Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
04 Eylül 2019 Günlük İnsan Hakları Raporu
(09/029) Kadın Cinayetleri…
Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu’nun 3 Eylül 2019 tarihinde yayınladığı rapora göre 2019 yılının Ağustos ayında Türkiye genelinde erkekler tarafından en az 49 kadın öldürüldü.
(09/030) Mardin’de Mayın Patlaması Nedeniyle Yaralanan Çocuk…
3 Eylül 2019 tarihinde Mardin’in Kızıltepe ilçesine bağlı Akdoğan köyünde hayvan otlatan A. S. (14) isimli 1 çocuğun, eline aldığı mayının patlaması sonucu ağır yaralandığı öğrenildi.
(09/031) Mardin’de Gözaltında İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
3 Eylül 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, İçişleri Bakanlığı tarafından Mardin, Diyarbakır ve Van büyükşehir belediyelerine kayyum ataması sonrası Mardin’de 21 Ağustos 2019 tarihinde yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde gözaltına alınan F. A. isimli kişinin gözaltında işkence ve kötü muameleye maruz kaldığı öğrenildi. Maruz kaldığı işkence nedeniyle sırtına 6 dikiş atılan F.A.’ya zorla yakalama tutanağı imzalatılmaya çalışıldığı, imzalamaması üzerine emniyet müdürlüğü bahçesinde bulunan konteynerlere götürüldüğü bildirildi. F.A. basında yer alan ifadelerinde maruz kaldığı işkenceye dair şunları belirtmektedir: “Zorla imzalamam gerektiğini, imzalamamam durumunda bana tecavüz edeceklerini, aileme zarar vereceklerini söylediler (…) İsmi Ahmet olan uzun saçlı polis, imzalamamam durumunda bana tecavüz edeceğini, başka yere götürüp, orada işkence ve tecavüz edeceğini, daha sonra hakkımda tutanak tutup beni tutuklatacağını, aileme zarar vereceğini söyledi (…) Yine ağır işkenceye maruz kalacağımdan korktuğum için yine imzalamayı reddettim. Bunun üzerine Ahmet isimli polis ağır şekilde bana tekme ve tokat atmaya başladı. Ben ne kadar rica ettim ise de ‘Artık iş işten geçti. İmzalasan da imzalamasan da ben sana burada hem tecavüz edeceğim hem de seni darp edeceğim. Olmadı her şey elimizde seni burada öldürüp bir çöpe atarım’ diye tehdit ederek, hakaret etmeyi sürdürdü (…) Bana karşı ‘Sen erkektin değil mi? Şimdi bir daha erkek olmayacaksın. Sana ne yapacağımı bilirim’ diyerek, söylediklerini uygulamaya başladılar. Sonradan gelen polis bizi hastaneye götürme saatleri olduğunu söyleyerek, Ahmet isimli polise ‘İlk önce muayeneye gitsin, daha sonra işkencemizi, tecavüzümüzü edelim’ dedi. Diğeri (Ahmet isimli polis) ‘Ben zevk alıyorum. Uzun zamandır da yapmadığım için şimdi yapmak istiyorum’ dedi. Diğer arkadaşı da ‘tamam, başla o zaman’ dedi (…) Sonra arkadaşından soda şişesini getirmesini istedi. ‘Ben ilk önce ağırdan başlayacağım. Sonra cop şovunu yapacağım’ dedi. Arkadaşı da ‘şimdi bu pistir. Şimdi dışkısı buraları kirletir’ dedi. Diğeri de ‘tamam o zaman. Şimdi bunu darp edeyim, öğleden sonra o malzemeleri getirir öyle tecavüz ederim’ dedi. Alet getireceğini ondan sonra tecavüz edeceğini söyledi (…) Daha sonra copla vücuduma dokunmaya başladı. Korkudan ve utancımdan ağlamaya başladım. Sonra bir sandalyeye oturttu, copla cinsel organıma vurmaya başladı. Karşı duvara geçip, parmak uçlarımın üzerinde durup, ellerimi duvara uzun bir şekilde yaslayıp orada durmamı söyledi. Arkadaşı da ‘eski yöntemler mi’ dedi. O da ‘evet, kasları yorulsun, istediğim gibi darp ederim, morluk bir şey çıkmaz’ diyordu. Arkadaşı ile sohbet ederken, copu vücuduma vuruyordu. Cinsel bölgelerimi taciz ediyordu. Bunun üzerine korkudan ve utancımdan iyice ağlamaya başlamıştım. Yaklaşık 10 dakika parmaklarımın üzerinde duvara dayalı bir şekilde duvardaydım. Daha sonra copla dövmeye başladı (…) Beni, ‘Şimdilik için rahat olmasın. Ne yaparsan yap kurtuluşun yok. Eğer herhangi bir kimse bunu bilirse devlet büyüklerine hakaret ettin. Recep Tayyip Erdoğan’a küfür ettin, Mustafa Kemal Atatürk’e de küfür ettin derim. Dört tane de memur ayarlarım. Bunlar hakkında ifade verir. Sonra daha çok burada kalırsın. Gözaltı süreni de uzatırım. Burada sana çok kötü muameleler ederim’ şeklinde tehdit etti. Daha sonra da normalde bizimle hastaneye gelmeyen (Ahmet isimli polis) bizimle hastaneye geldi. Doktora bir şey söylemeyeyim diye gelmişti. Korkudan doktora bir şey diyemedim. Rapor da alamadım. Ama durumu avukatıma anlattım. Şimdi de suç duyurusunda bulunacağım.”
