Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
30 Mart – 1 Nisan 2019 Günlük İnsan Hakları Raporu
(04/001) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Saldırılar…
31 Mart 2019 tarihinde Suriye’nin Azez şehrine bağlı Melkiye bölgesinde güvenlik güçlerine yönelik YPG tarafından gerçekleştirildiği iddia edilen saldırı sonucunda 1 askerin öldüğü ve 1 askerin ise yaralandığı öğrenildi.
30 Mart 2019 tarihinde Diyarbakır’ın Sur ilçesinde bulunan 1 polis kulübesine, 1 markete ve 1 otobüs durağına kimliği belirsiz kişi ya da kişiler tarafından el yapımı patlayıcılar ile saldırı düzenlendiği öğrenildi. Ölen ya da yaralananın olmadığı saldırılar sonucu 3 yerde maddi hasar meydana geldiği bildirildi.
(04/002) Cezaevinde Gardiyanlar Tarafından Engellenen Avukatlar…
29 Mart 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Tarsus 2 Nolu T Tipi Cezaevi’nde açlık grevinde olan mahpusları ziyaret eden İnsan Hakları Derneği (İHD) Mersin Şubesi tarafından oluşturulan Cezaevi İzleme Komisyonu üyesi avukatlar Özgür Çağlar, Saniye Biçici, A. Celil Akın ve Pınar Dokuz’un görüşmelere dair tuttukları notlara gardiyanlar tarafından el konulmak istendiği öğrenildi. Bunu kabul etmedikleri için cezaevinden çıkışlarına izin verilmeyen avukatların savcı ile yapılan görüşme sonrasında, tuttukları notlara el konularak cezaevinden çıkmasına izin verildiği bildirildi.
Konuyla ilgili olarak avukat Özgür Çağlar şunları belirtti: “Biz görüşürken gardiyanlar kapı önünde bizi izleyecek şekilde bekliyordu. Çıkarken formları kendilerine vermemizi istediler. Biz de yasal dayanağı olmadığını söyledik ve varsa yasal dayanak ile gelin teslim edelim dedik. Bu sırada dışarı çıkmamızı engellediler, kapıları kapattılar. Baro başkanını aradım, onlar ilgilendi. Cezaevi savcıları geldi, formlara el koydular ve sonra çıkabildik.”
(04/003) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
29 Mart 2019 tarihinde basında yer alan haberlerde, Elazığ T Tipi Cezaevi’nden Elazığ 1 Nolu Yüksek Güvenlikli Cezaevi’ne sevk edilen Aziz Okay isimli bir mahpusun gardiyanlar tarafından İstiklal Marşı’nı okumaya zorlandığı ve bunu kabul etmediği gerekçesiyle fiziksel şiddete maruz kaldığı iddia edildi.
30 Mart 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Edirne F Tipi Cezaevi’nde tutulan ve açlık grevinde olan Kemal Argış, Yahya Özmen ve Vezir İbosovic isimli 3 mahpusun yargılandıkları bir davanın duruşmasına katılmayı istemedikleri gerekçesiyle gardiyanların fiziksel şiddetine maruz kaldıkları ve zorla mahkemeye götürüldükleri öğrenildi.
30 Mart 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Manisa T Tipi Cezaevi’nde tutulan ve 1 Mart 2019 tarihinde beri açlık grevinde olan Veysel Adıgüzel isimli mahpusa B1 vitamini verilmediği öğrenildi.
(04/004) Cezaevine Alınmayan Gazeteler…
29 Mart 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Elazığ 1 Nolu Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde Cumhuriyet, Yeni Yaşam ve Evrensel gazetelerinin mahpuslara verilmediği öğrenildi.
30 Mart 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Manisa T Tipi Cezaevi’nde 1 Mart 2019 tarihinden beri mahpuslara Yeni Yaşam gazetesinin verilmediği öğrenildi.
