Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
22 Kasım 2019 Günlük İnsan Hakları Raporu
(11/224) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Saldırılar…
21 Kasım 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi sınırları içindeki Gare bölgesine yönelik 12 Temmuz 2019 tarihindeki hava harekatında 3 HPG militanının, Xakurkê bölgesine yönelik 20 Kasım 2019 tarihindeki hava harekatında 4 HPG militanının öldüğü öğrenildi.
(11/225) Ankara’da Saldırıya Uğrayan Üniversite Öğrencileri…
21 Kasım 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi (DTCF) öğrencisi 1 kişinin yemekhanede bildiri dağıttığı sırada ırkçı bir grup tarafından engellendiği ve tecavüz tehdidine maruz kaldığı, 1 başka öğrencinin ise aynı grubun saldırısı sonucunda yüzünden yaralandığı öğrenildi.
(11/226) Cezaevinde Yaşamını Yitiren Mahpus…
20 Kasım 2019 tarihinde tutulduğu Mardin Cezaevi’nde geçirdiği kalp krizi sonucunda yaşamını yitiren Hasan Eskicioğlu (49) isimli mahpusun cenazesinin polisin zorlamasıyla gece yarısı ailesi tarafından Mardin Devlet Hastanesi’nden alınmak zorunda kaldığı, cenazeyi Nusaybin ilçesinde defnetmek isteyen aileye nakil için talep ettikleri ambulansın “talimat var” denilerek verilmediği, Nusaybin’de bulunan mezarlığın polis tarafından abluka altına alındığı ve mezarlığa sadece 4 kişinin katılmasına izin verildiği, Nusaybin Belediyesi tarafından aileye taziye için yer sağlanmadığı öğrenildi.
(11/227) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
21 Kasım 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden Van T Tipi Kapalı Cezaevi’ne başka cezaevlerinden sevk edilen mahpusların cezaevi girişinde çıplak aramanın aramaya zorlandıkları, arama sırasında sözlü ve fiziksel tacize ve şiddete maruz kaldıkları öğrenildi.
(11/228) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 1108 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 21 Kasım 2019 tarihinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
21 Kasım 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Mehmet Dersulu ve Nazan Bozkurt) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Merve Demirel ve Nazan Bozkurt) fiziksel şiddet kullanılarak gözaltına alındığı öğrenildi.
Buna göre, 21 Kasım 2019 tarihinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 4 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanlar aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(11/229) Düzce’de Eyleme Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildiği işine geri dönmek için 21 Kasım 2019 tarihinde Düzce’de Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) İl Başkanlığı önünde oturma eylemi yapmak isteyen Alev Şahin polis müdahalesi sonucu gözaltına alındı. Alev Şahin’in aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(11/230) Antep’te Polis Tarafından Basılan Siyasi Parti Binaları ve Gözaltına Alınan Kişiler…
14 Kasım 2019 tarihinde Antep’te Halkların Demokratik Partisi (HDP) il binası ile Şahinbey ve Şehitkamil ilçe binalarına ve evlere yapılan baskınlarda gözaltına alınan HDP ve Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) üye ve yöneticisi 57 kişiden 5’i ‘örgüt üyesi olma’ iddiasıyla 21 Kasım 2019 tarihinde tutuklandı. Tutuklanan kişilerin isimleri: HDP Şahinbey ilçe Eş Başkanı Mehmet Özkan, DBP il yöneticisi Nafi Demir, HDP eski il Eş Başkanı Güler Erat, HDP Şehitkamil ilçe eski Eş Başkanı Bircan Demir, HDP il yöneticisi Kasım Şan. 21 Kasım 2019 tarihinde mahkemeye çıkarılan 4 kişi (HDP Parti Meclisi üyesi Ömer Faruk Koç, HDP il yöneticisi Hamza Bayındır, Mahmut Aycan ve Mustafa Yücel) ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. Söz konusu soruşturma kapsamında tutuklananların sayısı 18 olurken 30 kişinin halen gözaltında olduğu bildirildi.
(11/231) Adana’da Evi Basılan Gazeteci…
KHK ile kapatılan Radyo Dünya’nın Genel Yayın Yönetmeni Medine Gümüş’ün Adana’da bulunan evinin 21 Kasım 2019 tarihinde polis tarafından basıldığı öğrenildi. Yurtdışında bulunan Medine Gümüş hakkında ‘örgüt propagandası yapma’ iddiasıyla açılan bir soruşturmada yakalama kararı olduğu bildirildi.
