Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
25 Eylül 2019 Günlük İnsan Hakları Raporu
(09/274) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Çatışmalar…
24 Eylül 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, 22 Eylül 2019 tarihinde Siirt’in Pervari ilçesi kırsal alanı yönelik Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından yapılan hava harekâtında 1 HPG militanının öldüğü öğrenildi.
(09/275) Hatay’da Devrilen Askeri Araç…
Hatay Valiliği 24 Eylül 2019 tarihinde Hatay’ın Reyhanlı ilçesinde sınır dışı edilecek sığınmacıları taşıyan bir askeri aracın devrilmesi sonucunda 6 kişinin öldüğünü, 2’si asker 27 kişinin ise yaralandığını duyurdu.
(09/276) Diyarbakır’da Saldırıya Uğrayan HDP Yöneticileri ve Belediye Meclis Üyeleri…
Diyarbakır’ın Kulp ilçesinin Belediye Eş Başkanları Mehmet Fatih Taş ve Fatma Ay’ın tutuklanması ve yerlerine kayyım atanması nedeniyle, 24 Eylül 2019 tarihinde ilçedeki belediye meclis üyelerine dayanışma ziyaretine giden Halkların Demokratik Partisi (HDP) ve Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) yöneticileri ile Ergani, Silvan ve Hazro ilçelerinin belediye meclis üyelerinin Kulp ilçesinden döndükleri sırada uzun namlulu silahlı ve 10 kişilik bir grubun saldırısına uğradığı öğrenildi. Sopa ve cop darbeleri nedeniyle araçların camlarının kırıldığı, DBP Silvan ilçe Eş Başkanı İskan Üzümlü ve Silvan Belediyesi Meclis Üyesi Şifayet Başotlıoğlu’nun yaralandığı bildirildi. Olayla ilgili olarak 5 köy korucusunun jandarma tarafından gözaltına alındığı öğrenildi.
Yine 24 Eylül 2019 tarihinde HDP Kulp ilçe binasının da saldırıya uğradığı, binada maddi hasar meydana geldiği öğrenildi.
(09/277) Cezaevinde Sağlık Hakkı Engellenen Mahpus…
24 Eylül 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, İzmir Şakran 4 Nolu T Tipi Kapalı Cezaevi’nde tutulan Delil Tekin isimli mahpusun tedavisinin yapılmadığı ve hastaneye gitmek için verdiği dilekçelerin işleme konulmadığı öğrenildi.
24 Eylül 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden Antalya L Tipi Kapalı Cezaevi’nde tutulan ve PKK lideri Abdullah Öcalan üzerindeki tecridin kaldırılması için açlık grevine giren Hacire Çay ve Gurbet Öztürk isimli mahpusların tedavilerinin yeterli düzeyde yapılmadığı öğrenildi. Ayrıca haberde, cezaevinde tutulan mahpusların kelepçeli muayene dayatması nedeniyle tedavilerinin engellendiği öğrenildi.
24 Eylül 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden Antalya L Tipi Kapalı Cezaevi’nde tutulan Ömer Acar, Şükrü Ebinç ve Mehmet Salih Filiz isimli hasta mahpusların tedavilerinin yapılmadığı öğrenildi. Ayrıca haberde, cezaevinde tutulan mahpusların hastane sevklerinin yapılmadığı ya da gecikmeli olarak yapıldığı, kelepçeli muayene dayatması nedeniyle tedavilerinin engellendiği, LGBTİ+ mahpusların tedavi ve ameliyat taleplerinin işleme konulmadığı öğrenildi.
(09/278) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
24 Eylül 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Antalya L Tipi Kapalı Cezaevi’nde tutulan mahpuslara Ocak ayından bu yana Yeni Yaşam gazetesinin verilmediği, mahpusların yanlarında bulundurabilecekleri kitap sayısının 5 ile sınırlandığı, koğuşlarda yapılan aramalarda mahpusların kişisel eşyalarına el konulduğu ve mahpusların sosyal ve sportif haklarının engellendiği öğrenildi.
24 Eylül 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Alanya L Tipi Kapalı Cezaevi’nde LGBTİ+ mahpusların karma koğuşlarda tutulduğu, bunu kabul etmeyen mahpusların tek kişilik hücrelere alındığı öğrenildi.
(09/279) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 1050 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 24 Eylül 2019 tarihinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
24 Eylül 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Mehmet Dersulu ve Mahmut Konuk) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Acun Karadağ ve Nazan Bozkurt) gözaltına alındığı bildirildi.