(04/005) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusuna Ret Cevabı…
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın ablası, kardeşi ve vasisi ile İmralı adasında tutulan Hamili Yıldırım, Ömer Hayri Konar ve Veysel Aktaş’ın ailelerinin 29 Mart 2019 tarihinde Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı’na yaptığı görüşme başvurusunun aynı gün içinde 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkındaki Kanun gereğince hükümlüler hakkında getirilen kısıtlamalar gerekçe gösterilerek reddedildiği öğrenildi. Mehmet Öcalan, 11 Eylül 2016 tarihinden sonra ilk kez 12 Ocak 2019 tarihinde abisi Abdullah Öcalan ile bir görüşme gerçekleştirmişti.
(04/006) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusuna Ret Cevabı…
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın avukatları tarafından müvekkilleri ile görüşmek için 29 Mart 2019 tarihinde Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı’na yapılan başvurunun aynı gün içinde 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkındaki Kanun uyarınca, hükümlüler hakkında getirilen kısıtlamalar gerekçe gösterilerek reddedildiği öğrenildi. Son ret kararları ile Öcalan ile görüşmek için yapılan başvurular 802. kez reddedilmiş oldu. Abdullah Öcalan avukatlarıyla en son 27 Temmuz 2011 tarihinde görüşmüştü.
(04/007) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 873 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 29, 30 ve 31 Mart 2019 tarihlerinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
29 Mart 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Mehmet Dersulu ve Acun Karadağ) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 3 kişinin (Nazan Bozkurt, Alev Şahin ve Mehmet Dersulu) gözaltına alındığı bildirildi.
30 Mart 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 3 kişinin (Dağhan Beşli, Nazan Bozkurt ve Alev Şahin) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Nazan Bozkurt ve Alev Şahin) gözaltına alındığı bildirildi.
31 Mart 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Mehmet Dersulu ve İlker Işık) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Nazan Bozkurt ve Acun Karadağ) gözaltına alındığı bildirildi.
Buna göre, 29, 30 ve 31 Mart 2019 tarihlerinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 14 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(04/008) Ankara’da Eyleme Polis Müdahalesi…
Mahir Çayan ve arkadaşlarının 30 Mart’ta Kızıldere’de öldürülmesinin yıldönümü dolayısıyla 30 Mart 2019 tarihinde Ankara’da Sakarya Caddesi’nde Tutuklu ve Hükümlü Aileleri ile Dayanışma Derneği (TAYAD) üyeleri tarafından yapılmak istenen basın açıklamasına müdahale eden polis 2 kişiyi (Taylan Sungur ve Bülent Özgül) gözaltına aldı.
(04/009) İstanbul’da Cumartesi Anneleri Buluşmasına Polis Engeli…
30 Mart 2019 tarihinde, Cumartesi Anneleri’nin İstanbul Galatasaray Meydanı’nda 23 yıldır gerçekleştirdiği buluşmaların 731’incisi öncesinde Galatasaray Meydanı’na çıkan tüm sokakları barikatlarla kapatan polis, açıklamanın meydanda yapılmasına izin vermedi. Engelleme üzerine İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi önünde toplanan ve aralarında kayıp yakınlarının yanı sıra siyasi parti temsilcilerinin, insan hakları savunucularının, sanatçıların olduğu grup basın açıklamasını burada gerçekleştirdi. Polisin İHD İstanbul Şubesi’nin bulunduğu sokağı da abluka altına aldığı bildirildi.
(04/010) İstanbul’da İnsan Hakları Savunucularına Polis Engeli…
İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi Hapishane Komisyonu tarafından hasta mahpusların serbest bırakılması talebiyle 30 Mart 2019 tarihinde 366. kez düzenlenmek istenen “F Oturumu”na, Galatasaray Meydanı’na çıkan tüm sokakları barikatlarla kapatan polis tarafından izin verilmedi. İnsan hakları savunucuları, bu engelleme üzerine İHD İstanbul Şubesi önünde açıklama yaptı.
