Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
27 Şubat 2019 Günlük İnsan Hakları Raporu
(02/345) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Saldırılar…
26 Şubat 2019 tarihinde Hakkari’nin Yüksekova ilçesi kırsalında bir askerin devriye görevi sırasında fenalaşarak öldüğü bildirildi.
(02/346) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
26 Şubat 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, 6 Şubat 2019 tarihinde isteği ve iradesi dışında İzmir Kırıklar 1 Nolu F Tipi Cezaevi’nden Adana Kürkçüler F Tipi Cezaevi’ne sevk edilen Mazhar Güler isimli mahpusun sayımda askeri nizamda ayakta durmayı reddettiği gerekçesiyle gardiyanların fiziksel şiddetine maruz kaldığı öğrenildi. Haberde Mazhar Güler’in sevk edildiği cezaevi revirinde doktor tarafından sadece uzaktan bakılarak muayene edildiği ve kendisine maruz kaldığı fiziksel şiddeti belgeleyen bir rapor verilmediği ifade edildi. Sayımlarda askeri nizamda durmayı kabul etmediği gerekçesiyle Mazhar Güler hakkında ayrıca disiplin soruşturması açıldığı bildirildi.
26 Şubat 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Antalya L Tipi Cezaevi’nde açlık grevinde olan mahpusların kan şeker ölçümlerinin Adalet Bakanlığı talimatı gerekçe gösterilerek yapılmadığı öğrenildi.
26 Şubat 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Tokat T Tipi Cezaevi’nde tutulan İran vatandaşı Behnam Sadıki isimli bir mahpusun kaldığı koğuştan alınarak hücreye konulduğu ve daha sonra başka bir cezaevine sevk edildiği öğrenildi. Söz konusu haberlerde Sadıki’nin nereye götürüldüğünün bilinmediği belirtildi.
26 Şubat 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, İzmir Kırıklar 2 Nolu F Tipi Cezaevi’nde slogan attıkları gerekçesiyle mahpuslara açılan disiplin soruşturmasında 6 mahpusa toplam 15 gün hücre ve iletişim haklarından mahrum bırakma cezası verildiği öğrenildi.
(02/347) Cezaevinde Açlık Grevi…
Halkın Hukuk Bürosu, 26 Şubat 2019 tarihinde yaptığı açıklamada, Gebze M Tipi Cezaevi’nde tutulan müvekkillerinin, açlık grevinde olan Halkın Hukuk Bürosu ve Çağdaş Hukukçular Derneği üyesi avukatlara destek olmak için 10 günlük açlık grevine başladığını duyurdu.
(02/348) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusuna Ret Cevabı…
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın avukatları tarafından müvekkilleri ile görüşmek için 26 Şubat 2019 tarihinde Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı’na yapılan başvurunun aynı gün içinde 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkındaki Kanun uyarınca, hükümlüler hakkında getirilen kısıtlamalar gerekçe gösterilerek reddedildiği öğrenildi. Son ret kararları ile Öcalan ile görüşmek için yapılan başvurular 793. kez reddedilmiş oldu. Abdullah Öcalan avukatlarıyla en son 27 Temmuz 2011 tarihinde görüşmüştü.
(02/349) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 840 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 26 Şubat 2019 tarihinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
26 Şubat 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 3 kişinin (Cemal Öksüz, Mahmut Konuk ve Nazan Bozkurt) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Mehmet Dersulu ve Acun Karadağ) gözaltına alındığı bildirildi. Buna göre, 26 Şubat 2019 tarihinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 5 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(02/350) İstanbul’da Eyleme Polis Müdahalesi…
3 Ağustos 2018 tarihinde ‘güvenlik soruşturması’ ve ‘arşiv taraması’ gerekçe gösterilerek Sarıyer İlçe Sağlık Müdürlüğü’ndeki işinden atılan Türkan Albayrak, 26 Şubat 2019 tarihinde işe geri dönmek için yaptığı basın açıklamasının ardından Sağlık Müdürlüğü önünde oturma eylemi yapmak istedi. Oturma eylemine müdahale eden polis, Türkan Albayrak’ı gözaltına aldı. Türkan Albayrak’ın aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi. Bu son gözaltı ile beraber Türkan Albayrak 92. kez gözaltına alınmış oldu.
