Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
08 – 10 Eylül 2018 Günlük İnsan Hakları Raporu
(09/085) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Saldırılar…
7 Eylül 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, 3 Eylül 2018 tarihinde Hakkari’nin Çukurca ilçesi kırsal alanında güvenlik güçleri ile HPG militanları arasında çıkan çatışmada 3 militanın öldüğü öğrenildi.
8 Eylül 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, Tunceli’nin Kutudere bölgesinde yaklaşık bir haftadır devam eden orman yangının, yağmur sonucunda söndüğü öğrenildi. Orman yangınına müdahale etmek isteyenlere güvenlik güçleri tarafından, söz konusu alanın özel güvenlik bölgesi olduğu gerekçesiyle engel olunmuştu.
Hakkari Valiliği, 9 Eylül 2018 tarihinde Hakkari’de askeri bir zırhlı aracın devrilmesi sonucu 1 askerin öldüğünü açıkladı.
(09/086) Amasya’da Polis Şiddetine Maruz Kalan Kişi…
7 Eylül 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, Amasya’nın Merzifon ilçesinde bir apartmanda yöneticilik yapan Hasan Ayyıldız isimli bir kişinin, apartmana yeni taşınan bir kişi ile asansörün kullanılması üzerine yaşadığı tartışma sonrasında 4 polisin fiziksel şiddetine maruz kaldığı öğrenildi. Hasan Ayyıldız basında yer alan açıklamasında şunları belirtti: “Gelen polisler beni ekip arabasına götürmeye çalışırken kolumu sıktı. Canım acıdığı için ben de kolumu sıkmamaları gerektiğini söyledim. Polisler bu ikazımın üzerine bana dayak atmaya başladı”. Hasan Ayyıldız ayrıca gözaltına alınırken polisin biber gazı kullandığını, ters kelepçe takılarak gözaltına alındığını ve 1 gün gözaltında tutulduğunu ifade etti.
Maruz kaldığı polis şiddetini belgeleyen tıbbi rapor alan Hasan Ayyıldız’ın polisler hakkında suç duyurusunda bulunduğu öğrenildi.
(09/087) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
7 Eylül 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, 3 Eylül 2018 tarihinde Antalya L Tipi Cezaevi’nden Denizli T Tipi Cezaevi’ne sevk edilen Fırat Can isimli bir mahpusun tek kişilik hücrede tutulduğu ve koğuşa geçme talebinin cezaevi idaresi tarafından reddedildiği öğrenildi.
7 Eylül 2018 tarihinde basında yer alan haberlerde, Elazığ 1 No’lu Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde yapılan aramalarda mahpuslara ait not ve yazılara el konulduğu, Kürtçe kitap ve mektupların tercüman olmadığı gerekçesiyle mahpuslara verilmediği, mahpusların sohbet hakkının engellendiği, cezaevi girişinde mahpuslara çıplak arama dayatması yapıldığı iddia edildi.
(09/088) Tek Tip Elbise Uygulaması ve Buna Yönelik Tepkiler…
Tutuklu ve Hükümlü Aileleri ile Dayanışma Derneği (TAYAD) üyelerinin, 8 Eylül 2018 tarihinde tek tip elbise uygulamasına karşı Ankara’da Sakarya Caddesi’nde düzenlemek istediği basın açıklamasına yönelik polis müdahalesi sonucu Halil İbrahim Şener isimli 1 kişinin gözaltına alındığı öğrenildi.
(09/089) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için bir süredir direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 7, 8, 9 Eylül 2018 tarihlerinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
7 Eylül 2018 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 3 kişinin (Alev Şahin, Mehmet Dersulu ve Gülnaz Bozkurt) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 3 kişinin (Acun Karadağ, Alev Şahin ve Emir Karakum) gözaltına alındığı bildirildi.
8 Eylül 2018 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Nazan Bozkurt ve Mehmet Dersulu) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Acun Karadağ ve Nazan Bozkurt) gözaltına alındığı bildirildi.
9 Eylül 2018 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Alev Şahin ve Nazan Bozkurt) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Acun Karadağ ve Alev Şahin) gözaltına alındığı bildirildi.