(04/011) Urfa’da Gözaltına Alınan HDP Yöneticisi…
30 Mart 2019 tarihinde Urfa’nın Siverek ilçesinde yapılan ev baskınlarında aralarında Halkların Demokratik Partisi (HDP) merkez yürütme kurulu üyesi Çerko Mimkara’nın da olduğu 6 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların isimleri: HDP MYK üyesi Çerko Mimkara, Şehriban Mimkara, Tevbun Mimkara, Xebat Mimkara, Ahmet Mimkara ve soyadı öğrenilemeyen Ayşe isimli bir kişi.
(04/012) Mardin’de Telefonlarında Bulunan Fotoğraflar Gerekçe Gösterilerek Gözaltına Alınan Sığınmacılar…
30 Mart 2019 tarihinde Mardin’in Midyat ilçesinde Sipan Melek ve Mahsum Melek isimli 2 sığınmacının yapılan kontroller sonrasında telefonlarında bulunan fotoğraflar gerekçe gösterilerek gözaltına alındığı öğrenildi.
(04/013) Çanakkale’de Sosyal Medya Paylaşımı Nedeniyle Yargılanan İnsan Hakları Savunucusu…
29 Mart 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesi’nin, İnsan Hakları Derneği (İHD) Merkez Yürütme Kurulu üyesi Hayrettin Pişkin hakkında, sosyal medya paylaşımı nedeniyle yargılandığı davada Çanakkale 2. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından verilen 2 yıl 6 aylık hapis cezasına ilişkin bozma kararının gerekçesinin açıklandığı öğrenildi. Söz konusu haberlerde gerekçeli kararda şu ifadelerin yer aldığı aktarıldı: “Çoğunluğa muhalif olanlar da dahil olmak üzere düşüncelerin her türlü araçla açıklanması, açıklanan düşünceye paydaş sağlanması, düşünceyi gerçekleştirmek ve gerçekleştirme konusunda ikna etmek çoğulcu demokratik düzenin gereklerindendir (…) Demokratik toplumun ana temellerinden olan düşünceyi açıklama ve yayma özgürlüğü ile basın özgürlüğü, sadece lehte olduğu kabul edilen veya zararsız veya ilgilenmeye değmez ve önemsiz görülen ‘düşünceler’ için değil, devletin veya toplumun bir bölümünün aleyhinde olan, onlara çarpıcı gelen, onları rahatsız eden haber ve düşünceler için de uygulanır (…) Terör örgütünün propagandası suçunun oluşabilmesi için, örgütün ‘cebir, şiddet veya tehdit içeren yöntemlerini meşru gösterecek veya övecek veya teşvik edecek şekilde’ yapılması zorunlu kılınarak, sınırlamanın Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesine uygun hale getirilmesi amaçlanmıştır (…) Terörle mücadele de bir hukuk rejimidir. Uluslararası hukuktan kaynaklanan yükümlülüklerin ihmal edilebileceği bir alan değildir.”
(04/014) Diyarbakır’da Yargılanan Yazar…
Yazar Bülent Tekin hakkında sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek Diyarbakır 11.Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 29 Mart 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme ‘örgüt propagandası yapma’ suçundan Bülent Tekin’i 1 yıl 8 ay hapis cezasıyla cezalandırdı ve hükmün açıklanmasını geri bıraktı.
(04/015) Sanatçının Yargılandığı Dava…
Ses sanatçısı Ferhat Tunç hakkında sosyal medya paylaşımlarında ‘halkı kin ve düşmanlığa tahrik ettiği’ iddiasıyla Büyükçekmece 4. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 29 Mart 2019 tarihinde devam edildi. Ferhat Tunç’un katılmadığı duruşmada mahkeme Ferhat Tunç hakkında yakalama kararı çıkartarak duruşmayı ileri bir tarihe erteledi.
