Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
19 Temmuz 2018 Günlük İnsan Hakları Raporu
(07/214) OHAL Kaldırıldı…
20 Temmuz 2016 tarihinde ilan edilen ve bugüne dek 7 kez uzatılan OHAL, 18 Temmuz 2018 saat 01.00 itibarıyla kaldırıldı. OHAL’in kaldırılmasına ve yerine getirilecek yeni düzenlemelere ilişkin Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunulan yasa teklifinin ilk maddesine göre valilerin, “kamu düzeni veya güvenliğinin, olağan hayatı durduracak veya kesintiye uğratacak şekilde bozulduğu ya da bozulacağına ilişkin ciddi belirtilerin bulunduğu hallerde, 15 günü geçmemek üzere, ildeki belirli yerlere giriş ve çıkışı sınırlama yetkisi”ne sahip olacağı öğrenildi. Yasa teklifinin diğer maddelerine göre tutukluluğa itiraz ve tahliye talepleri en geç 90 gün üzerinden karara bağlanacak; daha önce hâkim kararıyla yapılabilen bilgisayar araması savcı kararıyla yapılabilecek; ihraç yetkisi sadece Cumhurbaşkanı’na karşı sorumlu bakanların tekil onayına bağlı olacak, askerlerin ihraçları ise Milli Savunma Bakanı’nın onayına bağlı olacak ve ayrıca devlet kurumlarından OHAL döneminde ihraç edilip yeniden görevine dönenlerin tazminat hakkı bulunmayacak; toplu olarak işlenen suçlarda gözaltı süresi 4 güne çıkarılacak ancak 4 günlük gözaltı süresinin 2 kez daha uzatılması ile gözaltı süresi 12 güne kadar çıkarılabilecek, bireysel suçlarda 2 günlük gözaltı süresi 2 kez uzatılarak 6 güne çıkarılabilecek; 3 yıl boyunca sadece Cumhurbaşkanı’na karşı sorumlu olan İçişleri Bakanı’nın onayı ile ihraç edilen kamu personelinin kendisi ve eşinin pasaportuna İçişleri Bakanı’nın onayı ile iptal kararı verilebilecek.
(07/215) Van’da Polis Şiddetine Maruz Kalan Kişi…
18 Temmuz 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden 15 Temmuz 2018 tarihinde Van’ın İpekyolu ilçesinde Vehbi Aslan isimli bir kişinin polisin fiziksel şiddetine maruz kaldığı öğrenildi. Vehbi Aslan, basında yer alan açıklamasında maruz kaldığı polis şiddeti hakkında şunları ifade etti: “İki polis silahıyla yanıma yanaştı. Ellerimi kaldırmamı istedi. Ardından trafoya yaslanmamı istedi. Trafoya yaslanmamın ardından kimlik kontrolü yapıldı ve üstüm arandı. Ardından beni AKP İl binasının karşısında bulunan polis kulübesinin yanına götürdüler. Orada 20-30 metre yürüdükten sonra bir odaya götürerek enseme bilmediğim bir şeyle vurdular ve yere düştüm. Sonrasında biri beni tekmelemeye başladı. Beni 10 dakika boyunca dövdüler.”
Vehbi Aslan’ın hastaneden maruz kaldığı fiziksel şiddeti belgeleyen bir rapor aldığı ve polisler hakkında suç duyurusunda bulunduğu bildirildi.
(07/216) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Saldırılar…
15 Temmuz 2018 tarihinde Van’da bir eve düzenlenen baskın sırasında çıkan çatışmada yaralanan 1 polis memuru (Ahmet Altun), 18 Temmuz 2018 tarihinde tedavi gördüğü hastanede öldü.
(07/217) Cezaevinde Sağlık Hakkı Engellenen Mahpus…
18 Temmuz 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden Tarsus Kadın Cezaevi’nde tutulan Merve Aydoğan isimli çölyak hastası mahpusun sağlık hakkının engellendiği öğrenildi. Haberde, Merve Aydoğan’ın hastane sevklerinin gecikmeli yapıldığı, hastaneye götürüldüğünde ise kelepçeli muayene dayatmasını kabul etmediği için muayene olmadan cezaevine geri götürüldüğü, ayrıca çölyak hastalarına verilmesi gereken diyet yemeklerinin ona verilmediği ifade edildi.
