Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
13 – 15 Ekim 2018 Günlük İnsan Hakları Raporu
(10/221) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Saldırılar…
13 Ekim 2018 tarihinde Şırnak’ın Kumçatı beldesi kırsal alanında askeri bir zırhlı aracın şarampole yuvarlanması sonucu 12 askerin yaralandığı öğrenildi.
13 Ekim 2018 tarihinde Mardin’in Savur ilçesi kırsal alanında devam eden bir askeri operasyon sırasında yıldırım düşmesi sonucu 4 askerin yaralandığı öğrenildi.
13 Ekim 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, 11 Ekim 2018 tarihinde Siirt’in Eruh ilçesi kırsal alanında güvenlik güçleri ile HPG militanları arasında çıkan çatışmada 2 militanın öldüğü öğrenildi.
(10/222) İzmir’de Gözaltında İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
12 Ekim 2018 tarihinde basında yer alan haberlerde, 5 Ekim 2018 tarihinde İzmir’in Torbalı ilçesinde gözaltına alınan Yiğit Üste (18) isimli 1 kişinin, gözaltına alındıktan sonra ormanlık bir alana götürüldüğü ve 6 saat boyunca işkence ve diğer kötü muameleye maruz kaldığı iddia edildi.
Basında yer alan haberlerden, tutuklanan Yiğit Üste’nin cezaevinde görüştüğü babasına şunları söylediğini öğrenildi: “Torbalı emniyetine götürüldükten sonra sivil bir araç ile yüzleri maskeli 4 kişi beni aldı. Aldıktan sonra bilmediğim bir ormanlık alana götürdü. 6 saat boyunca korkunç bir şekilde fiziki işkenceye maruz kaldım. Kollarımda ciddi morluklar var. Başımda şişkinlikler var. Ajanlık dayatıldı. Polislerin bana ‘PKK’ye üye olduğunu kabul edeceksin etmezsen bize isim vereceksin. Bizimle çalışırsan biz sana yardımcı olacağız. Kadro olduğunu kabul edeceksin. Biz seni bu şekilde emniyete götüreceğiz. Yoksa seni asla emniyete götürmeyeceğiz. Çıkarın şunun pantolonunu’ dediler. Polis benim pantolonumu açmaya çalışırken yüzündeki maskeyi çıkardı ve ben onu tanıdım. Ona Çankaya TEM şubesinde çalışan bir polis olduğunu söyledim. O da bana, ‘Biz seni çok iyi tanıyoruz. Biz seni havada ararken yerde bulduk’ deyip şiddet uygulamaya devam etti. Ardından polis telsizinden anons geçilerek emniyete götürülmem istendi. Sonra yüzümü kapattılar ve emniyete getirdiler. Yüzüm kapalı olduğu için nereye götürüldüğümü bilemedim ancak avukatım beni görmeye geldiğinde emniyette olduğumu öğrendim”.
Basında yer alan haberlerden, sağlık muayenesi sonrasında, vücudundaki açık izlere rağmen Yiğit Üste’ye işkence ve diğer kötü muamele gördüğüne dair bir rapor verilmediği öğrenildi.
(10/223) Amedspor Futbolcularına Yönelik Irkçı Saldırı…
13 Ekim 2018 tarihinde Sakarya’da oynanan Sakaryaspor-Amedspor maçı sonrasında Sakaryaspor taraftarı bir grubun Amedspor soyunma odasına saldırdığı öğrenildi. Statta bulunan güvenlik güçlerinin saldırı sırasında müdahalede bulunmadığı ve saldırı nedeniyle yaralanan kimsenin olmadığı öğrenildi.
Maçtan önce ise, Amedspor’lu futbolcular ısınmak için sahaya çıktığında stat ekranından ırkçı marşlar eşliğinde askeri operasyon görüntüleri yayınlanmıştı.
