Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
27 Haziran 2019 Günlük İnsan Hakları Raporu
(06/223) Kars’ta Yaşamını Yitiren Sivil kişi…
26 Haziran 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Kars’ın Kağızman ilçesine bağlı Çemçe köyünde yaşayan Süleyman Güldere (53) isimli sivil bir kişinin ölümünün HPG tarafından üstlenildiği öğrenildi. Süleyman Güldere’nin 23 Haziran 2019 tarihinde Aşıkdere Yaylası’nda hayvan otlattığı sırada kaçırıldığı iddia edilmiş, olay yerinde inceleme yapan jandarma tarafından bir çadırda silahla öldürülmüş olarak bulunmuştu.
(06/224) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Saldırılar…
26 Haziran 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Bitlis’in Tatvan ilçesi kırsal alanına yönelik yapılan hava bombardımanında 3 militanın; Şırnak’ın Beytüşşebap ilçesi kırsal alanında güvenlik güçleri ile HPG militanları arasında yaşanan çatışmada 2 militanın; 23 Haziran 2019 tarihinde Tunceli’de çıkan çatışmada 3 militanın öldüğü öğrenildi.
26 Haziran 2019 tarihinde Suriye’nin Afrin bölgesinde bulunan Türk Silahlı Kuvvetleri personeline yönelik YPG militanları tarafından düzenlenen saldırıda 1 askerin öldüğü ve 5 askerin ise yaralandığı öğrenildi.
(06/225) Bursa’da Saldırıya Uğrayan İYİ Parti’li Belediye Meclis Üyesi…
26 Haziran 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, 31 Mart 2019 tarihindeki yerel seçimlerde İYİ Parti’den Bursa Büyükşehir Belediyesi meclis üyesi olarak seçilen Mehmet Temirtaş isimli bir kişinin kimliği belirsiz 4 kişinin saldırısına uğradığı öğrenildi. Saldırı sonucu Mehmet Temirtaş’ın başından ve yüzünden yaralandığı bildirildi.
Mehmet Temirtaş olayla ilgili şunları belirtti: “Saat gece 00:30 sıralarında evime dönerken arkadan bir araç çarptı. Aşağı indim, aracı kontrol ettim. Aracımda kazayla alakalı herhangi bir darbe olmadığını gördüm. Karşı tarafın şoförüne, ‘geçmiş olsun, ikimizde de bir şey yok’ dedim. Bana ‘Neden o kadar sert fren yapıyorsun’ dedi. ‘Ben o kadar sert fren yapmadım’ dedim. Bana yumruk attı. Yanında bulunan 3 kişiyle beraber üzerime çullandılar. Beni döverek kendi araçlarına sokmaya çalıştılar. Ben direnerek bağırdım. İnsanlar balkondan çıkmaya başladı. Bu esnada bana saldıranlar olay yerini terk ettiler.”
(06/226) Cezaevinde Sağlık Hakkı Engellenen Mahpus…
26 Haziran 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Silivri Cezaevi’nde tutulan Cumhuriyet Halk Partisi eski milletvekili Eren Erdem’ini ameliyata kelepçeli olarak götürülme ve iyileşme sürecinde hastanenin mahkum koğuşunda yatağa kelepçelenme dayatmasını kabul etmediği, bu nedenle acil tıbbi müdahale yapılmamasına bağlı olarak bir kulağında duyma kaybı oluştuğu öğrenildi.
(06/227) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 960 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 26 Haziran 2019 tarihinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
26 Haziran 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Nazan Bozkurt ve Mahmut Konuk) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Acun Karadağ ve Merve Demirel) gözaltına alındığı bildirildi.
Buna göre, 26 Haziran 2019 tarihinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 4 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(06/228) İstanbul’da Gözaltına Alınan Akademisyen…
“Bu Suça Ortak Olmayacağız” bildirisini imzaladığı gerekçesiyle hakkında dava açılan akademisyen Baki Tezcan, yurtdışından 26 Haziran 2019 tarihinde geldiği İstanbul Havalimanı’nda hakkındaki yakalama kararı gerekçe gösterilerek pasaport kontrolü öncesinde gözaltına alındı.
(06/229) “Bu Suça Ortak Olmayacağız” Bildirisini İmzalayan Akademisyenlerin Yargılandığı Davalar…
“Bu Suça Ortak Olmayacağız” bildirisini imzaladığı gerekçesiyle 4 akademisyen (Kocaeli Üniversitesi’nden Prof. Dr. Kuvvet Lordoğlu, Dicle Üniversitesi’nden Prof. Dr. Yılmaz Turgut, Kırıkkale Üniversitesi’nden Yrd. Doç. Dr. Fuat Özdinç, Işık Üniversitesi’nden Prof. Dr. Mehmet Emin Karaaslan) hakkında İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde ayrı ayrı açılan davaların görülmesine 26 Haziran 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme davayı da 13 Kasım 2019 tarihine erteledi.
