7 Haziran 2017
Ankara’nın göbeğinde, Yüksel Caddesi’nde bulunan insan hakları anıtının kolluk güçleri tarafından abluka altına alındığı koşullarda biz aşağıda imzası bulunan Kurucular Kurulu Üyeleri, Türkiye İnsan Hakları Vakfı’nın (TİHV) 4 Haziran 2017 tarihinde gerçekleştirilen 9. Dönem 28. Olağan Genel Kurulu için bir araya gelmiş bulunuyoruz.
Son yıllarda insan haklarına saygının ortadan kalkmasıyla yaşanan değer yitimi ve gerileme, 15 Temmuz darbe girişimi ardından ilan edilen OHAL uygulamasıyla daha da artmış, insan haklarının neredeyse tümüyle ortadan kaldırıldığı yeni bir boyut kazanmıştır.
Gazetelerin, televizyonların kapatılması; muhalif gazetecilerin, milletvekili ve belediye başkanları dahil seçilmişlerin ve siyasetçilerin tutuklanması; binlerce akademisyenin, yüz bini aşkın kamu çalışanı emekçinin işinden ekmeğinden olması; kurumların ve hukukun ilgası; yargının tümüyle iktidarın kontrol aracına dönüşmesi; seçim tarafsızlığının ve güvenliğinin yok edilmesi; yaşanan hukuksuzluklara karşı başta Anayasa Mahkemesi olmak üzere her türlü itiraz mercii ve mekanizmasının işlevsiz hale getirilmesi; başta hak örgütleri olmak üzere sivil toplum örgütlerinin kapatılıp örgütlenme özgürlüğünün yok edilmesi vb. ihlaller ile yaşanan bu ağır tablo, Ankara’nın Yüksel Caddesi’nde insan hakları anıtının demir çitlerle çevrilerek ablukaya alınmasında ifadesini bulmaktadır.
Özellikle yüz binleri bulan ihraçlar ve ihlale yol açan diğer uygulamalar ile pek çok yurttaşımız, haklara sahip olma hakkından mahrum bırakılarak hukuk öznesi olmaktan çıkarılmışlardır. Böylesi hak taşıyıcısı olarak kabul edilmeme hali, yurttaşlarımız için adeta “medeni ölüm” niteliğine bürünmüştür.
Bu durumu kader olarak kabul etmeyip itiraz eden, başta ihraç edilen kamu emekçileri olmak üzere onur ve vicdan sahibi yurttaşlar ülkenin dört bir yanında günlerdir, aylardır dertlerini anlatabilmek, işlerine, ekmeklerine ve haklarına kavuşabilmek için sıradanlaşan kötülüğe karşı direniyorlar. Bu insanlardan ikisi, Nuriye Gülmen ve Semih Özakça onlarca kez gözaltına alınıp, kolluk güçlerinin şiddetine maruz kaldıktan sonra direnişlerinin 196, açlık grevlerinin 76. gününde tutuklandılar. Yine işlerine dönmek için günlerdir direnen Veli Saçılık ve Acun Karadağ, geçtiğimiz hafta içinde kolluk güçlerinin ağır şiddetine maruz kalmış ve yakın mesafeden hedef gözetilerek sıkılan onlarca plastik merminin hedefi olmuşlardır.
Siyasal iktidarın topluma ve hak arayan yurttaşlara yönelik bu pervasız şiddet ve Veli Saçılık ile Acun Karadağ örneğinde açıkça gördüğümüz yeni ve kompleks işkence yöntemlerinin yaygınlaşması kabul edilemez.
Dünyanın her yerinde insan hakları savunucuları, siyasal iktidarlara normal yönetim usullerinin geçerli olduğu zamanlarda yapamayacaklarını yapabilme imkânı vererek temel hak ve özgürlüklerin sınırlanmasına yol açtığı için “sıkıyönetim”, “OHAL” vb. ara rejim modellerine karşı durma sorumluluğu taşırlar.
Ayrıca evrensel hukuk, OHAL rejiminin, ilan edilme gerekçesi ile sınırlı, geçici, ulusal ve uluslararası yargı denetimine açık ve en nihayetinde hiçbir koşulda sınırlanamayacak bazı çekirdek hakların korunduğu bir rejim olması gerektiğini belirtir. Ancak mevcut OHAL uygulaması, artan şiddetle birlikte en temel hak ve özgürlükleri bile yok sayan muhtevasıyla yurttaşlar arası ilişkiyi tümüyle bir iktidara sadakat bağıntısına indirgeyerek toplum olma halini ortadan kaldırmıştır.
Yeniden hak ve özgürlüklere sahip, müzakere eden yurttaşlardan müteşekkil bir toplum olabilmek bu ülkenin hak savunucularının acil talebi ve sorumluluğudur. Bunun için OHAL derhal kaldırılmalı, demokratik, eşitlikçi ve özgürlükçü bir anayasa yapılmalı, müzakere ortamı sağlanarak barış tesis edilmelidir. Çünkü biz insan hakları savunucuları, hak sahibi yurttaşlar olarak özgürlüklerimizi ve irademizi geri alma mücadelesinin tarafıyız.
Kamuoyu ile paylaşırız, saygılarımızla…
Akın BİRDAL Barış YAVUZ
Coşkun ÜSTERCİ Emirali TÜRKMEN
Gencay GÜRSOY Günseli KAYA
Hasan ANLAR Hürriyet ŞENER
Hüsnü ÖNDÜL İoanna KUÇURADİ
İsmail BOYRAZ Mehmet VURAL
Metin AKSOY Metin BAKKALCI
Mithat SANCAR Mustafa ÇİNKILIÇ
Nadire MATER Nihat BULUT
Nilgün TOKER Okan AKHAN
Öztürk TÜRKDOĞAN Sabih ATAÇ
Sabri DOKUZOĞUZ Selahattin ESMER
Sezai BERBER Şebnem KORUR FİNCANCI
Şükran İRENÇİN Tanıl BORA
Türkcan BAYKAL Ümit BİÇER
Ümit ERKOL Yavuz ÖNEN
Zeki GÜL