Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
29 Ağustos 2024 Günlük İnsan Hakları Raporu
(08/217) İstanbul’da Çocuğa Yönelik Irkçı Şiddet…
28 Ağustos 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, 22 Ağustos 2024 tarihinde İstanbul’da bir metro seferi sırasında 2 erkeğin Suriye vatandaşı olduğu bildirilen ve metroda saç tacı satan 1 çocuğa önce sözlü şiddet uyguladığı, daha sonra söz konusu kişilerden birinin çocuğa fiziksel şiddet de uyguladığı öğrenildi. Haberlerde ayrıca saldırganları engelleme çabasında olan bir yolcuya saldırganlardan birinin “Sen de mi Suriyelisin, sen kimsin, kimliğini göster Türk müsün, değil misin?” dediği bildirildi.
Adalet Bakanlığı, 28 Ağustos 2024 tarihinde yaptığı açıklamayla çocuğa fiziksel şiddet uygulayan kişi hakkında İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından soruşturma başlatıldığını duyurdu.
(08/218) Hapishanede İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
27 Ağustos 2024 tarihinde İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi Hapishane Komisyonu tarafından açıklanan rapordan, Erzincan Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde mevzuata aykırı şekilde tek kişilik odada tutulan bazı mahpusların günde yalnızca 1 saat havalandırmaya çıkarıldığı, haftada 10 saat olarak uygulanması gereken sohbet ve ortak alan etkinliklerinin haftada yalnızca 2 saat olarak uygulandığı, hapishaneye giriş prosedürlerinde çıplak aramanın dayatıldığı ve bunu kabul etmeyen mahpusların hapishane yetkililerinin hakaretlerine maruz kaldığı ve/veya birkaç gün müşahede odasında tutulduğu, dışarıdan gönderilen ve içinde ‘Kürt, Kürtçe, Kürdistan, Demokrasi’ kelimeleri geçen kitapların hapishane idaresi tarafından mahpuslara verilmediği, hapishane idaresinin mahpusların izleyebileceği televizyon kanallarını ve okuyabileceği gazeteleri sınırladığı, PKK lideri Abdullah Öcalan üzerindeki tecridin sona ermesi ve Kürt sorununa demokratik çözüm talebiyle Türkiye genelindeki cezaevlerinde başlatılan aile ve telefon görüşüne çıkmama eylemi nedeniyle mahpuslar hakkında hapishane idaresi tarafından disiplin soruşturmaları başlatıldığı ve bazı mahpuslara disiplin cezaları verildiği, tek kişilik odadan çıkan mahpusların dedektörlerle arandığı ve ayakkabılarını çıkarmalarının dayatıldığı, hapishane içinde mahpuslar arası mektuplaşmanın posta yoluyla yapıldığı ve mahpuslardan ücret talep edildiği, elektrik kullanım bedelinin mahpuslara ödetildiği, kantinde ürün çeşitliliğinin yetersiz olduğu ve fiyatların yüksek olduğu öğrenildi.
Aynı rapordan, Erzincan L Tipi Cezaevi’nde verilen yemeklerin yetersiz olduğu, mahpusların tek seferde alabileceği kitap sayısının hapishane idaresi tarafından 5 ile sınırlandırıldığı, odalarda bulunan yatak ve tuvalet gibi mahrem alanların hapishane kameralarının görüş alanında olduğu, koğuş aramaları sırasında ayakta sayım uygulamasının dayatıldığı, mahpusların ortak alan ve sohbet hakkı ile sosyal ve kültürel faaliyetlerden faydalanmasının engellendiği, mahpusların açık görüşte ziyarete gelen yakınları ile yan yana oturmasının engellendiği ve oturan mahpuslar hakkında disiplin soruşturması başlatıldığı, mahpusların hapishanede yaşanan hak ihlallerine yer verdikleri mektuplarının gönderilmediği öğrenildi.