(02/351) Gebze’de Engellenen Etkinlik…
26 Şubat 2019 tarihinde Marmara Zindanlarla Dayanışma İnisiyatifi tarafından cezaevlerinde devam etmekte olan açlık grevleri ile ilgili olarak Gebze’de yapılmak istenen basın açıklamasının polis tarafından kaymakamlığın yasağı gerekçe gösterilerek engellendiği öğrenildi.
(02/352) İdil Kültür Merkezi’ne Polis Baskını…
İstanbul’un Beyoğlu ilçesindeki Okmeydanı’nda bulunan İdil Kültür Merkezi’ne 26 Şubat 2019 tarihinde polis tarafından baskın düzenlendi. İstanbul Valiliği, İdil Kültür Merkezi’ne yönelik baskın sonrasında aralarında avukat Barkın Timtik’in de olduğu toplam 8 kişinin gözaltına alındığını açıkladı. Gözaltına alınanların isimler: Ümit İlter, Caferi Sadık Eroğlu, Emel Yeşilırmak, İbrahim Gökçek, Barkın Timtik, Barış Yüksel, Betül Varan, Sultan Gökçek. İdil Kültür Merkezi en son 9 Kasım 2018 tarihinde polis tarafından basılmıştı.
(02/353) Şırnak’ta ‘Örgüt Propagandası Yapma’ İddiasıyla Gözaltına Alınan Kişi…
Roboski Katliamı’nda yaşamını yitiren Cemal Encü’nün ablası Cahide Encü, 26 Şubat 2019 tarihinde Cizre-İdil karayolu üzerindeki bir polis kontrol noktasında durdurularak ‘örgüt propagandası yapma’ iddiasıyla gözaltına alındı. Cahide Encü aynı gün içinde savcılık ifadesinin ardından serbest bırakıldı.
(02/354) “Bu Suça Ortak Olmayacağız” Bildirisini İmzalayan Akademisyenlerin Yargılandığı Davalar…
“Bu Suça Ortak Olmayacağız” bildirisini imzaladıkları gerekçesiyle 4 akademisyen (Artuklu Üniversitesi’nden Öğr. Gör. Evren Erlevent ve Prof. Dr. Z.S. ile Yüzüncü Yıl Üniversitesi’nden Yrd. Doç. Dr. Zeliha Burcu Acar ve Anadolu Üniversitesi’nden Yrd. Doç. Dr. Hatice Yeşildal) hakkında 36. Ağır Ceza Mahkemesi’nde ayrı ayrı açılan davaların görülmesine 26 Şubat 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme Z.S. ve Evren Erlevent’i ‘örgüt propagandası yapma’ suçundan ayrı ayrı 1 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırdı ve hükmün açıklanmasını geri bıraktı. Mahkeme Zeliha Burcu Acar ve Hatice Yeşildal hakkındaki davaların duruşmasını 25 Mart 2019 tarihine erteledi.
Aynı gerekçe ile 2 akademisyen (Boğaziçi Üniversitesi’nden Yrd. Doç. Dr. Volkan Çidam ile Dr. Nurçin İleri) hakkında 24. Ağır Ceza Mahkemesi’nde ayrı ayrı açılan davaların görülmesine 26 Şubat 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme her iki davada da yargılamanın Türk Ceza Kanunu’nun 301. maddesi uyarınca yapılması için Adalet Bakanlığı’nda izin istenmesine ve talebe yanıt gelinceye kadar yargılamanın durdurulmasına karar verdi.
