Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
28 Şubat 2018 Günlük İnsan Hakları Raporu
(02/341) Gözaltında İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
27 Şubat 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden 26 Şubat 2018 tarihinde gözaltına alınan mimar Alev Şahin’in, gözaltında saatlerce susuz bırakıldığı, mehter marşı dinletildiği ve hakaret edildiği öğrenildi. Düzce Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’nde görevliyken KHK ile ihraç edilen, 30 Ocak 2017 tarihinden bu yana oturma eylemi yapan Alev Şahin 26 Şubat 2018 tarihinde Düzce’de gözaltına alınmıştı.
(02/342) Cezaevinde Açlık Grevi…
27 Şubat 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden Bolu F Tipi Cezaevi’nden Akhisar T Tipi Kapalı Cezaevi’ne sevk edilen hasta mahpuslar Hüseyin Sarı, Hasan Şaşmaz ile mahpusalar Rıdvan Çelik, Reber İldem ve Nidai Tezer’in sayımlarda askeri nizamda ayakta durmayı kabul etmedikleri için günde iki defa fiziksel şiddete maruz kaldıkları ve bunu protesto etmek için Rıdvan Çelik, Reber İldem ve Nidai Tezer’in açlık grevine başladığı öğrenildi.
(02/343) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
27 Şubat 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden Van T Tipi Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumu’nda kalan mahpusların İnsan Hakları Derneği (İHD), Türk Tabipleri Birliği (TTB) ve Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne gönderdiği dilekçelere el konulduğu ve dilekçe yazan mahpuslar hakkında soruşturma açıldığı öğrenildi. Ayrıca söz konusu cezaevinde mahpusların çıplak aramaya zorlandığı ve buna karşı çıkan mahpusların fiziksel şiddete maruz kaldığı iddia edildi.
27 Şubat 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden Bayburt Kadın Cezaevi’nde askeri nizamda ayakta sayım vermeyi kabul etmeyen mahpuslar hakkında disiplin soruşturması açıldığı, soruşturmalar sonucunda mahpuslara hücre cezası, ziyaretçi ve iletişim haklarından men etme cezaları verildiği öğrenildi. Ayrıca cezaevinde mahpuslara kelepçeli muayene dayatması yapıldığı, gönderilen kargo ve kitapların mahpuslara verilmediği bildirildi.
27 Şubat 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden İzmir Kırıklar 2 No’lu F Tipi Cezaevi’nde sevk edilen siyasi mahpusların adli mahpuslar ile “FETÖ/PDY Soruşturmaları” kapsamında cezaevinde bulunan mahpusların arasına konulduğu öğrenildi. Yine aynı haberde koğuş aramalarında mahpuslara ait savunmalara ve yazdıkları öykülere “güvenlik gerekçesi” ile el konulduğu, mahpusların Adalet Bakanlığı da içinde olmak üzere kurumlara gönderdiği mektuplara el konulduğu, aramalar sırasında mahpusların gardiyanların hakaretlerine maruz kaldığı bildirildi.
Nurullah Semo isimli bir mahpusun İzmir Kırıklar 2 No’lu F Tipi Cezaevi’nde tek kişilik bir hücrede tutulduğu ve bir arama esnasında gardiyanların fiziksel şiddetine maruz kaldığı bildirildi.
(02/344) Cezaevinde Sağlık Hakkı Engellenen Mahpus…
27 Şubat 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden Antep L Tipi Cezaevi’nde kalan İzzet Turan isimli hasta mahpusun tedavi hakkının engellendiği ve ilaçlarının verilmediği öğrenildi.
(02/345) Belediye Eş Başkanlarının Yargılandığı Dava…
Aralarında Silvan Belediye Eş Başkanı Yüksel Bodakçı ile Silvan Belediye Eş Başkan Yardımcısı Ayser Yapıcı’nın da olduğu 7 kişi hakkında, 16 Ağustos 2016 tarihinde yapılan ‘öz yönetim’ açıklamasına katılarak “devletin birliğini ve bütünlüğünü bozmak”, “örgüt propagandası yapmak” ve “örgüt üyesi olmak” suçlarını işledikleri iddiasıyla Diyarbakır 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 27 Şubat 2018 tarihinde görüldü.
Tutuksuz olarak yargılanan sanıklar duruşmaya katılmazken esas hakkındaki savunmalarını yapan avukatlar müvekkillerinin beraatını istediler. Mahkeme “Devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozmak” ve “örgüt propagandası yapmak” suçlarının unsurlarının oluşmadığına hükmederek 5 kişiyi (Yüksel Bodakçı, Melikşah Teke, İsa Yanık, Hayati Cesur, Barış Gülenyüzlü) “örgüt üyesi olmak” suçundan ayrı ayrı 6 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırdı. 2 kişinin (Ayser Yapıcı ve Aynur Sümer) ise beraatına karar verdi.
