Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4]
10-13 Ocak 2014 Günlük İnsan Hakları Raporu
(01/053) Şırnak’ta Faili Meçhul Cinayet…
Şırnak’ta 10 Ocak 2014’te, evinin önünde kimliği belirsiz kişi veya kişilerin silahlı saldırısına uğrayan geçici köy korucusu Hasan Caner (44) ağır yaralı halde kaldırıldığı hastanede yaşamını yitirdi.
(01/054) Koçağıllı ve Kuşkonar Köyleri Katliamları Soruşturması…
Şırnak’ın Koçağıllı Köyü’nde ve Kuşkonar Köyü’nde 26 Mart 1994’te, 38 kişinin Türk Silahlı Kuvvetlerine ait savaş uçaklarınca bombalanarak öldürüldüğü olayla ilgili Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı’nın Kuşkonar Köyü’nün mezarlığında toplu olarak gömülen 25 kişinin mezarının açılmasına ve kimlik tespitlerinin yapılarak hala yaşıyor görünen 25 kişinin nüfus kayıtlarından düşürülmesine karar verdiği 12 Ocak 2014’te öğrenildi.
Bir süre önce Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), söz konusu katliamla ilgili Türkiye’nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin yaşam hakkı, etkili soruşturma hakkı ile kötü muamele ve işkencenin yasaklanması ile ilgili maddelerini ihlal ettiğine hükmederek Türkiye’nin 38 davacıya toplam 2 milyon 305 bin Euro tazminat ödemesini kararlaştırmıştı.
(01/055) Faili Meçhul Cinayetler Soruşturması…
Ankara’da ve çevresinde 1990’lı yıllarda işlenmiş faili meçhul Savaş Buldan ve iki arkadaşının da arasından bulunduğu bazı cinayetlere ilişkin 3. soruşturmanın tamamlandığı 20 Aralık 2013’te öğrenilmişti.
Terörle Mücadele Yasası’nın 10. Maddesi ile Yetkili Ankara Cumhuriyet Savcısı’nın hazırladığı iddianamede cinayetlerle ilgili “Yeşil” kod adlı Mahmut Yıldırım, Mehmet Ağar ve Korkut Eken olmak üzere toplam 19 şüpheli hakkında suçlamalara yer verilmişti. İddianameyi değerlendiren ve kabul eden Ankara 13. Ağır Ceza Mahkemesi dosyada yer alan 18 faili meçhul cinayete ilişkin olarak 19 kişinin yargılanmasına 16 Nisan 2014’te başlanmasına karar vererek sanıklardan Mahmut Yıldırım hakkında yakalama kararı çıkarttı.
Soruşturma kapsamında eski Başbakanlar Tansu Çiller ve Mesut Yılmaz, eski Genelkurmay Başkanı Doğan Güreş, eski MİT mensubu Mehmet Eymür, emekli Tümgeneral Veli Küçük’ün de arasında yer aldığı dönemin üst düzey kamu görevlileri hakkında ise takipsizlik kararı verildiği ortaya çıkmıştı.
(01/056) Mehmet Reşit İşbilir ve Veysel İşbilir Soruşturması…
Hakkâri’nin Yüksekova İlçesi’nde yaşamını yitiren PKK militanları için yapılan mezarlığın tahrip edilmesini protesto etmek amacıyla 6 Aralık 2013’te yürüyüş düzenleyen gruba polis ekiplerinin gerçek mermili silahlarla, gaz bombalarıyla ve basınç suyla müdahale etmesi sonucu polisin Mehmet Reşit İşbilir (35) ve Veysel İşbilir (34) vücutlarına isabet eden kurşunlar sonucu yaşamını yitirmişti.
Olaya dair başlatılan soruşturma devam ederken Yüksekova Cumhuriyet Savcılığı’nın dosyayla ilgili “gizlilik” kararı koyduğu 9 Ocak 2014’te ortaya çıktı.
