Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
18 Ekim 2017 Günlük İnsan Hakları Raporu
(10/217) OHAL 5. Kez Uzatıldı…
OHAL’in 19 Ekim 2017 tarihinden geçerli olmak üzere 3 ay süreyle uzatılmasına ilişkin Başbakanlık Tezkeresi, 17 Ekim 2017 tarihinde TBMM Genel Kurulu’nda yapılan oylama sonucunda kabul edildi. 15 Temmuz Darbe Girişimi gerekçe gösterilerek 20 Temmuz 2017 tarihinde ilan edilen OHAL, böylelikle 5 kez uzatılmış oldu.
(10/218) Mersin’de Bombalı Saldırı…
17 Ekim 2017 tarihinde Mersin’in Yenişehir mahallesinde polis memurlarını taşıyan servis aracının geçişi sırasında gerçekleştirilen bombalı saldırıda 17’si polis 18 kişinin yaralandığı Hükümet Sözcüsü Bekir Bozdağ tarafından açıklandı. Yaralıların durumunun ağır olmadığı öğrenildi. Mersin 1. Sulh Ceza Hakimliği, Mersin Cumhuriyet Başsavcılığı’nın talebi üzerine olaya ilişkin yayın yasağı koydu.
(10/219) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
Osmaniye T Tipi Cezaevi’nde kalan Welat Duman isimli mahpus, 18 Ekim 2017 tarihinde basına yansıyan mektubunda, koğuşlara konulan kameraları protesto ettiği için 9 mahpusun 30 gün hücre cezası ile cezalandırıldığını, Muş T Tipi Cezaevi’nden sevk edilen mahpusların cezaevi girişinde darp edildiğini, mahpusların sosyal ve kültürel haklarının engellendiğini belirtti.
(10/220) İnsan Hakları Savunucularının Yargılandığı Dava…
5 Temmuz 2017 tarihinde İstanbul Büyükada’da insan hakları kurumları tarafından yapılan toplantıya ilişkin olarak 9’u tutuklu 11 insan hakları savunucusu hakkında İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından hazırlanan iddianame İstanbul 35. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildi. Davanın ilk duruşması 25 Ekim 2017 tarihinde İstanbul Çağlayan Adalet Sarayı’nda görülecek.
İddianamede 11 insan hakları savunucusunun ‘örgüt üyesi olmak’ ve ‘örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işlemek’’ suçlarından 15 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılması istenmektedir.
Haziran 2017 tarihinden beri başka bir davadan tutuklu bulunan Uluslararası Af Örgütü Türkiye Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Avukat Taner Kılıç’ın bu iddianameye eklendiği öğrenildi.
5 Temmuz 2017 tarihinde 10 insan hakları savunucusu İstanbul Büyükada’da yapılan bir toplantı sırasında gözaltına alınmıştı. Gözaltı süreleri 14 güne uzatılan insan hakları savunucuları, 12 Temmuz 2017 tarihinde mahkemeye sevk edilmişti. Mahkeme Uluslararası Af Örgütü Türkiye Direktörü İdil Eser, Helsinki Yurttaşlık Derneği’nden Özlem Dalkıran, İnsan Hakları Gündemi Derneği’nden Günal Kurşun ve Veli Acu, İsviçre vatandaşı Ali Garawi ve Alman vatandaşı Peter Steudtner’in tutuklanmasına ve Kadın Koalisyonu’ndan İlknur Üstün, Helsinki Yurttaşlık Derneği’nden Nalan Erkem, Eşit Haklar İzleme Derneği’nden Nejat Taştan ve Hak İnisiyatifi’nden Şeyhmus Özbekli’nin ise adli kontrol şartıyla serbest bırakılmasına karar vermişti.
21 Temmuz tarihinde savcılığın dört insan hakları savunucusunun serbest bırakılmasına yaptığı itiraz üzerine insan hakları savunucuları hakkında yakalama kararı çıkartılmıştı. İlknur Üstün ve Nalan Erkem 23 Temmuz 2017 tarihinde tutuklanmış, Nejat Taştan ve Şeyhmus Özbekli ise adli kontrol şartıyla serbest bırakılmıştı.