Aynı rapordan, Erzincan T Tipi Cezaevi’nde mahpusların başka hapishanelere sevk taleplerinin gerekçesiz şekilde reddedildiği, mahpusların telefon görüşmesi için ödedikleri ücretlere yüksek oranda zam yapıldığı, mahpusların ‘güvenlik’ gerekçesiyle hastane sevklerinde terlik giymeye zorlandığı, hapishane idaresi tarafından mahpuslara verilen gazetelerden hapishanelerle ilgili haberlerin olduğu sayfaların yırtılarak teslim edildiği, PKK lideri Abdullah Öcalan üzerindeki tecridin sona ermesi ve Kürt sorununa demokratik çözüm talebiyle Türkiye genelindeki cezaevlerinde başlatılan açlık grevine katılan mahpuslar hakkında hapishane idaresi tarafından disiplin soruşturması başlatıldığı ve telefon görüşünden yoksun bırakma cezaları verildiği öğrenildi.
Aynı rapordan, Erzincan Kadın Cezaevi’nde koğuşlarda bulunan oda kapılarının saat 22.00’de kilitlendiği, koğuş ortak alanında televizyon bulunmadığı, mahpusların kol saati kullanmasının engellendiği öğrenildi.
Aynı rapordan, Giresun Espiye L Tipi Cezaevi’nde mahpusların iaşelerinin eksik verildiği, mahpuslara verilen yemeklerin kalitesiz ve yetersiz olduğu, mahpusların haftada bir kez 45 dakika spor etkinliği dışında birlikte yapılan herhangi bir sosyal ve kültürel faaliyete hapishane idaresi tarafından izin verilmediği, mahpuslara Kürtçe kitapların verilmediği, yalnızca Sözcü ve Cumhuriyet gazetelerinin alınmasına izin verildiği, televizyondan yalnızca NTV ile TRT Haber kanallarının izlenebildiği, mahpusların ailelerinin yakın olduğu bölgelerdeki hapishanelere sevk taleplerinin hapishane idaresi tarafından reddedildiği, açık aile görüşlerinin yalnızca ayda bir kez ve 45 dakika olarak yapılabildiği, koğuş aramalarında mahpusların defter ve kitap, top gibi kişisel eşyalarına el konulduğu, kantinde satılan ürünlerin fiyatlarının yüksek olduğu, hapishanede mahpusların kullandığı çeşme suyunun içilemeyecek ve hijyen ihtiyaçlarını karşılamaya engel olacak kadar kirli aktığı, aile ve avukat görüşleri ile spor faaliyeti için odadan çıkan mahpuslara ayakkabılarını çıkartarak arama yapılmasının dayatıldığı, bazı mahpusların mevzuata aykırı şekilde tek kişilik odada tutulduğu, hapishaneye giriş prosedürleri sırasında mahpuslara çıplak aramanın dayatıldığı ve bu uygulamayı reddeden mahpusların müşahede odasında bekletildiği, siyasi ve adli mahpusların aynı blokta tutulduğu, mahpusların yazdığı şikayet dilekçelerinin ilgili kurumlara iletilmediği, aileleri tarafından mahpuslara yatırılan paraların haftada 1 gün verildiği, emanet para hesabındaki paralardan biriken faiz gelirlerinin mahpusların faydalanacağı şekilde harcanmadığı, kütüphanede kitap çeşitliliğinin yetersiz olduğu, mahpusların kaldıkları odalarda havasızlık sorunu yaşadığı, bazı infaz koruma memurlarının onur kırıcı muamelede bulunduğu öğrenildi.
