüşülmüş ve oy çokluğuyla seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkı ile kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ihlal edildiğine karar verilmişti. İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, Can Atalay hakkında karar verilmesi için dosyanın yeniden Yargıtay’a gönderilmesine karar verdi.
(12/273) Diyarbakır’da Yargılanan Kişiler…
Diyarbakır’ın Kulp ilçesinin Belediye Eş Başkanları Mehmet Fatih Taş ve Fatma Ay ile Halkların Demokratik Partisi (HDP) İlçe Eş Başkanı Mehmet Abidin Karaman, Kulp Belediyesi Fen İşleri Müdürü Şener Aktaş, HDP’den belediye başkan adaylığı Yüksek Seçim Kurulu tarafından reddedilen Mehmet Emin Ay, Kulp Belediye Meclisi üyesi Yücel Çete, Ümit Fidan ve dosyaya sonradan eklenen Kendal Barut hakkında ‘örgüt propagandası yapma’, ‘tasarlayarak öldürme, tehlikeli maddeleri izinsiz olarak bulundurma veya el değiştirme’, ‘devletin birliğini ve ülke bütünlüğü bozma’, ‘suçu ve suçluyu övmek’, ‘yangın, su baskını, tahrip, batırma, bombalama ya da nükleer, biyolojik, kimyasal silah kullanarak öldürmek’ iddialarıyla Diyarbakır 9. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 27 Aralık 2023 tarihinde devam edildi. Mahkeme, duruşmayı 1 Mart 2024 tarihine erteledi.
(12/274) Mehmet Sincar Davası…
Demokrasi Partisi (DEP) Batman Milletvekili Mehmet Sincar’ın 4 Eylül 1993 tarihinde öldürülmesiyle ilgili Cihan Yıldız isimli kişinin Diyarbakır 6. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yeniden yargılandığı davanın görülmesine 27 Aralık 2023 tarihinde devam edildi. Mahkeme, duruşmayı 6 Haziran 2024 tarihine erteledi.
(12/275) İstanbul’da Sendika Yöneticisinin Yargılandığı Dava…
Ekmek Üreticileri Sendikası Başkanı Cihan Kolivar hakkında katıldığı bir televizyon programında sarf ettiği “Ekmek aptal toplumların temel gıda maddesidir. Bizim toplum ekmek ile doyduğu için başında 20 senedir böyle yöneticiler duruyor” şeklindeki sözleri ve sosyal medya paylaşımları nedeniyle İstanbul 17. Asliye Ceza Mahkemesi’nde, ‘halkı kin ve düşmanlığa tahrik’, ‘Cumhurbaşkanı’na hakaret’ ve ‘Türk milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, devletin kurum ve organlarını aşağılama’ iddialarıyla açılan davanın görülmesine 27 Aralık 2023 tarihinde devam edildi. Mahkeme, duruşmayı 17 Nisan 2024 tarihine erteledi.
Cihan Kolivar, 9 Kasım 2022 tarihinde tutuklanmış ve avukatlarının yaptığı itirazın kabul edilmesi üzerine 18 Kasım 2022 tarihinde tahliye edilmişti.
(12/276) Yasaklanan İşçi Eylemi…
Çalışma haklarını almak için Özak Tekstil işçilerinin 27 Kasım 2023 tarihinde başlattığı ve Urfa Organize Sanayi Bölgesi girişinde sürdürdüğü eylemlerin üretimi aksattığı gerekçesiyle Urfa 2. İş Mahkemesi’nde açılan davanın duruşması, 27 Aralık 2023 tarihinde görüldü. Mahkeme, fabrika çevresindeki eylemlerin durdurulması için İl Emniyet Müdürlüğü ve İl Jandarma Komutanlığı’na müzekkere yazılmasına karar verdi ve duruşmayı 31 Ocak 2024 tarihine erteledi.
