Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
19 Eylül 2018 Günlük İnsan Hakları Raporu
(09/201) Cezaevinde Yaşamını Yitiren Mahpus…
18 Eylül 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, Musa Gülbeyaz isimli 97 yaşındaki hasta bir mahpusun 16 Eylül 2018 tarihinde Menemen R Tipi Cezaevi’nde yaşamını yitirdiği öğrenildi.
31 Ocak 2014 tarihinden beri cezaevinde olan Musa Gülbeyaz’ın son aylarda yatağa bağlı yaşadığı ve avukatları tarafından cezasının ertelenmesi yönünde yapılan tüm başvuruların reddedildiği bildirildi.
(09/202) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Saldırılar…
18 Eylül 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, 17 Ağustos 2018 tarihinde Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi sınırları içindeki Zap bölgesine yönelik Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından gerçekleştirilen hava bombardımanında 1 MLKP militanının öldüğü öğrenildi.
(09/203) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
18 Eylül 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, Tarsus Cezaevi’nden Van T Tipi Cezaevi’nde isteği ve iradesi dışında sevk edilen hasta mahpus Çiçek Tunus’un cezaevi girişinde maruz kaldığı çıplak arama dayatmasını kabul etmediği için gardiyanların fiziksel şiddetine maruz kaldığı öğrenildi. Haberde, gardiyanların fiziksel şiddeti sonucu astım hastası Çiçek Tunus’un fenalaştığı, buna rağmen uzun süre ilaçlarının kendisine verilmediği belirtildi.
18 Eylül 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, 12 Eylül 2018 tarihinde Türkiye genelindeki cezaevlerinde tutulan PKK davalarından tutuklu ve hükümlü mahpusların PKK lideri Abdullah Öcalan üstündeki tecridin sona erdirilmesi ve hasta mahpusların serbest bırakılması talebiyle başlattığı 3 günlük açlık grevi sonrasında Van Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde açlık grevine katılan mahpuslar hakkında disiplin soruşturması başlatıldığı öğrenildi.
(09/204) Tahliye Edilen Engelli Mahpus…
18 Eylül 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, Sincan 2 No’lu Cezaevi’nde tutulan ve geçirdiği felç nedeniyle bedeninde %93 oranında engel oluşan gazeteci Metin Duran’ın Adli Tıp Kurumu tarafından verilen rapor sonucunda tahliye edildiği öğrenildi. Mardin’de yayın yapan Radyo Rengin çalışanı olan gazeteci Metin Duran, Nusaybin ilçesinde sokağa çıkma yasaklarının devam ettiği 10 Ekim 2015 tarihinde, kalp rahatsızlığı nedeniyle Mardin Devlet Hastanesi’ne başvurmuş. “rahatsızlığının psikolojik olduğunu” söylediği iddia edilen görevli doktor tarafından evine gönderilmişti. Aynı gece geçirdiği kalp krizi nedeniyle felç olan Metin Duran, hakkında daha önceden verilmiş olan 3 yıl 3 ay 15 günlük hapis cezasının onaylanmasından sonra, 30 Mart 2018 tarihinde tutuklanarak Sincan 2 No’lu Kapalı Cezaevi’ne konulmuştu.
(09/205) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele ile İlgili Soru Önergesine Adalet Bakanlığı’nın Yanıtı…
18 Eylül 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, CHP Ankara milletvekili Ali Haydar Hakverdi’nin 29 Ağustos 2018 tarihinde bilgi edinme yasası kapsamında Adalet Bakanlığı’nın yanıtlaması için verdiği “Son 10 yılda cezaevlerinde tutuklu ve hükümlülere işkence ve kötü muamele yaptığı gerekçesi ile hakkında soruşturma açılan personel var mıdır?” şeklindeki soru önergesine ilişkin olarak bakanlığın “Kurum içi uygulamalara ilişkin bilgi ve belgeler kamuoyunu ilgilendirmez” yanıtını verdiği öğrenildi.
(09/206) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 679 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 18 Eylül 2018 tarihinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
18 Eylül 2018 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 3 kişinin (Nazan Bozkurt, Gülnaz Bozkurt ve Mahmut Konuk) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 4 kişinin (Nazan Bozkurt, Gülnaz Bozkurt, Acun Karadağ ve Mehmet Dersulu) gözaltına alındığı bildirildi.