Silvan Belediyesine 11 Eylül 2016 tarihinde İçişleri bakanlığı tarafından kayyım atanmıştı. 19 Ağustos 2015 tarihinde gözaltına alınan ve 23 Ağustos 2015 tarihinde tutuklanan Silvan Belediye Eş Başkanı Yüksel Bodakçı, yargılandığı davanın 18 Mart 2018 tarihinde görülen duruşmasında tahliye edilmişti.
(02/346) Gözaltına Alınan HDP’liler …
27 Şubat 2018 tarihinde Ağrı Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen bir soruşturma kapsamında Halkların Demokratik Partisi (HDP) Ağrı eski Milletvekili Mehmet Emin İlhan, Van’da evine yapılan baskınla gözaltına alındı. Mehmet Emin Ağrı’ya götürüleceği bildirildi. Ayrıca aynı soruşturma kapsamında Ağrı’da da yapılan ev baskınlarında HDP Parti Meclisi Üyesi avukat Olcay Öztürk, İnsan Hakları Derneği yöneticisi avukat Vural Kaya, Ağrı Belediyesi eski Eş Başkan Yardımcısı ve HDP Parti Meclisi Üyesi Halef Keklik’in de aralarında olduğu 5 kişinin gözaltına alındığı öğrenildi.
26 Şubat 2018 tarihinde HDP Kadın Meclisi Sözcüsü ve Siirt eski Milletvekili Besime Konca hakkında Ankara ve İstanbul’da yürütülen soruşturmalar kapsamında Batman Havalimanında gözaltına alındığı öğrenildi. Önce Batman İl Emniyet Müdürlüğü’ne götürülen Konca, daha sonra 27 Şubat 2018 tarihinde götürüldüğü Batman Adliyesinde Ankara ve İstanbul’daki soruşturmalara ilişkin SEGBİS aracılığıyla ifade verdikten sonra serbest bırakıldı. Besime Konca’nın, “örgüt propagandası yapmak” suçundan kesinleşen 2,5 yıl hapis cezası gerekçe gösterilerek 3 Ekim 2017 tarihinde milletvekilliği düşürülmüştü.
(02/347) Afrin Operasyonu’na Tepkilere Yönelik Açılan Davalar…
Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) Afrin’e yönelik operasyonuna karşı 26 Ocak 2018 tarihinde İstanbul İkitelli’de Emek Partisi’nin bildirisini dağıttıkları için “örgüt propagandası yapmak” suçlamasıyla tutuklanan 2 kişinin (Neslihan Karyemez, Bilal Karaman) yargılandığı davanın ilk duruşması İstanbul 33. Ağır Ceza Mahkemesi’nde 27 Şubat 2018 tarihinde görüldü. Mahkeme, Karyemez ile Karaman’ın tahliyesine karar verdi ve duruşmayı 10 Temmuz 2018 tarihine ertelendi.
(02/348) Beşiktaş’taki Bombalı Saldırı Davası…
10 Aralık 2016 tarihinde Beşiktaş’taki Vodafone Arena Stadı’nda gerçekleşen bombalı saldırıyla ilgili İstanbul 29. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın duruşması Bakırköy Adalet Sarayı’nda bulunan konferans salonunda 27 Şubat 2018 tarihinde yapıldı. 7’si tutuklu 10 sanığın yargılandığı davada müştekilerin ve sanıkların dinlenmesinin ardından mahkeme heyeti tutuksuz sanıklardan Rıdvan Döner’in tutuklanmasına karar verdi. Ayrıca mahkeme heyeti bir sonraki duruşmanın İstanbul Adalet Sarayı’nda yapılmasına hükmederek duruşmayı ileri bir tarihe erteledi.
(02/349) Milletvekilliği Düşürülen HDP’liler…
27 Şubat 2018 tarihinde HDP Grup Başkanvekili ve Muş Milletvekili Ahmet Yıldırım ve HDP Şanlıurfa Milletvekili İbrahim Ayhan’ın milletvekillikleri düşürüldü. Ahmet Yıldırım’a “Cumhurbaşkanı’na hakaret” suçlamasıyla 1 yıl 2 ay hapis cezası, İbrahim Ayhan’a ise sosyal medya paylaşımında “örgüt propagandası” yaptığı suçlamasıyla 1 yıl 3 ay hapis cezası verilmişti. Yıldırım ve Ayhan’ın haklarında kesinleşen bu yargı kararlarının Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde okunmasıyla, milletvekillikleri düşürüldü. Son kararla birlikte milletvekilliği düşürülen HDP’li sayısı 9 oldu. Böylelikle HDP’nin milletvekili sayısı da 50’ye düştü.