(10/221) Tarsus T Tipi Cezaevi’ndeki İşkence İddialarıyla İlgili Savcılık Açıklaması…
18 Ekim 2017 tarihinde basında yer alan haberlerden, Tarsus Kadın Cezaevi’ne başka cezaevlerinden sevk edilen kadın mahpusların cezaevi girişinde maruz kaldıkları işkence ve diğer kötü muamele iddialarının araştırılması ve sorumlular hakkında gerekli işlemlerin yapılması için Tarsus Cumhuriyet Başsavcılığı’na İHD Diyarbakır Şubesi tarafından yazılan dilekçeye savcılığın 6 Ekim 2017 tarihinde cevap verdiği öğrenildi. Cevapta darp, işkence ve tehdit iddialarının gerçeği yansıtmadığını belirten Savcılık, bunların Ceza İnfaz kurumlarına yönelik provokatif yapılan asılsız iddialar olduğunu ifade etti.
(10/222) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için bir süredir direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 17 Ekim 2017 tarihinde saat 13.30 ve 18.00’da yapılmak istenen basın açıklamasına polis izin vermedi ve yapılmak istenen basın açıklamasına müdahale etti.
Saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 4 kişinin (İlker Işık, Mehmet Dersulu, Perihan Pulat ve Mustafa Elmapınar) ve saat 18.00’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde ise aralarında Veli Saçılık’ın da olduğu 4 kişinin (Veli Saçılık, Perihan Pulat, Turgut Türksoy ve İlker Işık) gözaltına alındığı bildirildi.
Buna göre 17 Ekim 2017 tarihinde Yüksel Caddesi’nde yapılmak istenen basın açıklamalarına yönelik polis müdahalelerinde 8 kişi gözaltına alındı.
(10/223) Ankara’da Müftülere Nikah Kıyma Yetkisi Veren Yasa Tasarısına Yönelik Protestoya Polis Müdahalesi…
17 Ekim tarihinde Ankara Kızılay’daki Sakarya Caddesi’nde TBMM’nin gündeminde olan müftülere nikah kıyma yetkisi veren yasa tasarısı ile ilgili basın açıklaması yapmak isteyen kadınlara biber gazı ve plastik mermi ile müdahale eden polisin kadınları darp ederek basın açıklamasının yapılacağı yerden uzaklaştırdığı öğrenildi. Gözaltının yaşanmadığı müdahale sırasında, polisin basın mensuplarının çalışmasına da izin vermediği ve basın mensupları tarafından çekilen görüntüleri zorla sildiği bildirildi.
17 Ekim 2017 tarihinde TBMM önünde yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde ise 11 kadın darp edilerek gözaltına alınmıştı.
(10/224) Gözaltılar ve Tutuklamalar…
17 Ekim 2017 tarihinde Van’da yapılan ev baskınlarında 5 DBP eski ilçe yöneticisinin gözaltına alındığı öğrenildi.
17 Ekim 2017 tarihinde, Hakkında ihbar olduğu gerekçesiyle Siirt Cumhuriyet Başsavcılığı’na çağrılan Davut Ruvanas isimli bir kişinin ‘örgüte yardım ve yataklık etmek’ iddiasıyla sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklandığı bildirildi.
16 Ekim 2017 tarihinde Muğla’nın Marmaris ilçesinde gözaltına alınan 2 HDP ilçe yöneticisi 17 Ekim 2017 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklandı. Tutuklananların isimleri Arafat Aydoğan ve Destan Ecer.
18 Ekim 2017 tarihinde İstanbul’da yapılan ev baskınlarında 10 kişinin gözaltına alındığı bildirildi.
(10/225) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan veya Tutuklanan Kişiler…
17 Ekim 2017 tarihinde İstanbul merkezli bir soruşturma kapsamında 6 ilde düzenlenen operasyonlarda 14 kişinin; Muğla merkezli bir soruşturma kapsamında 5 ilde düzenlenen operasyonlarda 12 kişinin; İzmir’de 35 kişinin; Kimse Yok mu Derneği ile ilgili Diyarbakır merkezli bir soruşturma kapsamında 10 ilde düzenlenen operasyonlarda 31 kişinin ve Konya merkezli bir soruşturma kapsamında 3 ilde düzenlenen operasyonlarda 10 askerin gözaltına alındığı öğrenildi.
