Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
21 Şubat 2019 Günlük İnsan Hakları Raporu
(02/283) Van’da Gözaltında İşkence…
Van’da 17 Şubat 2019 tarihinde gözaltına alınan O.D. (17, e), Ş.Y. (16, e) ve Ö.S. (14, e) isimli 3 çocuğun gözaltında maruz kaldığı işkence ve diğer kötü muamele ile ilgili olarak Van Emniyet Müdürlüğü, 20 Şubat 2019 tarihinde yaptığı açıklamada, işkence iddialarını reddetti ve konuyu gündeme getiren Van Barosu ve avukatlar hakkında suç duyurusunda bulunulduğunu belirtti.
3 çocuğun gözaltında maruz kaldığı işkence ve diğer kötü muamele ile ilgili Van Emniyet Müdürlüğü tarafından yapılan açıklama hakkında Halkların Demokratik Partisi (HDP) Batman milletvekili Ayşe Acar Başaran, 20 Şubat 2019 tarihinde Adalet Bakanı’nın yanıtlaması talebiyle bir soru önergesi verdi. Önergede Van Emniyet Müdürlüğü’nün Van Barosu ve avukatlar ile ilgili açıklaması hakkında işlem yapılıp yapılmayacağının sorulduğu öğrenildi.
(02/284) Ankara’da Eyleme Müdahalede Polisin Cinsel Saldırısına Maruz Kalan Kişi…
Tutuklu ve Hükümlü Aileleri ile Dayanışma Derneği (TAYAD) üyelerinin, 16 Şubat 2019 tarihinde tek tip elbise uygulamasına karşı Ankara’da Sakarya Caddesi’nde düzenlemek istediği basın açıklamasına yönelik polis müdahalesi sırasında Merve Demirel’in maruz kaldığı cinsel saldırı ile ilgili olarak İçişleri Bakanı Süleyman Soylu sosyal medya hesabı üzerinden bir açıklama yaptı. Süleyman Soylu açıklamasında cinsel saldırıyı kabul etmeyip “Babası FETÖ’den ihraç, kardeşi DHKP-C’li proje kadın üzerinden polisi ezmesine müsaade etmeyiz” dedi.
Merve Demirel’in maruz kaldığı cinsel saldırı ile ilgili olarak Adalet ve Kalkınma Partisi’nin (AKP) kadın milletvekillerinden Özlem Zengin ise “Bu görüntülerde, özensizlik içerisinde bir tavır görüyorum. Bir telaş içerisinde bir kişiyi arabaya yerleştirmeyle alakalı telaşın verdiği bir yanlış hareket var. Keşke orada bir kadın polis olsaydı, onlar müdahil olsalardı” dedi.
(02/285) Ankara’da Askeri Kışlada Patlama…
20 Şubat 2019 tarihinde Ankara’nın Polatlı ilçesindeki Topçu ve Füze Okulu Komutanlığı’nda eğitim atışı sırasında meydana gelen patlamada 2’si ağır 5 askerin yaralandığı öğrenildi.
(02/286) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Saldırılar…
20 Şubat 2019 tarihinde Trabzon’un Tonya ilçesi kırsal alanındaki arama tarama faaliyetleri sırasında özel harekat polislerinin kullandığı bir aracın devrildiği ve kazada 2 polisin yaralandığı öğrenildi.
(02/287) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 834 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 20 Şubat 2019 tarihinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
20 Şubat 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Mahmut Konuk ve Gülnaz Bozkurt) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Nazan Bozkurt ve Gülnaz Bozkurt) gözaltına alındığı bildirildi. Buna göre, 20 Şubat 2019 tarihinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 4 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(02/288) İstanbul’da Eyleme Polis Müdahalesi…
3 Ağustos 2018 tarihinde ‘güvenlik soruşturması’ ve ‘arşiv taraması’ gerekçe gösterilerek Sarıyer İlçe Sağlık Müdürlüğü’ndeki işinden atılan Türkan Albayrak, 20 Şubat 2019 tarihinde işe geri dönmek için yaptığı basın açıklamasının ardından Sağlık Müdürlüğü önünde oturma eylemi yapmak istedi. Oturma eylemine müdahale eden polis, Türkan Albayrak’ı gözaltına aldı. Türkan Albayrak’ın aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi. Bu son gözaltı ile beraber Türkan Albayrak 89. kez gözaltına alınmış oldu.
