Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
18 – 20 Mayıs 2019 Günlük İnsan Hakları Raporu
(05/212) Tunceli’de Şüpheli Ölüm…
16 Mayıs 2018 tarihinde Tunceli’nin Hozat ilçesine bağlı Geçimli köyünde yaşayan Sakine Oğuz isimli bir kişinin hayvanlarını otlatmak için götürdüğü merada ölü bulunduğu öğrenildi. Basında yer alan haberlerden, Sakine Oğuz’a yapılan ön otopside, çenesinde ve göğsünde kırıklar, alnında kurşun izi, ensesinde ise kesik tespit edildiği öğrenildi. Sakine Oğuz’un ölümüyle ilgili Hozat Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından soruşturma başlatıldığı öğrenildi.
(05/213) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Çatışmalar…
17 Mayıs 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, 14 Mayıs 2019 tarihinde Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi içinde yer alan Xınere bölgesine yönelik Türk Hava Kuvvetleri tarafından düzenlenen hava saldırısında 1 HPG militanının öldüğü öğrenildi.
18 Mayıs 2019 tarihinde Urfa’nın Halfeti ilçesine bağlı Dergili mahallesinde HPG militanları ile güvenlik güçleri arasında çıkan çatışmada 1 polis ile 2 militanın öldüğü, 2 polisin ise yaralandığı öğrenildi.
17 Mayıs 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, 15 Mayıs 2019 tarihinde Şırnak kırsal alanında güvenlik güçleri ile HPG militanları arasında çıkan çatışmada 2 militanın öldüğü öğrenildi.
(05/214) Askerde Şüpheli Ölüm…
18 Mayıs 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden Hatay’daki Şehit Çavuş Murat Özeker Hudut Karakolu’nda görev yapan Ertuğrul Üstün isimli bir askerin, Hatay sınır bölgesinde yapılan devriye görevi sırasında meydana gelen silah kazası sonucu ağır yaralandığı ve sonrasında yaşamını yitirdiği öğrenildi.
(05/215) Urfa’da Polisin Ateş Açtığı Araç…
18 Mayıs 2019 tarihinde Urfa’nın Suruç ilçesine bağlı Aligor mahallesinde dur ihtarına uymadığı gerekçesiyle, içinde çocukların da bulunduğu bir araca özel harekat polisleri tarafından ateş açıldığı öğrenildi. Ateş açılan araçta bulunan 6 kişi yaralandı. Yaralanan kişilerin isimleri: Hava Algac, Emine Çalışan, Gülcan Ertaş, Aysel Geçici, Zehra Kurt, Kübra Kurt.
Olay sonrasında gözaltına alınan aracın şoförü Numan Tatlı’nın ifadesinde şunları söylediği öğrenildi: “Yolda benden başka durmuş veya hareket halinde başka bir araç yoktu. Ben de bu arada aracımı durdurdum. Polis tarafından gelen ‘inin aşağı’ şeklinde sesler duydum. Aracın camından, ‘Biz tarım işçisiyiz’ dedim ben lafımı bitirmeden önce polis ekipleri havaya ateş açtı. Ardından ben aracın yolcu kapılarını açtım. Ardından kendi kapımı açtığım sırada bir anda araca doğru çok sayıda silah sıkılmaya başlandı ve çok sayıda mermi isabet etti araca. Sonra ben kafamı camdan çıkartarak tekrar ‘biz tarım işçisiyiz, bizde tehlike yok’ şeklinde ithamlarda bulundum. O esnada yeşil yelekli olan bir polis yanımıza yaklaştı ve diğer ateş eden polis memurlarına durmalarını söyledi. Benim aracıma yaklaşık bir dakika boyunca aralıklar ile ateş edilmeye başlandı.”
(05/216) İstanbul’da Gözaltında İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
Halkın Hukuk Bürosu tarafından yapılan açıklamada, 16 Mayıs 2019 tarihinde İstanbul’un Beyoğlu ilçesindeki Okmeydanı’nda bulunan İdil Kültür Merkezi’ne yönelik polis baskınında gözaltına alınan kişilerin götürüldükleri İstanbul Emniyet Müdürlüğü’nde işkence ve diğer kötü muameleye maruz kaldıkları belirtildi. Buna göre; Grup Yorum üyesi Betül Varan’ın burnunun kırıldığı ve gözaltına alınan kişilerin bileklerinde ters kelepçeden ötürü morluklar oluştuğu öğrenildi. Gözaltına alınan kadınlar ile Fırat Kaya’nın aynı zamanda cinsel tacize de maruz kaldığı bildirildi.