Aynı rapordan, Rize Kalkandere L Tipi Cezaevi’nde PKK lideri Abdullah Öcalan üzerindeki tecridin sona ermesi ve Kürt sorununa demokratik çözüm talebiyle Türkiye genelindeki cezaevlerinde başlatılan açlık grevi ve boykot eylemlerine katılan mahpuslar hakkında hapishane idaresi tarafından disiplin soruşturması başlatıldığı ve mahpuslara disiplin cezaları verildiği, mahpuslara verilen yemeklerin kalitesiz ve yetersiz olduğu, kantinde satılan ürünlerin çeşidinin yetersiz ve fiyatların yüksek olduğu, koğuş aramalarında mahpusların kişisel eşyalarına el konulduğu, mahpuslara hapishane idaresi tarafından yalnızca BirGün gazetesinin verildiği ve başka gazete talep eden mahpusların taleplerinin reddedildiği, mahpusların spor, sosyal ve kültürel faaliyetlerden mevzuata uygun şekilde faydalandırılmadığı ve ortak sosyal faaliyetlerin yapılmadığı, açık görüşe gelen mahpus yakınlarının infaz koruma memurlarının onur kırıcı muamelesine maruz kaldığı, haftada 10 dakika olarak faydalanılan telefon görüşmeleri esnasında görüşmenin aniden kesildiği, mahpusların şikayet dilekçelerine geç cevap verildiği ya da hiç cevap verilmediği, odalarda kullanılan elektriğe ait faturaların mahpuslar tarafından ödendiği, hapishaneye giriş prosedürleri sırasında mahpuslara çıplak aramanın dayatıldığı, mahpusların kütüphaneden yalnızca on beş günde bir kitap alabildiği ve alabildikleri kitap sayısının 3 ile sınırlandırıldığı, Kürtçe kitapların mahpuslara teslim edilmediği ya da geciktirildiği, ‘güvenlik’ gerekçesiyle mahpuslara radyo verilmediği öğrenildi.
Aynı rapordan, Trabzon Beşikdüzü T Tipi Cezaevi’nde PKK lideri Abdullah Öcalan üzerindeki tecridin sona ermesi ve Kürt sorununa demokratik çözüm talebiyle Türkiye genelindeki cezaevlerinde başlatılan açlık grevi ve boykot eylemlerine katılan mahpuslar hakkında hapishane idaresi tarafından disiplin soruşturmaları başlatıldığı ve disiplin cezaları verildiği, kantinde satılan ürünlerin çeşidinin yetersiz ve fiyatların yüksek olduğu, mahpuslara verilen yemeklerin kalitesiz ve yetersiz olduğu, koğuş aramalarında mahpusların kişisel eşyalarına el konulduğu, haftada bir gün 1 saat spor faaliyeti dışında mahpusların ortak yapılan sosyal ve kültürel faaliyetlerden faydalanamadığı ve kurs açılmadığı, mahpuslara hapishane idaresi tarafından radyo verilmesinin engellendiği, hapishane idaresi tarafından mahpuslara yalnızca BirGün gazetesinin verildiği, topların sensörlere zarar vereceği gerekçesiyle mahpuslara verilmediği, mahpusların ailelerine yakın hapishanelere sevk taleplerinin reddedildiği, mahpusların Kürtçe yazdığı mektupların hapishanede tercüman olmadığı gerekçesiyle gönderilmediği öğrenildi.
Aynı rapordan, Bayburt M Tipi Cezaevi’nde kadın mahpusların hijyenik ped, tampon vb. ihtiyaçların sağlanmadığı, Kürtçe kitapların verilmediği, mahpusların ailelerine yakın hapishanelere sevk taleplerine hapishane idaresi tarafından cevap verilmediği, açık görüş süresinin hapishane idaresi tarafından 40 – 45 dakika şeklinde sınırlandırıldığı, hapishanede kronik su kesintisi sorunu yaşandığı, koğuş aramalarında mahpusların kişisel eşyalarına el konulduğu, yalnızca Cumhuriyet gazetesine izin verildiği, mahpuslara gönderilen mektupların personel eksiği gerekçesiyle geç teslim edildiği, kantinde satılan ürünlerin çeşidinin yetersiz ve fiyatların yüksek olduğu, mahpuslara verilen yemeklerin kalitesiz ve yetersiz olduğu, koğuş aramalarında kantinden satın alınan ürünlere ‘sakıncalı’ oldukları gerekçesiyle el konulduğu, mahpuslara yönelik herhangi bir kurs açılmadığı ve mahpusların hiçbir sosyal ve kültürel faaliyetten faydalanamadığı öğrenildi.