(10/224) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
12 Ekim 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, Bolu F Tipi Cezaevi’nde kalan Deniz Şah isimli bir mahpusun ailesi ile yaptığı haftalık telefon görüşmesi sırasında, gardiyanların fiziksel şiddetine maruz kaldığı ve telefon hakkını kullanamadan yerde sürüklenerek odasına geri götürüldüğü öğrenildi. Haberde, olay sırasında Emrah Yayla isimli bir mahpusun da şiddete maruz kaldığı ve ters kelepçe takılarak süngerli odaya götürüldüğü bildirildi.
Aynı haberde ayrıca Bolu F Tipi Cezaevi’nde mahpusların aileleriyle yaptıkları telefon görüşmesinde mahpusların yanı sıra ailelere de tekmil verme dayatması yapıldığı, bunu kabul etmeyen mahpusların ve ailelerin telefon görüşmelerinin yarıda kesildiği ifade edildi.
13 Ekim 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, Kayseri Bünyan T Tipi Kapalı Cezaevi’nde kadın mahpuslara giysi kotası getirildiği ve gönderilen giysilerin mahpuslara verilmediği; koğuş aramaları sırasında gardiyanların ırkçı marşlar söyleyerek mahpusları kışkırttığı öğrenildi.
(10/225) Cezaevinde Açlık Grevi…
Halkın Hukuk Bürosu, 12 Ekim 2018 tarihinde yaptığı açıklama ile ailesine yakın bir cezaevine sevk edilmek için Tarsus Cezaevi’nde 40 gündür açlık grevinde olan müvekkilleri Meral Dönmez’in talebinin kabul edilmesi üzerine açlık grevine son verdiğini duyurdu. Açıklamada Meral Dönmez’in Kandıra F Tipi Cezaevi’ne sevk edileceği bildirildi.
(10/226) Cezaevinde Açlık Grevi…
Halkın Hukuk Bürosu, 12 Ekim 2018 tarihinde yaptığı açıklama ile Silivri Cezaevi’nde, koşulların düzeltilmesi talebiyle 28 gündür açlık grevinde olan müvekkilleri Cem Özcan’ın taleplerinin kabul edilmesi üzerine açlık grevine son verdiğini duyurdu.
(10/227) Sağlık Hakkı Engellenen Mahpuslar…
13 Ekim 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, Kayseri Bünyan T Tipi Kapalı Cezaevi’nde kelepçeli muayene dayatmasını kabul etmedikleri için mahpusların sağlık hakkının engellendiği öğrenildi.
(10/228) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusuna Ret Cevabı…
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın vasisi ve avukatı tarafından 12 Ekim 2018 tarihinde Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı’na yapılan başvurunun aynı gün içinde 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkındaki Kanun uyarınca hükümlüler hakkında getirilen kısıtlamalar gerekçe gösterilerek reddedildiği öğrenildi.
(10/229) Tek Tip Elbise Uygulaması ve Buna Yönelik Tepkiler…
Tutuklu ve Hükümlü Aileleri ile Dayanışma Derneği (TAYAD) üyelerinin, 13 Ekim 2018 tarihinde tek tip elbise uygulamasına karşı Ankara Sakarya Caddesi’nde düzenlemek istediği basın açıklamasına yönelik polis müdahalesi sonucu Halil İbrahim Şener isimli 1 kişinin gözaltına alındığı öğrenildi.
(10/230) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 705 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 12, 13, 14 Ekim 2018 tarihlerinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
12 Ekim 2018 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Alev Şahin ve Mehmet Dersulu) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 3 kişinin (Alev Şahin, Mehmet Dersulu ve Nazan Bozkurt) gözaltına alındığı bildirildi.
13 Ekim 2018 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 3 kişinin (Alev Şahin, Mehmet Dersulu ve Gülnaz Bozkurt) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Nazan Bozkurt ve Gülnaz Bozkurt) gözaltına alındığı bildirildi.
14 Ekim 2018 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Engin Karataş ve Gülnaz Bozkurt) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 3 kişinin (Engin Karataş, Cemal Öksüz ve Nazan Bozkurt) gözaltına alındığı bildirildi.
