Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
29 Kasım 2019 Günlük İnsan Hakları Raporu
(11/315) Kuzey ve Doğu Suriye’ye Yönelik Harekat ve Saldırılar…
Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) yaptığı açıklama ile Kuzey ve Doğu Suriye’ye yönelik gerçekleştirdiği harekat dahilinde 28 Kasım 2019 tarihinde Hakurk bölgesinde yıldırım düşmesi sonucunda 1 askerin öldüğünü (Bünyamin Çabuk), 2 askerin ise yaralandığını duyurdu.
(11/316) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 1115 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 28 Kasım 2019 tarihinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
28 Kasım 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Nazan Bozkurt ve Taylan Sungur) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Nazan Bozkurt ve Mehmet Dersulu) gözaltına alındığı öğrenildi.
Buna göre, 28 Kasım 2019 tarihinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 4 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanlar aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(11/317) Ankara’da Anmaya Polis Müdahalesi…
Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD), İnsan Hakları Derneği (İHD), Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD) ve Toplumsal Hukuk üyesi avukatlar tarafından 4 yıl önce Diyarbakır’da öldürülen Tahir Elçi’yi anmak için 28 Kasım 2019 tarihinde Ankara Adliyesi önünde yapılmak istenen basın açıklamasına polis kalkanlarla müdahale etti. Avukatların hazırladığı Kürtçe “Em te ji bîr nakin” ve Türkçe “Seni unutmayacağız” yazılı pankartların da polis tarafından yırtılarak çöpe atıldığı bildirildi. Müdahale sonrasında avukatların basın açıklamasını Adliye binası içinde yaptığı öğrenildi.
(11/318) Ağrı’da Gözaltına Alınan Kişiler…
27 Kasım 2019 tarihinde Ağrı’nın merkez, Doğubayazıt, Tutak ve Taşlıçay ilçelerinde yapılan ev baskınlarında gözaltına alınan Halkların Demokratik Partisi (HDP) üye ve yöneticisi 11 kişiden 5’i (HDP il yöneticileri Kazım Aslan ve Celal Kürkçü, HDP Doğubayazıt ilçe yöneticisi Faruk Sevkan, Taşlıçay eski ilçe Eş Başkanı Elif Aslan ve İrfan Aslan) ‘örgüt üyesi olma’ iddiasıyla 28 Kasım 2019 tarihinde tutuklandı. 6 kişinin ise (Okan Sekirden ile Tarım Orkam-Sen Ağrı Şubesi Başkanı Hanifi Demir ve ismi öğrenilemeyen 4 kişi) adli kontrol şartıyla serbest bırakıldığı öğrenildi.
(11/319) Antalya’da Gözaltına Alınan Kişiler…
27 Kasım 2019 tarihinde Antalya’da yapılan ev baskınlarında gözaltına alınan 4 kişiden 1’i (Adnan Ünlü) ‘Cumhurbaşkanı’na hakaret’, 1’i (İdris Demirbaş) ise ‘örgüt propagandası yapma’ suçundan 28 Kasım 2019 tarihinde tutuklandı. 2 kişinin (Gül Ekinci Benek ve ismi öğrenilemeyen bir kişi) adli kontrol şartıyla serbest bırakıldığı öğrenildi.
(11/320) Diyarbakır’da Gözaltına Alınan Kişiler…
27 Kasım 2019 tarihinde Diyarbakır’da yapılan ev baskınlarında gözaltına alınan 12 kişi, 28 Kasım 2019 tarihinde 8’i adli kontrol şartıyla olmak üzere serbest bırakıldı. Gözaltına alınanlardan isimleri öğrenilenler: Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) Eş Genel Başkan Yardımcısı Mehmet Şirin Tunç, DBP Bağlar ilçe yöneticisi Tahir Gül, Eğitim-Sen Diyarbakır 1 Nolu Şube Eş Başkanı Hatice Efe, Kayapınar Belediye Meclisi üyesi Songül Dağ Kapancı, Bismil Belediye Meclisi üyesi Rıdvan Erez, Zeki Baran, Abdulfettah Çiçek, Abdulkadir Ekinci.
