Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
13 Aralık 2019 Günlük İnsan Hakları Raporu
(12/141) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Saldırılar…
12 Aralık 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, 21 Kasım 2019 tarihinde Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi sınırları içindeki Heftanin bölgesine yönelik Türk Silahlı Kuvvetleri’nin hava harekatında 3 HPG militanının öldüğü öğrenildi.
(12/142) Ağrı’da Kendilerinden Haber Alınamayan Kişiler…
12 Aralık 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, 11 Aralık 2019 tarihinde Van’dan Ağrı’ya gitmek üzere yola çıkan Halkların Demokratik Partisi (HDP) Gençlik Meclisi üyesi Nurullah Üzgün ile soyadı öğrenilemeyen İlyas isimli kişilerden haber alınamadığı öğrenildi. Söz konusu haberde İlyas’ın Erciş ilçesindeki bir polis kontrol noktasında, Nurullah Üzgün’ün ise Ağrı’nın Hamur ilçesindeki bir polis kontrol noktasında otobüsten indirildiği iddia edildi. 13 Aralık 2019 tarihinde HDP Gençlik Meclisi Nurullah Üzgün’ün Ağrı’da gözaltına alındığını ve tutuklandığını duyurdu.
(12/143) İstanbul’da Gözaltında ve Cezaevinde İşkence İddiası…
16 Ekim 2019 tarihinde Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Kuzey ve Doğu Suriye’ye yönelik operasyonunu protesto etmek için Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Şişli ilçe binasını işgal ederken gözaltına alınan ve 18 Ekim 2019 tarihinde tutuklanan Gençliğin Devrimci Güçleri (Dev-Güç) üyesi 3 kişinin (Can Çıldır, Ali Düzkün ve Gamze Taşçı), haklarında İstanbul 33. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın 6 Aralık 2019 tarihinde görülen ilk duruşmasında tahliye edildikleri öğrenildi. Can Çıldır basında yer alan ifadelerinde gözaltında maruz kaldıkları işkence ve kötü muameleye dair şunları belirtti: “Bizi yere yatırıp, ters kelepçe yaptılar. Biz kelepçeliyken bizi darp etmeye başladılar. O sırada polislerden biri, ‘Devrem kamera var yapma’ dedi. Sonra bizi oradan kamerasız alana götürerek uzun süre darp ettiler. Yüzümüze ve karın boşluğumuza vurdular. Arabayla Şişli Emniyet binasına götürülürken de arabada sürekli fiziksel şiddete maruz kaldık. Sonrasında çıplak arama dayatıldı. (…) İstanbul Emniyet Müdürlüğü’ne götürüldük. Orada ‘üstünüzü çıkarın’ denildi. Çıkarmayacağız dediğimiz anda dört polis daha odaya girdi ve bir saat boyunca işkence gördük. Kafalarımız duvarlara vuruldu, elbiselerimiz çıkarılarak, ‘Size burada ne yapacağımızı çok iyi biliyoruz’ denildi. Ardından bize ters kelepçe yapıldı. Daha sonra beni 4 saat boyunca DAİŞ’lilerin arasında tuttular”. Götürüldükleri Metris Cezaevi girişinde de çıplak aramaya zorlandıklarını belirten Can Çıldır, cezaevinde 11 gün boyunca tek kişilik hücrelerde tutulduklarını ifade etti.
(12/144) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
12 Aralık 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Bitlis E Tipi Kapalı Cezaevi’nde tutulan hasta mahpus Hüseyin Güdücü’nün tedavisi için götürüldüğü İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezi Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde mahkum koğuşu olmadığı gerekçesiyle tedavisinin yapılmadığı, ailesi tarafından kendisine 23 Kasım 2019 tarihinde gönderilen ilaçların ise cezaevi yönetimi tarafından verilmediği öğrenildi.
