Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
7-9 Aralık 2024 Günlük İnsan Hakları Raporu
(12/078) İş Cinayetleri…
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG), 6 Aralık 2024 tarihinde, 2024 yılının Kasım ayında 10’u kadın, 7’si çocuk, 9’u göçmen/mülteci olmak üzere en az 164 işçinin çalışırken yaşamını yitirdiğini açıkladı. Buna göre 2024 yılının ilk 11 ayında iş cinayetlerinde yaşamını yitirenlerin sayısı en az 1708 oldu.
(12/079) 2024 Yılında Hapishanede Yaşamını Yitiren Mahpus Sayısı…
5 Aralık 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Adalet Bakanı’nın Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Bütçe Plan Komisyonu’nda 2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi görüşülürken yöneltilen bir soru önergesine verdiği yazılı yanıtta 2024 yılı ilk 11 ayında hapishanelerde yaşamını yitiren mahpus sayısının 709 olduğunu bildirdiği öğrenildi.
(12/080) Hapishanede İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
6 Aralık 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, 16 Kasım 2024 tarihinde İstanbul’da yapılan ev baskınlarında ‘örgüt üyesi olma’ ve ‘örgüt propagandası yapma’ iddialarıyla gözaltına alınan Baver Coşkun ve isimleri öğrenilemeyen 5 kişinin tutuklanmalarının ardından geçici olarak götürüldükleri Metris R Tipi Cezaevi’nde askerlerin sözlü şiddetine maruz kaldıkları ve 6 kişinin hapishane girişinde infaz koruma memurları tarafından çıplak arandığı öğrenildi. Baver Coşkun, basına yansıyan ifadelerinde şunları belirtti: “Askerler, dosyalarımıza baktıktan sonra hakaret etmeye başladı. Daha sonra gardiyanlar bize çıplak arama dayattı. Bunu kabul etmedik ve insanlık onuruna aykırı olduğunu ifade ettik. Ancak gardiyanlar bu sefer bize hakaret etti ve çıplak aramayı bu şekilde bize dayattı. Zorla elbiselerimizi çıkarttılar”.
7 Aralık 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Adana Suluca Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde mahpusların kendi aralarında Kürtçe konuşmasına izin verilmediği, mahpusların ağız içi arama dayatmasına maruz kaldıkları, sosyal, sportif ve kültürel faaliyetler için mahpuslar tarafından yapılan başvuruların ‘tasarruf tedbirleri’ gerekçesiyle reddedildiği, hapishane temizliğinin mahpuslara yaptırıldığı ve bu duruma itiraz eden mahpusların günlük 1 saat olan sohbet hakkından mahrum bırakıldığı, mahpusların hapishane kütüphanesinden talep ettiği kitapların getirilmediği öğrenildi.
7 Aralık 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Antalya Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde tutulan Emin Newroz Korkmaz isimli 1 mahpusun 30 Kasım 2024 tarihinde tedavi için sevk edildiği Kepez Devlet Hastanesi’nde çift kelepçe ile muayene uygulamasını reddettiği gerekçesiyle ring aracında askerlerin sözlü ve fiziksel şiddetine maruz kaldığı öğrenildi.
(12/081) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusuna Cevap Verilmedi…
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın ailesi ve vasisi ile İmralı Cezaevi’nde tutulan Ömer Hayri Konar, Hamili Yıldırım ve Veysi Aktaş’ın aileleri ve vasileri tarafından 6 Aralık 2024 tarihinde yapılan görüşme başvurularına Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından herhangi bir cevap verilmediği öğrenildi.
(12/082) Tunceli’de Gözaltında İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
Tunceli’de yapılan ev baskınında 22 Kasım 2024 tarihinde Tunceli Belediyesi’nin Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi’nden (DEM Parti) seçilmiş eş başkanlarının İçişleri Bakanlığı tarafından görevden alınması ve yerlerine kayyım atanması ile ilgili devam eden protestolara katıldığı gerekçesiyle 6 Aralık 2024 tarihinde gözaltına alınan D.A. (18) isimli 1 kişinin ters kelepçe uygulamasına maruz kaldığı ve götürüldüğü hastane ve adliyede ters kelepçeyle bekletildiği öğrenildi.
(12/083) Bursa’da Gözaltında İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
6 Aralık 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Bursa’da hapishaneden firar eden bir kişiyi arama çalışmaları kapsamında Zafer Y.’ isimli bir kişinin dükkanında arama yapan sivil giyimli bir polis memurunun Zafer Y.’nin köpeğinin havlamaya başlaması üzerine “Köpeği bana saldırtıyor musun?” diyerek Zafer Y.’ye ateşli silah doğrulttuğu, daha sonra olay yerine gelen diğer polis memurlarının firar eden kişiyi dükkanda sakladıkları gerekçesiyle Zafer Y. ve o esnada dükkanda bulunan 3 diğer kişiyi (Gökhan K., Ahmet S. ve Samet Ş.) ters kelepçeleyerek gözaltına aldığı, polis aracında gözaltına alınan 4 kişinin bir polis memurunun sözlü ve fiziksel şiddetine maruz kaldığı, 4 kişinin Bursa Yıldırım İlçe Emniyet Müdürlüğü’nde yan yana dizilerek polisler tarafından fotoğraflarının çekildiği, gözaltına alınan 1 kişiye gözaltına alınan bir diğer kişinin kazağını yırtması talimatının verildiği, 4 kişinin kendilerine verilen bazı tutanaklara okumadan imza atmaya zorlandığı, savcılık tarafından ifadeleri alınmadan sulh ceza hakimliğine sevk edilen 4 kişinin adli kontrol şartıyla serbest bırakıldığı öğrenildi.