(01/057) Hrant Dink Cinayeti Davası…
Yargıtay 9. Ceza Dairesi’nin 15 Mayıs 2013’te, Hrant Dink cinayeti davasında 18 sanık hakkında “silahlı örgüt üyesi oldukları” suçundan verilen beraat kararlarını, sanıkların içinde yer aldıkları oluşumun, Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 220. maddesinde düzenlenen “suç işlemek amacıyla kurulmuş örgüt” olduğunu kabul ederek bozmasının ardından İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi’nde 7 Ocak 2014’te devam eden yargılama sonunda çıkarılan yakalama kararı uyarınca aynı gün tutuklanan sanıklar Osman Hayal ile Zeynel Abidin Yavuz 9 Ocak 2014’te ifadeleri alınarak serbest bırakıldı.
(01/058) İlköğretim Okulunda Şiddet…
Çorum’da Kadıkırı Köyü İlköğretim Okulu öğrencisi A.R.Ç.’nin (13) Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi’nde konuştuğu iddiasıyla okul müdürü Ş.B. tarafından dövülmesi sonucu kulağından kan geldiği 10 Ocak 2014’te öğrenildi.
(01/059) Devam Eden Burdur Cezaevi Operasyonu Davası…
11 tutuklunun can güvenliklerinin olmadığı gerekçesiyle duruşmalara çıkmayacağını belirtmesi ve mahkemenin “zorla” getirilmelerine yönelik kararı sonrasında Burdur E Tipi Cezaevi’ne 5 Temmuz 2000’de düzenlenen operasyonda duvarı delen dozerin kepçesinin sağ kolunu kopardığı Veli Saçılık’ın da arasında bulunduğu ve operasyon günü cezaevinde olan 61 kişi hakkında cezaevinde oluşan hasarı karşılamaları için Maliye Bakanlığı tarafından açılan davaya 9 Ocak 2014’te devam edildi.
29 biner TL tazminatın faiziyle beraber talep edildiği davanın Burdur 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’ndeki 72. duruşmaya katılan operasyon sırasında görev yapan gardiyanların olay gününe dair anlatımlarını dinleyen mahkeme başkanı, tanıkların dinlenmesine devam edilmesi amacıyla duruşmayı 25 Şubat 2014’e erteledi.
5 Temmuz 2000’de düzenlenen operasyonda, tutuklu ve hükümlülerin bulunduğu bölgeye ulaşılması için cezaevi duvarları yıkılmış, yıkım sırasında tutuklular arasında bulunan Veli Saçılık’ın sağ kolu kepçe darbesiyle kopmuştu. Yerine dikelemeyen ve çöpe atılan kolu, daha sonra bir sokak köpeğinin ağzında bulunan Veli Saçılık’ın başvurusunun ardından Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Türkiye’yi mahkûm ederek, Veli Saçılık’a 46 bin TL ödenmesine karar vermişti.
Veli Saçılık’ın başvurduğu Antalya 1. İdare Mahkemesi ise “dozerle kol koparmanın insanlık dışı olduğunu, devletin cezaevinde tutuklu Veli Saçılık’ın güvenliğini ve vücut bütünlüğünü koruması gerektiğine” işaret ederek, 150 bin TL tazminata karar vermiş Danıştay ise Veli Saçılık’ın cezaevinde isyana katıldığını, kol kopmasının kendi kusurundan kaynaklandığını savunarak kararı 2007 yılında bozmuştu. Bunun üzerine Antalya 1. İdare Mahkemesi, olay yeri nedeniyle yetkisizlik kararı vererek dosyayı Isparta İdare Mahkemesi’ne göndermiş, Isparta İdaresi Mahkemesi de Danıştay’ın kararına uyarak, Veli Saçılık’ın kusurlu olduğunu, tazminat hakkı olmadığına hükmetmişti. Danıştay ise 2011 yılında Isparta İdare Mahkemesi’nin kararını onadı.
(01/060) Cezaevlerinde Baskılar…
Giresun E Tipi Cezaevi’nden Sincan (Ankara) 2 Nolu F Tipi Cezaevi’ne sevk edilen Zülküf Gezen’in sevk esnasında ring aracında darp edildiği 11 Ocak 2014’te öğrenildi.
(01/061) Cezaevlerinde Baskılar…
Gebze (Kocaeli) Kadın Cezaevi’nde tutulan Özlem Taşdemir, Yeliz Türkmen ve Yıldız Keskin’in yakalarına taktıkları “devrimci avukatlar onurumuzdur” kokartı nedeniyle darp edildikleri 11 Ocak 2014’te öğrenildi.
