Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
09 Ekim 2018 Günlük İnsan Hakları Raporu
(10/133) İstanbul’da Polislerin Ölümle Tehdit Ettiği İddia Edilen Öğrenciler…
8 Ekim 2018 tarihinde basında yer alan haberlerde, İstanbul’un Sultangazi ilçesinde Liseli Öğrenci Birliği üyesi olan Z. Ç. ve E. S. adlı iki öğrencinin polis tarafından zırhlı araç ile takip edildiği, öğrencilerin ailelerinin de aranarak tehdit edildiği iddia edildi. Söz konusu haberlerde polisin ailelere “Yakında Z. Ç. ile E. S.’nin cenazesi gelecek, liselilere dikkat edin” dediği belirtildi.
(10/134) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
8 Ekim 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, Trabzon E Tipi Cezaevi’nde tutulan gazeteci İdris Sayılğan’ın yaşadığı hak ihlallerine ilişkin mektubuna cezaevi yönetimi tarafından “sakıncalı bulunduğu” gerekçesiyle el konulduğu öğrenildi. KHK ile kapatılan Dicle Haber Ajansı muhabiri olan Sayılğan, konuyla ilgili basında yer alan açıklamasında, dilekçe ve mektuplarına benzer şekilde el konulduğunu, sosyal haklarının tamamen engellendiğini, gazete, dergi ve kitapların çoğunlukla kendilerine verilmediğini ve revir sevklerinin geciktirildiğini belirtti.
(10/135) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek 699 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 8 Ekim 2018 tarihlerinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
8 Ekim 2018 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 3 kişinin (Nazan Bozkurt, Mehmet Dersulu ve Perihan Pulat) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 3 kişinin (Acun Karadağ, Nazan Bozkurt ve Merve Servi) gözaltına alındığı bildirildi.
Buna göre, 8 Ekim 2018 tarihinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 6 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(10/136) Ankara’da Eyleme Polis Müdahalesi…
8 Ekim 2018 tarihinde KHK ile ihraç edildikleri işlerine dönmek için Ankara’da bulunan Çankaya Toplum Sağlığı Merkezi önünde eylem yapanlara müdahale eden polis, 3 kişiyi (Mahmut Konuk, Eser Budak ve Ünal Kaymak) gözaltına aldı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(10/137) İstanbul’da Yasaklanan Eylem…
İş cinayetlerine karşı her ayın ilk Pazar günü İstanbul Galatasaray Lisesi önünde yapılan Vicdan ve Adalet Nöbeti’nin 76.’ncısı, Beyoğlu Kaymakamlığı tarafından 7 Ekim 2018 tarihinde yasaklandı. Galatasaray Meydanı’nda polis tarafından engellenen aileler, basın açıklamasını Umut Derneği önünde gerçekleştirdi.
(10/138) İstanbul’da Saldırıya Uğrayan Sanatçı…
8 Ekim 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, oyuncu Levent Üzümcü’nün İstanbul’un Kadıköy ilçesinde bir eğlence merkezinin çalışanlarının fiziksel şiddetine maruz kaldığı öğrenildi. Levent Üzümcü sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada olayın 10 gün önce gerçekleştiğini, eğlence merkezinde gerçekleşen bir kavgayı ayırmak istediği sırada iki çalışanın hakaret ve tehditlerine maruz kaldığını, ardından maruz kaldığı fiziksel şiddet nedeniyle sağ diz ön çapraz bağlarının koptuğunu belirtti.
(10/139) Gözaltına Alınan SYKP Eş Genel Başkanı…
4 Ekim 2018 tarihinde İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı’nda gözaltına alınan Sosyalist Yeniden Kuruluş Partisi (SYKP) Eş Genel Başkanı Ahmet Kaya, 7 Ekim 2018 tarihinde serbest bırakıldı. Ahmet Kaya, basında yer alan açıklamalarında gözaltına alınma gerekçesi olarak “örgüt kurma ve yönetme” suçlaması ile sosyal medya paylaşımlarının tebliğ edildiğini belirtti.
(10/140) İstanbul’da İdil Kültür Merkezi’ne Yapılan Baskın Sonrası Gözaltına Alınan Kişiler…
4 Ekim 2018 tarihinde İstanbul Okmeydanı’nda bulunan İdil Kültür Merkezi’ne yapılan baskınla gözaltına alınan 8 kişiden 5’inin (Özgür Zafer Gültekin, Hasan Farsak, Şirin Ayaz, Gianfranco Castellotti, Taylan Gültekin, Gönül Bozkurt) 8 Ekim 2018 tarihinde tutuklandığı, 2 kişinin (Dilan Poyraz ve Hasan Özmen) ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldığı öğrenildi. Gözaltına alınanlardan İtalyan vatandaşı Gianfranco Castellotti hakkında sınır dışı işlemlerinin başlatıldığı ve Castellotti’nin bu nedenle açlık grevine başladığı öğrenildi.