(02/350) Berkin Elvan Davası…
Gezi eylemleri sırasında İstanbul Okmeydanı’nda 16 Haziran 2013’te polisin attığı gaz fişeği ile yaralanan ve tedavi gördüğü hastanede 11 Mart 2014 tarihinde hayatını kaybeden Berkin Elvan’ın vurulmasıyla ilgili İstanbul 17. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 27 Şubat 2018 tarihinde devam edildi. Duruşmada İstanbul Barosu’nun hak ihlallerini engellemek için hastanelerde görevlendirdiği avukatlar Kaan Kıvılcımer ve Onur Lengerli tanık olarak dinlendi. Daha sonra, söz konusu olay sırasında sanık polis ile birlikte görev yapan, ardından Diyarbakır, Bitlis, Erzincan’a gönderilen polisler tanık olarak dinlendi. Mahkeme, henüz dinlenmeyen tanık polislerin dinlenmesi için talimat yazılmasına karar vererek duruşmayı 10 Mayıs 2018 tarihine erteledi.
(02/351) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusuna Ret Cevabı…
27 Şubat 2017 tarihinde PKK lideri Abdullah Öcalan’ın ile görüşmek için avukatları Newroz Uysal, Serbay Köklü ve Raziye Turgut’un Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı’na yaptığı başvurunun aynı gün içinde 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkındaki Kanun uyarınca hükümlüler hakkında getirilen kısıtlamalar gerekçe gösterilerek reddedildiği öğrenildi. Son ret ile Öcalan ile görüşmek için yapılan başvurular 734. kez reddedilmiş oldu. Abdullah Öcalan avukatlarıyla en son 27 Temmuz 2011 tarihinde görüşmüştü.
(02/352) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için bir süredir direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 27 Şubat 2018 tarihinde saat 13.30 ve 18.00’da yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
27 Şubat 2018 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 3 kişinin (Acun Karadağ, Nazan Bozkurt, Mahmut Konuk) ve saat 18.00’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 4 kişinin (Acun Karadağ, Nazan Bozkurt, Turgut Türksoy ve Mahmut Konuk) gözaltına alındığı bildirildi.
Buna göre, 27 Şubat 2018 tarihinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 7 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(02/353) “Bu Suça Ortak Olmayacağız” Bildirisini İmzalayan Akademisyenlerin Yargılandığı Davalar…
“Bu Suça Ortak Olmayacağız” bildirisini imzaladıkları gerekçesiyle ‘örgüt propagandası yapmak’ iddiasıyla 6 akademisyen hakkında İstanbul 35. Ağır Ceza Mahkemesi ayrı ayrı açılan davaların görülmesine 27 Şubat 2018 tarihinde devam edildi.
Duruşmalarda savcının tekrarladığı aynı içerikteki mütalaaların ardından mahkeme, beraat veya dosyaların İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde sürmekte olan dava ile birleştirilmesi taleplerinin tümünü reddine karar verdi.
Işık Üniversitesi’nden işten çıkarılan Prof. Dr. Neşe Yıldıran ile Kadir Has Üniversitesi’nden Yrd. Doç. Dr. Çağla Diner’in duruşmaları 10 Mayıs 2018 tarihine, Arel Üniversitesi’nden araştırma görevlisi Canan Özcan’ın duruşması 28 Haziran 2018 tarihine, Nişantaşı Üniversitesi’nden işten çıkarılan Prof. Dr. Melih Kırlıdoğ ile Kemerburgaz Üniversitesi’nden Doç. Dr. Gülçin Coşkun’un duruşmaları 11 Eylül 2018 tarihine, İstanbul Teknik Üniversitesi imzacılarından İngiltere’de yaşayan Şükran Çavdar’ın duruşması ise 27 Eylül 2018 tarihine ertelendi.
(02/354) 13 Yaşındayken Tutuklanan Kişi Hakkında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Kararı…
Arlık 2009’da, 13 yaşındayken, Şırnak’ta bir eylemde “güvenlik güçlerine taş attığı” için 19 Ocak 2010’da tutuklanan Agit Demir’in AİHM’ e yaptığı başvuru Türkiye aleyhine 10 bin 500 TL’ sı tazminat cezası ile sonuçlandı. AİHM, Türkiye’nin, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) 5/1. maddesindeki ‘özgürlük ve güvenlik hakkı’ ile 11. maddesindeki ‘toplanma ve örgütlenme hakkını’ ihlal ettiğine hükmetti ve Agit Demir’e 7 bin 500 Euro manevi, 3 bin Euro maddi tazminat ödenmesine karar verdi.