Buna göre, 12, 13, 14 Ekim 2018 tarihlerinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 15 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(10/231) İstanbul’da Eyleme Polis Müdahalesi…
13 Ekim 2018 tarihinde İstanbul’un Beyoğlu ilçesindeki Galatasaray Meydanı’nda “Galatasaray Meydanı Yasaklanamaz” konulu basın açıklaması yapan Feridun Osmanağaoğlu ve İsmail Kara isimli 2 kişi polis müdahalesi sonrasında gözaltına alındı. Gözaltına alınan 2 kişinin 14 Ekim 2018 tarihinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(10/232) İstanbul’da Cumartesi Anneleri Buluşmasına Polis Engeli…
29 Eylül 2018 tarihinde, Cumartesi Anneleri’nin İstanbul Galatasaray Meydanı’nda 23 yıldır gerçekleştirdiği buluşmaların 707’ncisi öncesinde Galatasaray Meydanı’na çıkan tüm sokakları barikatlarla kapatan polis, açıklamanın meydanda yapılmasına izin vermedi. Engelleme üzerine İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi önünde toplanan ve aralarında kayıp yakınlarının yanı sıra milletvekilleri ile siyasi parti temsilcilerinin, insan hakları savunucularının, sanatçıların olduğu grup yürüyüşe geçti. Polisin bu yürüyüşü de engellemesi üzerine, Cumartesi Anneleri ve desteğe gelenler bulundukları yerde oturarak basın açıklaması yaptı. Basın açıklamasını takip etmek isteyen basın mensuplarının polis tarafından engellendiği bildirildi.
(10/233) Diyarbakır’da HDP, DBP, TJA, DTK Üyelerine ve Gazetecilere Yönelik Polis Operasyonu…
9 Ekim 2018 ve takip eden tarihlerde Diyarbakır merkezli bir operasyon kapsamında 9 ilde düzenlenen operasyonlarda gözaltına alınan aralarında Halkların Demokratik Partisi (HDP), Demokratik Bölgeler Partisi (DBP), Demokratik Toplum Kongresi (DTK), Tevgera Jinên Azad-Özgür Kadın Hareketi (TJA) üyelerinin olduğu 141 kişiden 25’i sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklandı. 115 kişi ise bir kısmı adli kontrol şartıyla olmak üzere serbest bırakıldı. Gözaltına alındıktan sonra kalp krizi geçirdiği için hastaneye kaldırılan DTK Başkanlık Divanı üyesi Hilmi Aydoğdu hakkındaki gözaltı kararının kaldırıldığı öğrenildi.
Aralarında gazeteci Kibriye Evren’in de olduğu 13 kişi 11 Ekim 2018 tarihinde sevk edikleri mahkeme tarafından tutuklanmıştı. Aralarında HDP Diyarbakır İl Eş Başkanı Mehmet Şerif Çamcı’nın da olduğu 12 kişi ise 12 Ekim 2018 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklanmıştı.
Bu soruşturma kapsamında gözaltına alınan gazeteciler Esra Solin Dal, Semiha Alankuş ve Mehmet Akdoğan 11 Ekim 2018 tarihinde adli kontrol şartıyla serbest bırakılmıştı. Gazeteciler Abdurrahman Gök, Cihan Ölmez ve Lezgin Akdeniz ise polisteki ifade işlemlerinin ardından 13 Ekim 2018 tarihinde serbest bırakılmıştı.
(10/234) Diyarbakır’da Gözaltına Alınan TJA Aktivisti…
Özgür Kadın Hareketi (TJA) akvitisti Nesrin Çerçel, 14 Ekim 2018 tarihinde Diyarbakır merkezli bir soruşturma kapsamında Mardin’de gözaltına alındı.
(10/235) İstanbul’da Gözaltına Alınan Dergi Çalışanı…
11 Ekim 2018 tarihinde İstanbul’da gözaltına alınan Demokratik Modernite dergisi çalışanı Servet Öner, 13 Ekim 2018 tarihinde polisteki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.
(10/236) İzmir’de Gözaltına Alınan Kişiler…
Türkiye Komünist İşçi Partisi (TKİP) kurucularından Teslim Demir için 7 Ekim 2018 tarihinde İzmir’in Buca ilçesinde düzenlenen cenaze törenine katıldıkları gerekçesiyle gözaltına alınan 14 kişi, 12 Ekim 2018 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından adli kontrol ve yurtdışı yasağı şartıyla serbest bırakıldı.
