Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
22 Ağustos 2019 Günlük İnsan Hakları Raporu
(08/133) Güneydoğuda Operasyonlar ve Saldırılar…
21 Ağustos 2019 tarihinde Şırnak’ın Silopi ilçesi kırsal alanında güvenlik güçleri ile HPG militanları arasında çıkan çatışmada 3 asker öldü, 1 asker ise yaralandı.
(08/134) Diyarbakır, Mardin ve Van Büyükşehir Belediyelerine Kayyım Atanmasına Yönelik Protestolara Polis Müdahaleleri…
Diyarbakır, Mardin ve Van büyükşehir belediyelerine İçişleri Bakanlığı tarafından kayyım atanmasını protesto etmek için aralarında Halkların Demokratik Partisi (HDP) milletvekillerinin de olduğu grup tarafından 21 Ağustos 2019 tarihinde Van’da yapılmak istenen eyleme polis müdahale etti. Müdahale sırasında bir kişi, girdiği kahvehanede polis tarafından fiziksel şiddet kullanılarak gözaltına alındı. Polisin bu kişiyi gözaltına alırken kafasına kask ile vurduğu anlara dair video kayıtları basına yansıdı. Polis şiddeti ile ilgili Van Valiliği tarafından 21 Ağustos 2019 tarihinde yapılan açıklamada, “Saldırıda bulunan şahıs kovalamaca sonucu zor kullanılarak yakalanmıştır. Şahsın 2013 yılında PKK terör örgütünün kırsal alanına katılım yaptığı, 2014 yılında Diyarbakır ilinde güvenlik kuvvetlerine teslim olduğu ve çok sayıda suç kaydının olduğu ayrıca, psikolojik rahatsızlığının (şizofren) bulunduğu anlaşılmıştır.” denildi.
21 Ağustos 2019 tarihinde Diyarbakır’da protesto için eylem yapanlara polis biber gazı ve tazyikli su ile müdahale etti. Müdahale sonucu en az 30 kişi gözaltına alındı. Müdahale sırasında HDP milletvekillerinin de polisin fiziksel şiddetine maruz kaldığı ve HDP Diyarbakır milletvekili Remziye Tosun’un fenalık geçirdiği öğrenildi. Polisin ayrıca eylemleri takip eden gazetecilere de müdahale edip onları gözaltına almakla tehdit ettiği öğrenildi.
21 Ağustos 2019 tarihinde Muğla’nın Bodrum ve Datça ilçelerinde HDP üyeleri tarafından yapılan 2 ayrı basın açıklamasına müdahale eden polis, aralarında HDP Muğla İl Eş Başkanı Belgin Koç, HDP Datça ilçe Eş Başkanı Hürriyet Karadeniz ile akademisyenler Faruk Alpkaya ile Zeliha Etöz’ün de olduğu toplam 35 kişiyi fiziksel şiddet kullanarak gözaltına aldı. Gözaltına alınanlar 22 Ağustos 2019 tarihinde polisteki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı. Gözaltına alınıp serbest bırakılan kişilerden isimleri öğrenilenler: Hürriyet Karadeniz, Hülya Oğuz, Faruk Alpkaya, Hakkı Çetin Özdemir, Turan Yıldız, Melda Omay, Ferhan Umruk, Aysan Başta, Zeliha Etöz, Gülden Hamurcu, Ömer Güven, Güngör Erçil, Şaziye Genç, Müyesser Yazaroğlu, Sinan Önelge, Kazım Çelik, Seyfullah Usta, Ali Yüksel Şahin, Aziz Temizbaş.
21 Ağustos 2019 tarihinde Van’da protesto eylemi yapmak isteyenlere polis biber gazı, tazyikli su ve plastik mermi ile müdahale etti. Müdahale sonucu aralarında İnsan ve Özgürlük Partisi Genel Başkan Yardımcısı Murat Bozdemir ile Eğitim-Sen Van Şube Başkanı Bedri Yamaç ve oğlu Velat Yamaç’ın da olduğu çok sayıda kişi gözaltına alındı.
20 Ağustos 2019 tarihinde Diyarbakır’da yapılan protesto eylemlerine yönelik polis müdahalesi sırasında gözaltına alınan 15 kişi 21 Ağustos 2019 tarihinde polisteki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.
21 Ağustos 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, 20 Ağustos 2019 tarihinde Van’da yapılan eylemlere yönelik polis müdahaleleri sırasında gözaltına alınan 34 kişinin gözaltı süresinin 1 gün uzatıldığı öğrenildi. Haberde ayrıca gözaltına alınanların evlerinin polis tarafından basıldığı ve evlerde arama yapıldığı bildirildi.
