Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
26 – 28 Ekim 2019 Günlük İnsan Hakları Raporu
(10/300) Kuzey ve Doğu Suriye’ye Yönelik Harekat ve Saldırılar…
Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) Kuzey ve Doğu Suriye’ye yönelik harekatı dahilinde;
Milli Savunma Bakanlığı yaptığı açıklama ile 27 Ekim 2019 tarihinde Resulayn’da bir keşif birimine yönelik saldırıda 1 askerin (Tahsin Sarıtosun) öldüğünü, 5 askerin yaralandığını duyurdu.
26 Ekim 2019 tarihinde yine Resulayn’da yaralanan 1 askerin (Erdoğan Türkel) 27 Ekim 2019 tarihinde hastanede öldüğü öğrenildi.
(10/301) Kuzey ve Doğu Suriye’ye Yönelik Askeri Operasyona Tepkilere Yönelik Müdahaleler ve Gözaltılar…
24 Ekim 2019 tarihinde TSK’nin Kuzey ve Doğu Suriye’ye yönelik harekatı ile ilgili sosyal medya paylaşımları gerekçesiyle Batman’da gözaltına alınan HDP Parti Meclisi üyesi Reber Varhan, 26 Ekim 2019 tarihinde çıkarıldığı mahkeme tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(10/302) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Saldırılar…
23 Ekim 2019 tarihinde Hakkari’nin Yüksekova ilçesinde roket isabet etmesi sonucunda yaralanan 1 askerin (Mustafa Korkmaz) 27 Ekim 2019 tarihinde hastanede öldüğü öğrenildi.
27 Ekim 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, 23 Ağustos 2019 tarihinde TSK’nin Kürdistan Bölgesel Yönetimi sınırları içindeki Heftanin bölgesine yönelik yaptığı hava harekatında 4 militanın öldüğü öğrenildi.
(10/303) Edirne’de Polis Şiddetine Maruz Kalan Kişi…
25 Ekim 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Ozan Okur isimli 1 kişinin 20 Eylül 2019 tarihinde Adana’ya gitmek üzere geldiği Edirne Otogarı’nda polisin fiziksel şiddetine maruz kaldığı, parasına, cep telefonuna ve biletine el konulduğu ve tehdit edildiği öğrenildi. Haberde, otobüs saatini beklediği sırada yanına gelen bir sivil polis tarafından polis kontrol noktasına “sohbet etmek” üzere götürüldüğü, daha sonra “Git buradan, bir daha buraya gelirsen kafana sıkarız” denilerek dışarı atıldığı bildirilen Ozan Okur basında yer alan ifadelerinde şunları belirtmektedir: “İçeriye girdiğimiz anda konuştuğum polis, odadaki diğer polise ‘Sana bir Kürt getirdim’ diyerek birden enseme yumruk atıp, küfür etti. Ayaklarının üzerine düştüğüm diğer polis, ‘Ne işin var lan burada’ diyerek küfürler savurdu. Beni yerden kaldırdı ve çeneme yumruk attı. Bu sırada ağzımdan ve burnumdan kanlar akmaya başladı. Sonrasında üstümü aramaya başlayıp, ceplerimi karıştırdılar (…) Cebimdeki 500 TL’ye ve biletime el koydular. Pantolonumu da dizime kadar indirip, arama yaptılar. Telefonumu karıştırdılar. Annemin, yengemin ve ablamın fotoğraflarını görünce ‘Bu güzel kadınmış, bu iş görür mü?’ deyip, alay ettiler.”
(10/304) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
27 Ekim 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, 22 Ekim 2019 tarihinde tutuklanan ve yerine kayyım atanan Diyarbakır’ın Kayapınar ilçesinin Belediye Eş Başkanı Keziban Yılmaz ile Kocaköy Belediye Eş Başkanı Rojda Nazlıer’in istekleri ve iradeleri dışında Kayseri Kadın Kapalı Cezaevi’ne, aynı tarihte tutuklanan Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanı Adnan Selçuk Mızraklı’nın ise Kayseri Kapalı Cezaevi’ne sevk edildikleri öğrenildi.
27 Ekim 2019 tarihinde basında yer alan haberlerde, Çanakkale E Tipi Cezaevi’nde mahpusların 8 kişilik odalarda 14 kişi tutulduğu, mahpuslara kuyu suyu verildiği, sık sık yaşanan su kesintileri ve tuvaletlerdeki hijyen yetersizliği nedeniyle salgın hastalıkların arttığı iddia edildi.
27 Ekim 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Bandırma 1 ve 2 Nolu T Tipi cezaevlerinde mahpusların 8 kişilik odalarda 14 kişi tutulduğu, PKK lideri Abdullah Öcalan üzerindeki tecridin kaldırılması için açlık grevine girmiş olan mahpusların tedavilerinin yapılmadığı, mahpusların hastane sevklerinin geciktirildiği, cezaevine yeni sevk edilen mahpusların çıplak aramaya zorlandığı öğrenildi.