(12/277) RTÜK Tarafından Ceza Verilen Televizyon Kanalları…
28 Aralık 2023 tarihinde haftalık olağan toplantısını yapan Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) tarafından 6 farklı kanala program durdurma ve idari para cezaları verildiği öğrenildi:
- Kızıl Goncalar isimli dizinin ‘toplumun milli ve manevi değerlerine aykırı’ olduğu gerekçesiyle Fox TV kanalına idari para cezası ve iki kez program durdurma cezası verildi.
- Halk TV’ye bir programda ‘terör eylemini, faillerini ve mağdurlarını terörün amaçlarına hizmet edecek sonuçlar doğuracak şekilde’ sunduğu iddiasıyla ve bir başka programda LGBTİ+’lar ile ilgili ifadeler gerekçe gösterilerek RTÜK tarafından iki ayrı idari para cezası verildi.
- SZC Televizyonu’na bir programda ‘tarafsızlık ilkesini ihlal ettikleri’ gerekçesiyle RTÜK tarafından idari para cezası verildi.
- Tele1 TV’ye 3 ayrı programda ‘kişileri küçük düşürme’ ve ‘suçu ve suçluyu övme’ gerekçeleriyle RTÜK tarafından 3 ayrı idari para cezası verildi.
- KRT TV’ye bir programda Sağlık Bakanı ile ilgili ifadeler gerekçe gösterilerek ‘kişileri küçük düşürme’ iddiasıyla RTÜK tarafından idari para cezası verildi.
- TGRT’ye haber bülteninde görünen Starbucks bardağı gerekçe gösterilerek ‘gizli ticari iletişim’ iddiasıyla RTÜK tarafından idari para cezası verildi.
(12/278) Erişim Engeli Getirilen İnternet İçerikleri…
Ağrı İl Kültür ve Turizm Müdürü Erkan Kösedağ tarafından çok sayıda çocuğun istismar edilmesine dair haberlere 27 Aralık 2023 tarihinde Ağrı Sulh Ceza Hakimliği tarafından “aile üyelerinin kişilik haklarının zedelendiği” gerekçesiyle erişim engeli getirildiği öğrenildi. Konu ile ilgili gazeteci Metin Cihan’ın da 15 paylaşımına erişim engeli getirildiği belirtildi.
28 Aralık 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden, CHP İstanbul Milletvekili’nin adı geçen İBB ve İETT hakkındaki https://www.sabah.com.tr ve https://www.takvim.com.tr adreslerindeki 3 habere Bodrum 2. Sulh Ceza Hakimliği’nin 26 Aralık 2023 tarihli kararıyla erişim engeli getirildiği ve söz konusu içeriklerin silinmesine hükmedildiği öğrenildi.
28 Aralık 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden, 13 yaşındaki kız çocuğunun evlendirilmesi ile ilgili https://www.birgun.net, https://www.evrensel.net ve https://www.sozcu.com.tr adreslerinde bulunan haberlere kişilik hakları ihlali gerekçesiyle Konya Beyşehir Sulh Ceza Hakimliği’nin 11 Aralık 2023 tarihli kararıyla erişim engeli getirildiği öğrenildi.
28 Aralık 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden, Cumhurbaşkanı’nın eski avukatı Mustafa Doğan İnal hakkındaki https://yesilgazete.org, https://artigercek.com ve https://www.gazeteduvar.com.tr adreslerinde bulunan çeşitli haberlere kişilik hakları ihlali gerekçesiyle İstanbul 3. Sulh Ceza Hakimliği’nin 22 Aralık 2023 tarihli kararıyla erişim engeli getirildiği ve söz konusu içeriklerin silinmesine hükmedildiği öğrenildi.
28 Aralık 2023 tarihinde basında yer alan haberlerden, hakkında rüşvet iddiaları olan ve görevden alınan Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi eski rektörü Ekrem Kalan hakkındaki https://www.birgun.net ve https://www.alanyagazetesi.com.tr adreslerinde bulunan çeşitli haberlere kişilik hakları ihlali gerekçesiyle Antalya 3. Sulh Ceza Hakimliği’nin 13 Aralık 2023 tarihli kararıyla erişim engeli getirildiği öğrenildi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, DeutscheWelle, Reuters, AFP, Kaos GL.