(12/084) İstanbul’da Gözaltında İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
6 Aralık 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, 25 Ekim 2024 tarihinde İstanbul’da yapılan ev baskınlarında ‘örgüt üyesi olma’ iddiasıyla gözaltına alınan Abdullah Adli ve Berdan Kurt isimli 2 kişiden Abdullah Adli’nin götürüldüğü emniyette çıplak arandığı, 29 Ekim 2024 tarihinde adliyeye sevki sırasında ise polislerin Berdan Kurt’a zorla marş okutmaya çalıştığı, buna karşı çıkan Berdan Kurt ve Abdullah Adli’nin polislerin fiziksel şiddeti sonucu yaralandığı, götürüldükleri hastanede ise Berdan Kurt’a fiziksel şiddeti belgeleyen tıbbi rapor verilmediği öğrenildi.
Abdullah Adli, basına yansıyan ifadelerinde şunları belirtti: “Polislere, bu uygulamanın insanlık dışı olduğunu söyledim, reddettim. Ancak buna rağmen zorla çıplak arama yapıldı. Emniyette 4 gün kaldıktan sonra 29 Ekim’de İstanbul Adliyesine götürülürken fiziki şiddet uygulandı. Dosya arkadaşım Berdan Kurt’a ise marş okutulmak istenmesine karşı çıktığım için de 15 polis tarafından işkenceye maruz kaldım”.
Berdan Kurt, basına yansıyan ifadelerinde şunları belirtti: “Polis, emniyette zorla marş okutturmaya çalıştı. Bunu kabul etmedim. Ardından polis işkencesine maruz kaldım. Kafam kırıldı, her yerim morardı. Götürüldüğüm hastanede darp raporu almak istedim. Ancak doktor kırılan kafama rağmen darp raporu vermedi”.
(12/085) İstanbul’da Gözaltında İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
6 Aralık 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, 16 Kasım 2024 tarihinde İstanbul’da yapılan ev baskınlarında ‘örgüt üyesi olma’ ve ‘örgüt propagandası yapma’ iddialarıyla gözaltına alınan Baver Coşkun ve isimleri öğrenilemeyen 5 diğer kişinin sevk edildikleri sulh ceza hakimliği tarafından tutuklanmalarının ardından götürüldükleri adliye nezaretinde polislerin sözlü ve fiziksel şiddetine maruz kaldığı öğrenildi.
Baver Coşkun, basına yansıyan ifadelerinde şunları belirtti: “Polisler burada (adliye nezareti) bize hakaret etti. Buna tepki gösterince adliyenin otoparkında kameraların görmediği yere götürdüler. Burada işkenceye maruz kaldık. Soğuk havada 2 saat boyunca ters kelepçeyle bekletildik”.
(12/086) İstanbul’da İşçi Eylemine Yönelik Engelleme ve Müdahaleler…
Bazı işçilerin sendika üyesi oldukları gerekçesiyle işten çıkarılmasına karşı sendikal hakların güvenceye alınması ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi talebiyle direniş başlatan Polonez Gıda Fabrikası işçilerinin 6 Aralık 2024 tarihinde İstanbul’un Çatalca ilçesinde bulunan fabrikanın önünden Ankara’ya gerçekleştireceği “Anayasal Hak” yürüyüşüne müdahale eden polis, 5 işçiyi ters kelepçeleyerek gözaltına aldı. Gözaltına alınan 5 kişi, emniyetteki ifade işlemlerinin ardından aynı gün serbest bırakıldı. Gözaltına alınan kişilerin isimleri öğrenilemedi.
Aynı gerekçeyle işçilerin 7 Aralık 2024 tarihinde İstanbul’un Çatalca ilçesinde bulunan fabrikanın önünden Çatalca Adliyesi’ne yapacağı yürüyüşün polis tarafından engellendiği, işçilerin ablukaya alındığı ve bir polis memurunun işçilere “Size bu yürüyüşü yaptırmayacağız. Sizin yeriniz Çatalca” dediği öğrenildi. Haberlerde ayrıca işçilerin yürüyüşün engellenmesine karşı açlık grevi ve oturma eylemi başlattığı, 1 işçinin sağlık sorunları yaşaması üzerine hastanede tedavi altına alındığı öğrenildi.
8 Aralık 2024 tarihinde söz konusu yürüyüşün yeniden engellenmesinin ardından 3 işçinin daha hastanede tedavi altına alındığı öğrenildi.
