Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
1 Mart 2024 Günlük İnsan Hakları Raporu
(03/001) Urfa’da Yaşamını Yitiren Çocuk…
29 Şubat 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Urfa’nın Haliliye ilçesinde polis aracının çarpması sonucu Zeynep Eren (9, K) isimli bir çocuğun yaşamını yitirdiği, Tuğba Eren isimli kişinin ise yaralandığı öğrenildi.
(03/002) İstanbul’da İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
29 Şubat 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, 27 Şubat 2024 tarihinde İstanbul’da ev baskınıyla gözaltına alınan Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Parti Meclisi (PM) üyesi Sıtkı Güngör’ün gözaltı işlemi ve hastaneye sevki sırasında polislerin ters kelepçe uygulamasına ve fiziksel şiddetine maruz kaldığı ve buna bağlı olarak yaralandığı öğrenildi.
(03/003) Hakkari’de İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
1 Mart 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Hakkari’nin Derecik ilçesine bağlı Düve Köyü’nün girişine askerler tarafından X-ray cihazı konulduğu öğrenildi. Ayrıca köyde yaşayan kişilerin çıplak aramaya maruz bırakıldığı ve kimliklerine el konulduğu iddia edildi.
(03/004) 31 Mart Seçimleri…
27 Şubat 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Sinop’un Merkez ilçesine bağlı Sakarya Caddesi’nde bulunan Saadet Partisi Sinop Belediye Başkan Adayı Barbaros Baltacı’ya ait seçim standının belediye yetkilileri tarafından kaldırıldığı öğrenildi.
29 Şubat 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Sinop’un Durağan ilçesine bağlı Olukbaşı Köyü muhtar adayı H.B.’nin şahsi aracının önünün kimliği belirlenemeyen kişiler tarafından kesildiği ve H.B.’nin silahlı ve baltalı saldırıya uğradığı öğrenildi. Vücudunun çeşitli yerlerinden yaralanan H.B.’nin tedavisinin Sinop Atatürk Devlet Hastanesi’nde sürdüğü bildirildi.
(03/005) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusuna Cevap Verilmedi…
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın ailesi ve vasisi ile İmralı Cezaevi’nde tutulan Ömer Hayri Konar, Hamili Yıldırım ve Veysi Aktaş’ın aileleri ve vasileri tarafından 1 Mart 2024 tarihinde yapılan görüşme başvurularına Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından herhangi bir cevap verilmediği öğrenildi.
(03/006) İstanbul’da Avukatların Adalet Nöbeti’ne Polis Engeli…
29 Şubat 2024 tarihinde Çağlayan’da bulunan İstanbul Adliyesi önünde Erzincan’ın İliç ilçesindeki altın madeninde meydana gelen ve 9 işçinin altında kaldığı bildirilen toprak kayması ile ilgili avukatlar tarafından gerçekleştirilen basın açıklaması, polis tarafından engellendi. Polis engeline karşı oturma eylemi gerçekleştiren avukatları görüntülemek isteyen basın mensuplarını da engelleyen polisin, avukatların tek tek tespit edileceği ve haklarında suç duyurusunda bulunulacağını söylediği belirtildi.
(03/007) İzmir’de Tutuklanan Kişiler…
27 Şubat 2024 tarihinde İzmir merkezli bir soruşturma kapsamında ev baskınıyla gözaltına alınan Sosyalist Kadın Meclisleri (SKM) Genel Sözcüsü Tanya Kara, SKM Genel Meclis üyesi Meliha Kayacı, Aziz Yayla, Cengiz Kırlangıç ve Selda Aydoğdu, 29 Şubat 2024 tarihinde sevk edildikleri sulh ceza hakimliği tarafından ‘örgüte finansman sağlama’ iddiasıyla tutuklandı.
(03/008) Kocaeli’nde Sosyal Medya Paylaşımları Gerekçesiyle Tutuklanan Parti Üyesi…
29 Şubat 2024 tarihinde Kocaeli’nde sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek gözaltına alınan Ezilenlerin Sosyalist Partisi (ESP) üyesi Dilan Ergül, 1 Mart 2024 tarihinde sevk edildiği Kocaeli 1. Sulh Ceza Hakimliği tarafından ‘örgüt propagandası yapma’ iddiasıyla tutuklandı.