(07/218) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusuna Ret Cevabı…
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın avukatları tarafından müvekkilleri ile görüşmek için 18 Temmuz tarihinde Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı’na yapılan başvurunun aynı gün içinde 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkındaki Kanun uyarınca hükümlüler hakkında getirilen kısıtlamalar gerekçe gösterilerek reddedildiği öğrenildi. Son ret kararları ile Öcalan ile görüşmek için yapılan başvurular 772. kez reddedilmiş oldu. Abdullah Öcalan avukatlarıyla en son 27 Temmuz 2011 tarihinde görüşmüştü.
(07/219) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için bir süredir direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 18 Temmuz 2018 tarihinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
18 Temmuz 2018 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 3 kişinin (Gülnaz Bozkurt, Mahmut Konuk ve Derviş Lermi) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Derviş Lermi ve İlker Işık) gözaltına alındığı bildirildi. Saat 13.30’daki müdahale sırasında polisin basın açıklamasını takip eden muhabire de fiziksel şiddet uyguladığı ve onu da gözaltına almakla tehdit ettiği bildirildi.
Buna göre, 18 Temmuz 2018 tarihinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 5 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(07/220) Muş’ta Belediye Eş Başkanlarının Yargılandığı Dava…
Muş’un Bulanık ilçesinin Belediye Eş Başkanı Figen Yaşar, hakkında Muş Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın 17 Temmuz 2018 tarihinde görülen duruşmasında tahliye edilmişti. Tahliye kararına savcılığın itirazı sonucu Figen Yaşar 18 Temmuz 2018 tarihinde Van’daki evinden gözaltına alındı.
(07/221) HDP Milletvekilinin Yargılandığı Dava…
HDP Diyarbakır Milletvekili Saliha Aydeniz hakkında ‘örgüt yöneticisi’ olma iddiasıyla Diyarbakır 10. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 18 Temmuz 2018 tarihinde devam edildi. Duruşma savcısı, yasama dokunulmazlığını düzenleyen, Anayasa’nın 83. maddesi gereğince Saliha Aydeniz ile ilgili yargılamanın durdurulmasını talep etti. Mahkeme ise yargılamanın, Anayasa’nın 83. Maddesinin kapsamı dışında tutulan 14. maddesi uyarınca yapıldığı gerekçesiyle bu talebin reddine karar verdi ve duruşmayı 28 Aralık 2018 tarihinde erteledi.
(07/222) Eski HDP Eş Genel Başkanı’nın Yargılandığı Dava…
HDP eski Eş Genel Başkanı Figen Yüksekdağ’ın da aralarında olduğu 8 kişi hakkında ‘örgüt yöneticisi olma’ ve ‘örgüt propagandası yapma’ iddialarıyla Adana 9. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 18 Temmuz 2018 tarihinde devam edildi. Mahkeme savunmaların ardından duruşmayı ileri bir tarihe erteledi.
(07/223) Eski HDP Eş Genel Başkanı’nın Yargılandığı Dava…
HDP eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş hakkında Ankara 19. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 18 Temmuz 2018 tarihinde devam edildi. Selahattin Demirtaş duruşmaya katılmadı. Savunmaların ardından mahkeme Selahattin Demirtaş’ın tutukluluk halinin devamına karar verdi ve duruşmayı 28 ve 29 Ağustos 2018 tarihlerinde görülmek üzere erteledi.
(07/224) Haklarında Soruşturma Açılan CHP Genel Başkanı ve CHP Milletvekilleri…
18 Temmuz 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu hakkında sosyal medya hesaplarında “Tayyipler Alemi” karikatürünü paylaştığı gerekçesi ile Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından ‘Cumhurbaşkanı’na hakaret’ iddiasıyla bir soruşturma başlatıldığı öğrenildi.