(12/087) Tunceli’de Kayyım Protestoları Gerekçesiyle Tutuklanan Kişi…
6 Aralık 2024 tarihinde Tunceli’de yapılan ev baskınında 22 Kasım 2024 tarihinde Tunceli Belediyesi’nin Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi’nden (DEM Parti) seçilmiş eş başkanlarının İçişleri Bakanlığı tarafından görevden alınması ve yerlerine kayyım atanması ile ilgili devam eden protestolara katıldığı gerekçesiyle gözaltına alınan D.A. (18) isimli 1 kişi, 7 Aralık 2024 tarihinde sevk edildiği sulh ceza hakimliği tarafından ‘2911 Sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanununa muhalefet’ ve ‘görevi yaptırmamak için direnme’ iddialarıyla tutuklandı.
(12/088) İstanbul’da Tutuklanan Kişiler…
29-30 Kasım 2024 tarihlerinde İstanbul Kongre Merkezi’nde gerçekleştirilen ‘TRT World Forum’ adlı etkinlikte Cumhurbaşkanı’nın konuşması sırasında Türkiye ile İsrail arasındaki ticari ilişkileri protesto ettikleri gerekçesiyle gözaltına alınan ve 2 Aralık 2024 tarihinde ‘Cumhurbaşkanına hakaret’ iddiasıyla tutuklanan 9 kişi, yapılan itiraz sonucu 6 Aralık 2024 tarihinde tahliye edildi.
(12/089) Mersin’de Gözaltına Alınan Kişi…
8 Aralık 2024 tarihinde Mersin’in Akdeniz ilçesinde 1 kişi, bir Atatürk büstünü tahrip ettiği gerekçesiyle gözaltına alındı. Gözaltına alınan kişinin ismi öğrenilemedi.
(12/090) İstanbul’da Avukatın Yargılandığı Dava…
Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD) Genel Merkez Yöneticisi Avukat Nazan Betül Vangölü Kozağaçlı hakkında İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 6 Aralık 2024 tarihinde devam edildi. İddianamede avukatın ‘örgüt üyesi olma’ suçundan cezalandırılması istenmektedir. Nazan Betül Vangölü Kozağaçlı’nın tutukluluk halinin devamına karar veren mahkeme, duruşmayı 12 Şubat 2025 tarihine erteledi.
Nazan Betül Vangölü Kozağaçlı, 9 Şubat 2024 tarihinde tutuklanmıştı.
(12/091) İstanbul’da Siyasi Parti Yöneticisinin Yargılandığı Dava…
Halkın Kurtuluş Partisi (HKP) Genel Sekreter Yardımcısı Tacettin Çolak hakkında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile eski Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün de aralarında olduğu kişiler hakkında suç duyurusunda bulunması üzerine İstanbul 39. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması, 6 Aralık 2024 tarihinde görüldü. Mahkeme, Tacettin Çolak’ın ‘Cumhurbaşkanına hakaret’ suçundan beraatına hükmetti.
(12/092) 1 Mayıs Kutlamaları Gerekçesiyle Yargılanan Kişiler…
1 Mayıs 2024 tarihinde İstanbul’da gerçekleştirilen kutlamalar sırasında Saraçhane’den Taksim’e yürümek istedikleri gerekçesiyle gözaltına alınan 17 kişi hakkında İstanbul 24. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması, 6 Aralık 2024 tarihinde görüldü. Mahkeme, 17 kişinin ‘2911 Sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanununa muhalefet’, ‘örgüt propagandası yapma’ ve ‘suçu ve suçluyu övme’ suçlarından beraatına hükmetti.
1 Mayıs 2024 tarihinde İstanbul’da gerçekleştirilen kutlamalar sırasında polisin müdahalesi sonucunda 17 kişi gözaltına alınmış, gözaltına alınanlardan 6’sı 4 Mayıs 2024 tarihinde tutuklanmıştı. Tutuklanan 6 kişi, 12 Temmuz 2024 tarihinde yapılan tutukluluk incelemesi sonucunda tahliye edilmişti.
(12/093) Hakkında Soruşturma Başlatılan Parti Genel Başkanı…
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, 8 Aralık 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, Vatan Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek hakkında 7 Aralık 2024 tarihinde katıldığı bir televizyon programında “Suriye ülkesinde faaliyet gösteren Özgür Suriye Ordusunu terörist olarak nitelediği ve Beşar Esed rejimini övücü sözleri” gerekçesiyle İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından re’sen soruşturma başlatıldığı öğrenildi.
(12/094) Kayyım Atanan Muhtarlık…
7 Aralık 2024 tarihinde basında yer alan haberlerden, İzmir’in Karşıyaka ilçesine bağlı Cumhuriyet Mahallesi muhtarı Özay Dağhan’ın Karşıyaka Kaymakamlığı tarafından görevden alındığı ve yerine kayyım atandığı öğrenildi. Haberlerde Özay Dağhan hakkında devam eden herhangi bir soruşturma olmadığı belirtildi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, BirGün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, MedyaScope, HalkTV, Engelli Web, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, DeutscheWelle, Reuters, AFP, Kaos GL.