28 Ağustos 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Tekirdağ Çorlu Y Tipi Cezaevi’nde tutuklu mahpusların tek kişilik odada tutulduğu ve hasta mahpus Cuma Topaloğlu’nun hayati ihtiyaçlarını tek başına karşılayamamasına rağmen tek kişilik odada tutulduğu öğrenildi.
(08/219) Hapishanede Sağlığa Erişim Hakkı Engellenen Mahpus…
27 Ağustos 2024 tarihinde İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi Hapishane Komisyonu tarafından açıklanan rapordan, Erzincan Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde hasta mahpusların kelepçeli bir şekilde muayene edildiği öğrenildi.
Aynı rapordan, Giresun Espiye L Tipi Cezaevi’nde mahpuslara hastane sevk işlemleri sırasında ağız içi arama ile çift kelepçe uygulamasının dayatıldığı ve bu sebeple bazı mahpusların 3 yıldır hastane sevki talep etmediği, hasta mahpusların hastane sevklerinin geciktirildiği ve farklı diyetleri olan mahpusların diyetlerine uygun besin taleplerinin karşılanmadığı öğrenildi.
Aynı rapordan, Rize Kalkandere L Tipi Cezaevi’nde mahpusların hastane sevklerinin geciktirildiği ve sevk işlemleri sırasında çift kelepçe uygulamasının dayatıldığı öğrenildi.
Aynı rapordan, Trabzon Beşikdüzü T Tipi Cezaevi’nde hastane sevkleri sırasında mahpuslara çift kelepçe uygulamasının dayatıldığı ve mahpusların kelepçeli şekilde muayene edildiği, diş tedavisi için gerekli hastane sevklerinin geciktirildiği öğrenildi.
Aynı rapordan, Bayburt M Tipi Cezaevi’nde mahpusların hastane sevklerinin geciktirildiği ve hastane sevki yapılan mahpusların kelepçeli şekilde muayene edildiği öğrenildi.
29 Ağustos 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Batman Beşiri T Tipi Cezaevi’nde tutulan ağır hasta mahpus Mehmet Emin Çam’ın (72, e) sağlık sorunları nedeniyle kullanmak zorunda olduğu ilaçların tedarik edilmediği öğrenildi. Mehmet Emin Çam’ın kızı Şimel Çam, konu ile ilgili basına yansıyan ifadelerinde şunları belirtti: “Görüşe gittiğimde babamın durumu çok kötüydü. Kullanması gereken ilaçlarının kendisine verilmediğini aktardı. Babam yakın dönemde kalp krizi geçirdi ve anjiyo oldu. Kalbindeki rahatsızlık ve beynindeki tümör nedeniyle sürekli kullandığı ilaçlar var. Hayati önemde olan bu ilaçlar babama verilmiyor. Bu ilaçlar her revire gittiğinde ‘yok’ denilerek, verilmeden koğuşa gönderiliyor. İlaçlarını kullanamadığı için de her saat yaşamını kaybetme riski var. Her dakika babamın aleyhine işliyor. Babamın ilaçlarının derhal verilmesini istiyoruz”.
(08/220) Hapishanede Ayrımcı Uygulamalar…
27 Ağustos 2024 tarihinde İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi Hapishane Komisyonu tarafından açıklanan rapordan, Erzincan T Tipi Cezaevi’nde 10 lira olan 10 dakika telefon görüşmesi ücretinin Türkiye vatandaşı olmayan mahpuslar için 330 liraya çıkarıldığı öğrenildi.
Aynı rapordan, Rize Kalkandere L Tipi Cezaevi’nde hapishane idaresinin Türkiye vatandaşı olmayan bazı mahpusların kimseyle görüşmesine izin vermediği öğrenildi.