(09/032) Mardin’de Polis Şiddetine Maruz Kalan Kişi…
3 Eylül 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Mardin’in Artuklu ilçesinde Hamza Yıldırım isimli Halkların Demokratik Partisi (HDP) Gençlik Meclisi üyesi 1 kişinin 21 Ağustos 2019 tarihinde kendisini durduran polisler tarafından sözlü ve fiziksel şiddete maruz kaldığı, ajanlık dayatmasına maruz kaldığı ve tehdit edildiği öğrenildi. Hamza Yıldırım, basında yer alan ifadelerinde polisin kendisine ‘Sonunun diğerleri gibi olmasını istemiyorsan dediğimizi yapacaksın. Gördün Diyarbakır’da arkadaşına ne yaptık. Aynısını sana da mı yapalım yani?’ dediğini, karşılık vermeyince başına silah dayadıklarını, silahı ellerine sürdüklerini ve ‘Artık silahta parmak izlerin var dediklerimizi yapmazsan seni burada vururuz, silahı da eline verir, ‘bizimle çatıştı biz de vurmak zorunda kaldık’ deriz’ dediğini belirtmektedir.
(09/033) Bingöl’de Polis Şiddetine Maruz Kalan Kişiler…
2 Eylül 2019 tarihinde, Bingöl’ün Merkez ilçesinde bulunan Uydukent Mahallesi’nde, motorsiklet ile yolculuk ettiği sırada “dur ihtarına uymadığı” gerekçesiyle polis tarafından durdurulan Berat Çeçen isimli 1 kişi ile daha sonra kendisinin yanına gelen babası Lütfü Çeçen ve kardeşi Kadir Çeçen polisin sözlü ve fiziksel şiddetine maruz kalmış, polis söz konusu 3 kişiyi yere yatırıp ters kelepçeleyerek gözaltına almıştı. 3 Eylül 2019 tarihinde mahkemeye çıkarılan 3 kişiden Lütfü Çeçen ile Kadir Çeçen’in ‘polis mukavemet’ iddiasıyla tutuklandıkları, Berat Çeçen’in ise serbest bırakıldığı öğrenildi.
(09/034) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
3 Eylül 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Adana Kürkçüler F Tipi Cezaevi’nde tutulan mahpusların haftada 3 defa yapılan koğuş aramalarında eşyalarının dağıtıldığı, mahpuslara gönderilen kitap, dergi, gazete gibi yayınların keyfi bir şekilde kısıtlandığı, mahpusların hastane sevklerinin yapılmadığı, spor ve sohbet haklarının kısıtlandığı ve askeri nizamda sayım dayatmasına maruz kaldıkları öğrenildi.
(09/035) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 1029 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 3 Eylül 2019 tarihlerinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
3 Eylül 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Mahmut Konuk ve Mehmet Dersulu) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Merve Demirel ve Nazan Bozkurt) gözaltına alındığı bildirildi.
Buna göre, 3 Eylül 2019 tarihinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 4 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde serbest bırakıldıkları öğrenildi.
(09/036) İstanbul’da Eyleme Polis Müdahalesi…
3 Ağustos 2018 tarihinde ‘güvenlik soruşturması’ ve ‘arşiv taraması’ gerekçe gösterilerek Sarıyer İlçe Sağlık Müdürlüğü’ndeki işinden atılan Türkan Albayrak’ın, işe geri dönmek için başlattığı oturma eyleminin 1. yılında, 3 Eylül 2019 tarihinde, Sağlık Müdürlüğü önünde eylem yapan 4 kişi (Türkan Albayrak, Nazife Onay, Nursel Tanrıverdi ve Acun Karadağ) polis müdahalesiyle gözaltına alındı.
