Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
13 Haziran 2019 Günlük İnsan Hakları Raporu
(06/045) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Saldırılar…
12 Haziran 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, 8 Haziran 2019 tarihinde Tunceli kırsal alanında güvenlik güçleri ile HPG ve YJA-STAR militanları arasında çıkan çatışmada 5 militanın öldüğü öğrenildi.
(06/046) Cezaevinde Sağlık Hakkı Engellenen Mahpus…
12 Haziran 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Şakran 1 Nolu T Tipi Cezaevi’nde tutulan ve 142 gün açlık grevinde kalan mahpus İlhami Çınar’ın açlık grevini bitirdikten sonra sevk edildiği hastanede maruz kaldığı kelepçeli muayene dayatması nedeniyle tedavisinin yapılmadığı öğrenildi.
(06/047) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 946 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 12 Haziran 2019 tarihinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
12 Haziran 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Merve Demirel ve Nazan Bozkurt) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 3 kişinin (Gülnaz Bozkurt, Derviş Lermi ve Acun Karadağ) gözaltına alındığı bildirildi.
Buna göre, 12 Haziran tarihinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 5 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(06/048) Batman’da Eyleme Polis Müdahalesi…
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Batman il örgütü ile HDP Batman Gençlik Meclisi üyeleri tarafından 12 Haziran 2019 tarihinde Batman’ın Hasankeyf ilçesinde yapılmak istenen basın açıklamasına müdahale eden polis 1 gazeteci (Sonya Bayık) ile aralarında il Eş Başkanları Gülcemal Erdinç ve İkram İrgi’nin de olduğu HDP üyesi 33 kişiyi fiziksel şiddet kullanarak gözaltına aldı. Gözaltına alınanların gözaltına alınırken ve gözaltı aracı içinde işkence ve diğer kötü muameleye maruz kaldıkları öğrenildi. Basında yer alan haberlerde, polisin gözaltı aracının içine biber gazı sıktığı belirtildi. Polis şiddetinden kaynaklı olarak bazı kişilerin vücutlarının çeşitli yerlerinde morluklar oluştuğu öğrenildi. Gözaltına alınanlar, aynı gün içinde serbest bırakıldı.
Polisin ayrıca gazetecilerin çekim yapmasına da izin vermediği öğrenildi.
(06/049) Ankara’da Eyleme Polis Müdahalesi…
8 Temmuz 2018 tarihinde Çorlu’da meydana gelen ve 25 kişinin yaşamını yitirdiği tren kazasında yakınlarını kaybedenler tarafından 12 Haziran 2019 tarihinde Ankara’da Anayasa Mahkemesi önünde yapılmak istenen “Adalet Nöbeti” eylemine polis biber gazı ile müdahale etti. Müdahale sonucu 1 kişinin gözaltına alındığı ve 1 kişinin ise fenalaştığı öğrenildi. Gözaltına alınan kişinin daha sonra serbest bırakıldığı bildirildi.
(06/050) İstanbul’da Gözaltına Alınan Akademisyen…
Hakkında açılan bir davanın yurtdışında bulunduğu sırada görülen duruşmasında mahkemenin verdiği yakalama kararı gerekçe gösterilerek, 11 Haziran 2019 tarihinde İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı’nda pasaport işlemleri sırasında gözaltına alınan akademisyen Zeliha Gizem Sayın ifade işlemlerinin ardından aynı gün içinde serbest bırakıldı.
(06/051) “Bu Suça Ortak Olmayacağız” Bildirisini İmzalayan Akademisyenlerin Yargılandığı Davalar…
“Bu Suça Ortak Olmayacağız” bildirisini imzaladıkları gerekçesiyle 3 akademisyen (Bilgi Üniversitesi’nden Yrd. Doç. Dr. Sezai Ozan Zeybek, Yrd. Doç. Dr. Z.H. ve İstanbul Üniversitesi’nden Eylem Özdemir) hakkında İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesi’nde ayrı ayrı açılan davaların görülmesine 12 Haziran 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme Sezai Ozan Zeybek’i ‘örgüt propagandası yapma’ suçundan 1 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırdı ve Hükmün açıklanmasını geri bıraktı. Mahkeme Z.H. ve Eylem Özdemir hakkında açılan davaların duruşmalarını ise 5 Kasım 2019 tarihine erteledi.