27 Ekim 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Van Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde tutulan mahpuslara gönderilen kitapların verilmediği ve yasaklandığı, mahpusların bulundurabileceği yayınların 12 kitap ve 2 dergi ile kısıtlandığı, Yeni Yaşam ve Yeni Asya gazetelerinin yasaklandığı, mahpusların gazetelere yazdıkları mektupların gönderilmediği ve haftalık sohbet haklarının 2 buçuk saat ile sınırlandırıldığı öğrenildi.
(10/305) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 1083 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 25, 26 ve 27 Ekim 2019 tarihlerinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
25 Ekim 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Merve Demirel ve Mehmet Dersulu) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Merve Demirel ve Nazan Bozkurt) gözaltına alındığı bildirildi.
26 Ekim 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Nazan Bozkurt ve Mehmet Dersulu) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Nazan Bozkurt ve Mehmet Dersulu) gözaltına alındığı bildirildi.
27 Ekim 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Nazan Bozkurt ve Sinan Yanbal) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Nazan Bozkurt ve Mehmet Dersulu) gözaltına alındığı bildirildi.
Buna göre, 25, 26 ve 27 Ekim 2019 tarihlerinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 12 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(10/306) İstanbul’da Cumartesi Anneleri Buluşmasına Polis Engeli…
26 Ekim 2019 tarihinde, Cumartesi Anneleri’nin İstanbul Galatasaray Meydanı’nda 23 yıldır gerçekleştirdiği buluşmaların 761.’si öncesinde Galatasaray Meydanı’na çıkan tüm sokakları barikatlarla kapatan polis, açıklamanın meydanda yapılmasına izin vermedi. Engelleme üzerine insan hakları savunucuları ve siyasi parti temsilcileri İnsan Hakları Derneği İstanbul Şubesi’nin bulunduğu sokakta bir basın açıklaması yaptı.
(10/307) İstanbul’da İnsan Hakları Savunucularına Polis Engeli…
İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi Hapishane Komisyonu tarafından hasta mahpusların serbest bırakılması talebiyle 26 Ekim 2019 tarihinde 396. kez düzenlenmek istenen “F Oturumu”na, Galatasaray Meydanı’na çıkan tüm sokakları barikatlarla kapatan polis tarafından izin verilmedi. İnsan hakları savunucuları, bu engelleme üzerine İHD İstanbul Şubesi binasında açıklama yaptı.
(10/308) İstanbul’da Eyleme Polis Müdahalesi…
26 Ekim 2019 tarihinde, işçilerin işten çıkarılmasını protesto etmek için İstanbul’da Maltepe Belediyesi Temizlik Birimi’ni işgal eden işçilere müdahale eden polis 3 kişiyi gözaltına aldı. İsimleri öğrenilemeyen 3 kişinin aynı gün içinde serbest bırakıldığı bildirildi.
(10/309) İstanbul’da Gözaltına Alınan Gazeteci…
Artı Gerçek haber sitesi yazarı Nurcan Kaya’nın 27 Ekim 2019 tarihinde İstanbul Havalimanı’nda gözaltına alındığı öğrenildi. Gözaltı gerekçesinin ‘sosyal medya paylaşımlarında halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik’ iddiasıyla açılan bir soruşturma olduğu bildirildi. Nurcan Kaya ifade işlemlerinin ardından aynı gün serbest bırakıldı.
(10/310) Diyarbakır’da Gözaltına Alınan Kişi…
26 Ekim 2019 tarihinde Diyarbakır’ın Lice ilçesinde Yorulmaz Mahallesi’nde N. K. isimli 1 kişinin gözaltına alındığı öğrenildi. Gözaltı gerekçesi öğrenilemedi.
(10/311) İstanbul’da Gözaltına Alınan ESP Üyeleri…
25 Ekim 2019 tarihinde İstanbul’da yapılan ev baskınlarında Ezilenlerin Sosyalist Partisi (ESP) üyesi 8 kişinin gözaltına alındığı öğrenildi. Gözaltına alınanların isimleri: Serhat Demirtaş, Emrah Topaloğlu, Ezgi Gürbüz, Gamze Toprak, Deniz İmre, Yoldaş Aydın, Hıdır Yılmaz ve Enes Sanduvaç.
(10/312) Muş’ta Gözaltına Alınan Kişiler…
23 Ekim 2019 tarihinde Muş’ta yapılan ev baskınlarında gözaltına alınan 3 kişiden 2’si (HDP Gençlik Meclisi üyesi Nafiye Bal ve HDP Muş il Eş Başkanı Murat Balkaya) 25 Ekim 2019 tarihinde çıkarıldıkları mahkeme tarafından ‘örgüt propagandası yapma’ iddiasıyla tutuklandı, 1 kişi (Şeyma Orhan) ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(10/313) Mardin’de Gözaltına Alınan Kişiler…
25 Ekim 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Mardin’in Derik ilçesinin Çataltepe, Adak, Doğancı ve Develi kırsal mahallelerinde 21 Ekim 2019 tarihinde yapılan ev baskınlarında gözaltına alınan 12 kişi için gözaltı süresinin 4 gün daha uzatıldığı öğrenildi.