(11/321) Kocaeli’de Polis Tarafından Basılan Siyasi Parti Binaları ve Gözaltına Alınan Kişiler…
26 Kasım 2019 tarihinde Kocaeli’de Halkların Demokratik Partisi (HDP) il binası ile Darıca, Dilovası ve Gebze ilçe binalarına ve evlere yapılan baskınlarda gözaltına alınan 23 kişiden 1 kişi (Bülent Uyguner) 28 Kasım 2019 tarihinde mahkeme tarafından ‘örgüt üyesi olma’ iddiasıyla tutuklandı. 22 kişinin halen gözaltında olduğu öğrenildi. Polisin il binasında bulunan bilgisayarlara el koyduğu, ilçe binalarında bulunan panolara ise bayrak astığı bildirildi. Gözaltına alınanların isimleri: HDP il Eş Başkanı Leyla Aygün, HDP il yöneticisi İrfan Demirkaya, HDP Parti Meclisi üyeleri Mehmet Alçınkaya ve Engin Güleser, Abdulkadir Demir, Kutbettin Güneysu, Ebubekir Çoban, Osman Kurum, Zakire Dündar, Meryem Uslu, Kudret Davutoğlu, Hasret Erdem, Emine Karaaslan, Mehmet Karaaslan, Yüksel Genç, Damla Bağcı, Melike Aydın, Melek Yerkan, Tekin Gür, Şenol Taşdemir, Biret Aydemir, Gökhan Demirtaş ve Necla Erdoğan.
(11/322) Mardin’de Gözaltına Alınan Kişiler…
Mardin’in merkez ve Kızıltepe ilçelerinde 27 Kasım 2019 tarihinde yapılan ev baskınlarında gözaltına alınan 7 kişi 28 Kasım 2019 tarihinde serbest bırakıldı. Gözaltına alınanların isimleri: Halkların Demokratik Partisi (HDP) Gençlik Meclisi Üyesi Özgür Ermiş, Mizgin Sırnaç, Azat Akansel, Sultan Irmak, Hatip Öncü, Elif İnan ve soyadı öğrenilemeyen Hilal isimli kişi.
(11/323) Mersin’de Gözaltına Alınan Gazeteci…
28 Kasım 2019 tarihinde, hakkında sosyal medya paylaşımları gerekçesiyle açılmış bir soruşturma kapsamında Mersin’de ifade vermek için gittiği Emniyet Müdürlüğü’nde gözaltına alınan Mezopotamya Ajansı muhabiri Mehmet Fırat Öksüz ifade işlemlerinin ardından aynı gün serbest bırakıldı.
(11/324) Muş’ta Gözaltına Alınan Belediye Meclisi Üyeleri ve Diğer Kişiler…
27 Kasım 2019 tarihinde Muş’ta yapılan ev baskınında gözaltına alınan İl Genel Meclisi eski üyesi Ümit Sakık’ın 28 Kasım 2019 tarihinde tutuklandığı öğrenildi.
28 Kasım 2019 tarihinde Muş’ta yapılan ev baskınında Malazgirt Belediye Meclisi üyesi Sema Tekin ile Muş Belediye Meclisi üyesi Faruk Demir’in gözaltına alındığı öğrenildi.
(11/325) İstanbul’da ‘Cumhurbaşkanı’na Hakaret’ İddiasıyla Gözaltına Alınan Kişi…
28 Kasım 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, İstanbul’un Çatalca ilçesinde Dürdane Özselgin (63) isimli 1 kişinin, pazar alışverişi yaparken çıkan tartışmada ‘Cumhurbaşkanı’na hakaret ettiği’ iddiasıyla hakkında yapılan şikayet üzerine, konuk olarak gittiği bir arkadaşının evinden jandarma tarafından gözaltına alındığı öğrenildi. Dürdane Özselgin’in kullanması gereken ilaçları yanına almasına izin verilmediği bildirildi. Dürdane Özselgin’in 29 Kasım 2019 tarihinde çıkarıldığı mahkeme tarafından yurtdışına çıkış yasağıyla serbest bırakıldığı öğrenildi.