(08/221) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusuna Cevap Verilmedi…
İmralı Cezaevi’nde tutulu bulunan müvekkilleri PKK lideri Abdullah Öcalan, Ömer Hayri Konar, Hamili Yıldırım ve Veysi Aktaş ile görüşmek için avukatların 29 Ağustos 2024 tarihinde yaptığı başvuruya Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından herhangi bir cevap verilmediği öğrenildi.
(08/222) Sosyal Medya Üzerinden Hedef Gösterilen Suriye Kökenli Avukat…
22 Ağustos 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, avukatlık ruhsatı alarak İzmir Barosu üyesi olarak avukatlık yapmaya başlayan Suriye kökenli Hanan Mouselli Dagır’ın sosyal medya üzerinden ırkçı, ayrımcı ve nefret içerikli söylemlerle hedef gösterildiği öğrenildi.
(08/223) Antep’te Protestoya Polis Müdahalesi…
28 Ağustos 2024 tarihinde Antep’te Akcanlar Tekstil işçileri ile Birleşik Tekstil Dokuma ve Deri İşçileri Sendikası’nın (BİRTEK-SEN) kötü çalışma koşulları ve vergi kesintilerine karşı bir otel önünde yapacakları basın açıklamasına polisin engel olmasının ardından yürüyüş yapmak isteyen işçiler ve sendika temsilcilerine müdahale eden polis, BİRTEK-SEN Genel Başkanı Mehmet Türkmen ile BiRTEK-SEN Örgütlenme Uzmanı Mazlum Ayçiçek’in de aralarında olduğu 33 kişiyi işkence ve diğer kötü muamele ile gözaltına aldı. Müdahale sırasında 1 işçinin yaralandığı öğrenildi. Gözaltına alınan kişiler, emniyetteki ifade işlemlerinin ardından aynı gün serbest bırakıldı.
(08/224) Şırnak’ta Gözaltına Alınan Kişiler…
25 Ağustos 2024 tarihinde Şırnak’ın İdil ilçesinde yapılan ev baskınlarında gözaltına alınan İ. D. ve Y. D. isimli 2 kişi, 28 Ağustos 2024 tarihinde karakoldaki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.
(08/225) Siyasi Parti Eski Genel Başkanının Yargılandığı Dava…
29 Ağustos 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) eski Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu hakkında 2014 ile 2019 yılları arasında yaptığı çeşitli konuşmalar gerekçe gösterilerek 2,5 yıldan 3,5 yıla kadar hapis cezası ve Türk Ceza Kanunu (TCK) 53 kapsamında siyasi yasak istemiyle hazırlanan iddianamenin Ankara 35. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildiği öğrenildi. İddianamede Kemal Kılıçdaroğlu’nun ‘zincirleme şekilde suçu ve suçluyu övme’ suçundan cezalandırılması istenmektedir. Davanın ilk duruşması, 3 Aralık 2024 tarihinde görülecek.
(08/226) İstanbul’da Çocuğun Yargılandığı Dava…
29 Ağustos 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, 12 Mayıs 2024 tarihinde İstanbul’un Sarıyer ilçesinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın araç konvoyu geçerken küfrettiği iddiasıyla gözaltına alınan ve adli kontrol şartıyla serbest bırakılan 1 çocuk (16, k) hakkında hazırlanan iddianamenin mahkeme tarafından kabul edildiği öğrenildi. İddianamede çocuğun ‘Cumhurbaşkanına hakaret’ suçundan cezalandırılması istenmektedir.