Buna göre, 18 Eylül 2018 tarihinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 7 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(09/207) Gözaltına Alınan 3. Havalimanı İnşaatı İşçileri…
3. havalimanı inşaatı işçilerinin iş koşullarının düzeltilmesi ve iş kazalarının/ cinayetlerinin son bulması için düzenledikleri iş bırakma eylemi sonrasında işçilerin kaldığı koğuşlar jandarma tarafından basılmış ve İstanbul Valiliği’nin rakamlarına göre 401, sendikaların verdiği rakamlara göre 543 kişi gözaltına alınmıştı. 18 Eylül 2018 tarihine dek serbest bırakılmayan ve bu tarihte mahkemeye çıkarılan 43 işçiden aralarında sendika yöneticileri Yunus Özgür ve Deniz Gider’in de olduğu 24’ünün ‘kamu malına zarar verme’, ‘polise mukavemet’, ‘Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet’ ve ‘iş ve çalışma hürriyetinin ihlali’ suçlarından tutuklandığı, 19 kişinin ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldığı öğrenildi.
Tutuklanan işçilerin isimleri: Selami Sariboğa, Rıdvan Gönül, Akif Altınışık, Uğur Karadaş, Yunus Özgür, Yusuf Yılmaz, Anıl Deniz Gider, Bilal Topçu, Servet Gözel, Birkan Topçu, Cihan Sarıbulak, Teyip Kırğın, Deniz Aslan, Fatih Mukan, Ferhat Uyar, Hasan Çetin, İlker Kurt, Mehmet Celal Demir, Muhammed Yiğen, Murat Altuntaş, Musa Karakuş, Mustafa Atay, Özkan Özkanlı, Ramazan Gözel.
(09/208) 3. Havalimanı İnşaatı Sırasında Yaşamını Yitiren İşçi Sayısı…
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG), 18 Eylül 2018 tarihinde yaptığı açıklamada, 3. havalimanı inşaatında şu ana kadar en az 37 işçinin yaşamını yitirdiğini belirtti.
(09/209) Diyarbakır’da Gözaltına Alınan Gazeteci…
18 Eylül 2018 tarihinde Diyarbakır Valiliği çevresinde bulunduğu bir sırada Valilik’te görevli polis memurları tarafından gözaltına alınan Jinnews muhabiri Gülistan Azak, 19 Eylül 2018 tarihinde ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı. Gözaltı gerekçesi öğrenilemeyen Gülistan Azak’ın yanında bulunan kamera ve fotoğraf makinasına ise polis tarafından el konulduğu bildirildi.
(09 /210) “Bu Suça Ortak Olmayacağız” Bildirisini İmzalayan Akademisyenlerin Yargılandığı Davalar…
“Bu Suça Ortak Olmayacağız” bildirisini imzaladığı gerekçesiyle 4 akademisyen (Boğaziçi Üniversitesi’nden Yrd. Doç. Bülent Küçük, Doç. Dr. Çiğdem Kafesçioğlu, Prof. Dr. N.N, Dr. Gaye Yılmaz) hakkında İstanbul 28. Ağır Ceza Mahkemesi’nde ayrı ayrı açılan davaların karar duruşması 18 Eylül 2018 tarihinde görüldü. Mahkeme 4 akademisyeni de ‘örgüt propagandası yapma’ suçundan 1 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırdı ve daha sonra hükmün açıklanmasını geri bıraktı.
Aynı gerekçe ile 9 akademisyen hakkında 9 akademisyen (Yıldız Teknik Üniversitesi’nde doktora öğrencisi Semih Savaşal, Boğaziçi Üniversitesi’nden Prof. Dr. Reşit Canbeyli, Prof. Dr. Berna Kılınç, Dr. Aslı Zeren, Yrd. Doç. Dr. Meral Demirel, Yrd. Doç. Dr. Ceren Özselçuk, Doç. Dr. Zeynep Gambetti, Öğr. Gör. Can Candan, Galatasaray Üniversitesi’nden Prof. Dr. Yasemin İnceoğlu) hakkında İstanbul 35. Ağır Ceza Mahkemesi’nde ayrı ayrı açılan davaların görülmesine 18 Eylül 2018 tarihinde devam edildi. Mahkeme Reşit Canbeyli, Berna Kılınç, Meral Demirel, Ceren Özselçuk, Can Candan, Zeynep Gambetti ve Aslı Zeren hakkındaki dosyaları 35. Ağır Ceza Mahkemesi’nde devam eden diğer dava dosyaları ile bileştirdi. Mahkeme Semih Savaşal’ın yargılandığı davanın duruşmasını 15 Kasım 2018 tarihine; Yasemin İnceoğlu’nun yargılandığı davanın duruşmasını ise 27 Aralık 2018 tarihine erteledi.