12 Aralık 2019 tarihinde basında yer alan haberlerden, Elazığ 1 Nolu Yüksek Güvenlikli Kapalı Cezaevi’nde tutulan Mehdi Boz isimli mahpusa gönderilen Cüneyt Kahraman’ın ‘Yaralı Yürekler’ isimli kitabının ‘örgüt propagandası yapıldığı’ gerekçesiyle kendisine verilmediği, ayrıca dermatit hastalığı nedeniyle eldiven kullanması gerektiği halde yasak olduğu gerekçesiyle eldiven de verilmediği öğrenildi.
(12/145) İstanbul’da Ajanlık Dayatmasına Maruz Kalan Kişiler…
İstanbul’da kendilerini istihbarat olarak tanıtan kişiler tarafından tehdit edilen ve ajan olmaya zorlanan Halkların Demokratik Partisi (HDP) üyeleri 12 Aralık 2019 tarihinde İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi’nde bir basın toplantısı düzenledi. HDP il yöneticisi Cüneyt Karabey, bu kişilerin kendisine “Arabanın molotoflanmasını, kundaklanmasını istemezsin herhalde” dediğini, Anadolu Yakınlarını Kaybedenlerle Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (ANYAKAY-DER) yöneticisi Osman Özdemir, evinden çıktığı sırada iki kişi tarafından alıkonulduğunu ve ajanlık dayatmasına maruz kaldığını, HDP il yöneticisi Erkan Kakça ise önünü kesen kişiler tarafından ‘sohbet’ iddiasıyla zorla arabaya bindirildiğini belirtti.
(12/146) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 1129 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 12 Aralık 2019 tarihinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamalarına polis müdahale etti.
12 Aralık 2019 tarihinde saat 13.30’da yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Merve Demirel ve Nazan Bozkurt) ve saat 18.00’de yapılmak istenen basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 2 kişinin (Merve Demirel ve Nazan Bozkurt) gözaltına alındığı öğrenildi.
Buna göre, 12 Aralık 2019 tarihinde Yüksel Caddesi üzerinde yapılmak istenen basın açıklamalarında 4 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanlar aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(12/147) Düzce’de Eyleme Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildiği işine geri dönmek için 12 Aralık 2019 tarihinde Düzce’de Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) İl Başkanlığı önünde oturma eylemi yapmak isteyen Alev Şahin polis müdahalesi sonucu gözaltına alındı. Alev Şahin’in Kabahatler Kanunu’na muhalefet etmekten 320 TL para cezası kesilerek aynı gün içinde serbest bırakıldığı öğrenildi.
(12/148) Ankara’da Eyleme Polis Müdahalesi…
12 Aralık 2019 tarihinde Ankara Kızılay’da kadına yönelik şiddeti dans ederek protesto etmek isteyen Ankara Kadın Platformu üyelerine polis fiziksel şiddet kullanarak müdahale etti. Müdahale sonucunda 8 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınan kişilere Kabahatler Kanunu’na göre 320’şer TL para cezası kesildiği ve 13 Aralık 2019 tarihinde serbest bırakıldıkları öğrenildi. Gözaltına alınanların isimleri: Buse Uçer, Aysun Gençtanır, Neslihan Duran, Emine Kaya, Nebiye Mertürk, Betül Döndü ile soy isimleri öğrenilemeyen Esma ve Şamil.
(12/149) Ağrı’da Gözaltına Alınan Kişiler…
Ağrı’nın Tutak ilçesine bağlı Soğukpınar köyünde 6 Aralık 2019 tarihinde polis ve jandarma tarafından yapılan operasyon sonrasında gözaltına alınan 8 kişiden 6’sı (Hanım Aksoy, Gönül Aksoy, Ahmet Aksoy, Kemal Aksoy, Birgül Çetin ve Zozan Kaya) 12 Aralık 2019 tarihinde serbest bırakıldı. 2 kişi (Cemal Aksoy ve Fikret Çetin) ise ‘örgüte yardım etmek’ iddiasıyla tutuklandı.
(12/150) Mardin’de Gözaltına Alınan Belediye Eş Başkanı…
Mardin’in Kızıltepe ilçesinin görevden alınarak yerine kayyım atanan Belediye Eş Başkanı Nilüfer Elik Yılmaz’ın 12 Aralık 2019 tarihinde gözaltına alındığı öğrenildi.