(11/325) Hrant Dink Cinayeti Davası…
Agos gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink’in öldürülmesinde ihmali ve sorumluluğu bulunan emniyet, istihbarat ve jandarma görevlilerinin de aralarında bulunduğu 4’ü tutuklu 76 kişi hakkında İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 26-28 Kasım 2019 tarihlerinde devam edildi. 26 Kasım 2019 tarihinde tanık olarak dinlenen Yunus Dolar’ın, Agos gazetesinin Şişli’de ülkücülerce protesto edildiği 2004 yılında Hrant Dink’in işyerinin olduğu Şişli ve evinin olduğu Bakırköy ilçe emniyet müdürlüklerine, İstanbul Emniyet Müdürlüğü Azınlıklar Bürosu sorumlusu olarak gerekli önlemlerin alınması için yazı yazdıklarını, 2005 yılında tayini çıktığı için sonraki süreci bilmediğini ifade etti. Cinayetin faili Ogün Samast’ın Türk bayrağıyla fotoğrafının çekildiği Samsun Emniyet Müdürlüğü’nde o dönem emniyet müdürü olan Mustafa İlhan 27 Kasım 2019 tarihinde tanık olarak dinlendi. Mustafa İlhan’ın “Ben üzerime düşen görevi yaptım. Benim kayıttan ve bayrak önünde çekilen fotoğraflardan haberim yoktu” dediği öğrenildi.
Mahkeme, daha önce alınan ara karar gereği tanık olarak dinlenilmesine hükmedilen MİT görevlileri Hüseyin Kubilay Günay, Özel Yılmaz, Handan Selçuk ve Ahmet Köksoy ile ilgili MİT’e yazılan yazıya cevap verilmediğini belirterek, bu kişilerin dinlenilmesi konusundaki taleplerin daha sonra yeniden değerlendirilmesine karar verdi ve duruşmayı 18-20 Şubat 2020 tarihleri arasında görülmek üzere erteledi.
(11/326) Nusaybin’den Tahliye Edilenlerin Yargılandığı Dava…
Mardin’in Nusaybin ilçesindeki sokağa çıkma yasağı sırasında, mahsur kaldıkları binalardan tahliye edildikten sonra 26 Mayıs 2016 tarihinde gözaltına alınarak tutuklanan 70 kişi hakkında Mardin 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 28 Kasım 2019 tarihinde devam edildi. Dava dosyasının davanın 5 Nisan 2019 tarihinde görülen duruşmasında her bir sanık yönünden tefrik edilmesine karar verilmişti. Mahkeme, duruşmaları ayrı ayrı görülen 6 kişiden 1 kişiyi (Mehmet Ziriğ) ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ve 17 yıl hapis cezası ile cezalandırıldı. Mehmet Ziriğ’in slogan attığı gerekçesiyle duruşma salonundan ağzı kapatılarak ve fiziksel şiddet uygulanarak çıkarıldığı öğrenildi. Mahkeme 2 kişiyi (Fırat Darı ve Mazlum Yaşa) ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ve 18’er yıl hapis cezası ile, 1 kişiyi (Süleyman Göksel Yerdut) ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ve 15 yıl hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme Halil İbrahim Yıldız ve İsmail Yılmaz’ın duruşmalarını 20 Ocak 2020 tarihine erteledi.
(11/327) HDP Eski Milletvekilinin Yargılandığı Dava…
HDP Kars eski milletvekili ve Demokratik Toplum Kongresi Divan Üyesi Mülkiye Birtane hakkında Diyarbakır 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 28 Kasım 2019 tarihinde devam edildi. İddianamede Mülkiye Birtane’nin ‘örgüt kurma ve yönetme’ suçundan 15 yıldan 22 yıl 6 aya kadar hapis cezası ile cezalandırılması istenmektedir. Mahkeme Mülkiye Birtane’nin tutukluluk halinin devamına karar verdi ve duruşmayı 13 Aralık 2019’a erteledi.
26 Kasım 2018 tarihinde gözaltına alınan Mülkiye Birtane 7 Aralık 2018 tarihinde tutuklanmıştı.
(11/328) Özgür Gündem Ana Davası…
KHK ile kapatılan Özgür Gündem gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Zana Kaya, Sorumlu Yazı İşleri Müdürü İnan Kızılkaya, imtiyaz sahibi Kemal Sancılı, Yayın Danışma Kurulu üyeleri Aslı Erdoğan, Necmiye Alpay, Filiz Koçali, Ragıp Zarakolu, Bilge Aykut ile yazar Eren Keskin hakkında İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 28 Kasım 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme duruşmayı 13 Ocak 2020 tarihine erteledi.
(11/329) Özgür Gündem Davası…
KHK ile kapatılan Özgür Gündem gazetesine destek için “Nöbetçi Genel Yayın Yönetmeliği” kampanyasına katıldıkları gerekçesiyle belgesel sinemacı Veysi Altay ve gazetenin okuru Hüseyin Süzügen hakkında İstanbul 22. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 28 Kasım 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme duruşmayı 18 Şubat 2020 tarihine erteledi.