Aynı gerekçe ile 8 akademisyen (Dokuz Eylül Üniversitesi’nden Emel Yuvayapan, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi’nden Doç. Dr. Dilek Hattatoğlu, Kocaeli Üniversitesi’nden Doç. Dr. Hakan Koçak, Yalova Üniversitesi’nden Arş. Gör. Hande Gülen ve Londra Üniversitesi’nden Dr. Başak Ertür ile doktora öğrencisi Ayşe Arslan, İstanbul Teknik Üniversitesi’nden Öğr. Gör. Didem Çınar Ünal, İstanbul Üniversitesi’nden Doç. Dr. Ayten Alkan) hakkında İstanbul 32. Ağır Ceza Mahkemesi’nde ayrı ayrı açılan davaların görülmesine 12 Haziran 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme Emel Yuvayapan ve Başak Ertür hakkında açılan davaların duruşmalarını 10 Ekim 2019 tarihine; Ayşe Arslan, Hande Gülen, Dilek Hattatoğlu, Hakan Koçak, Ayten Alkan ve Didem Çınar Ünal hakkında açılan davaların duruşmalarını 12 Kasım 2019 tarihine erteledi.
Aynı gerekçe ile Kocaeli Üniversitesi’nden Doç. Dr. Gül Köksal hakkında İstanbul 27. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 12 Haziran 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme duruşmayı 11 Temmuz 2019 tarihine erteledi.
Aynı gerekçe ile Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nden Prof. Dr. Ayşe Aslı Berktay hakkında İstanbul 36. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 12 Haziran 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme duruşmayı 11 Eylül 2019 tarihine erteledi.
(06/052) İstanbul’da Avukatın Yargılandığı Dava…
Ezilenlerin Hukuk Bürosu avukatlarından Can Tombul hakkında İstanbul 35. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 12 Haziran 2019 tarihinde devam edildi. İddianamede Can Tombul’un ‘örgüt üyesi olma’ suçundan cezalandırılması istenmektedir. Savunmaların ardından mahkeme Can Tombul’un tutukluluk halinin devamına karar verdi ve duruşmayı 16 Temmuz 2019 tarihine erteledi.
Can Tombul 31 Temmuz 2018 tarihinde İstanbul’da gözaltına alınmış ve 3 Ağustos 2018 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklanmıştı.
(06/053) Mehmet Ayvalıtaş Davası…
Gezi Parkı eylemleri sırasında, 3 Haziran 2013 tarihinde, İstanbul’un Ümraniye ilçesinde TEM otoyolu üzerinde gerçekleşen yürüyüş sırasında bir aracın çarpması sonucu yaşamını yitiren Mehmet Ayvalıtaş’ın ölümüne ilişkin, Mehmet Görkem Demirbaş ile Cengiz Aktaş hakkında İstanbul Anadolu 8. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 12 Haziran 2019 tarihinde devam edildi. Mahkemeye sunulan bilirkişi raporunda, yaşamını yitiren Mehmet Ayvalıtaş ile olayda yaralanan Seyit Kartal’ın tamamen kusurlu olduğu, sanıkların ise kusursuz olduklarının belirtildiği öğrenildi. Esas hakkındaki mütalaasını sunan savcı, sanıkların suçu işlediklerine dair yeterli delil olmadığını gerekçesiyle beraat kararı verilmesini istedi. Mahkeme duruşmayı ileri bir tarihe erteledi.
(06/054) Sur’dan Tahliye Edilenlerin Yargılandığı Dava…
Diyarbakır’ın Sur ilçesinde sokağa çıkma yasağı ve çatışmalar nedeniyle ilçede mahsur kaldıktan sonra 2016 yılının Şubat ve Mart aylarında tahliye edilen kişilerden 19’u tutuklu 40 kişi hakkında Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 12 Haziran 2019 tarihinde devam edildi.