4 Ekim 2018 tarihinde İdil Kültür Merkezi’ne yapılan polis baskınını protesto etmek amacıyla düzenlenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde gözaltına alınan Mulla Zincir, Ezgi Kul, Salih Kanza ve İlknur Karadeniz’in 8 Ekim 2018 tarihinde yurtdışı yasağıyla serbest bırakıldığı öğrenildi.
(10/141) Diyarbakır’da Gözaltına Alınan Kişiler…
Askeri operasyon ve sokağa çıkma yasağının sürdüğü Diyarbakır’ın Lice ilçesindeki Birlik mahallesinde Mehmet Ali Oyunlu (82) ve Mehmet Oyunlu (45) adlı 2 kişinin 8 Ekim 2018 tarihinde askerler tarafından gözaltına alındığı öğrenildi. Söz konusu 2 kişinin gözaltına alınma gerekçeleri ve nereye götürüldükleri bilinmiyor.
(10/142) Batman’da Gözaltına Alınan Kişiler…
Batman’da 3 köyde yapılan ev baskınları ile çok sayıda kişinin gözaltına alınmasını 7 Ekim 2018 tarihinde protesto etmek isteyen HDP üyelerine yönelik polis müdahalesinde gözaltına alınan HDP İl Eş Başkanı Berivan Helen Işık ve HDP üyesi Habip Azboy, 8 Ekim 2018 tarihinde adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(10/143) Mardin’de Gözaltına Alınan Kişiler…
5 Ekim 2018 tarihinde Mardin’in Kızıltepe ilçesinde yapılan ev baskınlarında gözaltına alınan Halkların Demokratik Partisi (HDP) ve Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) üye ve yöneticilerinin de aralarında bulunduğu 10 kişinin 8 Ekim 2018 tarihinde Nöbetçi Sulh Ceza Hakimliği tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakıldığı öğrenildi.
(10/144) Malatya’da ‘Atatürk’e Hakaret’ Gerekçesiyle Tutuklanan Kişi…
Malatya’da sosyal medya hesabından Atatürk’e hakaret ettiği gerekçesiyle 8 Ekim 2018 tarihinde gözaltına alınan Murat K. isimli 1 öğretmenin aynı gün çıkarıldığı mahkeme tarafından tutuklandığı öğrenildi.
(10/145) “Bu Suça Ortak Olmayacağız” Bildirisini İmzalayan Akademisyenlerin Yargılandığı Davalar…
“Bu Suça Ortak Olmayacağız” bildirisini imzaladıkları gerekçesiyle 2 akademisyen (Bilgi Üniversitesi’nden T. Ç. ile Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nden T. K. ) hakkında İstanbul 30. Ağır Ceza Mahkemesi’nde ayrı ayrı açılan davaların görülmesine 5 Ekim 2018 tarihinde devam edildi. Mahkeme, T. K. hakkında açılan davanın duruşmasını 5 Aralık 2018 tarihine, T. Ç. hakkında açılan davanın duruşmasını 21 Aralık 2018 tarihine erteledi.
Aynı gerekçe ile 6 akademisyen (Boğaziçi Üniversitesi’nden Yrd. Doç. Dr. Seda Altuğ Bulut, doktora öğrencisi Seval Gülen, Doç. Dr. Zeynep Kadirbeyoğlu, emekli Prof. Dr. Oya Köymen, Prof. Dr. Ayşe Nüket Eralp ve Doç. Dr. Meltem Toksöz) hakkında İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesi’nde ayrı ayrı açılan davaların görülmesine 8 Ekim 2018 tarihinde devam edildi. Mahkeme Seda Altuğ Bulut hakkında açılan davanın duruşmasını 5 Mart 2019 tarihine; Seval Gülen, Zeynep Kadirbeyoğlu, Oya Köymen ve Ayşe Nüket Eralp hakkında açılan davaların duruşmalarını 29 Ocak 2019 tarihine; Meltem Toksöz hakkında açılan davanın duruşmasını ise 16 Ocak 2019 tarihine erteledi.
(10/146) Belediye Eş Başkanı ve DBP Eş Genel Başkanı’nın Yargılandığı Dava…
Yerine kayyım atanan Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Eş Başkanı Gültan Kışanak ve (Demokratik Bölgeler Partisi) DBP Eş Genel Başkanı Sebahat Tuncel hakkında Malatya 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 8 Ekim 2018 tarihinde devam edildi. Kışanak ve Tuncel’in katılmadığı duruşmada avukatların, iddianamede “silahlı örgüt propagandası yapmak” olarak nitelendirilen faaliyetlerin belediye ve siyasi parti faaliyetleri olduğunu belirterek tahliye talebinde bulunduğu öğrenildi. Tahliye talebini reddeden mahkeme duruşmayı 17 Aralık 2018 tarihine erteledi.