(04/016) Denizli’de Yargılanan Gazeteci ve Diğer Kişiler…
KHK ile kapatılan Dicle Haber Ajansı (DİHA) muhabiri Gökhan Öner ile Mehmet Diler, Erol Beler, Muhlis Kayar ve Eyyüp Hansu hakkında, ‘örgüt üyesi olmak’ iddiasıyla Denizli 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 29 Mart 2019 tarihinde devam edildi. Savunmaların ardından mahkeme duruşmayı 15 Nisan 2019 tarihine erteledi.
Gökhan Öner 28 Nisan 2018 tarihinde Denizli’de gözaltına alınmış ve çıkarıldığı mahkeme tarafından tutuklanmış, hakkında açılan davanın 26 Temmuz 2018 tarihinde görülen ilk duruşmasında adli kontrol şartıyla tahliye edilmişti.
(04/017) Haklarında Fezleke Hazırlanan Milletvekilleri…
29 Mart 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, aralarında HDP Eş Genel Başkanları Pervin Buldan ve Sezai Temelli ile Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun da bulunduğu 43 milletvekili hakkında 83 fezleke hazırlanarak TBMM Anayasa ve Adalet Komisyonu’na gönderildiği öğrenildi.
Haklarında fezleke hazırlanan HDP milletvekilleri: Ömer Öcalan (3 fezleke), Hüseyin Kaçmaz (1 fezleke), Mehmet Rüştü Tiryaki (2 fezleke), Musa Farisoğulları (5 fezleke), Murat Sarısaç (1 fezleke), Mensur Işık (1 fezleke), Mahmut Toğrul (2 fezleke), Nuran İmir (1 fezleke), Tayip Temel (1 fezleke), Tuma Çelik (2 fezleke), Semra Güzel (5 fezleke), Abudullah Koç (1 fezleke), Berdan Öztürk (5 fezleke), Salihe Aydeniz (5 fezleke), Ayşe Acar Başaran (4 fezleke), Sait Dede (2 fezleke), Şevin Coşkun (1 fezleke), Ayşe Sürücü (4 fezleke), Remziye Tosun (5 fezleke), Feleknas Uca (1 fezleke), İmam Taşçıer (2 fezleke), Dersim Dağ (5 fezleke), Meral Danış Beştaş (1 fezleke), Pero Dündar (1 fezleke), Erdal Aydemir (2 fezleke), Pervin Buldan (2 fezleke), Kemal Bülbül (1 fezleke), Sezai Temelli (1 fezleke), Gülistan Kılıç Koçyiğit (1 fezleke), Serpil Kemalbay (1 fezleke), Selçuk Mızraklı (2 fezleke), Bedia Özgökçe Ertan (1 fezleke), Ebru Günay (1 fezleke), Hüda Kaya (1 fezleke), Fatma Kurtulan (1 fezleke), Dilan Dirayet Taşdemir (1 fezleke), Nusrettin Maçin (1 fezleke).
Haklarında fezleke hazırlanan CHP milletvekilleri: Kemal Kılıçdaroğlu (1 fezleke), Murat Bakan (1 fezleke), Kamil Okyay Sındır (1 fezleke).
Hakkında fezleke hazırlanan TİP milletvekili: Barış Atay (1 fezleke).
Hakkında fezleke hazırlanan AKP milletvekili: Hulusi Şentürk (1 fezleke).
(04/018) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan veya Tutuklanan Kişiler…
29 Mart 2019 tarihinde Kara Kuvvetleri Komutanlığı personeline yönelik Ankara merkezli bir soruşturma kapsamında 6 muvazzaf asker gözaltına alındı.
30 Mart 2019 tarihinde İstanbul Atatürk Havalimanı’nda haklarında yakalama kararı olan 2 kişinin sahte pasaportla yurtdışına çıkmaya çalıştıkları sırada gözaltına alındıkları öğrenildi.