Buna göre, 24 Eylül 2019 tarihinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 4 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(09/280) Ankara’da Eyleme Polis Müdahalesi…
Seyri Sokak emekçisi Oktay İnce tarafından polis baskını sonrasında el konulan dijital arşivinin geri verilmesi talebiyle 24 Eylül 2019 tarihinde Ankara Adliyesi önünde yapılmak istenen basın açıklamasına müdahale eden polis Oktay İnce’yi gözaltına aldı. Oktay İnce’nin aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(09/281) Ankara’da Eyleme Polis Müdahalesi…
19 Şubat 2019 tarihinde Ankara’da kaçırılan Mustafa Yılmaz’ın eşi Sümeyye Yılmaz’ın 24 Eylül 2019 tarihinde Ankara’da Sakarya Caddesi’nde yapmak istediği eyleme polis müdahale etti. Polisin Sümeyye Yılmaz ile 15 Temmuz darbe girişimi ile ilişkili olarak, askeri okul öğrencisi olan oğlu müebbet hapis cezası alan Melek Çetinkaya’yı fiziksel şiddet kullanarak gözaltına aldığı öğrenildi. Müdahale sırasında bir polis memurunun Mustafa Yılmaz hakkında “onlar hain, yurtdışına kaçtılar” dediği, daha sonra orada bulunan HDP Kocaeli milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun polisin fiziksel müdahalesine maruz kaldığı öğrenildi.
(09/282) Diyarbakır’da Gözaltına Alınan Kişi…
24 Eylül 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, HDP Diyarbakır il binası önünde kayıp çocukları ile ilgili oturma eylemi yapan kişilerin “tehdit” şikayeti üzerine 23 Eylül 2019 tarihinde gözaltına alınan Mehmet Nesih Güleç isimli bir kişinin, ‘örgüt üyesi olma’ iddiasıyla çıkarıldığı mahkeme tarafından adli kontrol şartıyla 24 Eylül 2019 tarihinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(09/283) Diyarbakır’da Gözaltına Alınan Muhtar ve Diğer Kişiler…
24 Eylül 2019 tarihinde Diyarbakır’ın Dicle ilçesinde yapılan ev baskınlarında Kocaalan Mahallesi Mustafa Kılıç ile Mustafa Sert ve Nasır Sert isimli 2 kişinin gözaltına alındığı öğrenildi. Gözaltı gerekçesi öğrenilemezken, gözaltına alınan kişilerin Dicle Jandarma Karakolu’na götürüldükleri bildirildi.
(09/284) Adana’da Irkçı Saldırı Nedeniyle Gözaltına Alınan Kişiler…
19 Eylül 2019 tarihinde Adana’da bir çocuğun cinsel istismara maruz bırakılmasının ardından şehirde yaşayan Suriyelilere yönelik ırkçı saldırıda bulundukları gerekçesiyle 23 Eylül 2019 tarihinde gözaltına alınan 138 kişiden 100’ünün 24 Eylül 2019 tarihinde polisteki ifade işlemlerinin ardından, 38’inin ise mahkeme tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakıldığı öğrenildi.
(09/285) “Bu Suça Ortak Olmayacağız” Bildirisini İmzalayan Akademisyenlerin Yargılandığı Davalar…
“Bu Suça Ortak Olmayacağız” bildirisini imzaladıkları gerekçesiyle 3 akademisyen (Dokuz Eylül Üniversitesi’nden Arş. Gör. Aydın Arı, Ege Üniversitesi’nden Yrd. Doç. Dr. Hanifi Kurt ve İzmir Ekonomi Üniversitesi’nden Yrd. Doç. Dr. Olga Selin Hünler) hakkında İstanbul 30. Ağır Ceza Mahkemesi’nde ayrı ayrı açılan davalarda mahkeme 24 Eylül 2019 tarihinde celse arasında beraat kararı verdi.
“Bu Suça Ortak Olmayacağız” bildirisini imzalayan akademisyenlere destek vermek için sivil itaatsizlik eylemi yaparak kendisini savcılığa ihbar eden Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) Türkiye temsilcisi Erol Önderoğlu hakkında İstanbul 25. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davada mahkeme 24 Eylül 2019 tarihinde celse arasında beraat kararı verdi.
“Bu Suça Ortak Olmayacağız” bildirisini imzaladıkları gerekçesiyle akademisyenlere karşı açılan 808 davadan 255’inde 25 Eylül 2019 itibarıyla beraat kararı verildi.
(09/286) Belediye Eş Başkanı’nın Yargılandığı Dava…
Van Büyükşehir Belediyesi Eş Başkanı Bekir Kaya ve 10 belediye çalışanı hakkında Kobanê protestoları sırasında itfaiyenin kentte çıkan yangına müdahale etmediği gerekçesiyle Van 3. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 24 Eylül 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme 11 kişinin beraatına karar verdi.
(09/287) Adana’da Yargılanan Gazeteci ve Diğer Kişiler…
2015 yılında hayatını kaybeden YPG’li Şemdin Eye’nin Adana’daki taziyesini haberleştiren gazeteci Filiz Zeyrek ile Eye’nin anne ve babasının da aralarından bulunduğu 20 kişi hakkında Adana 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 24 Eylül 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme 20 kişinin beraatına karar verdi.