(09/037) Mardin’de Gözaltına Alınan Kişiler…
3 Eylül 2019 tarihinde Mardin’in Derik ve Mazıdağı ilçeleri arasında bir yol kontrol noktasında 3 kişinin gözaltına alındığı bildirildi. Gözaltına alınanların isimleri öğrenilemedi.
(09/038) Diyarbakır’da Gözaltına Alınan DTK Üyesi…
Demokratik Toplum Kongresi (DTK) Divan üyesi Mekiye Güzel’in, ifade vermek için 3 Eylül 2019 tarihinde gittiği Diyarbakır Emniyet Müdürlüğü’nde gözaltına alındığı öğrenildi.
(09/039) Şırnak’ta Yargılanan Kişiler…
Şırnak’ın Cizre ilçesinde düzenlenen Newroz mitinginin tertip komitesinde yer alan ve aralarında HDP Cizre İlçe Eş Başkanı Güler Tunç’un da bulunduğu 10 kişi hakkında “kanuna aykırı toplantı ve gösteri yürüyüşleri düzenleme, yönetme” iddiasıyla Cizre 1. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın ilk duruşması 3 Eylül 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme savunmaların ardından duruşmayı 19 Kasım 2019 tarihine erteledi.
(09/040) İstanbul’da Gazetecilerin, Avukatların ve ESP Üyelerinin Yargılandığı Dava…
Aralarında Ezilenlerin Hukuk Bürosu avukatlarının, Etkin Haber Ajansı (ETHA) muhabirlerinin ve Ezilenlerin Sosyalist Partisi üye ve yöneticilerinin olduğu 2’si tutuklu 23 kişi hakkında İstanbul 27. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 3 Eylül 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme Erkan Kakça ve Coşkun Yiğit’in tutukluluk hallerinin devamına karar verdi ve duruşmayı 26 Kasım 2019 tarihine erteledi.
(09/041) İçişleri Bakanı’nın Tehdit Ettiği Belediye Başkanı…
3 Eylül 2019 tarihinde Bursa’da düzenlenen bir programa katılan İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, kayyım atanan Van, Diyarbakır ve Mardin büyükşehir belediye eş başkanlarını Diyarbakır’da ziyaret eden Ekrem İmamoğlu hakkında şu ifadeleri kullandı: “Ballandıra ballandıra anlatıyor, sarılmışlar, kucaklaşmışlar, halay çekmişler. Allah neşenizi artırsın, gözümüz yok (…) Buradan söylüyorum: İşini yap, başımızın üzerinde yerin var, ama işini yapmanın dışında başka işlerle meşgul olursan pejmürde ederiz. Bu kadar açık ve net. Bu ülke adına, bu millet adına, sağına soluna bakmayız”.
(09/042) Gazetecilere Yönelik Hak İhlalleri Raporu…
Özgür Gazeteciler İnisiyatifi (ÖGİ), gazetecilere yönelik 2019 yılının Ağustos ayında gerçekleşen hak ihlallerini içeren raporu 2 Eylül 2019 tarihinde açıkladı. Raporda 146 gazetecinin cezaevinde olduğu; 2019’un Ağustos ayında 15 gazetecinin gözaltına alındığı; 2 gazeteci hakkında soruşturma açıldığı; 5 gazeteci hakkında dava açıldığı ve 1 gazetecinin hapis cezası ile cezalandırıldığı belirtildi. Raporda ayrıca 700 habere erişimin engellediği, 1 gazetecinin evine baskın yapıldığı, 2 gazetecinin fiziksel şiddete maruz kaldığı, 1 gazetecinin silahlı saldırıya uğradığı, 1 gazetecinin baskılardan kaynaklı mesleği bıraktığı ifade edildi.
(09/043) Etkinliklerin Yasaklandığı İl…
Diyarbakır, Mardin ve Van büyükşehir belediyelerine İçişleri Bakanlığı tarafından kayyım atanmasının ardından Adana Valiliği 3 Eylül 2019 tarihinde yaptığı açıklama ile il genelinde kapalı ve açık alan toplantısı, gösteri yürüyüşü, basın açıklaması, çadır kurma, stant açma, oturma eylemi, şenlik, konser, bildiri dağıtma ve benzeri her tür eylem ve etkinliği 3 Eylül 2019 tarihi itibarıyla 15 gün süreyle yasakladı.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.