İşkenceye maruz kalanların avukatları ile yaptıkları görüşmede maruz kaldıkları işkence ve diğer kötü muameleyi anlattıkları öğrenildi. Fırat Kaya işkenceye ilişkin olarak şunları belirtmektedir: “2.30 civarı işkenceye başladılar. Suyla ıslattılar. 20 dakika boyunca aralıksız dövdüler. Memleketimi soruyorlar, cevap vermeyince dövüyorlar. Taciz ettiler. (Makatımı parmakladılar).Hayalarımı burdular.”
Beyhan Gün ise şunları belirtmektedir: “23 gibi başladılar ayağımı büktüler. Ayağımın üzerine basamıyorum. 5-6 kişi bayıltana kadar dövdüler. Görsem tanırım. Kameraların olduğu yerde yaptılar. Biri şişman üstüme geldi. Saçımdan tuttu, kafamı yere vurdu. Keyfi aramaya son dedim diye küfür ettiler. Ayağım ve omzum çok kötü. Üstüme oturdular. Ayağımı çevirdiler. Zorla su içirmeye çalıştılar. 2 kişilerdi. Biri hilal bıyıklı, biraz uzun saçlı bayağı kilolu, bu bayağı ezdi beni. Diğeri kel, kirli sakallı yine hilal bıyıklı.”
(05/217) Urfa’da Gözaltında İşkence ve Diğer Kötü Muamele İddiası…
16 Mayıs 2019 tarihinde Urfa’nın Suruç ve Viranşehir ilçelerinde yapılan ev baskınlarında gözaltına alınan ve aralarında Suruç İlçe Belediye Meclisi üyesi Abdurrezak Karak’ın da olduğu 10 kişinin Urfa Emniyet Müdürlüğü’nde işkence ve diğer kötü muameleye maruz kaldığı 18 Mayıs 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden öğrenildi.
(05/218) Urfa’da Gözaltında İşkence ve Diğer Kötü Muamele İddiası…
18 Mayıs 2019 tarihinde Urfa’nın Halfeti ilçesine bağlı Dergili mahallesinde çıkan ve 1 polis ile 2 militanın öldüğü çatışma sonrasında çatışmanın yaşandığı evin güvenlik güçleri tarafından yakıldığı ve evde yaşayan Alakuş ailesinin gözaltına alındığı öğrenildi.
Haberlerde Fahri Alakuş ve eşi Hanım Alakuş’un gözaltına alındıktan sonra aynı mahallede bulunan bir eve götürüldüğü ve evde işkenceye maruz kaldıkları iddia edildi. İşkence soncu Fahri Alakuş ve Hanım Alakuş’un ağır yaralandığı ve uzun süre baygın vaziyette bekletildikten sonra hastaneye kaldırıldığı öğrenildi.
Ayrıca aynı evde yaşayan Zeki Alakuş, eşi Hazal Alakuş ile oğulları M. A.’nın da fiziksel şiddet kullanılarak gözaltına alındığı bildirildi.
(05/219) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
17 Mayıs 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, İzmir Şakran 4 Nolu Cezaevi’nde tutulan ve açlık grevinde olan mahpusların kaldığı hücrelerde yapılan aramalarda mahpuslara ait kişisel eşyalara el konulduğu öğrenildi.
18 Mayıs 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Amasya E Tipi ve Tokat T Tipi cezaevlerinde tutulan mahpusların avukat ile görüşme hakkının kısıtlandığı öğrenildi. Buna göre Amasya E Tipi Cezaevi’nde tutulan mahpuslar sadece pazartesi ve perşembe günleri; Tokat T Tipi Cezaevi’nde tutulan mahpusların haftanın sadece bir günü ve bir saat olmak üzere avukatları ile görüşebildiği öğrenildi. Haberde ayrıca avukat görüşmeleri sırasında ses ve görüntü kaydı alındığı ve görüşmenin yapıldığı yerde bir gardiyanın bulunduğu belirtildi.
18 Mayıs 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Tokat T Tipi Cezaevi’nde mahpuslara gazete verilmediği öğrenildi.
19 Mayıs 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, İzmir Menemen R Tipi Cezaevi’nden Silivri 9 Nolu Cezaevi’ne isteği ve iradesi dışında sevk edilen ve 6 Mart2019 tarihinde bu yana açlık grevinde olan hasta mahpus Ergin Aktaş’ın tek kişilik hücrede tutulduğu öğrenildi. Haberde ayrıca açlık grevini bırakması yönünde cezaevi idaresinin Ergin Aktaş’a baskı yaptığı belirtilmektedir.
(05/220) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 922 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 17, 18 ve 19 Mayıs 2019 tarihlerinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
17 Mayıs 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Alev Şahin ve Acun Karadağ) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Gülnaz Bozkurt ve Merve Demirel) gözaltına alındığı bildirildi.
