Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
11 Eylül 2018 Günlük İnsan Hakları Raporu
(09/101) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Saldırılar…
3 Ağustos 2018 tarihinde Hakkari’de güvenlik güçleri ile HPG militanları arasında çıkan çatışmada yaralanan 1 özel harekat polisinin 10 Eylül 2018 tarihinde tedavi gördüğü hastanede öldüğü bildirildi.
10 Eylül 2018 tarihinde Batman’ın Hasankeyf ilçesi kırsalında operasyona giden özel harekat polislerini taşıyan aracın devrilmesi sonucu 6 polisin yaralandığı öğrenildi.
(09/102) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için bir süredir direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 10 Eylül 2018 tarihinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
10 Eylül 2018 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Nazan Bozkurt ve Mehmet Dersulu) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Nazan Bozkurt ve Gülnaz Bozkurt) gözaltına alındığı bildirildi.
Buna göre, 10 Eylül 2018 tarihinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 4 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(09/103) Ankara’da Eyleme Polis Müdahalesi…
10 Eylül 2018 tarihinde, KHK ile ihraç edildikleri işlerine dönmek için Çankaya İlçe Sağlık Müdürlüğü önünde eylem yapanlara müdahale eden polis, Mahmut Konuk ve Eser Budak isimli 2 kişiyi gözaltına aldı. Söz konusu 2 kişinin aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(09/104) İstanbul’da Gözaltına Alınan Gazeteci…
Odatv Sorumlu Haber Müdürü Barış Terkoğlu, İstanbul Anadolu 10. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan bir dava kapsamında hakkında yakalama kararı olduğu gerekçesi ile 10 Eylül 2018 tarihinde İstanbul’da gözaltına alındı. Barış Terkoğlu, ifade işlemlerinin ardından aynı gün içinde serbest bırakıldı.
(09/105) İstanbul’da Avukatların Yargılandığı Dava…
Çağdaş Hukukçular Deneği ve Halkın Hukuk Bürosu üyesi 17’si tutuklu (Ahmet Mandacı, Aycan Çiçek, Ayşegül Çağatay, Aytaç Ünsal, Barkın Timtik, Behiç Aşçı, Didem Baydar Ünsal, Ebru Timtik, Engin Gökoğlu, Naciye Demir, Özgür Yılmaz, Selçuk Kozağaçlı, Süleyman Gökten, Şükriye Erden, Yağmur Ererken, Yaprak Türkmen, Zehra Özdemir) 1’i tutuksuz (Ezgi Çakır) ve 2’si hakkında yakalama kararı çıkarılmış olan 20 avukat hakkında ‘örgüt yöneticisi olma’, ‘örgüt üyesi olma’ iddialarıyla İstanbul 37. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 10 Eylül 2018 tarihinde başlandı. Tutuklu avukatların bizzat hazır bulunduğu duruşmayı aralarında baro başkanlarının, bazı yabancı ülke barolarından avukatların, milletvekillerinin ve insan hakları savunucularının da olduğu çok sayıda kişi takip etti.
Mahkeme, mesleki faaliyetlerin suç konusu yapıldığı gerekçesiyle yargılamanın durdurularak izin alınması için dosyanın Adalet Bakanlığı’na gönderilmesi yönünde avukatlar tarafından yapılan talebi reddetti.
Duruşma sırasında, tutuksuz yargılanan avukat Ezgi Çakır’ın tutuklu yargılanan avukatların yanında oturmak istemesi üzerine, jandarmanın yargılanan avukatlara şiddet uygulayarak müdahale ettiği ve bu sırada 1 avukatın gözlüğünün kırıldığı, Selçuk Kozağaçlı’ya kelepçe takıldığı öğrenildi. Duruşma salonunda yaşanan jandarma şiddetinden sonra söz alan avukat Aytaç Ünsal “Yüzümüz tekmelendi, yerlerde sürüklendik. Bunu yapanların kimlik tespitinin yapılmasını istiyoruz” dedi.
Savunmaların ardından mahkeme duruşmayı 11 Eylül 2018 tarihine erteledi.