(01/062) Cezaevlerinde Baskılar…
Gebze (Kocaeli) Kadın Cezaevi’nde tutulan Yıldız Keskin ve Gülay Efendioğlu’na hastaneye sevkleri esnasında yapılmak istenen üst araması uygulamasına askerlerin de katılmasına itiraz etmeleri nedeniyle cezaevi yönetimi tarafından 15’er gün hücre cezası verildiği 11 Ocak 2014’te öğrenildi. Uygulamayı protesto etmek amacıyla slogan atan Yeliz Türkmen’e de 15 gün hücre cezası verildi.
(01/063) Cezaevlerinde Baskılar…
Gebze (Kocaeli) Kadın Cezaevi’nde tutulan Kader Fındık’ın yargılandığı davanın duruşmasına götürüldüğü esnada askerler tarafından yapılmak istenen üst aramasına itiraz edince darp edildiği 11 Ocak 2014’te ortaya çıktı.
(01/064) Cezaevlerinde Baskılar…
Tekirdağ 2 Nolu F Tipi Cezaevi’nde tutulan iki mahpusun 7 Ocak 2014’te çıplak arama uygulamasına itiraz ettikleri gerekçesiyle gardiyanlar tarafından darp edildikleri 10 Ocak 2014’te öğrenildi.
(01/065) Engellenen İnternet Sitesi…
İstanbul 10. Sulh Ceza Mahkemesi, 8 Ocak 2014’te video paylaşım sitesi olan vimeo.com adlı internet sitesine erişimi engelledi.
(01/066) Gezi Parkı Eylemleri Nedeniyle Yargılanan Kişi…
Gezi Parkı eylemlerine destek verdikleri için İstanbul’da gözaltına alındıktan sonra 18 Haziran 2013’te tutuklanarak Tekirdağ 1 Nolu F Tipi Cezaevi’ne gönderilen Halkların Demokratik Kongresi Yürütme Kurulu üyesi Alp Altınörs avukatlarının yaptıkları itiraz sonucu 10 Ocak 2014’te tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldı.
(01/067) Gezi Parkı Eylemleri Nedeniyle Yargılanan Kişiler…
Gezi Parkı eylemlerine destek vermek için Mersin’de 1 Haziran 2013’te düzenlenen protesto gösterilerine katıldıkları gerekçesiyle haklarında soruşturma başlatılan 52 kişi hakkında hazırlanan iddianamenin kabul edilmesinin ardından yargılamaya 9 Ocak 2014’te başlandı.
52 kişinin “2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Yasası’na muhalefet ettikleri”, “kamu malına zarar verdikleri” ve “görevli polis memuruna direndikleri” suçlamalarından yargılandığı davanın Mersin 8. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görülen ilk duruşmasında sanık avukatlarıyla mahkeme başkanı arasında çıkan tartışmanın büyümesi üzerine önce mahkeme başkanının duruşma salonuna çağırdığı çevik kuvvet ekipleri salondakilere biber gazı sıktı sonra da duruşma mahkeme başkanı tarafından ertelendi.
(01/068) Diyarbakır’da Protesto Gösterisine Müdahale…
Fransa’nın başkenti Paris’te 9 Ocak 2013’te PKK üyeleri Sakine Cansız, Fidan Doğan ve Leyla Şaylemez’in faili meçhul şekilde öldürülmesini protesto etmek amacıyla cinayetlerin yıldönümü olan 10 Ocak 2014’te Diyarbakır’ın Silvan İlçesi’nde eylem yapmak isteyen gruba müdahale eden polis ekiplerinin gözaltına aldığı 2 öocuktan Y.M. (16) “2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Yasası’na muhalefet ettiği” suçlamasıyla tutuklandı.