(04/019) 31 Mart Seçimleri…
29 Mart 2018 tarihinde basında yer alan haberlerden, Şırnak’ın Cizre ilçesinde Newroz kutlaması tertip komitesi ile Halkların Demokratik Partisi (HDP) Eş Başkan adayları Berivan Kutlu ve Mehmet Ziriğ’in İlçe Emniyet Müdürlüğü tarafından ifade vermeye çağrıldıkları öğrenildi. Söz konusu ifadelerin Newroz kutlamasında yapılan konuşmalarla ilgili olduğu bildirildi.
29 Mart 2019 tarihinde Diyarbakır’da HDP tarafından düzenlenmek istenen araç konvoyunda kullanılmak üzere hazırlanan, üzerinde “Talebi talebimizdir-Leyla Güven” yazılı balonların parti binasından çıkarılmasının polis tarafından engellendiği öğrenildi.
20 Mart 2019 tarihinde Adana’da gözaltına alınan ve aralarında HDP Adana il Eş Başkanı Gülseren Tural ile Seyhan Belediyesi Meclis Üyesi adayı Hüseyin Beyaz’ın da bulunduğu 11 kişiden 8’i 29 Mart 2019 tarihinde mahkeme tarafından “örgüt yöneticisi olma”, “örgüt üyesi olma”, “örgüt adına suç işleme, yağma yapma ve tehdit etme” gerekçeleriyle tutuklandı. 3 kişi (HDP Seyhan ilçe Eş Başkanı Hazım Yalçın, Mehmet Ali Alak, Siraç Alak) ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. Tutuklananların isimleri: HDP Adana il Eş Başkanı Gülseren Tural, Seyhan Belediyesi Meclis Üyesi adayı Hüseyin Beyaz, Seyhan Belediyesi eski Meclis Üyesi Enver Ökmen, il yöneticileri M. Sait Eren, Ali Aslan, Yaşar Demir ile HDP üyeleri Ahmet Alak, Mustafa Yıldız.
26 Mart 2019 tarihinde Van’ın Çatak ilçesinde gözaltına alınan 24 kişiden 14’ü 29 Mart 2019 tarihinde “örgüte yardım ve yataklık” gerekçesiyle tutuklandı. Tutuklananların isimleri: Nihat Babur, Attar Ertaş, Meran Kaplan, Tajdin Balka, Özgür Örek, Celalettin Örek, Fahrettin Örek, Kasım Başkurt, Abdurrahman Semo, Mehmet Şirin Tuci, Hikmet Tomay, Cemal Tomak, İskender Tafur ve İsmail Can.
29 Mart 2019 tarihinde Urfa’nın Viranşehir ilçesinde yapılan ev baskınlarında aralarında HDP’den Belediye Meclis üyesi adayı olan Gazal Ülük ve Halil Orhan’ın da bulunduğu 11 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanlardan isimleri öğrenilenler: Gazal Ülük, Halil Orhan, Eyüp Türk, Ali Elbenim, Eşref Taşkın, Haşim Erdem, Nurettin Erin.
29 Mart 2019 tarihinde HDP’nin Siirt’teki merkezi seçim bürosu polisler tarafından basıldı. Baskının büroda “örgüt propagandası” yapılması gerekçesiyle düzenlendiği ve polisin herhangi bir şeye el koymadan bürodan ayrıldığı bildirildi.
29 Mart 2019 tarihinde Emek Partisi’nin İstanbul’un Maltepe ilçesinde astığı “Tek adam ittifakına oy yok! İş, ekmek, özgürlük mücadelesi için birleşelim… Oylar Maltepe Belediye Meclisi Bağımsız Adayı Mustafa Öcal’a” yazılı seçim afişinin, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın Maltepe’de yapacağı miting nedeniyle kaldırıldığı öğrenildi. Maltepe İlçe Emniyet Müdürlüğü tarafından aranan Emek Partisi Maltepe İlçe Başkanı Tunç Şenel’e, “Birkaç saat sonra Cumhurbaşkanı Maltepe’ye gelecek, afişi kaldırın. Siz kaldırmazsanız Büyükşehir kaldıracak” denildiği ve afişin İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı ekipler tarafından kaldırıldığı bildirildi.