20 Ağustos 2019 tarihinde Diyarbakır’da yapılan basın açıklamaları ve protesto eylemlerini takip ettiği sırada polis tarafından fiziksel şiddet kullanılarak gözaltına alınan gazeteci Yelda Özbek, 21 Ağustos 2019 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. Fiziksel şiddet kullanılarak ve yerde sürüklenerek gözaltına alınan Yelda Özbek, gözaltına alındıktan sonra konulduğu araçta da polisin fiziksel şiddetine maruz kalmıştı.
21 Ağustos 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, 20 Ağustos 2019 tarihinde Mardin’de yapılan basın açıklamaları ve protesto eylemlerini takip ederken gözaltına alınan 5 gazeteci hakkındaki soruşturmanın savcılık tarafından genişletildiği öğrenildi. Gözaltındaki gazetecilerin isimleri: Mezopotamya ajansı muhabirleri Ahmet Kanbal ve Mehmet Şah Oruç ile Jinnews muhabiri Rojda Aydın, gazeteciler Nurcan Yalçın ve Halime Parlak.
22 Ağustos 2019 tarihinde, Diyarbakır, Mardin ve Van büyükşehir belediyelerine İçişleri Bakanlığı tarafından kayyım atanmasını ve İzmir Valiliği’nin 10 günlük eylem yasağını protesto etmek için Bayraklı Adliyesi önünde basın açıklaması yapmak isteyen Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD), Özgürlük için Hukukçular Derneği (ÖHD) ile İnsan Hakları Derneği (İHD) üyesi avukatlara ve demokratik kitle örgütlerinin üye ve temsilcilerine müdahale eden polis 26 avukatı ve Seyri Sokak muhabiri Oktay İnce’yi fiziksel şiddet kullanarak gözaltına aldı. Gözaltına alınanların isimleri: Oktay İnce, Bahattin Özdemir, Fırat Sandalcı, ÖHD Eş Başkanı Fatma Demirer, İHD İzmir Şube Başkanı Zafer İncin, Mecit Yıldırım, Nezahat Akın, Şükran Eroğlu, Sozdar Ortaç, Mehmet Baran Selanik, Dilan Gündüz, Hatice Aslan Atabay, Yunus Emre Güneş, Sadiye Unutur, Leyla Çelik, Ferhat Konur, Emel Diril, Veysi Çetin, Şule Hızal Arslan, Erdoğan Akdoğdu, Aysun Kilivan Sidal, Gül Kireçkaya, İmdat Ataş, Nergiz Tuba Arslan, Hazal Aydın, Ertan Güngör. Gözaltına alınan 26 avukat aynı gün içinde sağlık kontrolünün ardından savcılığa çıkarılmadan serbest bırakıldı.
(08/135) İstanbul’da Eylem Sırasında Polis Şiddetine Maruz Kalan Kişi…
21 Ağustos 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Diyarbakır, Mardin ve Van büyükşehir belediyelerine kayyım atanmasını protesto etmek için 20 Ağustos 2019 tarihinde İstanbul’un Kadıköy ilçesinde yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesi sırasında, bir polis memurunun yerde yatmakta olan bir kişinin kafasına çok yakın mesafeden plastik mermi sıktığı öğrenildi.
(08/136) Van’da Görevden Alınan Belediye Meclis Üyeleri…
Van’ın Edremit, Çaldıran ve Tuşba ilçelerinde 31 Mart seçimlerinde HDP’den belediye meclisi üyesi olarak seçilen 8 kişi, İçişleri Bakanlığı kararıyla 21 Ağustos 2019 tarihinde görevden alındı. Görevden alınan belediye meclisi üyeleri:
- Edremit Belediyesi: Savaş Encü, Sevinç Şeker ve Atiye Sen;
- Çaldıran Belediyesi: Pınar Demir, Necmettin Şahin, Hülye Darak ve Mehmet Sıddık Moraner;
- Tuşba Belediyesi: Ercan Yılboğa.
(08/137) Diyarbakır’da Yerlerine Kayyım Atanan Belediye Meclisi Üyesi…
Diyarbakır’ın Kayapınar ilçesinde 31 Mart seçimlerinde HDP’den belediye meclisi üyesi olarak seçilen Adnan Akgül, hakkında ‘örgüt propagandası yapma’ iddiasıyla yürütülen soruşturma gerekçe gösterilerek görevden alındı. Adnan Akgül’ün yerine 21 Ağustos 2019 tarihinde İçişleri Bakanlığı tarafından Kayapınar Kaymakamlığı’nda görevli bir memurun atandığı öğrenildi.
(08/138) Van’da Belediye Meclisinin Feshedilmesi ve Belediye Daire Başkanlarının Görevden Alınması…
21 Ağustos 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden 19 Ağustos 2019 tarihinde Van Büyükşehir Belediyesi’ne kayyım olarak atanan Van Valisi Mehmet Emin Bilmez’in, Van Büyükşehir Belediye Meclisi üyelerine bir yazı göndererek Belediye Meclisi’nin görev ve yetkilerinin Belediye Encümeni’ne devredildiğini bildirdiği öğrenildi.