Aynı gerekçe ile 2 akademisyen (İstanbul Teknik Üniversitesi’nden Doç. Dr. İpek Yürekli, Boğaziçi Üniversitesi’nden Dr. Sakine Çil) hakkında 37. Ağır Ceza Mahkemesi’nde ayrı ayrı açılan davaların görülmesine 26 Şubat 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme İpek Yürekli’yi ‘örgüt propagandası yapma’ suçundan 1 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırdı ve hükmün açıklanmasını geri bıraktı. Mahkeme Sakine Çil hakkında açılan davanın duruşmasını 16 Mayıs 2019 tarihine erteledi.
Aynı gerekçe ile 2 akademisyen (Munzur Üniversitesi’nden Doç. Dr. Candan Badem ve Ege Üniversitesi’nden Yrd. Doç. Dr. Ali Serdar Tekin) hakkında 33. Ağır Ceza Mahkemesi’nde ayrı ayrı açılan davaların görülmesine 26 Şubat 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme Candan Badem’i ‘örgüt propagandası yapma’ suçundan 1 yıl 10 ay 15 gün hapis cezası ile cezalandırdı ve hükmün açıklanmasını geri bıraktı. Mahkeme heyeti üyesi bir hakimin karara muhalefet ettiği ve Candan Badem’in beraat etmesi gerektiği yönünde görüş bildirdiği öğrenildi. Mahkeme Ali Serdar Tekin ile ilgili yetkisizlik kararı vererek dava dosyasının İzmir Nöbetçi Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderilmesine hükmetti. Mahkeme bir önceki duruşmada yetkisizlik talebini reddetmişti.
Aynı gerekçe ile Boğaziçi Üniversitesi’nden Yrd. Doç. Dr. Özlem Beyarslan hakkında 14. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davaların görülmesine 26 Şubat 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme Özlem Beyarslan’ı ‘örgüt propagandası yapma’ suçundan 1 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırdı ve hükmün açıklanmasını geri bıraktı.
Aynı gerekçe ile 3 akademisyen (Anadolu Üniversitesi’nden Yrd. Doç. Dr. Meral Gürbüz ve Doç. Dr. Murat Emeksiz; Mardin Artuklu Üniversitesi’nden Yrd. Doç. Dr. Osman Eroğlu) hakkında 26. Ağır Ceza Mahkemesi’nde ayrı ayrı açılan davaların görülmesine 26 Şubat 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme Meral Gürbüz ve Murat Emeksiz hakkında açılan davaların duruşmalarını 24 Nisan 2019 tarihine erteledi. Mahkeme Osman Eroğlu ile ilgili yetkisizlik kararı vererek dava dosyasını Diyarbakır Nöbetçi Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderilmesine hükmetti.
Aynı gerekçe ile Nişantaşı Üniversitesi’nden Prof. Dr. Melih Kırlıdoğ hakkında 35. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davaların görülmesine 26 Şubat 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme Melih Kırlıdoğ hakkında açılan davada yargılamanın Türk Ceza Kanunu’nun 301. maddesi uyarınca yapılması için Adalet Bakanlığı’ndan izin istenmesine ve talebe yanıt gelinceye kadar yargılamanın durdurulmasına karar verdi.
Aynı gerekçe ile 2 akademisyen (Pennsylvania Üniversitesi’nden doktora öğrencisi T.E. ve İstanbul Bilgi Üniversitesi’nden Öğretim Görevlisi Yörük İlhan Kurtaran) hakkında 25. Ağır Ceza Mahkemesi’nde ayrı ayrı açılan davaların görülmesine 26 Şubat 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme 2 davanın duruşmasını da 26 Aralık 2019 tarihine erteledi.
(02/355) HDP Eski Eş Genel Başkanı’nın Yargılandığı Dava…
Halkların Demokratik Partisi (HDP) eski Eş Genel Başkanı Figen Yüksekdağ hakkında ‘Cumhurbaşkanı’na hakaret’ iddiasıyla Diyarbakır 13. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 26 Şubat 2019 tarihinde görüldü. Figen Yüksekdağ duruşmaya katılmadı. Avukatı Figen Yüksekdağ’ın mahkemede hazır edilerek savunmasının alınmasını talep etti. Bu talebi kabul etmeyen mahkeme kararını açıkladı ve Figen Yüksekdağ’ı 1 yıl 6 ay hapis cezası ile cezalandırdı.