(10/237) İdil Kültür Merkezi’ne Yönelik Polis Baskınında Gözaltına Alınan İtalyan Vatandaşı…
4 Ekim 2018 tarihinde İdil Kültür Merkezi’ne yönelik polis baskınında gözaltına Alınan İtalyan vatandaşı Gianfranco Castellotti, 12 Ekim 2018 tarihinde polisteki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.
(10/238) Hasan Ferit Gedik Uyuşturucuyla Savaş Merkezi’ne Yönelik Polis Baskınında Gözaltına Alınan Kişiler…
Hasan Ferit Gedik Uyuşturucuyla Savaş Merkezi’ne yönelik polis baskınında gözaltına alınan 7 kişiden 5’i 12 Ekim 2018 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklandı. 2 kişi ise serbest bırakıldı. Tutuklananların isimleri: Yalçın Canpolat, Berdan Ulaş Dilsiz, Gülbey Dilsiz, Özgün Yiğit Taş ve Mehmet Manas Doğanay.
(10/239) Gözaltılar ve Tutuklamalar…
Van merkezli bir soruşturma kapsamında 11 ve 12 Ekim 2018 tarihlerinde gözaltına alınan 40 kişiden, aralarında 3 muhtarın da olduğu 15’i 13 Ekim 2018 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklandı. 25 kişi ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
10 Ekim 2018 tarihinde Malatya’da gözaltına alınan İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencisi Cihan B., 13 Ekim 2018 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklandı.
(10/240) “Bu Suça Ortak Olmayacağız” Bildirisini İmzalayan Akademisyenlerin Yargılandığı Davalar…
“Bu Suça Ortak Olmayacağız” bildirisini imzaladıkları gerekçesiyle 2 akademisyen (Sabancı Üniversitesi’nden Öğr. Gör. Tuğba Yıldırım ve Bilgi Üniversitesi’nden Arş. Gör. Zeynep Yeşim Gökçe) hakkında İstanbul 30. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan ayrı ayrı davaların görülmesine 12 Ekim 2018 tarihinde başlandı. Mahkeme, iki duruşmayı da 1 Şubat 2019 tarihine erteledi.
Aynı gerekçe ile 8 akademisyen (Lyon-1 Üniversitesi’nden Doç. Dr. Ahmet Tuna Altınel, Boğaziçi Üniversitesi’nden Doç. Dr. Ayşen Candaş Bilgen, Prof. Dr. Şemsa Özar, Doç. Dr. Elif Aysimi Duman, Bilgi Üniversitesi’nden Prof. Dr. Gencer Özcan, MEF Üniversitesi’nden Prof. Dr. Mehmet Ozan Erözden, Öğr. Gör. Dr. C.A. ve Bilgi Üniversitesi’nden G.D.) hakkında İstanbul 29. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 12 Ekim 2018 tarihinde devam edildi. 8 akademisyen hakkında ayrı ayrı açılan davalar, mahkemenin önceki duruşmada aldığı karar ile birleştirilmişti. Savunmaların ardından mahkeme duruşmayı 28 Şubat 2019 tarihine erteledi.
(10/241) İstanbul’da Avukatların Yargılandığı Dava…
9 Avukat (Kemal Aytaç, Gökmen Yeşil, Diren Yeşil, Hatice Nur Gök, İsmail Anıl Başoğlu, Kıvanç Kayaoğlu, Özge Serdar, Erkan Ünüvar ve Sevinç Sarıkaya) hakkında ‘polise direnmek’ ve ‘kanuna aykırı toplantı ve yürüyüşlere silahsız katılarak ihtara rağmen kendiliğinden dağılmamak’ iddialarıyla İstanbul 50. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 12 Ekim 2018 tarihinde görüldü.
Mahkeme suçun yasal koşulları oluşmadığı gerekçesiyle tüm avukatların beraatına karar verdi.