(02/289) Gözaltına Alınan DEDEF ve SMF Üye ve Yöneticileri…
16 Şubat 2019 tarihinde İstanbul merkezli bir soruşturma kapsamında gözaltına alınan ve aralarında Dersim Dernekler Federasyonu (DEDEF) Yönetim Kurulu üyesi Yusuf Ziya Demirçivi, Yönetim Kurulu yedek üyesi Erçin Demir’in de olduğu 8 kişi, 20 Şubat 2019 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklandı. 8 kişinin Berkin Elvan ile Aziz Güler’in cenazeleri, Gazi Katliamı anması ve 2015 yılındaki 1 Mayıs eylemlerine katıldıkları gerekçesiyle gözaltına alınıp tutuklandığı öğrenildi. Tutuklananların isimleri: Rojda Özmen, Erçin Demir, Deniz Çakan, Yusuf Demirçivi, Mehtap Demirçivi, Mertcan Kızıl, Sertan Ekinci ve Dilan Yapışkan.
(02/290) Osmaniye’de Sosyal Medya Paylaşımları Gerekçe Gösterilerek Gözaltına Alınan Kişi…
20 Şubat 2019 tarihinde Osmaniye’de sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek gözaltına alınan 2 kişiden 1’i aynı gün içinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklandı. Diğer kişinin ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldığı öğrenildi. Tutuklanan kişinin ismi: Hasan Gümüş.
(02/291) Gezi Davası…
Osman Kavala, Yiğit Aksakoğlu, Ali Hakan Altınay, Ayşe Mücella Yapıcı, Ayşe Pınar Alabora, Can Dündar, Çiğdem Mater Utku, Gökçe Yılmaz, Handan Meltem Arıkan, Hanzade Hikmet Germiyanoğlu, İnanç Ekmekçi, Mehmet Ali Alabora, Mine Özerden, Şerafettin Can Atalay, Tayfun Kahraman ve Yiğit Ali Ekmekçi hakkında 2013 yılındaki Gezi Parkı eylemleri ile ilgili olarak İstanbul Başsavcılığı tarafından hazırlanan iddianame 20 Şubat 2019 tarihinde İstanbul 30. Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderildi. 667 sayfalık iddianamede 16 kişinin ‘Türkiye Cumhuriyeti Hükümetini ortadan kaldırmaya veya görevini yapmasını engellemeye teşebbüs etme’ suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile cezalandırılması istenmektedir. İddianamede ayıca kimi sanıkların ‘nitelikli mala zarar verme’, ‘tehlikeli maddelerin izinsiz olarak bulundurulması veya el değiştirilmesi’, ‘ibadethanelere ve mezarlıklara zarar verme’, ‘nitelikli yağma’, ‘nitelikli yaralama’, ‘2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’na muhalefet’ ve ‘6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar Hakkında Kanun’a muhalefet’ gibi suçlardan cezalandırılması istenmektedir.
İddianamede, aralarında dönemin bakanlar kurulu üyeleri ile Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın olduğu 746 kişinin müşteki olarak yer aldığı öğrenildi.
İş insanı Osman Kavala 18 Ekim 2017 tarihinde gözaltına alınmış ve 1 Kasım 2017 tarihinde tutuklanmıştı. Kavala’nın yönetim kurulu başkanı olduğu Anadolu Kültür’e yönelik soruşturma kapsamında 16 Kasım 2018 tarihinde gözaltına alınan Yiğit Aksakoğlu ise 17 Kasım 2018 tarihinde tutuklanmıştı.
Soruşturma kapsamında Ayşe Pınar Alabora, Can Dündar, Mehmet Ali Alabora, Gökçe Yılmaz Handan, Meltem Arıkan Hanzade ve Hikmet Germiyanoğlu hakkında yakalama kararı olduğu bildirildi.