Aynı karikatürü sosyal medya hesaplarında paylaşan 72 CHP milletvekili hakkında Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın şikayeti üzerine suç duyurusunda bulundu.
“Tayyipler Alemi” karikatürü hakkında açılan manevi tazminat davası Ankara 1. Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından reddedilmişti.
(07/225) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan veya Tutuklanan Kişiler…
18 Temmuz 2018 tarihinde Balıkesir’de 5 muvazzaf asker; Kayseri merkezli bir soruşturma kapsamında 7 kişi gözaltına alındı.
İstanbul merkezli “ankesörlü telefon” soruşturması kapsamında gözaltına alınan ve aralarında muvazzaf askerlerin de olduğu 221 kişiden 132’si 18 Temmuz 2018 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklandı. 5’i adli kontrol şartıyla olmak üzere 89 kişi ise adli serbest bırakıldı.
Mardin’de gözaltına alınan 22 askeri personelden 13’ü 18 Temmuz 2018 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklandı. 5’i adli kontrol şartıyla olmak üzere 9 kişi ise serbest bırakıldı.
Samsun merkezli bir soruşturma kapsamında Ankara’da gözaltına alınan Kara Kuvvetleri Komutanlığında görevli bir astsubay 18 Temmuz 2018 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklandı.
KHK ile meslekten ihraç edilen Karaman eski Emniyet Müdür Yardımcısı S.K., 18 Temmuz 2018 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklandı.
12 Temmuz 2018 tarihinde MİT’in Ukrayna’da yaptığı bir operasyon sonucu yakalanarak Türkiye’ye getirilen Salih Zeki Yiğit, 18 Temmuz 2018 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklandı.
18 Temmuz 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, MİT’in “FETÖ/PDY Soruşturması” kapsamında hakkında ara arama kararı olan 2 kişiyi yurtdışında yakalayarak Türkiye’ye getirdiği operasyonlar hakkında Ukraynalı yetkililerin haberinin olmadığı öğrenildi.
(07/226) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Yargılanan Kişiler…
ABD vatandaşı Rahip Andrew Craig Brunson hakkında ‘örgüt üyesi olmamakla birlikte örgüt adına suç işleme’ ve ‘casusluk yapma’ iddialarıyla İzmir 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 18 Temmuz 2018 tarihinde devam edildi. Savunmaların ve tanık ifadelerinin ardından Brunson’un tutukluluk halinin devamına karar veren mahkeme, duruşmayı 12 Ekim 2018 tarihine erteledi.
2010 yılında Kamu Personeli Seçme Sınavı’nda (KPSS) çıkan soruları sızdırdıkları iddiasıyla Ankara 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan birer sanıklı 3 ayrı davanın karar duruşmaları 18 Temmuz 2018 tarihinde görüldü. Mahkeme’ örgüt üyesi olma’ suçundan 1 sanığı 10 yıl 6 ay ve 1 sanığı ise 6 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme 1 sanığı ise ayrıca ‘kamu kurum ve kuruluşlarının zararına zincirleme dolandırıcılık’ suçundan 3 yıl 1 ay 15 gün hapis cezası ve adli para cezası ile cezalandırdı. Mahkeme 1 sanığın ise beraatına karar verdi.
(07/227) Toplatılan Kitap…
18 Temmuz 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden Cumhuriyet Gazetesi muhabiri Akın Bodur tarafından yazılan “12 Eylül Karanlığında Dört İdam Bir Tanık” isimli kitabın dağıtımının ve satışının ‘örgüt propagandası yapıldığı’ iddiasıyla Batman 1. Sulh Ceza Hakimliği tarafından Nisan 2017’de yasaklandığı öğrenildi. Batman’da yapılan bir ev baskınında el konulduktan sonra verilen bu kararın yazara ve yayınevine tebliğ edilmediği bildirildi. Akın Bodur’un avukatının söz konusu yasaklama kararı ile ilgili olarak bir üst mahkemeye itiraz bulunduğu öğrenildi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, T724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar. Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.