17 Ekim 2017 tarihinde basında yer alan haberlerden Pakistan’daki Pak Türk okullarının müdürü Mesut Kaçmaz’ın eşi ve iki çocuğuyla birlikte 14 Ekim 2017 tarihinde Pakistan’dan Türkiye’ye sınır dışı edilerek Türkiye’ye gönderildiği öğrenildi. Mesut Kaçmaz ve ailesinin Pakistan’da başın çuval geçirilerek gözaltına alındığı ve 17 gün boyunca bir odada tutuldukları bildirildi. Mesut Kaçmaz ve ailesinin Türkiye Hükümeti tarafından gönderilen özel bir uçakla Türkiye’ye getirildiği öğrenildi. Kaçmaz ailesinin avukatı ise, BM Mülteciler Yüksek Komiserliği tarafından verilen sığınma sertifikasına rağmen ailenin sınır dışı edildiğini iddia etti.
3 Ekim 2017 tarihinde Giresun merkezli bir soruşturma kapsamında gözaltına alınan 10 muvazzaf askerin 17 Ekim 2017 tarihinde çıkartıldıkları mahkeme tarafından tutuklandığı öğrenildi.
Yasadışı yollarla yurtdışına çıkmak isterken Ankara’da gözaltına alınan Mithat Güneş isimli bir hakim adayının 17 Ekim 2017 tarihinde çıkarıldığı mahkeme tarafından tutuklandığı öğrenildi.
Yasadışı yollarla yurtdışına çıkmak isterken Edirne’de gözaltına alınan E.K., R.B. ve V.Y. isimli 3 kişiden E.K. ve V.Y.’nin 17 Ekim 2017 tarihinde çıkarıldıkları mahkeme tarafından tutuklandığı, R.B.’nin ise halen gözaltında olduğu bildirildi.
(10/226) Silopi’de Polis Zırhlı Aracının Ezdiği 2 Çocuğun Ölümüyle İlgili Yargılanan Polis Memurları…
Muhammed Yıldırım (7) ve Furkan Yıldırım (6), 3 Mayıs 2017 tarihinde Şırnak’ın Silopi ilçesinde evlerinin duvarını polis panzerinin yıkması sonucu yaşamını yitirmişti. Muhammed Yıldırım ve Furkan Yıldırım’ın ölümü hakkında zırhlı aracı kullanan Ömer Yeğit ve onu görevlendiren polis amiri Murat Maden hakkında Cizre 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 17 Ekim 2017 tarihinde devam edildi. Murat Maden ve tutuklu sanık Ömer Yeğit’in katıldığı duruşmada sanıklar savunma yaptı. Savunmasında zırhlı araç kullanmak için gerekli eğitime ve sertifikaya sahip olmamasına rağmen aracı kullanmak için görevlendirildiğini belirten Ömer Yiğit, kazanın sorumlusunun kendisini aracı kullanması için görevlendiren amiri olduğunu açıkladı. Davanın diğer sanığı Murat Maden ise asıl sorumlunun kendine bu görevlendirmeyle ilgili sözlü emir veren İlçe Emniyet Müdürü Selçuk Erdoğan olduğunu ifade etti.
Savunmaların ardından duruşma savcısı tutuklu sanık Ömer Yeğit’in tahliye edilmesini istedi. Müşteki avukatları ise sanık Murat Maden’in de tutuklanmasını ve diğer yetkili polis amirlerinin de davaya eklenmesini talep etti.
Mahkeme tutuklu sanık Ömer Yeğit’in tahliyesine karar verdi ve duruşmayı 11 Ocak 2018 tarihine erteledi.
(10/227) HDP Milletvekillerinin Yargılandığı Davalar…
HDP Şırnak Milletvekili Ferhat Encü hakkında Şırnak’ın İdil ilçesinde 16 Şubat 2016 ile 31 Mart 2016 tarihleri arasında ilan edilen sokağa çıkma yasağı sırasında sosyal medya hesaplarında yaptığı paylaşımlarda ‘örgüt propagandası yaptığı’ iddiasıyla İdil Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 17 Ekim 2017 tarihinde başlandı. Ferhat Encü duruşmaya Kandıra F Tipi Cezaevi’nden SEGBİS aracılığıyla katıldı. Savunmaların ardından mahkeme duruşmayı 26 Ocak 2017 tarihine erteledi.
(10/228) Diyarbakır’da Yargılanan Barış Annesi…
Barış Annesi Havva Kıran (62), Mehmet Onat ve Mehmet Necat Şamar hakkında Diyarbakır 8. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 17 Ekim 2017 tarihinde başlandı. Savunmaların ardından mahkeme duruşmayı Ocak 2018 tarihine erteledi.