(10/314) Onur Yaser Can Davası…
İstanbul’da 2010 yılında gözaltına alınarak götürüldüğü karakolda gördüğü işkence ve kötü muamelenin ardından evinin balkonundan atlayarak intihar eden Onur Yaser Can’ın şüpheli ölümünün ardından, gözaltında Onur Yaser Can’ı sorgulayan iki polis memuru (Salih Bahar ve Soner Gündoğdu) hakkında ‘resmi evrakta sahtecilik yapma’ ve ‘resmi belgeyi bozma’ iddialarıyla İstanbul 6. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 25 Ekim 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme 2 sanığı ‘kamu görevlisi olarak sahte belge düzenleme’ suçundan ayrı ayrı 4 yıl hapis cezasıyla cezalandırdı, daha sonra bu cezaları 3 yıl 4 aya indirdi. Mahkeme 2 sanığı ‘resmi belgeyi bozmak ve yok etmek’ suçlarından ayrı ayrı 2 yıl 6 ay hapis cezasıyla cezalandırdı, daha sonra sanıkların kamu görevlisi olmaları nedeniyle bu cezaları 3 yıl 1 ay 15 güne çıkardı. Mahkeme hükümle birlikte sanıkların tutuklanması talebini ise reddetti.
(10/315) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
25 Ekim 2019 tarihinde İstanbul’un Beykoz ilçesinde Fetullah Gülen’in yeğeni olduğu belirtilen Zeynep Gülen isimli 1 kişi, Ankara’da 39 kişi, İstanbul’da 3 kişi gözaltına alındı.
24 Ekim 2019 tarihinde İstanbul’da gözaltına alınan 5 kişiden 3’ü 25 Ekim 2019 tarihinde tutuklandı, 2 kişi ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
19 Ekim 2019 tarihinde MİT tarafından yurtdışında yapılan bir operasyonla gözaltına alınarak Türkiye’ye getirilen Osman Karaca isimli 1 kişi 25 Ekim 2019 tarihinde tutuklandı.
24 Ekim 2019 tarihinde Adana merkezli bir soruşturma kapsamında gözaltına alınan 37 kişiden 4’ü 26 Ekim 2019 tarihinde tutuklandı.
(10/316) Ankara’da Yasaklanan Etkinlik…
Ekoloji Birliği tarafından 26 Ekim 2019 tarihinde Ankara’da yapılmak istenen “İklim Krizine ve Ekolojik Yıkıma Dur Diyoruz” mitinginin 25 Ekim 2019 tarihinde Ankara Valiliği tarafından yasaklandığı öğrenildi.
(10/317) Etkinliklerin Yasaklandığı İller…
Adana Valiliği 25 Ekim 2019 tarihinde yaptığı açıklama ile TSK’nin Kuzey ve Doğu Suriye’ye yönelik harekatı nedeniyle yapılabilecek protestoları gerekçe göstererek, il genelinde açık alanlarda düzenlenecek gösteri yürüyüşü, açık hava toplantısı, basın açıklaması, oturma eylemi, stant açma, imza kampanyası, konser, şenlik, vb. her türlü eylem ve etkinlikler ile el ilanı, broşür, afiş vb. materyalin asılması ve dağıtılmasını 26 Ekim 2019 itibarıyla 15 gün süreyle yasakladığını duyurdu. Son yasaklama kararı ile 10 Ekim 2019 tarihinde bu yana Adana’da eylem ve etkinlikler 2. kez 15 gün süreyle yasaklanmış oldu.
Van Valiliği 25 Ekim 2019 tarihinde yaptığı açıklama ile TSK’nin Kuzey ve Doğu Suriye’ye yönelik harekatı nedeniyle yapılabilecek protestoları gerekçe göstererek, il genelinde açık alanlarda düzenlenecek gösteri yürüyüşü, açık hava toplantısı, basın açıklaması, oturma eylemi, stant açma, imza kampanyası, konser, şenlik, vb. her türlü eylem ve etkinlikler ile el ilanı, broşür, afiş vb. materyalin asılması ve dağıtılmasını 26 Ekim 2019 itibarıyla 15 gün süreyle yasakladığını duyurdu. Son yasaklama kararı ile 10 Ekim 2019 tarihinde bu yana Van’da eylem ve etkinlikler 2. kez 15 gün süreyle yasaklanmış oldu. Bu karar ile Van’da 21 Kasım 2016 tarihinden bu yana uygulanan eylem ve etkinlik yasağı 1083 güne uzatılmış oldu.
Batman Valiliği 25 Ekim 2019 tarihinde yaptığı açıklama ile TSK’nin Kuzey ve Doğu Suriye’ye yönelik harekatı nedeniyle yapılabilecek protestoları gerekçe göstererek, il genelinde açık alanlarda düzenlenecek gösteri yürüyüşü, açık hava toplantısı, basın açıklaması, oturma eylemi, stant açma, imza kampanyası, konser, şenlik, vb. her türlü eylem ve etkinlikler ile el ilanı, broşür, afiş vb. materyalin asılması ve dağıtılmasını 28 Ekim 2019 itibarıyla 15 gün süreyle yasakladığını duyurdu.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.