(11/232) İstanbul’da Gözaltına Alınan Gazeteci…
19 Kasım 2019 tarihinde İstanbul’da gözaltına alınan Gazete Yolculuk muhabiri Buse Söğütlü’nün 21 Kasım 2019 tarihinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(11/233) Mardin’de Gözaltına Alınan Kişiler…
15 Kasım 2019 tarihinde Mardin’in Dargeçit ilçesine bağlı Değerli, Kılavuz, Umutlu ve Baysun kırsal mahallelerinde yapılan ev baskınlarında gözaltına alınan 10 kişinin 21 Kasım 2019 tarihinde serbest bırakıldığı öğrenildi. Mustafa Aslan, Halil Bozkurt, Celal Doğan, Yusuf Akın, Fasiha Kar ve Mahmut Kaya savcılık ifadelerinin ardından serbest bırakılırken Hüsamettin Kaya, Bedri Günbey, Lokman Kaya ve Mehmet Siddik adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(11/234) İstanbul’da Tutuklanan Sanatçı…
19 Kasım 2019 tarihinde gözaltına alınan ses sanatçısı Şenol Akdağ 21 Kasım 2019 tarihinde mahkeme tarafından ‘örgüt propagandası yapma’ iddiasıyla tutuklandı.
(11/235) 10 Ekim Ankara Katliamı Davası…
10 Ekim Ankara Katliamı ile ilgili 16 firari sanık ve Erman Ekici hakkında Ankara 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 21 Kasım 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme, firari sanıklarla ilgili yazılan müzekkerenin akıbetinin sorulmasına, Ebu Talha kod adını kullandığı belirtilen Talip Akkurt hakkında bilgi istenmesine, Suriye’de yakalanan IŞİD’liler arasında sanıkların olup olmadığının TEM Daire Başkanlığı’na sorulmasına, Erman Ekici’nin avukatı Heyyam Fidan’ın İŞİD ve lideri hakkındaki sözleri nedeniyle Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunulmasına karar verdi ve duruşmayı 13 Şubat 2020 tarihine erteledi.
10 Ekim Ankara Katliamı ile ilgili açılan davanın 3 Ağustos 2018 tarihinde görülen karar duruşmasında 19 sanık çeşitli suçlardan değişen oranlarda hapis cezası ile cezalandırılmış ve 16 firari sanığın dosyaları ayrılmıştı.
(11/236) Cumhuriyet Gazetesi Davası…
Yargıtay 16. Ceza Dairesi’nin, Cumhuriyet gazetesi eski çalışanları ve yazarları Akın Atalay, Orhan Erinç, Murat Sabuncu, Aydın Engin, Hikmet Çetinkaya, Ahmet Şık, Önder Çelik, Bülent Utku, Güray Tekin Öz, Hacı Musa Kart, Hakan Karasinir, Mustafa Kemal Güngör, Ahmet Kadri Gürsel’e verilen mahkumiyet hükümlerini 12 Eylül 2019 tarihinde bozmasının ardından İstanbul 27. Ağır Ceza Mahkemesi’nde davanın yeniden görülmesine 21 Kasım 2019 tarihinde başlandı. Mahkeme Kadri Gürsel’in beraatına karar verdi, diğer sanıklar hakkında ise daha önce verdiği hükmü tekrarladı. Dava dosyası yeniden değerlendirilmek üzere Yargıtay Ceza Genel Kurulu’na gönderilecek.
İstanbul 27. Ağır Ceza Mahkemesi 25 Nisan 2018 tarihinde ‘örgüte üye olmamakla birlikte yardım etme’ suçundan Akın Atalay’ın 8 yıl 1 ay 15 gün, Murat Sabuncu, Aydın Engin ve Ahmet Şık’ın 7 yıl 6 ay, Mehmet Orhan Erinç ve Hikmet Çetinkaya’nın 6 yıl 3 ay, Bülent Utku’nun 4 yıl 6 ay, Kadri Gürsel’in 2 yıl 6 ay, Güray Tekin Öz, Hacı Musa Kart, Hakan Karasinir, Mustafa Kemal Güngör ile Önder Çelik’in 3 yıl 9 ay, Yusuf Emre İper’in 3 yıl 1 ay 15 gün hapis cezası ile cezalandırılmasına karar vermişti.
(11/237) İstanbul’da Gazetecilerin Yargılandığı Dava…
KHK ile kapatılan Özgür Gündem gazetesinin Eş Genel Yayın Yönetmenleri Eren Keskin ve Hüseyin Aykol ile gazetenin Yazı İşleri Müdürü Reyhan Çapan ve gazeteci Hasan Başak hakkında İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 21 Kasım 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme duruşmayı 20 Şubat 2020 tarihine erteledi.
(11/238) İstanbul’da Gazetecilerin Yargılandığı Dava…
Özgür Halk dergisi Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Mahmut Gülecan ve dergi çalışanı Mevlüt Gür hakkında ‘örgüt propagandası yapmak’, ‘suçu ve suçluyu övme’ ve ‘suç işlemeye alenen tahrik’ iddialarıyla İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 21 Kasım 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme Mevlüt Gür’ün beraatına Mahmut Gülecan’ın ise 3 yıl 9 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verdi.
(11/239) İzmir Barış Bloğu Üyelerinin Yargılandığı Dava…
Aralarında sivil toplum örgütleri, sendika, meslek odası üye ve yöneticileri ile insan hakları savunucularının da olduğu İzmir Barış Bloğu’nun 29 üyesi hakkında 9 Şubat 2016 tarihinde Cizre bodrumlarında onlarca kişinin öldürülmesini protesto ettikleri gerekçesiyle İzmir Bayraklı 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 21 Kasım 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme duruşmayı 19 Mart 2020 tarihine erteledi.