Mahkeme tutuklu sanıkların bu halinin devamına karar vererek duruşmayı 8 Ekim 2019 tarihine erteledi.
(06/055) İzmir’de Gözaltında İşkence ve Diğer Kötü Muamele İddiasıyla İlgili Takipsizlik Kararı…
12 Haziran 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, 7 Ekim 2018 tarihinde İzmir’in Torbalı ilçesinde gözaltına alınan Yiğit Üste’nin gözaltında işkence ve diğer kötü muameleye maruz kaldığı iddiasıyla yaptığı suç duyurusu hakkında İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 29 Mart 2019 tarihinde kovuşturmaya yer olmadığı kararı verdiği öğrenildi.
(06/056) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
12 Haziran 2019 tarihinde Muş’ta aralarında KHK ile meslekten ihraç edilmiş memurların da olduğu 33 kişi; Ankara’da hakkında arama kararı olan ve KHK ile ihraç edilmiş bir eski asker gözaltına alındı.
(06/057) Etkinliklerin Yasaklandığı İl…
Van Valiliği, 12 Haziran 2019 tarihinde yaptığı açıklama ile il sınırları içinde açık alanlarda düzenlenecek yürüyüş, toplantı ve toplanmalar, basın açıklaması, oturma eylemi, stant açma vb. her türlü eylem ve etkinliğin 13 Haziran 2019 ile 27 Haziran 2019 tarihleri arasında yasaklandığını duyurdu.
(06/058) Pasaportu İptal Edilen Parti Genel Başkanı…
11 Haziran 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu’nun pasaportunun iptal edildiği öğrenilmişti. Konuyla ilgili olarak 12 Haziran 2019 tarihinde bir açıklama yapan Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü, Karamollaoğlu’nun 6 Temmuz 2018 tarihinde diplomatik pasaport başvurusunda bulunduğunu, kendisine 12 Temmuz 2018 tarihinde pasaportunun teslim edildiğini ve pasaportunun aktif olduğunu belirtti. Aynı gün içinde Saadet Partisi tarafından yapılan açıklamada ise şunlar ifade edildi: “Genel Başkanımız 24 Haziran 2018 seçimleri akabinde davetli olduğu uluslararası bir toplantıya katılmak üzere 06.07.2018 tarihinde Ankara İl Nüfus Müdürlüğü’ne bizzat giderek Diplomatik Pasaport başvurusunda bulunmuştur. Başvuru esnasında, ‘Terör’ isnadı gerekçesi ile Genel Başkanımıza pasaport verilemeyeceği yetkililer tarafından kendisine ifade edilmiştir. Bu vahim durumun sebebinin öğrenilmesi ve düzeltilmesi için Nüfus Vatandaşlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü ve Sivas Valiliği nezdinde yürütülen şifahi görüşmelerle, bu durumun ancak Emniyet Genel Müdürlüğü ve İçişleri Bakanlığı tarafından düzeltilebileceği bilgisi edinilmiştir. İçişleri Bakanlığı Müsteşarlığıyla yapılan şifahi görüşmeler ve girişimler sonucu Bakanlık yetkililerince bizzat Genel Başkanımız aranarak ‘Güvenlik soruşturması kaydındaki ‘Terör’ isnadının kaldırıldığı, pasaportunun İl Nüfus Müdürlüğünden teslim edileceği’ ifade edilmiştir. Genel Başkanımız başvurudan 6 gün sonra (12.07.2018) pasaportunu teslim almıştır. Söz konusu açıklamada Genel Başkanımızın dikkat çektiği husus pasaportunun iptali değil, bir siyasi parti Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Adayının güvenlik soruşturması kaydına ‘Terör’ ifadesinin yerleştirilmesi ve İçişleri Bakanlığının düştüğü üzüntü verici durumdur.”
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.