Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4]
16-20 Mayıs 2014 Günlük İnsan Hakları Raporu
(05/086) Şırnak’ta Yargısız İnfaz…
Ülkesinde devam eden savaş ortamı nedeniyle Rojava’da yaşadığı Derîk Kenti’nden 18 Mayıs 2014’te Şırnak’ın Cizre İlçesi’ne bağlı Kuştepe Köyü’nden Türkiye’ye geçmek isteyen Rojavalı Kürt ailenin üzerine askerlerin açtığı ateş sonucu Saada Darwich (28) adlı kadın vurularak yaşamını yitirdi. Cinayetle ilgili açıklama yapan Şırnak Valiliği, olayın yanlış anlamadan dolayı meydana geldiğini iddia etti.
(05/087) Mardin’de Yargısız İnfaz Girişimi…
Suriye’nin Rojava Bölgesi’nde bulunan Dîrbesiye Kenti’nde yaşayan dedesini ziyaret ettikten sonra 19 Mayıs 2014’te Mardin’in Kızıltepe İlçesi’ne bağlı Şenyurt Köyü’ne dönmeye çalışan A.Ö. (14) adlı çocuk askerlerin açtığı ateş sonucu alnından vurularak ağır yaralandı. Mardin Devlet Hastanesi’nde yoğun bakımda tutulan A.Ö.’nün iki gözünü kaybettiği öğrenildi.
(05/088) Güneydoğu’da Operasyonlar, Saldırılar…
Hakkâri’de 13 Mayıs 2014’te Meskan Dağı zirvesinde çıkan çatışmada PKK militanı bir kişinin öldüğü açıklandı.
Tunceli’nin Sütlüce Köyü’nde yapımı süren jandarma karakolu inşaatına giden yolda 16 Mayıs 2014’te mayın taraması yapan askerî ekibe ateş açılması sonucu 2 asker yaralandı.
(05/089) Devam Eden Faili Meçhul Cinayetler Davası…
Ankara’da ve çevresinde 1990’lı yıllarda işlenmiş faili meçhul 18 cinayete ilişkin aralarında “Yeşil” kod adlı Mahmut Yıldırım, Mehmet Ağar ve Korkut Eken’in de bulunduğu toplam 19 şüpheli hakkında açılan davaya 16 Mayıs 2014’te başlandı.
Ankara 1. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki duruşmada sanıkları ve müşteki avukatlarını dinleyen mahkeme heyeti, faili meçhul şekilde öldürülen Abdülmecit Baskın’ın dosyasının da dava dosyasıyla birleştirilmesine ve Mehmet Ağar’ın ve duruşmaya katılmayan diğer sanıkların yakalanarak bir sonraki duruşmaya zorla getirilmesine karar vererek duruşmayı 11 Temmuz 2014’e erteledi.
(05/090) Soma’daki İşçi Katliamını Protesto Gösterilerine Saldırılar…
Manisa’nın Soma İlçesi’nde Soma Holding’e ait kömür madeni ocağında 13 Mayıs 2014’te vardiya değişimi sırasında çıkan yangın sonucu 301 işçinin yaşamını yitirmesine neden olan olay yerinde kurtarma çalışmaları 17 Mayıs 2014’te sonlandırıldı.
Soma’daki katliamı protesto etmek için 15-18 Mayıs 2014 tarihleri arasında çeşitli kentlerde protesto eylemleri düzenlendi.
Tüm gösterilere biber gazı, basınçlı su ve plastiğk mermilerle saldıran polis İzmir’de 15 Mayıs 2014’te 40 kişiyi, Van’da 6 çocuğu, Erzurum’da 2 kişiyi, Adana’da ise 7 kişiyi gözaltına aldı. Ankara’da 12 kişi gözaltına alınırken O.K. (17) adlı çocuk da başına isabet eden gaz bombası kapsülüyle yaralandı. Adana’da da D.Y. (16) adlı çocuğun yüzüne isabet eden plastik mermiyle yaralandığı öğrenildi. 13 kişinin gözaltına alındığı Mersin’de 2 kişinin de plastik mermiyle yaralandığı öğrenildi.