İngiltere’de yayın yapan Morning Star gazetesinin dış haberler editörü Steve Sweeney’in, 28 Mart 2019 tarihinde, yerel seçimleri izlemek üzere geldiği Türkiye’de gözaltına alındığı ve 29 Mart 2019 tarihinde sınır dışı edildiği öğrenildi.
30 Mart 2019 tarihinde İstanbul’da yapılan ev baskınlarında aralarında HDP’nin Belediye Meclis üyesi adayları ile sandık müşahitlerinin bulunduğu 65 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların isimleri: Ümit Bayram, Fatih Gündüz, Mehmet Şah Akgül, Gökhan Özer, Recep Kar, Azad Kaplan, Hüseyin Kayra, Özcan Gokcur, Kadir Kaya, Sacit Tunç, Dinçer Yalın, Murat Aranır, Lokman Akıncı, Süleyman Demir, Nurettin Abukan, Mehmet Şirin Balos, Özlem Erbaş, Mizgin Akman, Turgay Türşak, Sinan Yıldız, Umut Çeçen, Serhildan Taşdemir, Azat Taşdemir, Mahsum Akpınar, Ramazan Tilbaç, Cemal Kümicen, Hülya İlbars, Enis Yiğit, Barış Piranoğlu, İrfan Kaya, Kenan Beyhan, Mahmut Doğan, Kader Kaya, Yaşan Kaya, Azat Çoban, Kemal Kaplan, Yasin Bucu, Abdulrahman Sönmez, Feryat Arslanlar, Turgut Güvener, Murat Yaşa, Hüseyin Akıntı, Nurcan Sarıca, Çiğdem Sükuti, Suzan Ejderha, Zehra Ejderha, Kerem Ozğan, Bahar Ülük, Abdurahman Sönmez, Tayyip Özdemir, Ömer Özdemir, Mahmut Doğan, Barış Karataş, Orhan Güncan, Sinan Koparır, Muhammed Ural, Mahsun Akpınar, Mazlum Yılmaz, Sinan Koparır, Şehmus Çelik, S.B, M.F.Ş, S.G, M.K ve M.V. isimli çocuklar.
30 Mart 2019 tarihinde basında yer alan haberlerde Diyarbakır’ın Hazro ilçesine bağlı köy ve mezralara giden jandarma ve askerlerin halkı, “HDP’ye oy verirseniz sizi tutuklarız. Okullarda kamera var, kime oy verdiğinizi göreceğiz, aklınızı başınıza alın” diyerek tehdit ettiği iddia edildi.
29 Mart 2019 tarihinde Urfa’nın Viranşehir ilçesinde gözaltına alınan 9 kişi 30 Mart 2019 tarihinde serbest bırakıldı.
30 Mart 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın CHP Milletvekili Alpay Antmen’in TRT’nin 16-20 Mart 2019 tarihleri arasında siyasi partilere dair yayınlarına ilişkin olarak TBMM’ye sunduğu sorulara cevap verdiği öğrenildi. Verilen cevaba göre, TRT, 16-20 Mart 2019 tarihleri arasında Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) ve Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) hakkında lehte 27 saat 3 dakika, Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) ve İYİ Parti hakkında lehte 3 saat 29 dakika yayın yaptı. Bu süre içerisinde TRT HDP hakkında lehte hiç yayın yapmadı.
Diyarbakır’ın Kulp ilçesine bağlı Koçkar Mahallesi’nde kurulacak seçim sandığının Aygün Mahallesi’ne taşınmasına 22 Şubat 2019 tarihinde karar veren Yüksek Seçim Kurulu, 30 Mart 2019 tarihinde taşınma kararını kaldırdı.