(10/147) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan veya Tutuklanan Kişiler…
8 Ekim 2018 tarihinde Muş’ta gözaltına alınan 2 kişiden 1’inin aynı gün çıkarıldığı mahkeme tarafından tutuklandığı, 1 kişinin ise serbest bırakıldığı öğrenildi.
(10/148) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Yargılanan Kişiler…
Eski hakim Önder Topal hakkında Gaziantep 8. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 8 Ekim 2018 tarihinde görüldü. Mahkeme ‘örgüt üyesi olmak’ suçundan Önder Topal’ın 6 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına ve hükümle beraber tahliyesine karar verdi.
Eski savcı Mehmet Karabidek hakkında Ankara 22. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 8 Ekim 2018 tarihinde görüldü. Mahkeme ‘örgüt üyesi olmak’ suçundan Mehmet Karabidek’in 8 yıl 9 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verdi.
15 kişi hakkında, 15 Temmuz darbe girişimi sırasında Kocaeli’ndeki Turkcell Gebze Veri Merkezi’ne girerek iletişimi kesmeye çalıştıkları iddiasıyla, Kocaeli 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 8 Ekim 2018 tarihinde görüldü. Mahkeme, KHK ile ihraç edilmiş eski Gebze Jandarma Komutanı Yüzbaşı Abdülkadir Öz ve eski öğretmen Vedat Çetin’in ‘Anayasa’yı ihlal’ suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası; eski üsteğmenler Arda Uzun ve Emrah Ercenik, eski teğmenler Bülent Coşkun, Mehmet Özen, Suat Selçuk ve eski astsubaylar Mahmut Kahveci ve Osman Horat ile eski başçavuş Doğan Çeliktaş’ın aynı suçtan müebbet hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verdi. Mahkeme tutuksuz yargılanan astsubay Cihat Akmeşe ile etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanan astsubay Salih Topuztaş’ın ayrı ayrı 3 yıl 9 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına, etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanan teğmen A. A.’nın ise 1 yıl 10 ay 15 gün hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verdi. Mahkeme astsubay İsak Batır’ın beraatına, firari sanık eski Kocaeli İl Jandarma Komutanlığı İstihbarat Şube Müdürü Binbaşı Ümit İpek’in dosyasının ayrılmasına karar verdi.
(10/149) Son Bir Haftada Gözaltına Alınan Kişi Sayısı…
İçişleri Bakanlığı 8 Ekim 2018 tarihinde yaptığı açıklama ile 1-8 Ekim 2018 tarihleri arasında “İç Güvenlik Operasyonları” çerçevesinde toplam 2.421 operasyon yapıldığını, “örgütlerle irtibatlı olduğu” gerekçesiyle 774, “uyuşturucu ve kaçakçılık” gerekçesiyle 4.475, “düzensiz göç” gerekçesiyle 101 kişi olmak üzere toplam 5.350 kişinin gözaltına alındığını duyurdu.
Açıklama ayrıca 320 sosyal medya hesabı ile ilgili çalışma yapıldığı ve 263 kişi hakkında yasal işlem yapıldığı belirtildi.
(10/150) Eylül Ayı Hak İhlalleri Raporu…
CHP Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, 2018 yılının Eylül ayında yaşanan hak ihlallerine ilişkin hazırladığı raporu 8 Ekim 2018 tarihinde kamuoyu ile paylaştı. Rapora göre Eylül ayında iş cinayetlerinde 157, yargısız infaz sonucu 1, saldırılar ve çatışmalar sonucu 26 ve cezaevinde 1 kişi olmak üzere 231 kişinin yaşam hakkı ihlal edildi. 45 kadın ise erkek şiddeti nedeniyle hayatını kaybetti. Yine raporda, en az 858 kişinin işkence ve kötü muameleye maruz kaldığı, sosyal medya paylaşımları nedeniyle 1.294 kişi hakkında yasal işlem yapıldığı ve bu kişilerden 11’inin tutuklandığı öğrenildi. Eylül ayında ifade özgürlüğü kapsamında yaşanan hak ihlallerinin sayısının 1.145 olduğunun belirtildiği raporda en az 20 etkinlik ve gösterinin yasaklandığı, etkinlik ve eylemlerde 840 kişinin gözaltına alındığı ifade edildi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tradresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu,Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, T724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar. Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.