(09/106) Merasim Sokak Davası…
16’sı tutuklu 68 kişi hakkında 17 Şubat 2016 günü Merasim Sokak’ta 29 kişinin yaşamını yitirdiği bombalı saldırı ile ilgili olarak Ankara 14. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 10 Eylül 2018 tarihinde görüldü. Mahkeme sanıklardan Kubbettin Onur, Ahmet Karaman, Muharrem Canikli, Hayrettin Tomak, Hüseyin Karadaş, Metin Aslan’ı ‘devletin birliğini bozma’ suçundan birer kez, 29 kişiyi öldürmekten 29’ar kez olmak üzere 30’ar kez ağırlaştırılmış ömür boyu hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme bu 6 sanığı ayrıca ‘75 kişiyi öldürmeye teşebbüs etme’ ve ‘patlayıcı madde imal etme ve taşıma’ suçlarından 1185’er yıl hapis cezası ile 33 bin 320 liralık adli para cezası ile cezalandırdı. Mahkeme 2 sanığı (Fahri Deniz ve Bahri Onur) ‘örgüt üyesi olma’ suçundan 9 yıl hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme diğer suçlardan beraat eden 7 sanığı (Mustafa Bulut, Turgut Kahraman, Hüseyin Gökduman, Murat Karaca, İsmail İpar, Hasan Avsan, Metin Cura) ‘nitelikli dolandırıcılık’ suçundan 6 yıl hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme 2 sanığın tüm suçlamalardan beraatına, 1 sanıkla ilgili davanın reddine, yargılama sırasında ölen 4 sanık hakkındaki dosyaların düşürülmesine ve firari 46 sanığın dosyasının ayrılmasına karar verdi.
(09/107) İstanbul’da Yargılanan Gazeteciler…
Etkin Haber Ajansı (ETHA) editörleri Pınar Gayıp ve Semiha Şahin’in yanı sıra Sosyalist Gençlik Dernekleri Federasyonu (SGDF) üyesi Ferhat Pehlivan ve Gülsen İmre hakkında ‘örgüt üyesi olma’ ve ‘örgüt propagandası yapma’ iddialarıyla İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 10 Eylül 2018 tarihinde başlandı. Tutuklu yargılanan 4 kişi de duruşmada hazır bulundu ve savunma yaptı. Savunmaların ardından mahkeme 4 kişinin de tutukluluk halinin devamına karar verdi ve duruşmayı 5 Aralık 2018 tarihine erteledi. Pınar Gayıp ve Semiha Şahin 13 Nisan 2018 tarihinde gözaltına alınmış ve 19 Nisan 2018 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklanmıştı.
(09/108) İstanbul’da Yargılanan Yayıncı ve İnsan Hakları Savuncusu…
5 Eylül 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, gazeteci-yazar, yayıncı ve hak savunucusu Ragıp Zarakolu hakkında, İstanbul 3. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından “kırmızı bülten” talebinde bulunulduğu öğrenildi. Ragıp Zarakolu, konuyla ilgili basında yer alan ifadelerinde şunları belirtti: “Kırmızı bülten ile arama kararını mahkeme alıyor ancak bu kararı Adalet Bakanlığı’na bağlı Uluslararası Hukuk ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü onaylarsa İnterpol işleme alıyor. Bu nedenle 28 Eylül’e kadar çıkarılan kararın kaldırılması için avukatım aracılığı ile gerekli başvurularda bulunacağız”.
Ragıp Zarakolu hakkında, Barış ve Demokrasi Partisi’nin (BDP) Siyaset Akademisi’nde 2011 yılında yaptığı konuşma nedeniyle dönemin özel yetkili 14. Ağır Ceza Mahkemesi’nde dava açılmış, Zarakolu Ekim 2011 tarihinde tutuklanmıştı. Ragıp Zarakolu 2012 yılının Nisan ayında serbest bırakılmış, 2014 yılında özel yetkili mahkemelerin kaldırılmasından sonra hakkındaki dava düşürülmemiş ve İstanbul 3. Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderilmişti. İstanbul 3. Ağır Ceza Mahkemesi söz konusu “kırmızı bülten” kararını 4 Haziran 2018 tarihinde almıştı.
(09/109) Belediye Eş Başkanı’nın Yargılandığı Dava…
Yerine İçişleri Bakanlığı tarafından kayyım atanan Van Büyükşehir Belediye Eş Başkanı Bekir Kaya’nın da aralarında olduğu 13 kişi hakkında Van 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde verilen cezalar Yargıtay 16. Ceza Dairesi tarafından bozulmuştu. Van 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yeniden yapılan yargılamanın karar duruşması 10 Eylül 2018 tarihinde görüldü.
Bekir Kaya tutulduğu cezaevinden SEGBİS aracılığıyla duruşmaya katıldı. Mahkeme, Bekir Kaya’nın dosyasının hakkında Van 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen dosya ile birleştirilmesi talebini reddetti. Savunmasında esas hakkındaki mütalaanın kendisine verilmediğini belirten Bekir Kaya, savunma hakkının elinden alındığını ifade etti. Bekir Kaya’nın daha sonra “Görmediğim bir şey için neden savunma yapayım? Avukatlarımın da savunma yapmasını istemiyorum” demesi üzerine avukatları da savunma yapmadı.