Malatya’nın Pütürge ilçesine bağlı Bölünmez Mahallesi’ndeki bir okulda, sandık görevlileri ile bir grup seçmen arasında çıkan tartışmanın kavgaya dönüşmesi sonucunda Saadet Partisi üyesi 2 kişi (İlyas Aktaş ve Hasan Aktaş) silahla vurularak öldürüldü, 1 kişi ise yaralandı. Pütürge Sulh Ceza Hakimliği olayla ilgili olarak yayın yasağı kararı aldı.
Antep’in Şehitkamil ilçesinde muhtar adayları ile yakınları arasında çıkan silahlı kavgada 3 kişi öldü, 6 kişi yaralandı.
Yozgat’ın Şefaatli ilçesinde, muhtar adayları ile yakınları arasında çıkan silahlı kavgada 1 kişi öldü, 2 kişi yaralandı.
Samsun’un Çarşamba ilçesinde muhtar adayları arasında çıkan kavgada 11 kişi yaralandı.
31 Mart 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden ülke genelinde seçim sırasında yaşanan kavgalarda toplam 6 kişinin öldüğü, 58 kişinin ise yaralandığı öğrenildi.
Diyarbakır’ın Kulp ilçesine bağlı Kayahan köyünde seçimi izlemek üzere gelen heyete korucuların fiziksel şiddet uygulayarak engel olduğu öğrenildi.
Diyarbakır’ın Bağlar ilçesinde seçim günü haber takibi yapan Jinnews muhabiri Gülistan Azak’ın polisler tarafından “Çekim yapamazsın. Kime hizmet ettiğin belli değil defol buradan teröristsiniz” denilerek tehdit edildiği ve fiziksel şiddete maruz kaldığı, bu duruma tepki gösteren HDP Bağlar Belediyesi Eş Başkan adayı Zübeyde Zümrüt’ün de polislerin fiziksel şiddetine maruz kaldığı öğrenildi.
Diyarbakır’ın Hani ilçesinde seçimleri izlemek isteyen İtalyan heyette yer alan Sonia Helene Rosset ve Noemi Colombo, gözaltına alındı. İlçe Emniyet Müdürlüğü’nde 3 saat bekletilen 2 kişinin daha sonra serbest bırakıldıkları öğrenildi.
Van’ın Saray ilçesinde oy kullanma sırasında AKP’li sandık görevlilerinin fiziksel şiddetine maruz kalan HDP’li sandık görevlisi Nevzat Fidan’ın gözaltına alınarak Karahisar Jandarma Karakolu’na götürüldüğü öğrenildi.
Siirt’te üniformalı halde oy kullanmak isteyen korucular ile HDP’li sandık görevlileri arasında tartışma çıktığı, bu sırada bir polisin HDP milletvekili Sıddık Taş’a, “Sen bizim vekilimiz değilsin. Teröristlerin vekilisin” dediği öğrenildi. Korucuların üniformalarını çıkardıktan sonra oy kullandıkları bildirildi.
Mardin’in Ömerli ilçesinde bir muhtar adayının, bir seçmene ait oy pusulasını yırttığı öğrenildi. Sandık kurulunun oyunu geçersiz saydığı seçmen, olayla ilgili tutulan tutanakla birlikte İlçe Seçim Kurulu’na şikayette bulundu.
Mardin’in Yeşilli ilçesinde 31 Mart 2019 tarihinde yapılan ev baskınlarında HDP adına sandık kurulu üyesi olan 3 kişi (Hüseyin Sağlam, Azat Tekin ve İdris Mesken) gözaltına alındı. Hüseyin Sağlam’ın serbest bırakıldığı, 2 kişinin ise halen gözaltında olduğu öğrenildi.
Şırnak’ın Cizre ilçesine bağlı Artukoğlu Ortaokulu’nda oyunu kullanmaya giden HDP Şırnak milletvekilli Nuran İmir’in okulun girişinde bulunan polisler tarafından üst aramasına zorlandığı öğrenildi.
Şırnak’ın Beytüşşebap ilçesindeki Edip Başer İlköğretim Okulu’nda askerlerin resmi görevli olmadıkları halde üniformalı halde oy kullanmak istediği, HDP’li sandık görevlilerinin uyarısı üzerine üniformalarını çıkardıktan sonra oy kullandıkları öğrenildi.