İncelemelerde bulunmak üzere 15 Mayıs 2014’te Soma’ya gelen Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD) üyesi avukatların kaldığı öğretmenevi ise geç saatlerde aşırı sağcı bir grup tarafından basılarak avukatlar linç edilmek istendi. Olay yerine polisin gelmesi ve yetkililerin araya girmesiyle saldırı girişimi engellendi.
16 Mayıs 2014’teki gösteriler sonunda İzmir’de 77 kişinin, Ankara’da 50 kişinin, İstanbul’da 22 kişinin gözaltına alındığı öğrenildi. Aynı gün katliamın meydana geldiği Soma’da düzenlenen eyleme saldıran polis ekipleri 7 kişiyi gözaltına aldı. Siirt’teki eyleme müdahale edilmesi sonucu 5 kişinin yaralandığı, 2 kişinin de gözaltına alındığı ileri sürüldü.
17 Mayıs 2014’te Ankara’da Güvenpark’ta eylem yapmak isteyen gruba da müdahale eden polis ekipleri Ankara Valiliği’nin kentte eylem yapılmasını yasakladığını iddia etti. İstanbul’daki eyleme de saldıran polis ekipleri 11 kişiyi gözaltına alırken, Soma’da ev ve otel baskınları düzenleyen polis ekipleri ÇHD üyesi 8 avukatın da bulunduğu 36 kişiyi gözaltına aldı. Spor salonuna götürülen 32 kişinin gözaltında işkence gördüğü ortaya çıktı. Manisa Valiliği de Soma’da toplantı ve gösteri yapılmasının yasaklandığını duyurdu.
Ankara’nın Mamak İlçesi’ne bağlı Tuzluçayır Mahallesi’nde 18 Mayıs 2014’te düzenlenen eyleme müdahale eden polisin attığı ses bombasının isabet ettiği A.E.B. (16) adlı çocuk ağır yaralandı. İstanbul’da eyleme müdahale edilmesi sonucunda ise 9 kişi gözaltına alındı.
Katliamla ilgili başlatılan soruşturma kapsamında şirketin Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan’ın ve üst düzey bazı yöneticilerin de aralarında bulunduğu 8 kişi çıkarıldıkları mahkemece tutuklandı.
(05/091) Devam Eden Diyarbakır Cezaevi Katliamı Davası…
Diyarbakır E Tipi Cezaevi’nde 24 Eylül 1996 tarihinde 10 tutuklu ve hükümlünün dövülerek yaşamını yitirdiği katliamın ardından açılan davanın yeniden görülmesine 15 Mayıs 2014’te devam edildi.
Diyarbakır 3. Ağır Ceza Mahkemesi’nde, 29’u asker, 36’sı polis memuru, biri cezaevi doktoru, 2’si cezaevi müdürü, 4’ü de infaz koruma memuru toplam 62 sanığın yargılandığı davanın duruşmasında sanık avukatlarının müvekkilerinin dava nedeniyle terfi edemediğini belirtmesi üzerine mahkeme heyeti, savcının esas hakkındaki mütalaasını açıklaması için duruşmayı Yüksek Askerî Şura yapılmadan önce kararını açıklamak üzere erteledi.
Dönemin Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’in kente geldiği gün Diyarbakır E Tipi Cezaevi’nin 35. koğuşunun mazgalını açan tutuklu ve hükümlüler o dönem cezaevinde “A Takımı” olarak bilinen ekibin lideri olan Fetih Ahmet adlı başgardiyanın önce sözlü ardından da fiziki saldırısına maruz kalmıştı. Mahpuslar ile gardiyanlar arasında yaşanan gerginliğin ardından tüm kapıları mahpusların üzerine kapatılmıştı. Aynı anda cezaevinin etrafı da asker, polis ve özel harekât timleri tarafından kuşatılmıştı. Öğleden sonra cezaevinin ön giriş kapısı ile yemekhane ve revirin bulunduğu arka kapılardan aynı anda yüzlerce asker, polis, özel harekât timi malta kapılarını açarak, saldırıya geçmiş, koridorda bekletilen 33 mahpusa cop, demir çubuk, kalas ve çivili sopalarla saldırmıştı. Bayılana kadar dövülen mahpuslar cezaevi görüş odasına götürülüp burada da saatlerce dövülmüştü. Saldırıda 9 mahpus ölmüş, sağ kalanlar ise Gaziantep E Tipi Cezaevi’ne götürülmüştü. Gaziantep E Tipi Cezaevi’ne varıldığında ise ring aracındaki mahpuslardan Kadri Demir de yaşamını yitirmişti.