Kararını açıklayan mahkeme, ‘örgüt üyesi olma’ suçundan aralarında Bekir Kaya’nın da olduğu 6 kişiye 8 yıl 9 ay, 6 kişiye 7 yıl 6 ay ve 1 kişiye 6 yıl 3 ay hapis cezası verdi. Mahkeme ayrıca hükümle birlikte 11 kişinin tutuklanmasına karar verdi.
“Van KCK Ana Davası” olarak bilinen bu davada verilen cezalar 20 Haziran 2017 tarihinde Yargıtay 16. Ceza Dairesi tarafından bozulmuştu. Yargıtay bozma gerekçesinde, suç konusu yapılan eylem ve etkinliklerin birçoğunun siyasi parti faaliyeti kapsamında olduğu değerlendirmesini yapmıştı.
(09/110) Ankara’da Akademisyenlerin Yargılandığı Dava…
Kobane olayları sırasında 9 Ekim 2014 tarihinde Ankara Üniversitesi Cebeci Kampüsü’ne yönelik polis müdahalesi sırasında gözaltına alınan akademisyenler (Onur Can Taştan, Nail Dertli, Celil Kaya, Aysun Gezen ve İlkay Kara) hakkında 2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Yasası’na muhalefet iddiasıyla Ankara 35. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 10 Eylül 2018 tarihinde görüldü. Mahkeme, 5 akademisyenin de beraatına karar verdi.
(09/111) CHP Milletvekilinin Yargılandığı Dava…
24 Haziran seçimlerinde yeniden milletvekili seçilen ve halen tutuklu bulunan Enis Berberoğlu hakkındaki yargılamanın durdurulması talebi, 10 Eylül 2018 tarihinde Yargıtay 17. Ceza Dairesi tarafından reddedildi. Aynı yönde daha önce Yargıtay 16. Ceza Dairesi’ne yapılan başvuru da 20 Temmuz 2018 tarihinde reddedilmiş ve yapılan itiraz üzerine dosya bir üst mahkeme olarak Yargıtay 17. Ceza Dairesi’ne gönderilmişti.
(09/112) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan veya Tutuklanan Kişiler…
10 Eylül 2018 tarihinde Ankara merkezli bir soruşturma kapsamında Kara Kuvvetleri Komutanlığı’nda görevli 3’ü muvazzaf 13 binbaşı hakkında gözaltı kararı verildi. Bu soruşturma kapsamında yapılan operasyonlarda Eskişehir’de de 1 binbaşının gözaltına alındığı bildirildi.
10 Eylül 2018 tarihinde Şırnak’ın Uludere ilçesi kırsal alanında yasadışı yollarla Irak’a gitmeye çalıştığı iddia edilen 1 kişi (KHK ile meslekten ihraç edilen eski astsubay Ömer Canbulat); Isparta merkezli bir soruşturma kapsamında 8 ilde yapılan operasyonlarda 10 kişi gözaltına alındı.
10 Eylül 2018 tarihinde Şırnak’ın Uludere ilçesi kırsal alanında yasadışı yollarla Irak’a gitmeye çalıştığı iddiasıyla gözaltına alınan 1 kişi (KHK ile meslekten ihraç edilen eski astsubay Cumhur Mesut Akkaya) ise aynı gün içinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklandı.
(09/113) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Yargılanan Kişiler…
156 sanık hakkında Ankara 16. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 10 Eylül 2018 tarihinde görüldü. Mahkeme 115 sanığı örgüt üyesi olma suçundan 1 yıl 3 ay ile 8 yıl 9 ay arasında değişen oranlarda hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanan 17 kişiye ayrı ayrı verdiği 1 yıl 3 ay hapis cezasını erteledi. Mahkeme 1 kişi hakkında beraat ve 5 kişi hakkında ceza verilmesine yer olmadığı kararı verdi. Mahkeme firari 35 sanığın ise dosyasını ayırdı.
(09/114) İş Cinayetleri…
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG) Ağustos ayında 11’i çocuk yaşta ve 15’i kadın kadın olmak üzere en az 180 işçinin çalışırken yaşamını yitirdiğini açıkladı. İSİG’ in verilerine göre yılın ilk sekiz ayında iş kazası/iş cinayeti sonucu yaşamını yitiren işçi sayısı en az 1290 oldu.
(09/115) Ordu’da Engellenen Etkinlik…
10 Eylül 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, açıklanan fındık fiyatlarına ilişkin fındık üreticilerinin taleplerini Ankara’ya iletmek üzere Tüm Üretici Köylüler Sendikası (TÜM Köy Sen) Ordu Şube’sinin çağrısıyla Ordu’dan Ankara’ya yapılacak olan yürüyüş Ordu Valiliği tarafından sakıncalı olduğu gerekçesiyle yasaklandı.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, T724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar. Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.