(11/240) İstanbul’da ‘Cumhurbaşkanı’na Hakaret’ İddiasıyla Yargılanan İnsan Hakları Savunucusu…
Türkiye İnsan Hakları Vakfı (THİV) Başkanı Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı hakkında Gezi Parkı eylemleri döneminde yaptığı sosyal medya paylaşımında ‘Recep Tayyip Erdoğan’a hakaret ettiği’ iddiasıyla İstanbul 42. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 21 Kasım 2019 tarihinde devam edildi. Şebnem Korur Fincancı savunmasında şunları belirtti: “İlk saldırı çadırların yakılması şeklindeydi. Kolluk kuvvetleri plastik mermi, biber gazı kullanarak doğrudan vatandaşları hedef aldılar. Bu süreçte 10 bin üzerinde kişi yaralandı. Türkiye İnsan Hakları Vakfı başvurularına göre 13 kişi göz veya görme kaybı yaşadı, 8 kişi de hayatını kaybetti. Tweeti attığım gece hekim olarak Gezi Parkı’nda bulunan revirde nöbetçiydim. Polisler revire yönelik yoğun şekilde göz yaşartıcı kimyasal kullandı ve revirdeki yaralıları taşımak zorunda kaldık. Aynı gün başbakan Sincan’da yaptığı konuşmada emri kendisinin verdiğini söyledi. Bu açıklamalar üzerine hem orada yaşananlara tanıklık etmiş hem de bir insan hakları mücadelecisi olarak yapılanları katliam olarak tanımlama zorunluluğu duydum”. Mahkeme duruşmayı 17 Mart 2020 tarihine erteledi.
(11/241) Adana’da Yargılanan Kişiler…
Adana’da 13 Mart 2016 tarihinde Ankara Güven Park’ta yapılan saldırıyı protesto etmek için yapılan basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde gözaltına alınan siyasi parti ve sendika üye ve yöneticisi 63 kişi hakkında Adana 11. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 21 Kasım 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme 62 kişinin “2911 Sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet” suçundan ayrı ayrı 5 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verdi ve hapis cezalarını her bir kişi için 3000 TL para cezasına çevirdi. Mahkeme 3 kişi hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına, yargılama süresince yaşamını yitiren 1 kişi hakkında ise davanın düşürülmesine karar verdi.
(11/242) Diyarbakır’da Yargılanan İnsan Hakları Savunucusu…
İnsan Hakları Derneği (İHD) Merkez Yürütme Kurulu üyesi ve eski Genel Başkan Yardımcısı Raci Bilici hakkında 2011-2014 yılları arasında derneğin ihlal raporlarını hazırlamak, hak örgütleri toplantılarına ve Demokratik Toplum Kongresi’nin (DTK) faaliyetlerine katılmak gerekçesiyle Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 21 Kasım 2019 tarihinde devam edildi. Duruşmada esas hakkında mütalaasını veren savcının Raci Bilici’nin ‘örgüt üyesi olma’ suçundan 7 yıl 6 ay ile 15 yıl arasında hapis cezası ile cezalandırılmasını talep ettiği öğrenildi. Mahkeme duruşmayı erteledi.
(11/243) Mersin’de Yargılanan Sanatçı…
Mersin’in Akdeniz ilçesinde HDP’den Belediye Eş Başkan adayı olan ses sanatçısı Emine Şilan Yüksekkaya hakkında, 15 yıl önce seslendirdiği şarkıların başkaları tarafından klip haline getirilip Youtube’da paylaşıldığı gerekçesiyle ‘örgüt propagandası yapmak’ iddiasıyla Mersin 7. Ağır Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 21 Kasım 2019 tarihinde başlandı. Mahkeme Emine Şilan Yüksekkaya’nın beraatına karar verdi.
(11/244) İstanbul’da Yasaklanan Etkinlik…
Direnişler Meclisi tarafından İstanbul’un Şişli ilçesinde Cemil Candaş Salonu’nda 23 KAsım 2019 tarihinde düzenlenecek olan ‘KHK’lar iptal edilsin’ konserinin 21 Kasım 2019 tarihinde Şişli Kaymakamlığı tarafından iptal edildiği öğrenildi.
(11/245) Haklarında Fezleke Hazırlanan Milletvekilleri…
21 Kasım 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, aralarında HDP Eş Genel Başkanı Sezai Temelli’nin de bulunduğu 10 milletvekili hakkında 45 fezleke hazırlanarak TBMM Anayasa ve Adalet Komisyonu’na gönderildiği öğrenildi.
Haklarında fezleke hazırlanan HDP milletvekilleri: Sezai Temelli (1 fezleke), Serpil Kemalbay (1 fezleke), Gülistan Kılıç Koçyiğit (1 fezleke), Nimetullah Erdoğmuş (1 fezleke), Musa Farisoğulları (1 fezleke), Ayşe Acar Başaran (1 fezleke), Pero Dündar (5 fezleke), Sait Dede (17 fezleke) ve Ömer Öcalan (17 fezleke).
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.