Aynı gerekçe ile 2 akademisyen (Boğaziçi Üniversitesi’nden Prof. Dr. S.P. ve Bilgi Üniversitesi’nden Yrd. Doç. Dr. Bülent Somay) hakkında İstanbul 37. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davaların görülmesine 26 Haziran 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme S.P. hakkında açılan davanın duruşmasını 3 Ekim 2019 tarihine, Bülent Somay hakkında açılan davanın duruşmasını ise 20 Ekim 2019 tarihine erteledi.
(06/230) Diyarbakır’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Gazeteci Beritan Canözer hakkında Diyarbakır 9. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 26 Haziran 2019 tarihinde devam edildi. İddianamede Beritan Canözer’in ‘örgüt üyesi olma’ suçundan cezalandırılması istenmektedir. Savunmaların ardından mahkeme duruşmayı 16 Ekim 2019 tarihine erteledi.
(06/231) Ayşe Öğretmen Davası…
Öğretmen Ayşe Çelik hakkında 8 Ocak 2016 tarihinde telefonla bağlandığı bir televizyon programında “Çocuklar ölmesin” dediği gerekçesiyle Bakırköy 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan dava 26 Haziran 2019 tarihinde yeniden görüldü. Mahkeme Ayşe Çelik’in beraatına karar verdi.
Ayşe Çelik, Bakırköy 2. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından ‘örgüt propagandası yapma’ suçundan 1 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırılmış ve bu karar İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesi tarafından onanmıştı. Anayasa Mahkemesi, Ayşe Çelik’in ifade özgürlüğü hakkının ihlal edildiğine hükmetmişti.
(06/232) ESP Genel Başkanı’nın Yargılandığı Dava…
Ezilenlerin Sosyalist Partisi (ESP) Genel Başkanı Çiçek Otlu ile Sidar Balsever, Ali Haydar Keleş ve Bedran Çoğaltay isimli ESP üyesi 3 kişi hakkında İstanbul 25. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 26 Haziran 2019 tarihinde devam edildi. Savunmaların ardından mahkeme, Bedran Çoğaltay’ın tahliyesine diğer 3 kişinin tutukluluk halinin devamına karar verdi ve duruşmayı 13 Eylül 2019 tarihine erteledi.
(06/233) Eski HDP Milletvekillerinin Yargılandığı Dava…
Halkların Demokratik Partisi (HDP) eski Diyarbakır milletvekilleri Sibel Yiğitalp ve Ziya Pir hakkında Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından hazırlanan iddianame 26 Haziran 2019 tarihinde kabul edildi. İddianamede Sibel Yiğitalp ve Ziya Pir’in ‘görevini yaptırmamak için direnme’ ve ‘kamu görevlisine hakaret’ suçlarından cezalandırılması istenmektedir. Diyarbakır 12. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın ilk duruşması 8 Ekim 2019 tarihinde görülecek.
(06/234) Urfa’da Yargılanan Kişiler…
Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) Urfa Eş Başkanı Bekir Karageçili, HDP Urfa Eş Başkanı Aliye Kızıldamar, Barış Anneleri Hadle Oğur ve Selvi Öztunç ile Mehmet Şükrü Turgut hakkında 4 Aralık 2018 tarihinde HDP Urfa il binasında yapılan açlık grevi eylemi ile ilgili olarak Urfa 6. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 26 Haziran 2019 tarihinde devam edildi. İddianamede sanıkların ‘örgüte bilerek ve isteyerek yardım ve yataklık etme’ suçundan cezalandırılması istenmektedir.
Savunmaların ardından mahkeme Aliye Kızıldamar ve Bekir Karageçili’nin tahliyesine karar verdi ve duruşmayı 24 Eylül 2019 tarihine erteledi.
(06/235) Polisin İşkence ve Diğer Kötü Muamelesine Maruz Kalan Kişilerle ilgili Anayasa Mahkemesi Kararı…
Anayasa Mahkemesi’nin Edip Elma, Murat Tavşan, Naim Erdoğan ve Yunus Demir tarafından maruz kaldıkları işkence ve diğer kötü muameleye ilişkin yapılan başvuruyu karara bağladığı 26 Haziran 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden öğrenildi. 4 kişiye ilişkin ‘eziyet yasağının ihlal edildiğine’ hükmeden mahkeme bu kişilere toplam 70 bin TL tazminat ödenmesine ve işkence ve kötü muamele iddialarına ilişkin yeniden yargılama yapılmasına karar verdi.
Edip Elma, Murat Tavşan, Naim Erdoğan ve Yunus Demir’in içinde bulunduğu araç 1 Ekim 2014 tarihinde polis tarafından durdurulmuş, yaşanan tartışma sonrasında 4 kişi ilk önce olay yerinde daha sonra ise ters kelepçelenerek götürüldükleri polis merkezinde işkence ve diğer kötü muameleye maruz kalmıştı.