Aynı gerekçeyle Can Dündar hakkında açılan davada mahkeme Dündar hakkındaki yakalama emrinin infazının beklenmesine karar verdi ve duruşmayı 21 Mayıs 2020 tarihine erteledi.
(11/330) İstanbul’da Yargılanan Gazeteciler…
Gazeteciler Aziz Oruç, Selman Keleş, Özgür Paksoy, Kenan Kırkaya, İshak Yasul ve Ersin Çaksu hakkında Özgürlükçü Demokrasi gazetesinde 21 Ekim – 1 Kasım 2016 tarihleri arasında yayımlanan çeşitli haberler ve köşe yazıları gerekçe gösterilerek İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 28 Kasım 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme İshak Yasul, Kenan Kırkaya, Özgür Paksoy ve Selman Keleş’in ‘devletin yargı organlarını alenen aşağılamak’ suçundan ayrı ayrı 5 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına ve hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verdi. Mahkeme Aziz Oruç ile Ersin Çaksu hakkındaki dosyaları ayrılmasına hükmetti.
(11/331) Batman’da Yargılanan Gazeteci…
KHK ile kapatılan Azadiya Welat gazetesinin Batman eski temsilcisi Deniz Kılıç hakkında 2014- 2015 yılları arasında sosyal medyada yaptığı haber paylaşımlarında ‘örgüt propagandası yaptığı’ iddiasıyla Batman 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 28 Kasım 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme Deniz Kılıç’ın 3 yıl 1 ay 15 gün hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verdi.
(11/332) “KCK Avukatlar Davası”…
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın 46 avukatı hakkında İstanbul 19. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 28 Kasım 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme heyetinin değiştiği öğrenildi. Mahkeme tanık İrfan Dündar’ın bir sonraki duruşmada dinlenmesine karar verdi ve duruşmayı 26 Mart 2020 tarihine erteledi.
(11/333) İstanbul’da Avukatın Yargılandığı Dava…
Ezilenlerin Hukuk Bürosu avukatlarından Can Tombul hakkında İstanbul 35. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 28 Kasım 2019 tarihinde devam edildi. İddianamede Can Tombul’un ‘örgüt üyesi olma’ suçundan cezalandırılması istenmektedir. Mahkeme duruşmayı 26 Mart 2020 tarihine erteledi.
Can Tombul 31 Temmuz 2018 tarihinde İstanbul’da gözaltına alınmış ve 3 Ağustos 2018 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklanmıştı. Hakkında açılan davanın 12 Eylül 2019 tarihinde görülen duruşmasında tahliye edilmişti.
(11/334) Anayasa Mahkemesi’nin Toplantı ve Gösteri Özgürlüğü Kararı…
28 Kasım 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden Anayasa Mahkemesi’nin (AYM), basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde gözaltına alınarak 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’na göre 219 lira para cezası uygulanan Hayriye Özde Çelikbilek’in bireysel başvurusunu karara bağladığı öğrenildi. AYM kararında toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının ihlal edildiğine hükmetti ve dosyanın yeniden yargılanması için Ankara 3. Sulh Ceza Mahkemesi’ne gönderilmesine karar verdi. Hayriye Özde Çelikbilek, 25 Mart 2016 tarihinde Ankara Kızılay’daki Ensar Vakfı binası önünde “Tecavüz Yuvası Ensar Vakfı Kapatılsın” pankartıyla yapılan basın açıklamasına katılmış, kendisine uygulanan para cezasının iptali için Ankara 3. Sulh Ceza Mahkemesi’ne yaptığı itiraz da reddedilmişti.
(11/335) Anayasa Mahkemesi’nin Haberleşme Özgürlüğü Kararı…
28 Kasım 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden Anayasa Mahkemesi’nin (AYM), Bolu F Tipi Cezaevi’nde tutulduğu 13 Kasım 2016 tarihinde bir sivil toplum örgütüne gönderdiği mektuba el konulan Orhan Bingöl’ün bireysel başvurusunu karara bağladığı öğrenildi. AYM, Orhan Bingöl’ün haberleşme özgürlüğünün ihlal edildiğine ve kendisine 1000 TL manevi tazminat ödenmesine hükmetti.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.