(03/009) Diyarbakır’da Gözaltına Alınan Avukat…
Özgürlük için Hukukçular Derneği (ÖHD) Diyarbakır Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi Avukat Necat Çiçek, Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen bir soruşturma kapsamında 1 Mart 2024 tarihinde evine düzenlenen baskınla gözaltına alındı. Gözaltı gerekçesi öğrenilemedi. Tutuklama talebiyle sulh ceza hakimliğine sevk edilen avukat, aynı gün adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(03/010) Van’da Gözaltına Alınan Gazeteciler…
27 Şubat 2024 tarihinde Van’da düzenlenen ev baskınlarında ‘örgüte finansman sağlama’ iddiasıyla gözaltına alınan ve dosyalarına kısıtlılık kararı getirilen gazeteciler Lokman Gezgin, Arif Aslan ve Oktay Candemir; 1 Mart 2024 tarihinde sevk edildikleri Sulh Ceza Hakimliği tarafından serbest bırakıldı.
(03/011) Cezaevi Katliamları Davası…
F Tipi cezaevlerine geçişleri sağlamak ve açlık grevlerine son vermek amacıyla, 19 Aralık 2000 tarihinde 20 cezaevinde düzenlenen ve 32 kişinin öldüğü “Hayata Dönüş” adı verilen operasyon sırasında, Bayrampaşa Cezaevi’nde 12 kişinin ölümü ve 29 kişinin yaralanmasıyla ilgili olarak, dönemin Jandarma Komutanlığı’nda görevli 196 kişi hakkında Bakırköy 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın ara duruşması, 26 Şubat 2024 tarihinde görüldü. Mahkeme kararıyla kapalı görülen ve müşteki avukatlarına haber verilmeyen ara duruşmada dönemin İçişleri Bakanı Saadettin Tantan, tanık olarak dinlendi. Mahkeme, duruşmayı 1 Nisan 2024 tarihine erteledi.
(03/012) Uğur Kurt’un Yaşamını Yitirmesiyle İlgili Yargılanan Polis Memuru…
Bir yakınının cenazesine katılmak üzere İstanbul Okmeydanı’ndaki Cemevi’nde bekleyen Uğur Kurt’un polis memuru S.K. tarafından açılan ateş sonucu başından vurularak yaşamını yitirmesiyle ilgili İstanbul 11. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yeniden görülmekte olan davanın karar duruşması, 1 Mart 2024 tarihinde görüldü. Mahkeme, polis memuru S.K.’nın ‘taksirle ölüme neden olma’ suçundan 2 yıl 6 ay hapis cezasıyla cezalandırılmasına hükmetti.
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, Uğur Kurt’un başından vurularak yaşamını yitirmesi ile ilgili polis memuru S.K. hakkında ‘taksirle ölüme sebebiyet verme’ suçlamasıyla iddianame hazırlayarak İstanbul 85. Asliye Ceza Mahkemesi’ne göndermiş, İstanbul 85. Asliye Ceza Mahkemesi ise suçun ‘kasten öldürme’ kapsamında olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vererek dosyayı İstanbul 11. Ağır Ceza Mahkemesi’ne göndermişti. Mahkeme, polis memuru S.K.’nin ‘taksirle ölüme sebebiyet verme’ suçundan 12 bin 100 lira adli para cezasıyla cezalandırılmasına hükmetmişti. Dava ile ilgili yapılan bireysel başvuruyu 23 Mart 2023 tarihinde karara bağlayan Anayasa Mahkemesi (AYM), Uğur Kurt’un yaşam hakkının ihlal edildiğine ve polis memuru S.K.’nin yeniden yargılanmasına hükmetmişti.
(03/013) Diyarbakır’da Eski Baro Başkanının Yargılandığı Dava…
Bürosunda yapılan aramaya ilişkin tutulan tutanağı paylaştığı gerekçesiyle Diyarbakır Barosu eski başkanı Avukat Mehmet Emin Aktar hakkında Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 29 Şubat 2024 tarihinde devam edildi. İddianamede Mehmet Emin Aktar’ın ‘terörle mücadelede görev almış kişileri hedef gösterme’ suçundan cezalandırılması istenmektedir. Mahkeme, duruşmayı 23 Mayıs 2024 tarihine erteledi.
(03/014) Adana’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Adana 11. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından 12 Ağustos 2021 tarihinde verilen 9 yıl 9 ay hapis cezasının Yargıtay tarafından bozulması üzerine Gazeteci İbrahim Karakaş hakkında ‘örgüt üyesi olma’ iddiasıyla Adana 11. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması, 29 Şubat 2024 tarihinde görüldü. Mahkeme, gazetecinin ‘örgüt üyesi olma’ suçundan 6 yıl 10 ay hapis cezasıyla cezalandırılmasına, şehir ve yurtdışına çıkış yasağı ile imza verme şeklindeki adli kontrol tedbirlerinin uygulanmasına hükmederek gazetecinin tahliyesine karar verdi.
