Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
31 Mayıs 2019 Günlük İnsan Hakları Raporu
(05/389) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Saldırılar…
30 Mayıs 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, 28 Mayıs 2019 tarihinde Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından Hakurk bölgesine yönelik bombardıman sonucunda 1 HPG militanının öldüğü öğrenildi.
(05/390) Cezaevlerinde Açlık Grevini Bitiren Mahpuslara Yönelik Müdahaleler…
30 Mayıs 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Bakırköy L Tipi Kadın Kapalı Cezaevi’nde ölüm orucunu sonlandıran 3 mahpusun hastaneye sevk edildiği, kan örneği alındıktan sonra mahpusların cezaevine geri götürüldüğü öğrenildi. Aynı cezaevinde açlık grevini bitiren diğer mahpusların ise hâlâ hastaneye götürülmedikleri bildirildi.
30 Mayıs 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Bandırma 1 ve 2 Nolu T Tipi Cezaevlerinde açlık grevini bitiren mahpusların hastaneye sevklerinin yapılmadığı öğrenildi.
30 Mayıs 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Bursa H Tipi Cezaevi’nde açlık grevini bitiren mahpusların hastaneye ring aracı ile götürüldükleri, tetkiklerinin yapılmasından sonra tedavilerine başlanmadan cezaevine geri götürüldükleri öğrenildi.
30 Mayıs 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Kandıra 1 ve 2 Nolu F Tipi ve 2 Nolu T Tipi Cezaevlerinde açlık grevini bitiren mahpusların hastaneye sevklerinin yapılmadığı öğrenildi.
30 Mayıs 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Adana Kürkçüler F Tipi Cezaevi’nde açlık grevini bitiren mahpusların hastaneye ring aracı ile götürüldükleri, tetkiklerinin yapılmasından sonra tedavilerine başlanmadan cezaevine geri götürüldükleri öğrenildi.
30 Mayıs 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Amasya E Tipi Kapalı Cezaevi’nde açlık grevini bitiren mahpusların hastaneye ring aracı ile götürüldükleri, ancak kelepçeli muayene dayatması nedeniyle mahpusların sadece kan vermeyi kabul ettikleri ve daha sonra cezaevine geri götürüldükleri öğrenildi.
30 Mayıs 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Tokat T Tipi Cezaevi’nde açlık grevini bitiren mahpusların hastaneye sevklerinin yapılmadığı ve mahpuslara uygun olmayan besinler verildiği öğrenildi.
(05/391) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 933 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 30 Mayıs 2019 tarihinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
30 Mayıs 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Nazan Bozkurt ve Merve Demirel) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Acun Karadağ ve İlker Işık) gözaltına alındığı bildirildi.
Buna göre, 30 Mayıs 2019 tarihinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 4 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(05/392) Düzce’de Eyleme Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildiği işine geri dönmek için 30 Mayıs 2019 tarihinde Düzce’de oturma eylemi yapan Alev Şahin, polis müdahalesi sonucu gözaltına alındı. Alev Şahin’in aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi. Son gözaltı ile birlikte Alev Şahin 18. kez gözaltına alınmış oldu.
(05/393) Mersin’de Tutuklanan Kişi…
23 Mayıs 2019 tarihinde Mersin’de yapılan ev baskınlarında gözaltına alınan 7 kişiden 1’i (Orhan Hazar) 30 Mayıs 2019 tarihinde mahkeme tarafından ‘örgüt üyesi olma’ iddiasıyla tutuklandı. 6 kişi (TUAYDER yöneticisi Celal Yel, Fatmagül Demirdağ, Nazan Dündar, Havva Tekin, Hacı Yılmaz ve Cengiz Dere) ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(05/394) Kemal Kurkut Davası…
2017 yılında Diyarbakır’daki Newroz kutlamaları sırasında üniversite öğrencisi Kemal Kurkut’u, arkasından ateş ederek öldüren polis memuru Y.Ş. hakkında Diyarbakır 7. Ağır Ceza Mahkemesi’nde ‘olası kastla öldürme’ suçlamasıyla ve ömür boyu hapis cezası istemiyle açılan davanın görülmesine 30 Mayıs 2019 tarihinde devam edildi.