(02/356) Nusaybin’den Tahliye Edilenlerin Yargılandığı Dava…
Mardin’in Nusaybin ilçesindeki sokağa çıkma yasağı sırasında gözaltına alınarak tutuklanan 53 kişi hakkında Mardin 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın 25 Şubat 2019 tarihinde görülen duruşmasında mahkeme tefrik kararı vererek yargılamanın her bir sanık için ayrı ayrı dosya numarasıyla yeniden başlamasına hükmetmişti.
26 Şubat 2019 tarihinde Fırat Çiftçi isimli 1 kişinin yargılaması yapıldı. Fırat Çiftçi beyanlarında tefrik kararı bozulmadan savunma yapmayacaklarını belirtti. Mahkeme, Fırat Çiftçi’nin tutukluluk halinin devamına karar verdi ve duruşmayı 16 Nisan 2019 tarihine erteledi.
Yargılamalara 27 Şubat 2019 tarihinde devam edileceği öğrenildi.
(02/357) İstanbul’da Sendika Başkanının Yargılandığı Dava…
Sinema Emekçileri Sendikası (Sine-Sen) Genel Başkanı Zafer Ayden ve Beyoğlu Kent Savunması üyesi Deniz Özgür hakkında 12 Ekim 2015 tarihinde İstanbul Galatasaray Meydanında yapılan10 Ekim Ankara Gar Katliamı protestosunda atılan sloganlarda ‘Cumhurbaşkanı’na hakaret edildiği’ gerekçesiyle İstanbul 32. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 26 Şubat 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme 2 sanığın da beraatına karar verdi.
(02/358) İzmir’de Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Mezopotamya Ajansı muhabiri Ahmet Kanbal hakkında Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Afrin’e yönelik askeri operasyonu ile ilgili haberi ve sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek İzmir 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 26 Şubat 2019 tarihinde devam edildi. Savunmaların ardından mahkeme duruşmayı 19 Mart 2019 tarihine erteledi.
(02/359) Diyarbakır’da Yargılanan Gazeteci…
Gazeteci Rojhat Doğru hakkında Diyarbakır 8. Ağır Ceza Mahkemesi’nde ‘Devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozma’ ve ‘kasten yaralama’ iddialarıyla açılan davanın görülmesine 10 Ocak 2019 tarihinde devam edildi. Rojhat Doğru duruşmaya tutuklu bulunduğu cezaevinden SEGBİS aracılığı ile katıldı. Mahkeme Doğru’nun adli kontrol şatıyla tahliyesine karar verdi ve duruşmayı ileri bir tarihe erteledi.
Rojhat Doğru, 5 Aralık 2018 tarihinde tutuklanmıştı.
(02/360) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan veya Tutuklanan Kişiler…
26 Şubat 2019 tarihinde Konya merkezli bir soruşturma kapsamında 32 ilde düzenlenen operasyonlarda haklarında gözaltı kararı verilen aralarında muvazzaf askerlerin de olduğu 50 kişiden 28’i; Balıkesir merkezli bir soruşturma kapsamında 4 ilde düzenlenen operasyonlarda 73 kişi; İzmir merkezli bir soruşturma kapsamında 17 ilde düzenlenen operasyonlarda aralarında muvazzaf askerilerin de olduğu 18 kişi; Tekirdağ’da aralarında muvazzaf askerlerin de olduğu 8 kişi gözaltına alındı.
19 Şubat 2019 tarihinde Ankara’da gözaltına alınan 32 kişiden 15’i 26 Şubat 2019 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklandı.17 kişinin ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldığı öğrenildi.
Hakkında yakalama kararı olduğu gerekçesiyle 13 Şubat 2019 tarihinde Muğla’da gözaltına alınan ve daha sonra İstanbul’a getirilen Zahide Üner isimli 1 kişi, 26 Şubat 2019 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklandı.