Buna göre, 7, 8, 9 Eylül 2018 tarihlerinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 14 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(09/090) İstanbul’da Eyleme Polis Müdahalesi…
3 Ağustos 2018 tarihinde ‘güvenlik soruşturması’ ve ‘arşiv taraması” gerekçe gösterilerek Sarıyer İlçe Sağlık Müdürlüğü’ndeki işinden atılan Türkan Albayrak, 7 Eylül 2018 tarihinde işe geri dönmek için yaptığı basına açıklamasının ardından Sağlık Müdürlüğü’nün önünde oturma eylemi yapmak istedi. Oturma eylemine müdahale eden polis, Türkan Albayrak’ı gözaltına aldı. Gözaltına alınan Türkan Albayrak’ın aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(09/091) İstanbul’da Cumartesi Anneleri Buluşmasına Polis Engeli…
8 Eylül 2018 tarihinde, Cumartesi Anneleri’nin İstanbul Galatasaray Meydanı’nda 23 yıldır gerçekleştirdiği buluşmaların 702.’si öncesinde Galatasaray Meydanı’na çıkan tüm sokakları barikatlarla kapatan polis, açıklamanın meydanda yapılmasına izin vermedi. Engelleme üzerine İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi önünde toplanan ve aralarında kayıp yakınlarının yanı sıra milletvekilleri ile siyasi parti temsilcilerinin, insan hakları savunucularının, sanatçıların olduğu grup yürüyüşe geçti. Polis kitlenin yürüyüşünü de engelledi. Polisin müdahalesi sonucu kayıp yakını Hanife Yılmaz’ın fenalık geçirdiği ve Hanefi Yılmaz’a yönelik olarak bir polis memurunun “Şov yapma ayağa kalk” dediği öğrenildi. Engelleme üzerine, Cumartesi Anneleri ve desteğe gelenler bulundukları yerde oturarak basın açıklaması yaptı.
Kayıp yakınları ile İnsan Hakları Derneği İstanbul Şubesi’nin Cumartesi Anneleri’nin Galatasaray Meydanı’nda gerçekleştirdiği oturma eyleminin yasaklanması, yapılmak istenen oturma eylemlerine yönelik polis müdahalesi sırasında yaşanan polis şiddeti ve İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun Cumartesi Anneleri hakkındaki sözleri ile ilgili olarak İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, İstanbul Valisi Vasıp Şahin, Beyoğlu Kaymakamı Savaş Ünlü ve görevli polis memurları hakkında 10 Eylül 2018 tarihinde suç duyurusunda bulunacağı öğrenildi.
(09/092) Ankara’da Engellenen Eylem…
HDP Ankara İl Örgütü tarafından 8 Eylül 2018 tarihinde Ankara’da Sakarya Caddesi’nde HDP eski Eş Başkanı Selahattin Demirtaş ve eski Ankara Milletvekili Sırrı Süreyya Önder’e verilen cezaları protesto etmek için yapılmak istenen basına açıklamasına polis tarafından izin verilmedi. Görevli polis amirinin basın açıklamasına izin verilmemesi ile ilgili yaşanan tartışma sırasında HDP milletvekillerine “OHAL yok ama Meclis’in Valiliğe verdiği özel yetkiler var” dediği öğrenildi.
(09/093) Ankara’da Engellenen Etkinlik…
8 Eylül 2018 tarihinde basında yer alan haberlerde, Halkevleri tarafından bu yıl altıncısı düzenlenecek olan Mamak Kömür Deposu Buluşması ile ilgili olarak yapılan başvuruya Ankara Valiliği tarafından “uygun görülmemiştir” yanıtı verildiği öğrenildi.
(09/094) Şırnak’ta Sosyal Medya Paylaşımları Gerekçe Gösterilerek Gözaltına Alınan Kişiler…
9 Eylül 2018 tarihinde Şırnak’ın Merkez, Silopi ve Cizre ilçelerinde yapılan ev baskınlarında 23 kişinin sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek gözaltına alındığı öğrenildi.
(09/095) Konya’da Sosyal Medya Paylaşımları Gerekçe Gösterilerek Gözaltına Alınan Kişiler…
Konya’nın Cihanbeyli ilçesinde ‘sosyal medya paylaşımlarında örgüt propagandası yaptıkları’ iddiasıyla gözaltına alınan 7 kişiden biri (M.D.) 7 Eylül 2018 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklandı. 1’i adli kontrol şartıyla olmak üzere 6 kişi ise serbest bırakıldı.
(09/096) Mersin’de Gözaltına Alınan Kişiler…
7 Eylül 2018 tarihinde Mersin’in Akdeniz ilçesinde yapılan ev baskınlarında en az 5 kişinin gözaltına alındığı öğrenildi. Gözaltı gerekçesi öğrenilemeyen 5 kişinin Mersin Emniyet Müdürlüğü’ne götürüldüğü bildirildi.
(09/097) HDP Eski Eş Genel Başkanı ve Milletvekilinin Yargılandığı Dava…
2013 yılında İstanbul’daki Newroz kutlamalarındaki konuşmaları ile ilgili olarak, HDP eski Eş Genel Başkanı ve eski İstanbul Milletvekili Selahattin Demirtaş ile HDP Ankara Milletvekili Sırrı Süreyya Önder hakkında İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 7 Eylül 2018 tarihinde görüldü. Selahattin Demirtaş duruşmaya tutulduğu cezaevinden SEGBİS aracılığıyla katıldı. Sırrı Süreyya Önder ise duruşmada bizzat hazır bulundu. Selahattin Demirtaş, mütalaanın kendisine 2 gün önce tebliğ edildiğini, iddianameye karşı daha önce Bakırköy 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yaptığı savunmanın bu davadaki savunması olarak kabul edilerek dosyaya konduğunu belirttikten sonra, bu sebeple esas hakkındaki mütalaaya karşı savunmasını yapmayacağını ifade etti. Savunma avukatları, Demirtaş’ın savunmasının davanın yetkisizlik kararıyla gönderilmiş olduğu İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından alınmasını, delillerin toplanmasından sonra iddia makamının mütalaasını yenilemesini talep etti.