İddianamede Havva Kıran, Mehmet Onat ve Mehmet Necat Şamar’ın ‘örgüt üyesi olmak’, ‘örgüt propagandası yapmak’ ve ‘toplantı ve gösteri yürüyüşleri yasasını ihlal etmek’ iddialarıyla 30 yıl 6 aya kadar hapisle cezalandırılması istenmektedir.
(10/229) İstanbul’da ‘Cumhurbaşkanı’na Hakaret Etmek’ İddiasıyla Yargılanan Gazeteci…
Evrensel Gazetesi Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Çağrı Sarı hakkında gazetede 30 Ocak 2017 tarihinde yayınlanan “Kardeşçe, barış içinde hürce yaşamak için hayır diyelim” başlıklı mektupta yer alan ifadeler nedeniyle Bakırköy 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 18 Ekim 2017 tarihinde görüldü. Savunmaların ardından mahkeme Çağrı Sarı’yı ‘Cumhurbaşkanı’na hakaret etmek’ suçundan 11 ay 20 gün hapis cezası ile cezalandırdı ve cezayı erteledi.
Çağrı Sarı, gazete çıkan bir haber dolayısıyla Evrensel Gazetesi eski imtiyaz sahibi Arif Koşar ile beraber yargılandığı bir başka davada, 6 Haziran 2017 tarihinde 5 ay hapis cezası ile cezalandırılmış ve bu ceza da ertelenmişti.
(10/230) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Yargılanan Kişiler…
Prof. Dr. Halil İbrahim Tanç hakkında ‘Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi imamı olduğu’ iddiasıyla Erzurum 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 17 Ekim 2017 tarihinde görüldü. Mahkeme ‘örgüt üyesi olmak’ suçundan Halil İbrahim Tanç’ı 6 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırdı ve sanığın tahliyesine karar verdi.
KHK ile meslekten ihraç edilmiş polis ve öğretim görevlisi 5 kişi hakkında Malatya 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 17 Ekim 2017 tarihinde görüldü. Savunmaların ardından mahkeme tutuklu yargılanan eski komiserler Hidayet Vural ve Fatih Çam’ı ve tutuksuz yargılanan eski polis memuru Talip Dartay’ı ‘örgüt üyesi olmak’ suçundan 6 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırdı ve tutuklu 2 sanığın tahliyesine karar verdi. Mahkeme etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanan KHK ile meslekten ihraç edilmiş polis memuru E.C ve İnönü Üniversitesi’nde öğretim üyesi V.A.O’yı 1 yıl 6 ay 22 gün hapis cezası ile cezalandırdı ve cezayı erteledi.
Ramazan Topal isimli bir kişi hakkında Kahramanmaraş 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 17 Ekim 2017 tarihinde görüldü. Savunmaların ardından mahkeme Ramazan Topal’ı ‘örgüt üyesi olmak’ suçundan 9 yıl hapis cezası ile cezalandırdı.
Çankırı İl Genel Meclisi Başkanı Ruhi Şeker hakkında Çankırı Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 17 Ekim 2017 tarihinde devam edildi. Duruşmaya tutuksuz sanık Ruhi Şeker katıldı. Savunmaların ardından mahkeme Şeker’in tutuklanmasına karar verdi ve duruşmayı ileri bir tarihe erteledi.
(10/231) İnsan Hakları İzleme Örgütü Raporu…
İnsan Hakları İzleme Örgütü, kaçırma ve gözaltında işkence iddialarına ilişkin olarak Gözaltında: Türkiye’de Polis İşkencesi ve İnsan Kaçırma başlıklı bir rapor yayınladı. (https://www.hrw.org/tr/report/2017/10/12/310066) Rapor, avukatlar ve mağdur yakınlarıyla yapılan görüşmelere ve mahkeme kayıtlarına dayanılarak ağır insan hakları ihlallerinin yaşandığı 11 gözaltında işkence vakası ile Ankara ve İzmir’de yaşanmış zorla kaybetme ihtimalinin de olduğu 5 kaçırma vakasını belgelemektedir.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Gazete Sujin, ETHA, Dihaber, Yurt, Özgürlükçü Demokrasi, Ntv, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, T724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, El Cezire,BBC, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar. Haber Sol.