Olayla ilgili olarak Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından polis memurları hakkında ‘hakaret’ ve Yunus Demir’e yönelik ‘kasten yaralama’; Edip Elma, Murat Tavşan, Naim Erdoğan ve Yunus Demir hakkında ‘görevi yaptırmamak için direnme’, ‘hakaret’; Yunus Demir hakkında ayrıca ‘tehdit’ suçlarından iddianame hazırlanmıştı.
Ankara 7. Asliye Ceza Mahkemesi’nde yapılan yargılamanın sonunda mahkeme Edip Elma, Murat Tavşan, Naim Erdoğan ve Yunus Demir’i ‘kamu görevlisine hakaret’ suçundan hapis cezası ile cezalandırmış ve hükmün açıklanmasını geri bırakmıştı. Mahkeme polis memurlarını ise ‘hakaret’ ve Yunus Demir’e yönelik ‘yaralama’ suçlarından adli para cezası ile cezalandırmış ve hükmün açıklanmasını geri bırakmıştı. Bu karara yapılan itiraz üst mahkeme olan Ankara 10. Ağır Ceza Mahkemesi’nin 14 Temmuz 2015 tarihli kararı ile reddedilmişti. İşkence ve diğer kötü muamele iddialarıyla ilgili olarak polis memurları hakkında herhangi bir disiplin soruşturması başlatılmamıştı.
(06/236) İstanbul’da Yargılanan 3. Havalimanı İşçileri…
İstanbul’da inşaatı devam eden 3. Havalimanı şantiyesindeki kötü çalışma koşullarını protesto ettikleri için, 67 işçi hakkında Gaziosmanpaşa Adliyesi 14. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 26 Haziran 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme duruşmayı 27 Kasım 2019 tarihine erteledi.
Kötü çalışma koşullarını protesto etmek için iş bırakma eylemi yapan işçilere 15 Eylül 2018 tarihinde müdahale eden polis ve jandarma 543 kişiyi gözaltına almış, gözaltına alınan işçilerden 31’i 19 Eylül 2018 ve 4 Ekim 2018 tarihlerinde tutuklanmıştı. Tutuklulardan 30’u 5 Aralık 2018 tarihinde adli kontrol şartıyla serbest bırakılmışlar, adli kontrol şartı da hepsi için 21 Mart 2019 tarihinde kaldırılmıştı. 1 kişi ise başka bir davadan tutuklu bulunduğu için serbest bırakılmamıştı.
(06/237) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
26 Haziran 2019 tarihinde Adana merkezli bir soruşturma kapsamında 17 ilde düzenlenen operasyonlarda aralarında muvazzaf askerlerin de olduğu 26 kişi gözaltına alındı.
(06/238) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Yargılanan Kişiler…
Yargıtay eski üyesi Hüseyin Sarıömeroğlu hakkında Yargıtay 9. Ceza Dairesi’nde açılan davanın karar duruşması 26 Haziran 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme Hüseyin Sarıömeroğlu’nu ‘örgüt üyesi olma’ suçundan 13 yıl 9 ay hapis cezası ile cezalandırdı.
Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) eski üyesi Mahmut Şen hakkında Yargıtay 9. Ceza Dairesi’nde açılan davanın karar duruşması 26 Haziran 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme Mahmut Şen’i ‘örgüt üyesi olma’ suçundan 10 yıl hapis cezası ile cezalandırdı.
15 Temmuz Darbe Girişimi sırasında Kara Harp Okulu’ndaki eylemlerle ilgili olarak aralarında dönemin okul dekanı olan eski Tuğgeneral Kerim Acar’ın da olduğu 307 sanık hakkında Ankara 24. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 26 Haziran 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme, ‘Anayasa’yı ihlal’ suçundan aralarında Kerim Acar’ın da olduğu 19 sanığı ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile, 28 sanığı ise müebbet hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme ‘örgüt üyesi olma’ ve ‘darbeye yardım’ suçlarından 133 sanığı 6 yıl 3 ay ile 15 yıl arasında değişen sürelerde hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme 108 sanığın beraatına ve firari 19 sanığın dosyasının ayrılmasına karar verdi.
(06/239) Etkinliklerin Yasaklandığı İl…
Mersin Valiliği 26 Haziran 2019 tarihinde yaptığı açıklama ile 5. Mersin LGBTİ+ Onur Haftası kapsamında düzenlenecek yürüyüş, basın açıklaması, oturma eylemi, stant ve çadır kurma, bildiri dağıtma, şenlik, festival ve benzeri her türlü etkinliği 25 Haziran 2019 tarihinden itibaren 20 gün süreyle yasakladı.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.