Cumhuriyet gazetesinin yazar ve yöneticilerinin tutuklanmasını protesto etmek için 6 Nisan 2017 tarihinde İstanbul Adliyesi’nde yapılan “Adalet Nöbeti”ne yönelik polis müdahalesi sonrasında 9 avukat hakkında dava açılmıştı. Gökmen Yeşil ve Erkan Ünüvar isimli iki avukatın yaralandığı müdahale ile ilgili olarak polisler hakkında yapılan suç duyurusu ise takipsizlik ile sonuçlanmıştı.
(10/242) İstanbul’da Gazetecilerin Yargılandığı Dava…
Cumhuriyet Gazetesi muhabirleri Alican Uludağ ve Duygu Güvenç hakkında ABD vatandaşı rahip Andrew Brunson’a verilen ev hapsi cezasıyla ilgili olarak yapılan haberler nedeniyle Türk Ceza Kanunu’nun 301. maddesi uyarınca “Türkiye Cumhuriyeti devletini ve devletin kurum ve organlarını aşağıladıkları” iddiasıyla hazırlanan iddianame 12 Ekim 2018 tarihinde İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildi. Mahkemenin duruşma günü olarak 20 Aralık 2018 tarihini belirlediği öğrenildi.
(10/243) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan veya Tutuklanan Kişiler…
9 Ekim 2018 tarihinde İstanbul merkezli bir soruşturma kapsamında gözaltına alınan aralarında muvazzaf askerlerin de olduğu 31 kişiden 23’ü 12 Ekim 2018 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklandı. 8 kişi ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(10/244) ABD Konsolosluk Tercümanının Yargılandığı Dava…
Adana’da ABD Konsolosluğu’nda tercüman olarak çalışan Hamza Uluçay hakkında Mardin 3. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 12 Ekim 2018 tarihinde devam edildi. Mahkeme savunmaların ardından Hamza Uluçay’ın tutukluluk halinin devamına karar verdi ve duruşmayı ileri bir tarihe erteledi.
Hamza Uluçay 23 Şubat 2017 tarihinde gözaltına alınmış ve sevk edildiği mahkeme tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakılmıştı. Savcılığın itirazı üzerine Hamza Uluçay tutuklanmıştı.
(10/245) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Yargılanan Kişiler…
ABD vatandaşı rahip Andrew Craig Brunson hakkında ‘örgüt üyesi olmamakla birlikte örgüt adına suç işlemek’ ve ‘casusluk yapmak’ iddialarıyla İzmir 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 12 Ekim 2018 tarihinde görüldü. Daha önce Brunson aleyhine ifade veren tanıklar bu duruşmada ifadelerini değiştirdi. Mahkeme Andrew Craig Brunson’u 3 yıl 1 ay 15 gün hapis cezası ile cezalandırdı ve Brunson hakkındaki ev hapsini ve yurtdışı yasağını kaldırdı.
(10/246) Hizan’da Sokağa Çıkma Yasağı…
Bitlis Valiliği 14 Ekim 2018 tarihinde yaptığı açıklama ile Hizan ilçesine bağlı 1 köy (Doyumlu) ve ona bağlı mezralarda 14 Ekim 2018 saat 05.00 ile 15 Ekim 2018 saat 06.00 tarihleri arasında sokağa çıkma yasağı ilan etti.
(10/247) Bingöl’de Özel Güvenlik Bölgesi…
Bingöl Valiliği 12 Ekim 2018 tarihinde yaptığı açıklama ile Bingöl Merkez, Adaklı, Genç, Solhan, Yayladere, Kiğı, Karlıova, Yedisu ilçelerinde koordinatları verilmiş 26 bölgenin 12 Ekim 2018 ile 26 Ekim 2018 tarihleri arasında özel güvenlik bölgesi ilan edildiğini duyurdu.
(10/248) Antep’te Özel Güvenlik Bölgesi…
Antep Valiliği 12 Ekim 2018 tarihinde yaptığı açıklama ile Suriye sınırında yer alan ve koordinatları verilen bölgelerin 12 Ekim 2018 ile 26 Ekim 2018 tarihleri arasında özel güvenlik bölgesi ilan edildiğini duyurdu.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, T724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar. Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.