Kemal Kurkut’un ölümüne ilişkin Ulusal Kriminal Büro’nun hazırladığı rapor ile Adli Tıp Kurumu’nun (ATK) hazırladığı rapor arasında çelişki bulunması nedeniyle mahkeme, ATK’den yeni bir rapor istenmesine karar verdi ve duruşmayı 24 Ekim 2019 tarihine erteledi.
Adli Tıp Kurumu, raporunda Kemal Kurkut’un “yerden seken merminin vücuda alttan girmesiyle”, Ulusal Kriminal Büro ise ilk raporunda “Y.Ş.’nin doğrudan ateşiyle” hayatını kaybettiğini belirtmişti. Ulusal Kriminal Büro tarafından, mahkemenin talebi üzerine hazırlanan ikinci raporda ise şöyle denilmişti: “Diyarbakır 7. Ağır Ceza Mahkemesi’nin 2. isteminde, kesin olarak nasıl vurulduğu konusu çalışılmış, sonuçta maktulün Y.Ş.’nin tabancasından çıkan ilk atışla, kesinlikle yerden sekme sonucu maktulün koşu anındaki kol pozisyonuna göre mermi çekirdeğinin önce sol koluna girip çıkma, sonra sol pektoral kot kısmına isabet etme şeklinde ölümcül yaralandığı anlaşılmıştır”.
(05/395) “Bu Suça Ortak Olmayacağız” Bildirisini İmzalayan Akademisyenlerin Yargılandığı Davalar…
“Bu Suça Ortak Olmayacağız” bildirisini imzaladıkları gerekçesiyle 4 akademisyen (Okan Üniversitesi’nden Doç. Dr. Umut Azak, Kültür Üniversitesi’nden Arş. Gör. Erdem Üngür, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nden Öğr. Gör. Aslı Odman, Işık Üniversitesi’nden E.D.) hakkında İstanbul 32. Ağır Ceza Mahkemesi’nde ayrı ayrı açılan davaların görülmesine 30 Mayıs 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme bütün duruşmaları 1 Temmuz 2019 tarihine erteledi.
Aynı gerekçe ile Marmara Üniversitesi’nden Yrd. Doç. Dr. Filiz Arıöz hakkında İstanbul 37. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 30 Mayıs 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme, avukatların, Barış Akademisyenleri davalarına ilişkin Anayasa Mahkemesi’ne yapılan bireysel başvuruların sonucunun beklenmesi talebini reddetti. Mahkeme Filiz Arıöz’ü ‘örgüt propagandası yapmak’ suçundan 1 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırdı ve hükmün açıklanmasını geri bıraktı.
Aynı gerekçe ile Ankara Üniversitesi’nden Arş. Gör. Ozan Değer hakkında İstanbul 24. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 30 Mayıs 2019 tarihinde başlandı. Mahkeme yetkisizlik kararı vererek dosyanın Ankara Nöbetçi Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderilmesine karar verdi.
Aynı gerekçe ile Ankara Üniversitesi’nden Doç. Dr. Tezcan Durna hakkında İstanbul 36. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 30 Mayıs 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme Tezcan Durna’yı ‘örgüt propagandası yapmak’ suçundan 1 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırdı ve hükmün açıklanmasını geri bıraktı.
(05/396) Akademisyen Bülent Şık’ın Yargılandığı Dava…
Bianet yazarı ve gıda mühendisi, “Bu Suça ortak Olmayacağız” başlıklı bildirinin imzacılarından Yrd. Doç. Dr. Bülent Şık hakkında Sağlık Bakanlığı tarafından yürütülen fakat sonuçları kamuoyu ile paylaşılmayan bir projedeki bulguları “Türkiye’yi kanser eden ürünleri devlet gizledi, biz açıklıyoruz! İşte zehir listesi!” başlıklı yazı dizisi ile kamuoyuna açıkladığı gerekçesiyle İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 30 Mayıs 2019 tarihinde devam edildi.
İddianamede Bülent Şık’ın ‘göreve ilişkin sırrın açıklanması’, ‘yasaklanan bilgileri temin’, ‘yasaklanan bilgileri açıklama’ suçlarından 5 yıldan 12 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılması istenmektedir.
Mahkeme savunmaların ardından duruşmayı 26 Eylül 2019 tarihine erteledi.