Mahkeme ara kararında Sırrı Süreyya Öner’in 6. duruşmada savunmasını yaptığı için yeniden savunma yapmasına yer olmadığına, Demirtaş ile ilgili olarak da savunma yapma talebinin reddine karar verdi.
Daha sonra mahkeme Demirtaş’tan son savunmasını yapmasını istedi. Demirtaş, duruşmaya SEGBİS ile katılmanın kendi tercihi olduğunu belirtti. Demirtaş daha sonra, dava konusu yapılan konuşmanın çözümlenmesine ilişkin bilirkişi raporu olmadan, savunması alınmadan savcılığın mütalaasını sunduğunu belirtti. Savunması sırasında mahkeme başkanının birkaç kez Selahattin Demirtaş’ın sözünü kestiği ve savunmasını kısa tutmasını istediği bildirildi.
Sırrı Süreyya Önder’in de son savunmasını yapmasının ardından mahkeme kararını açıkladı ve ‘örgüt propagandası yapma’ suçundan HDP eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’ı 4 yıl 8 ay ve HDP Ankara Milletvekili Sırrı Süreyya Önder’i 3 yıl 6 ay hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme cezaları ertelemedi.
(09/098) İstanbul’da Yargılanan Gazeteciler…
“KCK Basın Davası” olarak bilinen ve 46 gazeteci hakkında İstanbul 3. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 7 Eylül 2018 tarihinde devam edildi. Mahkeme gazeteciler hakkındaki pasaportlara el konulması kararının kaldırılması talebini kabul etti ve duruşmayı 11 Ocak 2019 tarihine erteledi.
(09/099) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan veya Tutuklanan Kişiler…
7 Eylül 2018 tarihinde Tokat merkezli bir soruşturma kapsamında 2 kişi gözaltına alındı.
Jandarma Genel Komutanlığı personeline yönelik Ankara merkezli bir soruşturma kapsamında gözaltına alınan 25 muvazzaf üsteğmenden 19’u 7 Eylül 2018 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklandı. 5 kişi adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. Etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanmak isteyen 1 kişinin ise yeniden sorgulanmak üzere Emniyet Müdürlüğü’ne götürüldüğü öğrenildi.
7 Eylül 2018 tarihinde Kayseri’de bir ev baskınında, aralarında KHK ile ihraç edilmiş eski öğretmenlerin ve 1 kamu çalışanının da bulunduğu 10 kişi, ‘gizli toplantı yaptıkları’ iddiasıyla gözaltına alındı. Gözaltına alınan 10 kişinin daha önce tutuklandıkları ve cezaevinde kaldıkları, daha sonra ise tahliye edilerek haklarında açılmış davalarda tutuksuz yargılanmalarının devam ettiği öğrenildi. Aynı soruşturma kapsamında 2 kişinin daha gözaltına alındığı bildirildi.
Sivas merkezli bir soruşturma kapsamında gözaltına alınan, KHK ile meslekten ihraç edilmiş 3 astsubay ve 1 öğretmenden 2’si 7 Eylül 2018 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklandı. 2 kişi ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
8 Eylül 2018 tarihinde Edirne’de ByLock kullandığı iddia edilen 2 kişi gözaltına alındı.
9 Eylül 2018 tarihinde Isparta merkezli bir soruşturma kapsamında 10 ilde düzenlenen operasyonlarda aralarında muvazzaf teğmenlerin de olduğu 13 kişi; Balıkesir’de yasadışı yollarla yurtdışına çıkmaya çalıştığı iddia edilen 9 kişi gözaltına alındı.
(09/100) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Yargılanan Kişiler…
Film yönetmeni Ali Avcı hakkında İstanbul 36. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 7 Eylül 2018 tarihinde görüldü. Mahkeme Ali Avcı’yı ‘örgüt üyesi olma’ suçundan 6 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırdı.
2010 yılında yapılan Kamu Personeli Seçme Sınavı’nda (KPSS) çıkan soruları sızdırdıkları iddiasıyla Ankara 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan birer sanıklı 6 ayrı davanın karar duruşmaları 26 Temmuz 2018 tarihinde görüldü. Mahkeme ‘örgüt üyesi olma’ suçundan 5 sanığı 6 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme 1 sanığı ise ayrıca ‘kamu kurum ve kuruluşlarının zararına zincirleme dolandırıcılık’ suçundan 3 yıl 1 ay 15 gün hapis cezası ve adli para cezası ile cezalandırdı. Mahkeme 1 sanığın ise beraatına karar verdi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, T724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar. Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.