(09/288) Diyarbakır’da Yargılanan Gazeteci…
Gazeteci Kibriye Evren hakkında Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 24 Eylül 2019 tarihinde devam edildi. Kibriye Evren duruşmada hazır bulundu ve savunma yaptı. İddianamede Kibriye Evren’in ‘örgüt üyesi olma’ ve ‘örgüt propagandası yapma’ suçlarından cezalandırılması istenmektedir. Mahkeme Kibriye Evren’in tutukluluk halinin devamına karar verdi ve duruşmayı 12 Kasım 2019 tarihine erteledi.
Kibriye Evren, aralarında gazeteci ve siyasetçilerin bulunduğu 142 kişinin gözaltına alındığı operasyonun ardından 9 Ekim 2018 tarihinde Diyarbakır’da tutuklanmıştı.
(09/289) Şırnak’ta Yargılanan Gazeteci ve Diğer Kişiler…
KHK ile kapatılan Dicle Haber Ajansı muhabiri Ziya Ataman’ın da aralarında olduğu 9’u tutuklu 19 kişi hakkında Şırnak 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 24 Eylül 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme Ziya Ataman’ın ‘örgüt üyesi olma’ gerekçesiyle 14 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına, 12 kişinin değişen oranlarda hapis cezaları ile cezalandırılmasına ve 6 kişinin beraatına karar verdi.
Ziya Ataman, 11 Nisan 2016 tarihinde tutuklanmıştı.
(09/290) İstanbul’da Gazetecilerin Yargılandığı Dava…
6 gazeteci (KHK ile kapatılan Dicle Haber Ajansı Haber Müdürü Ömer Çelik ve muhabir Metin Yoksu, Diken haber portalı eski editörü Tunca Öğreten, Birgün gazetesi çalışanı Mahir Kanaat; Yolculuk gazetesi Yazı İşleri Müdürü Eray Sargın ve Etkin Haber Ajansı Haber Müdürü Derya Okatan) hakkında İstanbul 29. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 24 Eylül 2019 tarihinde devam edildi.
İddianamede 6 gazetecinin, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak’a ait, Redhack tarafından ulaşılan ve daha sonra internet ortamında yayınlanan elektronik postaları haberleştirdikleri gerekçesiyle ‘örgüt üyesi olma’, ‘örgüt propagandası yapma’ ve ‘bilişim sistemini engelleme, bozma, verileri değiştirme veya yok etme’ suçlarından cezalandırılması istenmektedir.
Mahkeme gazeteciler üzerindeki adli kontrol hükümlerinin kaldırılması talebini reddederek duruşmayı 6 Şubat 2020 tarihine erteledi.
25 Aralık 2016 tarihinde gözaltına alınan 6 gazeteciden 3’ü 17 Ocak 2017 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklanmıştı. Ömer Çelik davanın 24 Ekim 2017 tarihinde görülen ilk duruşmasında, Tunca Öğreten ve Mahir Kanaat ise davanın 6 Aralık 2017 tarihinde görülen duruşmasında tahliye edilmişti.
(09/291) Hatay’da Sosyal Medya Paylaşımları Gerekçesiyle Yargılanan Kişi…
Halil İncesoy isimli bir kişi hakkında ‘sosyal medya paylaşımlarında örgüt propagandası yaptığı’ gerekçesiyle Hatay 3. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 24 Eylül 2019 tarihinde görüldü. Ailesine ait düğün görüntülerini sosyal medya hesabı üzerinden paylaşan Halil İncesoy, ‘örgüt propagandası yapma’ gerekçesiyle 1 yıl 2 ay hapis cezası ile cezalandırıldı, mahkeme hükmün açıklanmasını geri bıraktı.
(09/292) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
24 Eylül 2019 tarihinde Kara Kuvvetleri Komutanlığı personeline yönelik Ankara merkezli bir soruşturma kapsamında 50 kişi hakkında gözaltı kararı verildiği ve 26 kişinin gözaltına alındığı öğrenildi.
24 Eylül 2019 tarihinde, 2011 yılında yapılan Komiserliğe Geçiş Sınavı sorularının sızdırılmasıyla ilgili Ankara merkezli bir soruşturma kapsamında 40 kişi hakkında gözaltı kararı verildiği ve 31 kişinin gözaltına alındığı öğrenildi. Aynı gerekçeyle başlatılan İstanbul merkezli bir soruşturma kapsamında ise 30 kişi hakkında gözaltı kararı çıkarıldığı ve 22 kişinin gözaltına alındığı öğrenildi.
24 Eylül 2019 tarihinde İzmir merkezli bir soruşturma kapsamında 46 kişi hakkında gözaltı kararı verildiği ve 27 kişinin gözaltına alındığı öğrenildi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.