(05/397) Adana’da Yargılanan Gazeteci ve Diğer Kişiler…
2015 yılında hayatını kaybeden YPG’li Şemdin Eye’nin Adana’daki taziyesini haberleştiren gazeteci Filiz Zeyrek ile Eye’nin anne ve babasının da aralarından bulunduğu 20 kişi hakkında Adana 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 30 Mayıs 2019 tarihinde başlandı. Mahkeme davanın tek tutuklu sanığı Filiz Zeyrek’in tahliyesine karar verdi ve duruşmayı 24 Eylül 2019 tarihine erteledi.
Filiz Zeyrek 22 Şubat 2019 tarihinde Yunanistan’da yakalanarak Türkiye’ye teslim edilmiş ve çıkarıldığı mahkeme tarafından tutuklanmıştı.
(05/398) Mardin’de Yargılanan Gazeteci…
Mardin’in Kızıltepe ilçesinde 6 Şubat 2018 tarihinde gözaltına alındıktan sonra tutuklanan, KHK ile kapatılmış olan Azadiya Welat gazetesi çalışanı Çetin Kurşun ve kardeşi Sedat Kurşun hakkında Mardin 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 30 Mayıs 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme Çetin Kurşun’u ‘zincirleme örgüt propagandası yapma’ suçundan 3 yıl hapis cezası ile cezalandırdı ve hükümle birlikte Çetin Kurşun’un tahliyesine karar verdi. Mahkeme Sedat Kurşun’un beraatına karar verdi.
(05/399) Erişime Engellenen İnternet Sayfası…
30 Mayıs 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, üniversite öğrencisi Şule Çet’in öldürülmesine dair Ekşi Sözlük web sitesinde açılan iki ayrı başlığa Ankara 2. Sulh Ceza Hakimliği tarafından, davada sanık olarak yargılanan Çağatay Aksu’nun talebiyle erişim yasağı getirildiği öğrenildi.
29 Mayıs 2018 tarihinde Ankara’daki Yelken Plaza’dan şüpheli bir şekilde düşerek yaşamını yitiren Şule Çet’in (23) ölümü ile ilgili olarak yapılan araştırmada ulaşılan cinsel saldırı bulgusu ve DNA bulguları sonucunda Berk Akand ve Çağatay Aksu hakkında dava açılmıştı.
(05/400) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Yargılanan Kişiler…
15 Temmuz darbe girişimi sırasında Kara Havacılık Komutanlığı’ndaki olaylarla ilgili olarak 152 kişi hakkında Ankara 17. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 30 Mayıs 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme eski albay Uğur Kapan’ı, ‘Anayasa’yı ihlal’ suçundan bir kez, ‘öldürmeye teşebbüs’ suçundan 28 kez ağırlaştırılmış müebbet ve yine ‘öldürmeye teşebbüs’ ile ‘kişiyi hürriyetinden yoksun bırakma’ suçlarından da 3 bin 932 yıl hapis cezasıyla cezalandırdı. Mahkeme eski albay Oğuz Yalçın ile astsubay İlhan Ocakcıoğlu’nu, ayrı ayrı 29 kez ağırlaştırılmış müebbet ve ‘öldürmeye teşebbüs’ suçundan ayrı ayrı 3 bin 856 yıl hapis cezasıyla cezalandırdı. Mahkeme ‘Anayasa’yı ihlal’ suçundan 2 kişiyi ayrı ayrı 25 kez, 9 kişiyi ayrı ayrı 24 kez, 2 kişiyi ayrı ayrı 6 kez ve 40 kişiyi 1’er kez ağırlaştırılmış müebbet cezasıyla cezalandırdı. Mahkeme aynı suçtan 18 kişiyi müebbet hapis cezasıyla, 34 kişiyi ‘Anayasa’yı ihlale yardım’ suçundan 12 yıl 6 ay ile 18 yıl arasında değişen hapis cezalarıyla cezalandırdı. Mahkeme 11 kişiyi ‘örgüt üyesi olma’ suçundan 1 yıl 6 ay ile 7 yıl 6 ay arasında değişen hapis cezalarıyla cezalandırdı. Mahkeme 2 firari sanık hakkındaki dosyanın ayrılmasına ve 31 kişinin de beraatına karar verdi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, T724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.