18 Mayıs 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Alev Şahin ve İlker Işık) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Acun Karadağ ve Alev Şahin) gözaltına alındığı bildirildi.
19 Mayıs 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Acun Karadağ ve Nazan Bozkurt) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Acun Karadağ ve Nazan Bozkurt) gözaltına alındığı bildirildi.
Buna göre, 17, 18 ve 19 Mayıs 2019 tarihlerinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 8 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(05/221) İstanbul’da Cumartesi Anneleri Buluşmasına Polis Engeli…
18 Mayıs 2019 tarihinde, Cumartesi Anneleri’nin İstanbul Galatasaray Meydanı’nda 23 yıldır gerçekleştirdiği buluşmaların 738’incisi öncesinde Galatasaray Meydanı’na çıkan tüm sokakları barikatlarla kapatan polis, açıklamanın meydanda yapılmasına izin vermedi. Engelleme üzerine İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi önünde toplanan ve aralarında kayıp yakınlarının yanı sıra Halkların Demokratik Partisi (HDP) Eş Genel Başkanı Pervin Buldan, HDP milletvekilleri Hüda Kaya ve Oya Ersoy, Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) milletvekilleri Sezgin Tanrıkulu ve Ali Şeker, yurtdışından kayıplar mücadelesi yürüten kurumların temsilcilerinin de olduğu grup basın açıklamasını burada gerçekleştirdi. Polisin İHD İstanbul Şubesi’nin bulunduğu sokağı da abluka altına aldığı bildirildi.
(05/222) İstanbul’da İnsan Hakları Savunucularına Polis Engeli…
İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi Hapishane Komisyonu tarafından hasta mahpusların serbest bırakılması talebiyle 18 Mayıs 2019 tarihinde 373. kez düzenlenmek istenen “F Oturumu”na, Galatasaray Meydanı’na çıkan tüm sokakları barikatlarla kapatan polis tarafından izin verilmedi. İnsan hakları savunucuları, bu engelleme üzerine İHD İstanbul Şubesi önünde açıklama yaptı.
(05/223) Kocaeli ve İstanbul’da Eylemlere Polis Engeli…
Cezaevlerinde sürmekte olan açlık grevleriyle ilgili olarak mahpus yakınları ile siyasi parti (HDP ve DBP) üye ve yöneticileri tarafından 17, 18 ve 19 Mayıs 2019 tarihinde İstanbul Bakırköy Kadın Cezaevi önünde yapılmak istenen nöbet eylemi polis tarafından engellendi.
Aynı gerekçe ile mahpus yakınları ile siyasi parti üye ve yöneticileri tarafından 17, 18 ve 19 Mayıs 2019 tarihlerinde Gebze M Tipi Cezaevi önünde yapılmak istenen nöbet eylemleri polis tarafından valilik kararı gerekçe gösterilerek engellendi.
(05/224) İstanbul’da TAYAD Eylemine Polis Müdahalesi…
19 Mayıs 2019 tarihinde İstanbul Kartal Adliyesi önünde basın açıklaması yapıp Ankara’ya doğru adalet yürüyüşü yapmak isteyen Tutuklu ve Hükümlü Aileleri Yardımlaşma Derneği (TAYAD) üyelerine polis müdahale etti. Müdahale sonucu 3’ü avukat 6 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanlar aynı gün içinde polisteki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı. Gözaltına alınanların isimleri: Avukat Ezgi Çakır, avukat Didem Baydar, avukat Görkem Ağdere, Hasan Kocaman, Feridun Osmanoğlu, Batuhan Şendağ.
(05/225) Ankara’da Avukatların Eylemine Polis Müdahalesi…
17 Mayıs 2019 tarihinde Ankara Barosu LGBTİQ+ Hakları Merkezi tarafından 17 Mayıs Homofobi, Bifobi, Transfobi Karşıtı Günü dolayısıyla Baro Eğitim Merkezi önünde yapılmak istenen basın açıklamasına müdahale eden polis, açıklama için toplanan avukatları zorla eğitim merkezi içine sokmaya çalıştı. Müdahale sonucu gözaltına alınan kişi olmadığı öğrenildi.
(05/226) İstanbul’da Galatasaray Taraftarlarının Kutlamalarına Polis Müdahalesi…
19 Mayıs 2019 tarihinde İstanbul’un Sancaktepe ilçesinde Galatasaray’ın Süper Lig’de şampiyon olmasını kutlayan gruba polis müdahale etti. Polisin havaya birkaç el ateş ettiği müdahale sırasında engelli bir kişinin maruz kaldığı polis şiddeti nedeniyle yaralandığı ve hastaneye kaldırıldığı öğrenildi.