Aynı gerekçe ile 2 akademisyen (Boğaziçi Üniversitesi’nden emekli Prof. Dr. Z.S. P. ve doktora öğrencisi Ömer Faruk Yekdaş) hakkında İstanbul 37. Ağır Ceza Mahkemesi’nde ayrı ayrı açılan davaların görülmesine 18 Eylül 2018 tarihinde devam edildi. Avukatların derhal beraat talebini reddeden mahkeme, davanın 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen dava ile birleştirilmesi talebi ile ilgili olarak dava dosyasının celbini istedi ve 2 duruşmayı da 27 Şubat 2019 tarihine erteledi.
Aynı gerekçe ile 1 akademisyen (Türk Alman Üniversitesi’nden Dr. Öğr. Üyesi Berke Özenç) hakkında İstanbul 29. Ağır Ceza Mahkemesi’nde ayrı ayrı açılan davaların görülmesine 18 Eylül 2018 tarihinde devam edildi. Avukatların derhal beraat talebini reddeden mahkeme, yargılamanın 301. Madde uyarınca yapılması için Adalet Bakanlığı’ndan soruşturma izni istenmesine karar verdi ve duruşmayı 25 Aralık 2018 tarihine erteledi.
(09/211) Sosyal Medya Paylaşımları Gerekçe Gösterilerek Yargılanan Akademisyen…
“Bu Suça Ortak Olmayacağız” bildirisinin imzacısı akademisyen ve avukat Hanifi Barış hakkında sosyal medya paylaşımlarında örgüt propagandası yaptığı iddiasıyla İstanbul 29. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 18 Eylül 2018 tarihinde başlandı. Hanifi Barış duruşmada hazır bulundu ve savunma yaptı. Savunmaların ardından mahkeme Hanifi Barış’ın yurt dışı yasağı ve adli kontrol şartıyla tahliyesine karar verdi ve duruşmayı 11 Aralık 2018 tarihine erteledi.
Hanefi Barış 4 Temmuz 2018 tarihinde tutuklanmıştı.
(09/212) HDP Milletvekilinin Yargılandığı Dava…
HDP İstanbul Milletvekili Ahmet Şık hakkında Türk Ceza Kanunu’nun 301. maddesi uyarınca İstanbul 17. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 18 Eylül 2018 tarihinde devam edildi. Mahkeme Ahmet Şık’ın milletvekili seçilmiş olması gerekçesiyle yargılamayı durdurdu.
(09/213) Cumhurbaşkanlığı Adayı Muharrem İnce Hakkında Açılan Soruşturma…
18 Eylül 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, 24 Haziran seçimlerinde CHP’nin cumhurbaşkanı adayı Muharrem İnce hakkında, 2. Ordu Komutanı İsmail Metin Temel’e ilişkin sarf ettiği “Apoletlerini sökeceğim” şeklindeki sözleri gerekçe gösterilerek Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından bir soruşturma açıldığı ve daha sonra bu sözlerin Nevşehir’de söylenmesinden kaynaklı yetkisizlik kararı verilerek dosyanın Nevşehir’e gönderildiği öğrenildi.
(09/214) İstanbul’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Halkın Nabzı gazetesi Genel Yayın Yönetmeni ve Artı Gerçek yazarı İshak Karakaş’ın da aralarında bulunduğu 9’u tutuklu 10 kişi hakkında, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Afrin’e yönelik operasyonuna ilişkin sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek İstanbul 28. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 18 Eylül 2018 tarihinde devam edildi. Mahkeme, 10 kişi hakkındaki adli kontrol şartının kaldırılmasına ve yurtdışı yasağının devamına karar verdi ve duruşmayı 20 Kasım 2018 tarihine erteledi.
22 Ocak 2018 tarihinde İstanbul’da gözaltına alınan 10 kişiden aralarında İshak Karakaş’ın da aralarında olduğu 9’u 26 Ocak 2018 tarihinde tutuklanmıştı. 9 kişi mahkemenin 8 Mayıs 2018 tarihinde görülen duruşmasında adli kontrol ve yurtdışı yasağı şartıyla tahliye edilmişti.
(09/215) İstanbul’da Yargılanan Matbaa Çalışanları…
KHK ile kapatılan Gün Matbaası sahibi Kasım Zengin ve 20 kişi hakkında İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 18 Eylül 2018 tarihinde başlandı. Avukatların savunmalarının ardından mahkeme 8 kişinin (Necat Hizarcı, Sadettin Demirtaş, Muhammet Özkan, Mehmet Kadir Özkara, Cumali Öz, Süleyman Güneş, Kemal Dağdöğen ve Özgür Bozkurt) adli kontrol şartıyla tahliyesine karar verdi ve duruşmayı 12 Kasım 2018 tarihine erteledi.