(02/292) Diyarbakır’da Ayaz Özdemir ve Furkan Öner’in Ölümü le İlgili Yargılanan Kişiler…
Ayaz Özdemir (6) ve Furkan Öner (6) isimli 2 çocuğun 30 Mart 2016 tarihinde Diyarbakır’ın Yenişehir ilçesinde bulunan ve gündüzleri okul, akşamları ise polis karakolu olarak kullanılan Turgut Özal İlkokulu’nun etrafındaki duvar örme çalışmaları sırasında beton bloğun altında kalarak yaşamını yitirmesi ile ilgili olarak Diyarbakır 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 20 Şubat 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme ‘bilinçli taksirle birden fazla kişinin ölümüne neden olma’ suçundan vinç operatörü Aziz Korkmaz’ı 8 yıl, inşaat firmalarının yetkilileri Faik Kayar ile Mahmut Kazaylek’i ayrı ayrı 6 yıl 8 ay hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme ayrıca komiser Hasan Ateş, dönemin Diyarbakır Vali Yardımcısı Remzi Kattaş ile Diyabakır Valiliği’nde görevli diğer sorumlular, Turgut Özal İlköğretim Okulu müdürü ile okulun nöbetçi öğretmeni ve inşaat firmasının sahipleri Ali Uysal ve Murat Uysal hakkında Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunulmasına karar verdi.
(02/293) PSAKD Diyarbakır Şube Başkanı’nın Yargılandığı Dava…
Pir Sultan Abdal Kültür Derneği (PSAKD) Diyarbakır Şube Başkanı Cafer Koluman hakkında 10 Ekim Ankara Gar Katliamı ile ilgili sosyal medya paylaşımlarında ‘Cumhurbaşkanı’na hakaret ettiği’ iddiasıyla Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı’nın hazırlanan iddianamenin 20 Şubat 2019 tarihinde Diyarbakır 9. Asliye Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildiği öğrenildi. Davanın ilk duruşmasının 1 Nisan 2019 tarihinde görüleceği bildirildi.
(02/294) Kemal Gömi ile İlgili AİHM Kararı…
20 Şubat 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına hükümlü olan ve Bolu F Tipi Cezaevi’nde tutulan hasta mahpus Kemal Gömi ile ilgili başvuruyu karar bağladığı öğrenildi. Türkiye’nin ‘işkence ve kötü muamele yasağı’nı ihlal ettiğine hükmeden AİHM, Türkiye’yi 10 bin Euro tazminat ödemeye mahkum etti.
Kemal Gömi ile ilgili olarak Adli Tıp Kurumu tarafından 22 Eylül 2010 tarihinde “rezidüel şizofreni” teşhisi konulduğu ve “hapishane koşullarında yaşayamaz, Cumhurbaşkanlığı affına uygundur” şeklinde bir rapor hazırlandığı öğrenildi. Rapora rağmen Cumhurbaşkanlığı affının yürürlüğe konmadığı ve sonrasında yapılan başvuruların da reddedildiği bildirildi.
(02/295) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan veya Tutuklanan Kişiler…
20 Şubat 2019 tarihinde Tekirdağ’da yapılan yol kontrolünde haklarında yakalama kararı olan A.T., E.Ö. ve M.N.A. isimli 3 kişi gözaltına alındı.
(02/296) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Yargılanan Kişiler…
2. Birleştirilmiş Hava Harekat Merkezi eski Komutanı Tümgeneral Atilla Darendeli, 8. Ana Jet Üssü eski Komutanı Tuğgeneral Deniz Kartepe ve 2. Birleştirilmiş Hava Harekat Merkezi eski Amiri kurmay Albay Bülent Gürdoğan hakkında Diyarbakır 8. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 20 Şubat 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme 3 sanığı da ‘Anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs’ suçundan müebbet hapis cezası ile cezalandırdı.
Yargıtay eski üyesi İlhan Kaya hakkında Yargıtay 9. Ceza Dairesi’nde açılan davanın karar duruşması 20 Şubat 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme İlhan Kaya’yı ‘örgüt üyesi olma’ suçundan 9 yıl 4 ay hapis cezası ile cezalandırdı.
(02/297) Van’da Yasaklanan Etkinlik…
20 Şubat 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, 21 Şubat Uluslararası Anadil Günü ile ilgili olarak Dil Kültür ve Sanat Araştırmaları Derneği (DİSA-DER) tarafından Van’da yapılacak basın açıklamasına Van Valiliği tarafından “güvenlik ve toplumsal duyarlılıklar” gerekçe gösterilerek izin verilmediği öğrenildi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, T724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.