(08/227) RTÜK Tarafından İdari Para ve Program Durdurma Cezası Verilen Televizyon Kanalları…
28 Ağustos 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) tarafından, ‘4 Soru 4 Yanıt’ isimli programda Merdan Yanardağ’ın hükümet ile ilgili ‘İslamofaşist’ ifadesini kullanmasının eleştiri sınırlarını aştığı gerekçesiyle TELE1 TV’ye idari para cezası, ‘Cemil Kılıç ile Aydınlanma’ isimli programda Cemil Kılıç’ın “Melekler vardır ama ontolojik varlıklar değildir” ve “Türkçe namaz kılınabilir” ifadelerinin ‘toplumun milli ve manevi değerlerine, genel ahlaka ve ailenin korunması ilkesine aykırı olduğu gerekçesiyle Flash Haber’e idari para cezası ile 3 kez program durdurma cezası verildiği öğrenildi.
(08/228) Diyarbakır’da Elektrikleri Kesilen Mahalle…
28 Ağustos 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Diyarbakır’ın Bismil ilçesinde bulunan Kazancı mahallesinin elektriklerinin 29 Ağustos 2024 tarihinde saat 01.00’de Dicle Elektrik Dağıtım A.Ş. (DEDAŞ) tarafından elektrik sayaçlarının sokaktaki direklere bağlı olmadığı gerekçesiyle kesildiği öğrenildi.
Bir mahalle sakini, konu ile ilgili basına yansıyan ifadelerinde şunları belirtti: “Köyümüzde çok sayıda kronik hasta var. Cihaza bağlı yaşayan insanlar var. Yapılan kesinti bu insanların hayatını tehlikeye atıyor. DEDAŞ’ı aradık bize ‘Sayaçlarınızı direklere çıkarmamıza izin vermediğiniz sürece elektriğiniz olmayacak’ dedi”.
27 Ağustos 2024 tarihinde Kazancı mahallesine jandarma ve zırhlı araçlar eşliğinde giden Dicle Elektrik Dağıtım A.Ş. (DEDAŞ) ekiplerini protesto eden kişileri bir jandarma personelinin “Sizin köyün sayaçlarını dışarı çıkarmadan hiçbir yere başlamayacağız. İzin vermezseniz elektriklerinizi keseriz. Karanlıkta bırakırız. Yarın daha büyük takviye askerle geleceğiz. Buradaki sayaçlarınızı elektrik direklerine çıkaracağız” sözleriyle tehdit ettiği iddia edilmişti.
(08/229) Şırnak’ta Özel Güvenlik Bölgesi…
Şırnak Valiliği, 28 Ağustos 2024 tarihinde yaptığı açıklamayla Bestler Dereler Bölgesi, Şırnak ili, Merkez ve Güçlükonak ilçeleri sınırlarında bulunan Gabar Dağı Bölgesi, Şırnak ili Merkez, Silopi ve Cizre ilçeleri sınırlarında bulunan Cudi Dağı Bölgesi, Şırnak ili Merkez, Silopi ve Uludere ilçeleri sınırlarında bulunan Kurt Dağı Bölgesi, Şırnak ili Beytüşşebap ilçesi sınırlarında bulunan Kelmehmetler-Dönmezler-Kovankay, Tahtareş, Hüsrevpaşa-Suhurpaşayayla, İncebeldağları, Faraşin Bölgeleri, Şırnak ili Beytüşşebap ilçesi sınırlarında bulunan Altındağları Bölgesi, Şırnak ili Beytüşşebap ve Uludere ilçeleri sınırlarında bulunan Oymakaya bölgesinin 30 Ağustos 2024 ile 13 Eylül 2024 tarihleri arasında 15 gün süreyle geçici özel güvenlik bölgesi ilan edildiğini ve söz konusu bölgelere girişlerin yasaklandığını duyurdu.
(08/230) Gözaltına Alınan Kişiler…
Milli Savunma Bakanlığı, 28 Ağustos 2024 tarihinde yaptığı açıklamayla yasa dışı yollarla Edirne’den Yunanistan’a geçmeye çalıştığı iddia edilen 3 kişinin ‘örgüt üyesi olma’ iddiasıyla gözaltına alındığını duyurdu.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, BirGün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, MedyaScope, HalkTV, Engelli Web, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, DeutscheWelle, Reuters, AFP, Kaos GL.