(01/069) İstanbul’da Protesto Gösterisine Müdahale…
Fransa’nın başkenti Paris’te 9 Ocak 2013’te PKK üyeleri Sakine Cansız, Fidan Doğan ve Leyla Şaylemez’in faili meçhul şekilde öldürülmesini protesto etmek amacıyla cinayetlerin yıldönümü olan 9 Ocak 2014’te İstanbul’un Beyoğlu İlçesi’nde Fransa’nın İstanbul Başkonsolosluğu önünde eylem yapmak isteyen HDP Eş Başkanı Sebahat Tuncel’in de bulunduğu gruba polis ekiplerinin biber gazı ve basınçlı suyla müdahale etmesi sonucu üç kadın yaralalandı, üç kişi de gözaltına alındı.
(01/070) Hakkâri’de Devam Eden KCK Davası…
Hakkâri’nin Çukurca İlçesi’nde 2011 yılının Temmuz ayında “KCK Soruşturması” adı altında düzenlenen operasyonun ardından tutuksuz 6 kişinin yargılanmasına 10 Ocak 2014’te devam edildi.
Van 5. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki duruşmada sanıkların son savunmasını alan mahkeme heyeti, sanıklardan İmdat Derin, Suphi Çetinkaya, Sıddık Güzel, Süleyman Yorgun ve Sehem Akgül adlı 5’ine “yasadışı örgüt üyesi oldukları” suçlamasıyla 6’şar yıl 3’er ay hapis cezası verdi.
(01/071) Yargılanan Kişiler…
Tunceli, Ankara, İzmir, Sivas, İstanbul, Uşak, Mersin, Adana, Antalya, Zonguldak, Çanakkale ve Isparta’da 13 Kasım 2012’de Demokratik Haklar Federasyonu’na ve üyelerinin evlerine baskın düzenleyen polis ekiplerinin gözaltına aldığı 61 kişiden 31’i 17 Kasım 2012’de tutuklanmış, soruşturma dosyasına ise “gizlilik” kararı alınmıştı.
31 kişiden İzmir’de tutuklanan 13 kişinin ve tutuksuz yargılanan 9 kişinin “yasadışı Maoist Komünist Partisi (MKP) üyesi oldukları” suçlamasından yargılanmalarına 9 Ocak 2014’te devam edildi.
İzmir 12. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki duruşmada sanıkların delil ikamelerini yapan mahkeme heyeti duruşmayı 26 Şubat 2014’e erteledi.
(01/072) Parti Binasına Saldırı…
Ankara’nın Keçiören İlçesi’nde 11 Ocak 2014’te, kimliği belirsiz kişi ya da kişilerin, Büyük Birlik Partisi (BBP) seçim bürosuna taşlı saldırıda bulunması sonucu büroda maddi hasar meydana geldi.
(01/073) Parti Binasına Saldırı…
Ankara’nın Keçiören İlçesi’nde 11 Ocak 2014’te, Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Yakacık Mahallesi Temsilciliği’ne giren kimliği belirsiz kişi veya kişiler kapıya 4 adet kurşun bırakıp, parti bayraklarını kesilerek indirdi.
(01/074) Denizli’de İş Kazası…
Denizli’nin Güney İlçesi’nde 11 Ocak 2014’te, yapımı devam eden Adıgüzeller Barajı’nın inşaatında kalıp duvarlarının çökmesi sonucu, Emrah Öcalan (21) ve Serdal Aykut (22) adlı işçiler yaşamını yitirdi, Mikail Doğan (31) adlı işçi de yaralandı.
(01/075) Bursa’da İş Kazası…
Bursa’da 12 Ocak 2014’te, Demirtaş Organize Sanayi Bölgesi’nde faaliyet yürüten elektrikli ısı ve cihazları üreten bir firmada makinelerin temizlenmesi esnasında sızan kokudan etkilenerek zehirlenen 17 işçi hastaneye kaldırıldı.
(01/076) Muğla’da İş Kazası…
Muğla’nın Bodrum İlçesi’ne bağlı Gümüşlük Beldesi’nde bulunan Burunköy tepesine12 Ocak 2014’te, rüzgâr ölçüm direği dikmek için çıkan 2 işçiden Engin Uğurlu (31) direğin devrilmesi sonucu hayatını kaybetti, Çağrı Demiray (23) ise ağır yaralandı.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: eozer@tihv.org.tr adresine konu başlığına “günlük insan hakları raporu üyelik talebi” yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT