Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
10-12 Ağustos 2024 Günlük İnsan Hakları Raporu
(08/074) Operasyonlar ve Saldırılar…
10 Ağustos 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, 2024 yılının Nisan ayında Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) sınırları içindeki Kandil bölgesinde Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) birimleri ile HPG militanları arasında çıkan çatışmada 1 militanın öldüğü öğrenildi.
10 Ağustos 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, 2024 yılının Temmuz ayında IKBY sınırları içindeki Kandil bölgesinde TSK birimleri ile HPG militanları arasında çıkan çatışmada 1 militanın öldüğü öğrenildi.
(08/075) Hapishanede İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
9 Ağustos 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Samsun Kavak S Tipi Cezaevi’nde infaz koruma memurlarının tek kişi kalan mahpusların odalarının ışıklarını kontrol amacıyla her saat başı açtığı, hastaneye sevk edilen bazı mahpusların tedavisi yapılırken jandarma personelinin tedavinin yapıldığı odadan çıkmadığı, mahpusların günde yalnızca iki saat havalandırmaya çıkarıldığı ve havalandırmaya su götürülmesine izin verilmediği öğrenildi.
12 Ağustos 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Şırnak T Tipi Cezaevi’nde hapishane idaresinin mahpusların yaptıkları telefon görüşmelerinde Kürtçe konuşmalarını yasakladığı, cezaevi idaresi tarafından mahpuslardan uyurken koğuştaki ışıkların kapatılmasına izin verilmediği, mahpusların aileleriyle yaptıkları görüşmelerde birbirlerine sarılmalarının yasaklandığı öğrenildi.
(08/076) Hapishanede Sağlığa Erişim Hakkı Engellenen Mahpuslar…
9 Ağustos 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Samsun Kavak S Tipi Cezaevi’nde mahpusların hastane sevklerinin gerçekleştirilmesi için en az 4 ay sıra beklemek durumunda kaldığı öğrenildi.
11 Ağustos 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Erzurum Oltu T Tipi Cezaevi’nde tutulan Özcan Babayiğit isimli hasta mahpusun hapishanede gerekli tedaviye erişemediği için sağlık sorunlarının ilerlediği öğrenildi. Özcan Babayiğit’in annesi Dirayet Babayiğit, konu ile ilgili basına yansıyan ifadelerinde şunları belirtti: “Oğlumun böbrek, prostat ve mide hastalıkları var. Hastaneye götürülse de gerekli ilaçlar verilmiyor. Prostat sorunu zamanında ameliyat edilmediği için böbreklerine etki etmiş. Sağlık durumu ağırlaşıyor. Cezaevinde kendi yaşamını idame edemez hale gelmiş. Arkadaşlarının yardımıyla günlük temel ihtiyaçlarını karşılıyor. En son Salı günü cezaevinde yaptıkları görüşmede doktorlar oğluma ‘Bir böbreğin iflas etmiş. Eğer zamanında tedavi olmasan diğer böbreğin de iflas etme riski var’ diye söylemiş”.
(08/077) Hapishanede Müvekkiliyle Görüşmesi Engellenen Avukat…
12 Ağustos 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Özgürlük için Hukukçular Derneği (ÖHD) üyesi Avukat Ahmet Atış’ın müvekkiliyle görüşmek için gittiği Antalya S Tipi Cezaevi’nde üst araması yapılmasını reddettiği gerekçesiyle müvekkiliyle görüşmesine izin verilmediği öğrenildi.
(08/078) Hasta Mahpuslar ile İlgili Soru Önergesine Bakanlık Yanıtı…
12 Ağustos 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Batman Milletvekili Zeynep Oduncu’nun hasta mahpuslara dair çalışmalar ile ilgili Adalet Bakanlığı’nın yanıtlaması istemiyle verilen soru önergesini 6 Ağustos 2024 tarihinde yanıtlayan Adalet Bakanlığı, bakanlığın elinde konu ile ilgili ayrıntılı istatistiki veri bulunmadığını bildirdi.
(08/079) Ankara’da Parti Standına Saldırı…
11 Ağustos 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Ankara’nın Çankaya ilçesinde bulunan Karanfil Sokak’ta stant açan Sosyalist Emekçi Partisi (SEP) üyelerine 8 kişilik bir grubun taş ve sopalarla saldırdığı ve saldırı ile ilgili 2’si çocuk toplam 8 kişinin gözaltına alındığı öğrenildi. Saldırıda yaralanan olup olmadığı öğrenilemedi.
(08/080) Muğla’da Nöbet Eylemine Polis Müdahalesi…
10 Ağustos 2024 tarihinde Muğla’nın Fethiye ilçesinde bulunan Söğütlü Mahallesi’nde inşa edilecek olan Hidroelektrik Santraline (HES) karşı nöbet eylemi başlatan kişilere müdahale eden jandarma, 7 kişiyi işkence ve diğer kötü muamele ile gözaltına aldı. Müdahale sonucunda Recep Alkaya isimli 1 kişinin başından yaralandığı öğrenildi. Gözaltına alınan kişilerin isimleri: Tezcan Yılmaz, Mehmet Yılmaz, Gülen Çelik, Recep Alkaya, Mustafa Çelik, Kenan Ölmez, Durali Can Ölmez.
(08/081) Hakkari’de Gözaltına Alındığı Esnada Kalp Krizi Geçiren Kişi…
11 Ağustos 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Süleyman Sabri Mavi (75, e) isimli kişinin hakkında açılan davada ‘örgüt üyesi olma’ suçundan 2019 yılında verilen 8 yıl 9 ay hapis cezasının Yargıtay 3. Ceza Dairesi tarafından onanması üzerine Hakkari’nin Yüksekova ilçesinde gözaltına alındığı esnada kalp krizi geçirdiği ve Yüksekova İlçe Devlet Hastanesi’nde tedavi altına alındığı öğrenildi. Haberlerde ayrıca Süleyman Sabri Mavi’nin görme ve işitme engeli bulunduğu ve yatalak olduğu bildirildi.
(08/082) İstanbul’da Gözaltına Alınan Kişiler…
10 Ağustos 2024 tarihinde İstanbul’un Esenyurt ilçesinde yapılan bir düğüne polisler tarafından çalınan Kürtçe şarkılar gerekçesiyle düzenlenen baskında aralarında düğün sahipleri ve müzisyenlerin de olduğu 8 kişi, ‘örgüt propagandası yapma’ iddiasıyla gözaltına alındı. Gözaltına alınan 8 kişiden 5’inin aynı gün ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldığı, 3 kişinin ise 12 Ağustos 2024 tarihinde sevk edildikleri sulh ceza hakimliği tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakıldığı öğrenildi. Gözaltına alınan kişilerin isimleri öğrenilemedi.
(08/083) İstanbul’da Gözaltına Alınan Kişiler…
11 Ağustos 2024 tarihinde İstanbul Olimpiyat Stadyumu’nda Amedspor ile Fatih Karagümrük Spor arasında gerçekleşen futbol karşılaşması öncesinde bazı Amedspor taraftarlarının stadyum girişinde giydikleri sarı renkli formalar gerekçe gösterilerek gözaltına alındığı öğrenildi. Gözaltına alınan toplam kişi sayısı öğrenilemedi.
(08/084) Muğla’da Kürtçe Konuşmaları Yasaklanan İşçiler…
10 Ağustos 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Muğla’nın Bodrum ilçesinde sezonluk işçi olarak çalışan 12 kişinin çalıştıkları firmanın müdürleri ve görevlileri tarafından Kürtçe konuşmamaları için uyarıldıkları ve bu uyarı üzerine firma yetkilileriyle yüz yüze görüşen 12 kişiye Kürtçe konuşmalarının ‘yasak’ olduğunun söylendiği öğrenildi. Haberlerde ayrıca 12 kişinin ırkçı ve ayrımcı uygulamayı takiben işten ayrıldığı ve firmadan şikayetçi olacakları bildirildi.
Irkçı ve ayrımcı uygulamaya maruz kalan ve işten ayrılan 12 kişiden biri olan Mehmet Aslan, konu ile ilgili basına yansıyan ifadelerinde şunları belirtti: “Bir kelime Kürtçe duyduklarında ‘konuşmayın’ diyorlardı. Şarkı söylediğimizde de izin vermiyorlardı. Hatta mesai bittiği zaman dahi Kürtçe konuşmamızı istemiyorlardı. Dilimiz olduğunu, yasaklanamayacağını söylememize karşın yasak demekle yetiniyorlardı. Bir ay kadar bu böyle devam etti. üç ay çalışıp, çıkacağımızı düşünüyorduk. Ancak en son whatsapp grubunda yazılan mesajın ardından yüz yüze görüştük. Türkçe dışında dillerin konuşulmasının yasak olduğunu söyledi. İngilizce ve İspanyolca’nın da mı yasak olduğunu sorunca, Kürtçe’nin yasak olduğunu söyledi. Bize ‘Kürtçe konuşmayın yasak’ deyince biz de 12 kişi işten ayrıldık”.
(08/085) İşkenceye Dair Yapılan Başvuru ile İlgili TİHEK Kararı…
12 Ağustos 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, 25 Ağustos 2018 tarihinde İstanbul’da bulunan Galatasaray Meydanı’nda Cumartesi Anneleri/İnsanları tarafından gerçekleştirilen 700.hafta eylemine yönelik polis müdahalesinde kolu kırılan Aydın Aydoğan isimli kişinin dönemin İçişleri Bakanı Süleyman Soylu hakkında soruşturma izni verilmesi talebiyle yaptığı başvuruyu değerlendiren Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’nun (TİHEK) TBMM yetkisinde olduğu gerekçesiyle talebin ‘kabul edilemez’ olduğuna hükmettiği öğrenildi.
(08/086) Can Atalay’ın Tahliyesi ile İlgili Mahkeme Kararı…
10 Ağustos 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) 1 Ağustos 2024 tarihinde gerekçeli karar ile Türkiye İşçi Partisi (TİP) Hatay Milletvekili Can Atalay’ın milletvekilliğinin düşürülmesinin ‘yok hükmünde’ olduğunu açıklaması üzerine Can Atalay’ın avukatları tarafından yapılan derhal tahliye başvurusunu değerlendiren İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nin konuya dair sorumluluğun Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) ait olduğu gerekçesiyle ‘karar verilmesine yer olmadığına’ hükmettiği öğrenildi.
Can Atalay’ın yargılandığı Gezi Davası’nda hakkında ‘hükümeti ortadan kaldırmaya yardım etme’ suçundan verilen 18 yıl hapis cezasıyla ilgili yapılan bireysel başvuruya dair Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) ihlal kararı vermesi üzerine davanın yeniden görülmesi sırasında İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi karar verme yetkisinin Yargıtay’da olduğu gerekçesiyle dosyayı Yargıtay 3. Ceza Dairesi’ne göndermişti. Dosyayı 8 Kasım 2023 tarihinde karar bağlayan 3. Ceza Dairesi, Anayasa’yı ihlal ettiği ve yetkisini aştığı gerekçesiyle AYM’nin ihlal kararına uymayı reddetmiş ve ihlal kararı veren AYM üyeleri hakkında suç duyurusunda bulunulmasına hükmetmişti. Can Atalay için yapılan ikinci bireysel başvuru, 21 Aralık 2023 tarihinde AYM Genel Kurulunda görüşülmüş ve oy çokluğuyla ‘seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkı’ ile ‘kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının’ ihlal edildiğine karar verilmişti. İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, Can Atalay hakkında karar verilmesi için dosyanın yeniden Yargıtay’a gönderilmesine karar vermişti. 3 Ocak 2024 tarihinde Yargıtay 3. Ceza Dairesi AYM’nin ihlal kararına ikinci kez uymayı reddetmişti.
(08/087) Hakkari’de Özel Güvenlik Bölgesi…
Hakkâri Belediyesi 12 Ağustos 2024 tarihinde yaptığı açıklamayla Merkez ilçesi Kuş Tepe, Ayı Tepe, Meme Tepe, Koç Sırtları kırsalında bulunan bölgelerin 12 Ağustos 2024 ile 15 Ağustos 2024 tarihleri arasında 4 gün süreyle geçici özel güvenlik bölgesi ilan edildiğini ve söz konusu bölgelere izinsiz girişlerin yasaklandığını duyurdu.
(08/088) Erişim Engeli Getirilen İnternet İçerikleri…
9 Ağustos 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, İfade Özgürlüğü Derneği’ne (İFOD) ait https://ifade.org.tradresinde yer alan 1 içeriğe kişilik hakları ihlali gerekçesiyle İstanbul 10. Sulh Ceza Hakimliği’nin 2 Ağustos 2024 tarihli kararıyla erişim engeli getirildiği ve söz konusu içeriğin silinmesine hükmedildiği öğrenildi.
12 Ağustos 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Instagram sosyal medya platformuna Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun 2 Ağustos 2024 tarihli kararı ile “katalog suçlar yasağına uymama” gerekçesiyle getirilen erişim engelinin kaldırıldığı öğrenildi.
(08/089) İstanbul’da Tutuklanan Kişi…
10 Ağustos 2024 tarihinde İstanbul’da hakkında ‘örgüt üyesi olma’ iddiasıyla yakalama kararı bulunan G.B. isimli 1 kişinin sevk edildiği sulh ceza hakimliği tarafından tutuklandığı öğrenildi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, BirGün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, MedyaScope, HalkTV, Engelli Web, Cnnturk, Tr724,Engelli Web, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, DeutscheWelle, Reuters, AFP, Kaos GL.