Haberde yer alan biçimiyle söz konusu yazı şu şekildedir: “İçişleri Bakanlığı’nın 19/08/2019 tarih ve 14291 sayılı onayı ile İlimiz, Büyükşehir Belediye Başkanı görevden uzaklaştırılmış ve 5393 sayılı kanunun 45’inci ve 46’ıncı maddeleri gereği Bakanlık Makamı’nın 19/08/2019 tarih ve 14293 sayılı onayı ile İl Valisi; Mehmet Emin BİLMEZ, Büyükşehir Belediye Başkan Vekili olarak görevlendirilmiştir. 5393 sayılı Kanunun 45. maddesinin 2’inci fıkrası gereğince bundan böyle Belediye Meclisinin görev ve yetkileri Belediye Encümeni tarafından yürütülecektir. Bu nedenle 19/08/2019-23/08/2019 tarihleri arasında yapılacağı ilan edilen Büyükşehir Belediye Meclis Üyelerinin katılacağı toplantının yapılmayacağı bilgilerinize (…)”
Haberde ayrıca kayyım atanmasının ardından aralarında 12 daire başkanının da olduğu çok sayıda belediye çalışanının görevden alındığı belirtilmektedir.
(08/139) İstanbul’da Yasaklanan Eylem…
Diyarbakır, Mardin ve Van büyükşehir belediyelerine İçişleri Bakanlığı tarafından kayyım atanmasının ardından İstanbul’un Esenyurt ilçesinde yapılmak istenen basın açıklamasının Kaymakamlık kararı ile yasaklandığı öğrenildi.
(08/140) Diyarbakır, Mardin ve Van Büyükşehir Belediyelerine Kayyım Atanması Sonrası Yapılan Operasyonlarda Gözaltına Alınan Kişiler…
21 Ağustos 2019 tarihinde Van’da yapılan ev baskınlarında Van Büyükşehir Belediyesi’nde çalışan 3 kişi ile Tüm-Bel-Sen Van Şube Eş Başkanı Şükrü Kaçıcı gözaltına alındı. Gözaltına alınan kişilerle ilgili 1 gün avukat kısıtlılığı getirildiği öğrenildi.
20 Ağustos 2019 tarihinde Tunceli’de gözaltına alınan ve aralarında HDP Parti Meclisi üyesi ve Demokratik Alevi Dernekleri genel merkez yöneticisi Dursun Demirtaş’ın da olduğu 7 kişi 21 Ağustos 2019 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. Gözaltına alınıp serbest bırakılan kişiler: Nurşat Yeşil, Dursun Demirtaş, Laşer Mesut, Meral Yıldız, Yıldız Gündüz, Ali Doğan ve Selami Erdem.
(08/141) Görevden Alınan Muhtarlar…
Batman’ın Konik Mahallesi muhtarı İzzet Çere, Çay Mahallesi muhtarı Mehmet Taş ve Kösetarla Köyü muhtarı Kadir Tirki, 21 Ağustos 2019 tarihinde Batman Valiliği tarafından görevden alındı.
(08/142) Sağlık Hakkı Engellenen Mahpuslar…
21 Ağustos 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Kayseri Bünyan T Tipi Cezaevi’nde tutulan mahpuslara kelepçeli muayene dayatması yapıldığı ve bunu kabul etmedikleri için mahpusların muayene olamadıkları öğrenildi.
(08/143) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 1016 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 21 Ağustos 2019 tarihinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
21 Ağustos 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Mehmet Dersulu ve Merve Demir) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (İlker Işık ve Acun Karadağ) gözaltına alındığı bildirildi.
Buna göre, 21 Ağustos 2019 tarihinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 4 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(08/144) Mardin’de Gözaltına Alınan HDP Yöneticilerine İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
17 Ağustos 2019 tarihinde Mardin’in Nusaybin ilçesinde gözaltına alınan HDP Nusaybin İlçe Eş Başkanı Nezir Saraç ile Salih Sarıkaya ve Ayşe Sevlüş isimli 2 kişi 21 Ağustos 2019 tarihinde polisteki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı. Bu kişilere gözaltındayken günde sadece 1 bardak su verildiği, doktor muayenesine götürülürken ters kelepçelendikleri bildirildi.
(08/145) Adana’da Sosyal Medya Paylaşımları Gerekçe Gösterilerek Gözaltına Alınan Kişiler…
19 Ağustos 2019 tarihinde Adana’da sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek gözaltına alınan 17 kişi, 21 Ağustos 2019 tarihinde 3’ü ev hapsi ve 14’ü adli kontrol şartıyla olmak üzere serbest bırakıldı. Gözaltına alınan kişilerin isimleri öğrenilemedi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.