Gün Matbaası çalışanlarına yönelik bir operasyon kapsamında 28 Mart 2018 ve takip eden tarihlerde gözaltına alınan ve aralarında matbaanın sahibi Kasım Zengin’in de olduğu 21 kişi, 5 Nisan 2018 ve takip eden tarihlerde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklanmıştı. Ayrıca Gün Matbaası’na ve matbaada basılan Özgürlükçü Demokrasi gazetesine kayyım atanmış; 8 Temmuz 2018 tarihli 701 sayılı KHK ile de matbaa ve gazete kapatılmıştı.
(09/216) Diyarbakır’da Yargılanan Polis Memuru…
Şahin Öner, 10 Şubat 2013 tarihinde Diyarbakır’da PKK lideri Abdullah Öcalan’ın Türkiye’ye getirilişinin yıldönümü ile ilgili düzenlenen protesto gösterileri sırasında polis zırhlı aracının çarpması sonucu hayatını kaybetmişti. Zırhlı aracın sürücüsü polis memuru Selahattin Korkmaz hakkında ‘kasten öldürme’ iddiasıyla Diyarbakır 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 18 Eylül 2018 tarihinde devam edildi. Sanık polis memuru duruşmaya katılmadı. Esas hakkındaki mütalaasını açıklayan duruşma savcısı, sanık polis memurunun ‘olası kast ile öldürme’ suçundan 25 yıla kadar hapisle cezalandırılmasını talep etti. Avukatların sanığın tutuklanması yönündeki talebini reddeden mahkeme, duruşmayı ileri bir tarihe erteledi.
(09/217) Mersin’de Feray Şahin’in Öldürülmesiyle İlgili Olarak Yargılanan Polis Memuru…
Üniversite öğrencisi Feray Şahin’in 19 Eylül 2017’de Mersin’de öldürülmesiyle ilgili olarak polis memuru Fatih Burak Aykut hakkında Mersin 5. Ağır ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 18 Eylül 2018 tarihinde görüldü. Mahkeme Fatih Burak Aykut’u ‘taksirle öldürme’ suçundan 6 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırdı ve daha sonra bu cezayı iyi halden 5 yıl 3 aya indirdi.
(09/218) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan veya Tutuklanan Kişiler…
18 Eylül 2018 tarihinde İstanbul merkezli bir soruşturma kapsamında 17 ilde düzenlenen operasyonlarda haklarında gözaltı kararı çıkartılan 69 kişiden 27’si; Ankara merkezli bir soruşturma kapsamında 4 ilde düzenlenen operasyonlarda KHK ile meslekten ihraç edilmiş 12 eski öğretmen; yine Ankara merkezli bir soruşturma kapsamında 7 ilde düzenlenen operasyonlarda aralarında MİT’te görevli askerlerin de olduğu 14 muvazzaf asker; 1 Balıkesir’de emekli M. Ç. isminde 1 polis memuru (70, e) gözaltına alındı.
(09/219) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Yargılanan Kişiler…
KHK ile meslekten ihraç edilen eski savcı Mehmet Kaya hakkında İzmir 15. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 18 Eylül 2018 tarihinde görüldü. Mahkeme Mehmet Kaya’yı ‘örgüt üyesi olma’ suçundan 12 yıl hapis cezası ile cezalandırdı.
KHK ile meslekten ihraç edilmiş eski öğretmen Ahmet Gökhan Uçar hakkında Urfa 6. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 18 Eylül 2018 tarihinde görüldü. Mahkeme Ahmet Gökhan Uçar’ı ‘örgüt yöneticisi olma’ suçundan 25 yıl 6 ay hapis cezası ile cezalandırdı.
Fatih Demir isimli bir kişi hakkında Erzurum 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 18 Eylül 2018 tarihinde görüldü. Mahkeme ‘örgüt üyesi olma’ suçundan Fatih Demir’i 6 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırdı.
(09/220) Siirt’te Sokağa Çıkma Yasağı…
Siirt Valiliği 18 Eylül 2018 tarihinde yaptığı açıklama ile Eruh ilçesine bağlı 2 köy ve 3 kırsal mahallede 17 Eylül 2018 saat 18.00 itibarıyla ilan edilen sokağa çıkma yasağını kaldırdı. Sokağa çıkma yasağının kaldırıldığı köyler ve mahalleler: Gedikaşar ve Bilgili köyleri; Tatlıpınar, Eşik ve Çayırlı kırsal mahalleleri.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, T724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar. Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.