72 kişi hakkında açılan davanın 27 Şubat 2006’da görülen karar duruşmasında mahkeme heyeti, 3 sanığın beraat etmesine, 7 sanığın zamanaşımından dolayı dosyasının düşürülmesine karar verilmiş, 62 sanığa ise “kastın aşılması suretiyle birden fazla kişiyi öldürmek” ve “görevi kötüye kullanmak” suçlarından 5’er yıl hapis cezası ile 3’er yıl kamu hizmetinden men cezası verilmişti.
(05/092) Yargılanan Kişiler…
Ekşi Sözlük adlı internet sitesinde yer alan konu başlıklarında ve yorumlarda İslam Dini’ne hakaret edildiği iddiasıyla internet sitesinin üyesi 40 kişinin Ali Emre Bukağlı’nın şikâyeti üzerine “halkın bir kesiminin benimsediği dini değerlerin alenen aşağılandığı” suçlamasıyla yargılanmasına 15 Mayıs 2014’te devam edildi.
Anadolu 32. Sulh Ceza Mahkemesi’nde aralarında internet sitesinin kurucusu Sedat Kapanoğlu’nun da bulunduğu 40 kişinin yargılandığı davanın karar duruşmasında hâkim sanıklardan Sedat Kaplanoğlu’na 10 ay hapis cezası, Özgür Kuru’ya 7 ay 15 gün hapis cezası verildiğini açıkladı.
Sanık Altuğ Şahin beraat ederken, 37 sanık hakkında ise kovuşturmanın ertelenmesi kararı verildi.
(05/093) İstanbul’da Ev Baskınları…
İstanbul’da 1 Mayıs 2014’te yasaklı Taksim Meydanı’nda kutlanmak istenen İşçi Bayramı’nda çıkan olaylarda yer aldıkları gerekçesiyle 16 Mayıs 2014’te ev baskınları düzenleyen polis ekipleri Toplumsal Özgürlük Parti Girişimi (TÖPG) üyesi Barış Özer ile Sosyalist Yeniden Kurtuluş Partisi (SYKP) üyeleri Melih Anlama ve Eren Can Duran’ı gözaltına aldı.
(05/094) İstanbul, Tunceli ve Ankara’da Anma Eylemlerine Müdahale…
İstanbul’da 18 Mayıs 2014’te, Taksim Meydanı’na yürüyüş yaparak gözaltında gördüğü işkence sonucu yaşamını yitiren İbrahim Kaypakkaya’yı ölüm yıldönümünde anmak isteyen gruba polis ekipleri İstiklal Caddesi’nin eylemlere yasaklanmasını gerekçe göstererek gaz bombası, cop, plastik mermi ve basınçlı suyla müdahale ederek 17 kişiyi, Tunceli’deki eylemde ise polis ekipleri 10 kişiyi gözaltına aldı.
Ankara’da da aynı gerekçeyle yürüyüş yapmak isteyen gruba da polisin müdahale etmesi sonucu 6 kişi yaralandı, 2 kişi gözaltına alındı.
(05/095) İzmir’de Öğrenci Şenliğine Müdahale…
İzmir’de 19 Mayıs 2014’te, 10. Canan Kulaksız Anma Şenliği düzenlemek isteyen Ege Üniversitesi öğrencisi 24 kişi polis ekiplerince gözaltına alındı.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: eozer@tihv.org.tr adresine konu başlığına “günlük insan hakları raporu üyelik talebi” yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