Urfa’nın Viranşehir ilçesinde AKP milletvekili Halil Özşavlı’nın korumaları ve yakınlarının, Cumhuriyet Mahallesi Ulubat Ortaokulu’nda görevli olan HDP üyelerine kalaşnikof silahlarla saldırı girişiminde bulunduğu öğrenildi. Olay yerinde bulunan polisin HDP üyelerine biber gazıyla müdahale ettiği öğrenildi.
Urfa’nın Halfeti ilçesindeki Halfeti Anadolu Lisesi’nde kurulan sandıklarda Mersin’den getirilen çok sayıda polisin, kendi sandıkları dışında oy kullanabilmelerini sağlayan 142 Nolu belge olmaksızın oy kullandığı iddia edildi.
CHP’nin Urfa’nın Siverek ilçesi Belediye Başkan adayı Fatih Bucak, 31 Mart 2019 tarihinde AKP’nin ilçe belediye meclis üyesi adayı Nüsret Kaya’yı “darp ettiği” iddiasıyla gözaltına alındı.
Bursa’nın Osmangazi ilçesindeki Emek Celal Bayar İlkokulu’nda da AKP üyelerinin kullandığı oyu gösteren seçmenlere erzak dağıttığı iddia edildi. Seçmenlerin itirazı üzerine erzak dağıtanların okul dışına çıkarıldığı öğrenildi.
Hakkari’nin Yüksekova ilçesine bağlı Esendere beldesinde rütbeli bir askerin oy kullanılan sandık başında oturduğu, birkaç askerin ise oy kabininin etrafında silahlarıyla durduğu görüntüler 31 Mart 2019 tarihinde basında yer aldı.
Iğdır’ın Merkez ilçesindeki Nene Hatun Anadolu Lisesi’nde sandıkların kapılar kapatılarak sayılmasına tepki gösteren HDP milletvekili Habip Eksik’in, İlçe Emniyet Müdürü’nün talimatıyla okuldan çıkarıldığı öğrenildi.
Giresun E Tipi Cezaevi’nde seçmen listesinde isimleri yer aldığı halde 270 mahpusa oy kullandırılmadığı öğrenildi. HDP Kocaeli milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun sosyal medyada paylaştığı bilgilere göre yalnızca 80 mahpusun oy kullandığı öğrenildi.
İstanbul’un Beyoğlu ilçesindeki Piripaşa İlköğretim Okulu ve çevresinde, 31 Mart 2019 tarihinde, CHP Beyoğlu Belediye Başkan adayı Alper Taş aleyhine propaganda yapan broşürlerin dağıtıldığı öğrenildi. “Beyoğlu Vatansever İnisiyatifi” adıyla dağıtılan broşürlerde, “Sevgili kardeşim gitmezsen, gelirler” yazısının ve Fetullah Gülen’in fotoğrafı, PKK ve YPG’nin bayrakları ile HDP ve ÖDP’nin parti amblemlerinin yer aldığı öğrenildi.
Batman’da seçim sonuçlarını kutlamak üzere HDP il binası önünde bir araya gelen kişilerin Belediye Binası’na doğru yürüyüş yapmak istemesi üzerine polisin biber gazı ve tazyikli su ile müdahale ettiği, müdahale sırasında çok sayıda kişinin yaralandığı öğrenildi.
(04/020) Etkinliklerin Yasaklandığı İl…
Urfa Valiliği 29 Mart 2019 tarihinde yaptığı açıklama ile il genelinde açık alanlarda yapılacak her türlü yürüyüş, basın açıklaması, miting, çadır kurma, stant açma ve benzeri etkinliğin 1 Nisan 2019 saat 08.00 ile 6 Nisan 2019 saat 24.00 arasında yasaklandığını duyurdu.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tradresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu,Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, TR724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.