İbrahim Karakaş, 4 Kasım 2020’de ‘örgüt üyesi olma’ iddiasıyla gözaltına alınmış ve tutuklanmıştı.
(03/015) Diyarbakır’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Dicle Fırat Gazeteciler Derneği (DFG) Eş Başkanı ve Mezopotamya Ajansı (MA) editörü Dicle Müftüoğlu hakkında Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 29 Şubat 2024 tarihinde devam edildi. İddianamede gazetecinin ‘örgüt kurma ve yönetme’ ve ‘örgüt üyesi olma’ suçlarından cezalandırılması istenmektedir. Dicle Müftüoğlu duruşmaya tutulduğu Ankara Sincan Kadın Cezaevi’nden SEGBİS aracılığıyla katıldı. Mahkeme, Dicle Müftüoğlu’nun tahliyesine ve hakkında yurtdışı çıkış yasağı adli kontrol tedbirinin uygulanmasına karar vererek duruşmayı 13 Haziran 2024 tarihine erteledi.
Dicle Müftüoğlu, 3 Mayıs 2023 tarihinde tutuklanmıştı.
(03/016) İstanbul’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Gazeteci İhsan Çaralan hakkında Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile kapatılan Özgür Gündem gazetesine destek için “Nöbetçi Genel Yayın Yönetmenliği” kampanyasına katıldığı gerekçesiyle İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 29 Şubat 2024 tarihinde devam edildi. İddianamede gazetecinin ‘örgüt propagandası yapma’ suçundan cezalandırılması istenmektedir. Mahkeme, duruşmayı 9 Temmuz 2024 tarihine erteledi.
(03/017) İstanbul’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Gazeteci Furkan Karabay hakkında yaptığı bir haber nedeniyle Cumhurbaşkanı’nın eski avukatının şikayeti üzerine İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 29 Şubat 2024 tarihinde devam edildi. Esas hakkındaki mütalaasını açıklayan savcı, gazetecinin “zincirleme şekilde iftira” ve “zincirleme şekilde alenen hakaret” suçlarından cezalandırılmasını talep etti. Mahkeme, duruşmayı 6 Haziran 2024 tarihine erteledi.
(03/018) Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Gazeteci Zehra Doğan hakkında 2015-2016 yılları arasında yaptığı haberler ve sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek ‘örgüt propagandası yapma’ iddiasıyla Mardin 2. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından 2 Mart 2017 tarihinde verilen ve Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 3. Ceza Dairesi tarafından 9 Mayıs 2017 tarihinde onanan 2 yıl 9 ay 22 gün hapis cezasının Yargıtay 3. Ceza Dairesi tarafından hukuka aykırılık gerekçesiyle bozulduğu öğrenildi.
(03/019) Ankara’da Yargılanan Kişiler…
14 Mayıs 2023 seçimlerindeki usulsüzlük iddialarıyla ilgili Yüksek Seçim Kurulu (YSK) ile Ankara İl ve İlçe Seçim Kurulları binaları önünde ayrı ayrı başlatılan ‘Demokrasi Nöbeti’ sırasında gözaltına alınan 10 kişi (B. O., Y. A. G., İ. K., İ. C. A., İ. K., İ. A., U. B. Ö., M. Y. Y., M. M. Ö. ve D. Ç.) hakkında ‘2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet’ suçlamasıyla hazırlanan iddianame, Ankara 27. Asliye Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildi. Davanın ilk duruşması, 17 Eylül 2024 tarihinde görülecek.
(03/020) İstanbul’da Yargılanan Kişiler…
2018 yılında 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü kapsamında katıldıkları barışçıl toplantı gerekçe gösterilerek 21 kişi hakkında ‘2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet’ iddiasıyla İstanbul 36. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması, 29 Şubat 2024 tarihinde görüldü. Mahkeme, 21 kişinin ‘2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet’ suçlamasından beraatına, 1 kişinin ise ‘görevi yaptırmamak için direnme’ suçlamasından 6 ay hapis cezasıyla cezalandırılmasına ve hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verdi.
(03/021) Mahpuslara Gönderilen Kitaplar ile İlgili AYM Kararı…
1 Mart 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Anayasa Mahkemesi (AYM) Genel Kurulu’nun 21 Aralık 2023 tarihli ‘Serdar Güzelçay ve diğerleri’ kararında hakkında toplatma kararı ve satış yasağı bulunmayan kitapların cezaevlerindeki mahpuslara verilmemesinin hak ihlali olduğuna hükmettiği öğrenildi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, DeutscheWelle, Reuters, AFP, Kaos GL.