(12/151) Diyarbakır’da Gözaltına Alınan Kişiler…
12 Aralık 2019 tarihinde Diyarbakır’da yapılan ev baskınında HDP Gençlik Meclisi üyesi Sevim Akdağ’ın gözaltına alındığı öğrenildi. Ayrıca Kayapınar ilçesinde yapılan ev baskınlarında 22 kişinin gözaltına alındığı bildirildi.
(12/152) Nusaybin’den Tahliye Edilenlerin Yargılandığı Dava…
Mardin’in Nusaybin ilçesindeki sokağa çıkma yasağı sırasında, mahsur kaldıkları binalardan tahliye edildikten sonra 26 Mayıs 2016 tarihinde gözaltına alınarak tutuklanan 70 kişi hakkında Mardin 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 12 Aralık 2019 tarihinde devam edildi. Dava dosyasının davanın 5 Nisan 2019 tarihinde görülen duruşmasında her bir sanık yönünden tefrik edilmesine karar verilmişti. Mahkeme, duruşmaları ayrı ayrı görülen ve daha önce ülke bütünlüğünü ve birliğini bozma’ suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile cezalandırılmış olan 2 kişiden 1 kişiyi (Ferhat Doğan) ‘kasten öldürmeye teşebbüs’ ve ‘kamu malına zarar verme’ suçlarından 18 yıl hapis cezası ile, 1 kişiyi (Oktay Gül) aynı suçlardan 25 yıl hapis cezası ile cezalandırdı.
(12/153) Bitlis’te Yargılanan Gazeteci…
Bitlis News gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Sinan Aygül hakkında, çocuğa yönelik istismar olayına dair haberleri nedeniyle ‘soruşturmanın gizliliğini ihlal etmek’ iddiasıyla Tatvan 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 12 Aralık 2019 tarihinde görüldü. Mahkeme Sinan Aygül’ü 10 ay hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme cezayı ertelemedi.
(12/154) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
12 Aralık 2019 tarihinde Balıkesir’in Ayvalık ilçesinde yasadışı yollardan Yunanistan’a gitmeye çalıştıkları iddiasıyla gözaltına alınan 3 kişi tutuklandı.
12 Aralık 2019 tarihinde Konya merkezli bir soruşturma kapsamında 12 ilde yapılan operasyonlarda 15 kişi gözaltına alındı.
(12/155) Hakkari’de Özel Güvenlik Bölgesi…
Hakkari Valiliği 12 Aralık 2019 tarihinde yaptığı bir açıklama ile Merkez, Yüksekova, Çukurca, Şemdinli ve Derecik ilçelerinde koordinatları verili 5 alanın 13 – 27 Aralık 2019 tarihleri arasında özel güvenlik bölgesi ilan edildiğini duyurdu.
(12/156) Etkinliklerin Yasaklandığı İller…
Hakkari Valiliği 13 Aralık 2019 tarihinde yaptığı açıklama ile il genelinde açık alanlarda düzenlenecek gösteri yürüyüşü, açık hava toplantısı, basın açıklaması, oturma eylemi, stant açma, imza kampanyası, konser, şenlik, vb. her türlü eylem ve etkinlikler ile el ilanı, broşür, afiş vb. materyalin asılması ve dağıtılmasını 15 Aralık 2019 itibarıyla 15 gün süreyle yasakladığını duyurdu. Bu kararla Hakkari’de 4 Nisan 2019 tarihinden bu yana kesintisiz uygulanan eylem ve etkinlik yasağı 270 güne uzatılmış oldu.
Batman Valiliği 11 Aralık 2019 tarihinde yaptığı açıklama ile il genelinde her türlü miting, kapalı ve açık yer toplantıları ile gösteri yürüyüşlerinin, basın açıklaması, çadır kurma, stant açma, oturma eylemi, anma töreni vb. türdeki eylem ve etkinliklerin 12 Aralık 2019 tarihi itibarıyla 15 gün boyunca izne bağlandığını, Batman M Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu çevresindeki alanlarda yapılacak her türlü etkinliğin ise bu tarihler arasında yasaklandığını duyurdu.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.