Agit Demir’e “örgüt propagandası” yapmaktan 1 yıl 15 gün hapis cezası verilmiş, cezası ertelenmiş 13 Nisan 2010 tarihinde serbest bırakılmıştı. Tutuklu yargılandığı süre ve adil yargılama yapılmaması nedeniyle Agit Demir 5 Mayıs 2010 tarihinde AİHM’ye başvurmuştu. Mahkemenin kararında, bir çocuğun tutuklanmasının başvurulabilecek son önlem olduğu ve ancak adli kontrol uygulamalarının yetersiz kalacağı durumlarda uygulanması gerektiği ifade edildi.
(02/355) HDP Milletvekillerinin Yargılandığı Davalar…
HDP Muş Milletvekili Burcu Çelik’e Muş 1. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından verilen 6 yıllık hapis cezasını bozan Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesi, davanın duruşmasını 27 Şubat 2018 tarihinde gördü. Kocaeli Kandıra 1 No’lu F Tipi Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumu’nda tutuklu bulunan Burcu Çelik, duruşmaya Ses ve Görüntülü Bilişim Sistemi (SEGBİS) ile katıldı. Mahkeme, Burcu Çelik’in tutukluluk halinin devamına, Çelik’in duruşmaya katılma talebini kabul ederek bir sonraki duruşma için Erzurum’a getirilmesine ve duruşmanın 26 Mart 2018 tarihine ertelenmesine karar verdi.
(02/356) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan veya Tutuklanan Kişiler…
27 Şubat 2018 tarihinde İzmir merkezli bir soruşturma kapsamında 9 ilde yapılan operasyonlar sonucu aralarında KHK ile ihraç edilen eski emniyet müdürlerinin de bulunduğu 55 kişi; Bursa’da 17 kişi; Aksaray merkezli bir soruşturma kapsamında 16 ilde yapılan operasyonlar sonucu 20 kişi; Rize’de 7 kişi gözaltına alındı.
(02/357) İstanbul’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Birgün Gazetesi eski editörü Burak Ekici hakkında ‘ByLock kullanma’ iddiasıyla İstanbul 32. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 27 Şubat 2018 tarihinde görüldü. Mahkeme, savunmaların ardından Burak Ekici’yi ‘örgüt üyesi olma’ suçundan 6 yıl 3 ay hpis cezası ile cezalandırdı ve hükümle birlikte Burak Ekici’nin tahliyesine karar verdi. Burak Ekici, 10 Ağustos 2017 tarihinde gözaltına alınmış ve 16 Ağustos 2017 tarihinde tutuklanmıştı.
(02/358) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Yargılanan Kişiler…
50’si tutuklu 58 kişi hakkında İstanbul 25. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 27 Şubat 2018 tarihinde görüldü. Mahkeme ‘örgüt üyesi olma’ suçundan 57 sanığı 9 yıl hapis ve 1 sanığı 7 yıl 6 ay hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme hüküm ile birlikte 1 sanığın tahliyesine ve diğer tutuklu sanıkların bu hallerinin devamına karar verdi.
Eski hakim Erdal Kılıç hakkında Gaziantep 8. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 27 Şubat 2018 tarihinde görüldü. Mahkeme sanığı ‘örgüt üyesi olma’ suçundan 8 yıl 9 ay hapis cezası ile cezalandırdı.
41 asker hakkında 15 Temmuz Darbe Girişimi sırasında Acıbadem Türk Telekom binasındaki eylemlerle ilgili olarak İstanbul 27. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 27 Şubat 2018 tarihinde devam edildi. Mütalaasını sunan duruşma savcısı, 41 sanığın ‘anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs’, ‘bir suçu gizlemek amacıyla kasten öldürme’, ‘örgüt üyesi olma’, ‘kamu malına zarar verme’, ‘mala zarar verme’ ve ‘bir suçu gizlemek amacıyla kasten öldürmeye teşebbüs’, ‘cebir ve şiddet kullanarak silahlı kamu görevlisini hürriyetinden yoksun kılma’ suçlarından cezalandırılmasını talep etti. Mahkeme duruşmayı 18, 19 ve 20 Nisan 2018 tarihlerinde görülmek üzere erteledi.
(02/359) Kars’ta Geçici Askeri Güvenlik Bölgesi…
Kars Valiliği, 27 Şubat 2018 tarihinde yaptığı açıklamayla il sınırları dâhilinde bulunan Şht Asb. Üst. Çvş. İ. HANLI Atış ve Tatbikat Bölgesi’nde 27 Şubat-05 Mart 2018 tarihleri arasında ilan edilen geçici askeri güvenlik bölgesi süresinin 02 Nisan 2018 tarihine kadar uzatıldığını duyurdu.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Özgürlükçü Demokrasi, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, T724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, El Cezire, BBC, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar. Haber Sol, Deutsche Welle .