(02/361) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Yargılanan Kişiler…
Aralarında 20. Zırhlı Tugay eski komutanı tuğgeneral Metin Alpcan’ın da olduğu 15’i tutuklu 45 kişi hakkında Urfa 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 26 Şubat 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme sanıklardan Metin Alpcan, Necat Gör, Mehmet Ali Kılıç, Yüksel Can, Celil Kuş ve Murat Veysel Özdelice’yi ‘Anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs’ suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme aynı suçtan 9 sanığı ise 5 yıl ile 12 yıl 6 ay arasında değişen oranlarda hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme ‘örgüt üyesi olma’ suçundan 8 sanığı 3 yıl 9 ay ile 8 yıl 9 ay arasında değişen oranlarda hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme 22 sanığın ise beraatına karar verdi.
Eski binbaşılar Behzat Şahin, Altan Kayabaşı ve Kamil Öğül ile astsubay Atilla Tanrısever hakkında Batman 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 26 Şubat 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme Behzat Şahin, Atilla Tanrısever ve Kamil Öğül’ü ‘Anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs’ suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme Altan Kayabaşı’yı ise ‘örgüt üyesi olma’ suçundan 7 yıl 6 ay hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme hükümle birlikte Altan Kayabaşı’nın tahliyesine karar verdi.
Danıştay eski üyesi Mithat Özcan hakkında Yargıtay 9. Ceza Dairesi’nde açılan davanın karar duruşması 26 Şubat 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme Mithat Özcan’ı ‘örgüt üyesi olma’ suçundan 8 yıl 9 ay hapis cezası ile cezalandırdı.
(02/362) 31 Mart Seçimleri…
26 Şubat 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, HDP’nin Batman Belediye Eş Başkan adayı Sabri Özdemir’in adaylığının reddedilmesine ilişkin Merkez İlçe Seçim Kurulu’nun kararına yapılan itirazın İl Seçim Kurulu tarafından reddedildiği öğrenildi. Sabri Özdemir’in adaylığı ‘Cumhurbaşkanı’na hakaret’ suçundan aldığı 2 ayrı ceza gerekçe gösterilerek reddedilmişti.
26 Şubat 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, HDP’nin Elazığ’ın Karakoçan ilçesi Belediye Eş Başkan adayı Serap Doğan’ın adaylığının, yargılandığı bir davada aldığı ceza gerekçe gösterilerek İlçe Seçim Kurulu tarafından reddedildiği öğrenildi.
26 Şubat 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, HDP’nin Mersin’in Akdeniz ilçesi Belediye Eş Başkan adayı Aleddin Erdoğan’ın adaylığının ‘Cumhurbaşkanı’na hakaret’ suçlamasıyla yargılandığı bir davada aldığı ceza gerekçe gösterilerek İlçe Seçim Kurulu tarafından reddedildiği öğrenildi. Ayrıca 2’si asıl 1’i yedek 3 belediye meclis üyesi adayının adaylığının da Akdeniz İlçe Seçim Kurulu tarafından reddedildiği bildirildi.
26 Şubat 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, Devrimci Güçbirliği’nin Tunceli’nin Nazımiye ilçesi Belediye Eş Başkan adayı Özkan Arslan’ın adaylığının yargılandığı bir davada aldığı ceza gerekçe gösterilerek İlçe Seçim Kurulu tarafından reddedildiği öğrenildi.
26 Şubat 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, Milliyetçi Hareket Partisi’nin (MHP) İzmir’in Dikili ilçesi Belediye Başkan adayı Buğra Akın’ın adaylığının yargılandığı bir davada aldığı ceza gerekçe gösterilerek İlçe Seçim Kurulu tarafından reddedildiği öğrenildi. Bu karara yapılan itirazın da İl Seçim Kurulu tarafından reddedildiği bildirildi.
26 Şubat 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, Cumhuriyet Halk Partisi’nin (CHP) Muğla’nın Bodrum ilçesi Belediye Başkan adayı Mustafa Saruhan’ın adaylığının yargılandığı bir davada aldığı ceza gerekçe gösterilerek İlçe Seçim Kurulu tarafından reddedildiği öğrenildi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, T724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.