(05/227) Urfa’da Gözaltına Alınan Sendika Üyesi…
KHK ile ihraç edilen Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES) üyesi Süreyya Reşitoğlu Çiftçi, 17 Mayıs 2019 tarihinde Urfa’da yapılan ev baskını sonrasında ‘örgüte yardım etme’ iddiasıyla gözaltına alındı. 7 aylık hamile olduğu öğrenilen Süreyya Reşitoğlu Çiftçi’nin Adıyaman’a götürüldüğü ve İl Jandarma Komutanlığı’nda tutulduğu bildirildi.
(05/228) Iğdır’da Gözaltına Alınan Gazeteci ve HDP Üyeleri…
17 Mayıs 2019 tarihinde Iğdır’da yapılan ev baskınlarında gazeteci İdris Demirel ve HDP üyeleri Kemal Çakmak ve Deniz Kaynar gözaltına alındı. Gözaltı gerekçesinin 2015 yılında yapılan canlı kalkan eylemi olduğu öğrenildi.
(05/229) Cezaevine Giren Gazeteci…
Aydın’da gazetecilik yapan Mustafa Yaya, ‘sosyal medya paylaşımlarında Cumhurbaşkanı’na hakaret ettiği’ iddiasıyla hakkında Kuşadası 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davada aldığı 11 ay 20 gün hapis cezasının onanması üzerine 18 Mayıs 2019 tarihinde cezaevine girdi.
(05/230) Eski Belediye Eş Başkanı’nın Yargılandığı Dava…
Dargeçit eski Belediye Eş Başkanı Zeynep Sipçik’nin de aralarında olduğu 7 kişi hakkında Van 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 17 Mayıs 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme Zeynep Sipçik’i ‘örgüt üyesi olma’ suçundan 13 yıl 6 ay hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme davada tutuklu yargılanan 2 kişiyi ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile; tutuksuz yargılanan 2 kişiyi ise örgüt üyesi olma suçundan 10 yıl 6 ay ve 11 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme 2 kişinin ise beraatına karar verdi.
Zeynep Sipçik 30 Mart 2016 tarihinde gözaltına alınmış ve 31 Mart 2016 tarihinde tutuklanmıştı.
(05/231) Beşiktaş’taki Bombalı Saldırı Davası…
10 Aralık 2016 tarihinde Beşiktaş’taki Vodafone Arena Stadı’nda gerçekleşen ve 47 kişinin yaşamını yitirdiği ve 242 kişinin yaralandığı bombalı saldırıyla ilgili olarak 24’ü tutuklu 27 kişi hakkında İstanbul 29. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 17 Mayıs 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme 4 kişiyi 47’şer kez ağırlaştırılmış müebbet hapis ve 4 bin 890’ar yıl hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme 10 sanığı ise ‘devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozma’ suçundan müebbet hapis cezası ve çeşitli suçlardan 25 yıl ile 3 bin 380 yıl arasında değişen oranlarda hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme 4 sanığı ise ‘örgüt üyesi olma’ suçundan 7 yıl 6 ay ile 15 yıl arasında değişen oranlarda hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme biri firari 9 sanığın ise dosyalarının ayrılmasına karar verdi.
(05/232) 31 Mart Seçimleri…
18 Mayıs 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Aydın’ın Kuşadası ilçesinde CHP’den Belediye Meclis Üyesi seçilen Erdal Kılınç’ın mazbatasının Yüksek Seçim Kurulu tarafından KHK ile meslekten ihraç edildiği gerekçesiyle iptal edildiği öğrenildi.
(05/233) Etkinliklerin Yasaklandığı İl…
Hakkari Valiliği, 17 Mayıs 2019 tarihinde yaptığı açıklama ile il sınırları içinde açık alanlarda düzenlenecek yürüyüş, toplantı ve toplanmalar, basın açıklaması, oturma eylemi, stand açma vb. her türlü eylem ve etkinliğin 19 Mayıs 2019 ile 17 Haziran 2019 tarihleri arasında yasaklandığını duyurdu.
(05/234) Etkinliklerin Yasaklandığı İl…
Van Valiliği, 18 Mayıs 2019 tarihinde yaptığı açıklama ile il sınırları içinde açık alanlarda düzenlenecek yürüyüş, toplantı ve toplanmalar, basın açıklaması, oturma eylemi, stand açma vb. her türlü eylem ve etkinliğin 19 Mayıs 2019 ile 25 Mayıs 2019 tarihleri arasında yasaklandığını duyurdu.
(05/235) Adana’da Yasaklanan Etkinlik…
18 Mayıs 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, HDP Adana İl Gençlik Meclisi tarafından 19 Mayıs 2019 tarihinde düzenlenecek olan Çukurova Gençlik Buluşması’nın Adana Valiliği tarafından yasaklandığı öğrenildi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.