Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
9 – 11 Mayıs 2020 Günlük İnsan Hakları Raporu
(05/070) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Saldırılar…
9 Mayıs 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden Tunceli’nin kırsal alanında 6 Mayıs 2020 tarihinde güvenlik güçleri ile HPG militanları arasında çıkan çatışmada 1 militanın öldüğü öğrenildi.
(05/071) İbrahim Gökçek’in Cenazesine Yönelik Engelleme ve Polis Müdahalesi…
5 Mayıs 2020 tarihinde 323 gündür sürdürdüğü ölüm orucuna ara veren ve 7 Mayıs 2020 tarihinde tedavi gördüğü hastanede yaşamını yitiren Grup Yorum üyesi İbrahim Gökçek’in 8 Mayıs 2020 tarihinde İstanbul’un Sultangazi ilçesinde bulunan Gazi Mahallesi’nde yapılan cenaze töreni sırasında gözaltına alınan 2’si çocuk 26 kişi aynı gün içinde götürüldükleri Sultangazi Polis Karakolu’ndaki ifade işlemlerinin ardından “sosyal mesafe kuralına uymadıkları” gerekçesiyle 1000’er TL idari para cezası kesilerek serbest bırakıldı.
İbrahim Gökçek’in cenazesi 9 Mayıs 2020 tarihinde Kayseri’nin Talas ilçesinde bulunan Halef Hoca Mezarlığı’nda defnedilirken pankart açmak isteyen 1 kişinin polisin fiziksel şiddetine maruz kaldığı öğrenildi. Cenazede Grup Yorum üyesi Bahar Kurt’un konuşma yapmasına polis tarafından fiziksel şiddet kullanılarak izin verilmedi. Cenaze sonrasında İbrahim Gökçek’in mezarı başında Grup Yorum’a ait bir şarkı söylemek isteyenleri de polis fiziksel şiddet kullanarak mezarlıktan çıkardı.
10 Mayıs 2020 gecesi Halef Mezarlığı’nın önüne gelen ırkçı bir grubun İbrahim Gökçek’in mezarına saldırmasına polis engel oldu. Grubun polise “Yıllarca burayı polis bekleyemez. Bir gün elbette bırakacak. Bıraktığında biz onu çıkaracağız, ortada yakacağız” dedikten sonra mezarlığın önünden ayrıldığı öğrenildi.
8 Mayıs 2020 tarihinde İbrahim Gökçek’in cenazesinin bekletildiği İstanbul’un Sultangazi ilçesinde bulunan Gazi Cemevi’ne yönelik polis baskını sırasında gözaltına alınan ve aralarında avukatların da olduğu 18 kişi hakkındaki 4 gün gözaltı kararı alındığı öğrenildi.
10 Mayıs 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, İbrahim Gökçek’in cenazesinin memleketi Kayseri’ye getirilmesi ile ilgi tehdit içerikli açıklamalar ve sosyal medya paylaşımları yapan Ülkü Ocakları Kayseri İl Başkanı Serdar Turan’ın görevden alındığı öğrenildi.
(05/072) İstanbul’da Gözaltında İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
8 Mayıs 2020 tarihinde İbrahim Gökçek’in cenazesinin bekletildiği İstanbul’un Sultangazi ilçesinde bulunan Gazi Cemevi’ne yönelik polis baskının gözaltına alınan ve aralarında avukatların da olduğu 18 kişinin gözaltına alınırken ve götürüldükleri İstanbul İl Emniyet Müdürlüğü’nde işkence ve diğer kötü muameleye maruz kaldıkları öğrenildi. Açlık grevine başlayan 18 kişiye avukatlarca getirilen su ve şekerlerin polis tarafından alınmadığı bildirildi.
Gözaltına alınanların maruz kaldığı işkence ve diğer kötü muamele hakkında avukat Yaprak Türkmen, basında yer alan açıklamasında şunları belirtti: “Gözaltına alınan meslektaşlarımız ve müvekkillerimiz çok ciddi bir biçimde işkence görmüş. İlk alındıkları andan itibaren, gözaltı aracında, emniyet müdürlüğü bahçesinde, otoparkında, üst araması sırasında, avukat görüşü sonrasında sistematik işkence yapılmış. Gidip gördüğümüzde vücutlarında işkenceden kaynaklı morluklar ve çizikler vardı. Kafalarına darbeler almışlardı. Bir müvekkilimiz bir cisimle boğulmaya çalışılmıştı. Görüşmemiz esnasında bu işkenceden dolayı sesi çıkmıyordu ve öksürüyordu.”
Halkın Hukuk Bürosu tarafından yapılan açıklamada maruz kaldıkları işkence ve diğer kötü muamele sonucu Cemil Kurut’un gözlerinde şişlik, Rıdvan Akbaş ve Hasan Karapınar’ın kafasından yaralandığı, Beyhan Gün’ün boğazından morluk ve şişler olduğu, Bahar Ertürk’ün bir cisimle boğulmak istendiği, Tuğçe Tayyar ve Elif Tayyar’ın vücutlarında morluklar ve çizikler olduğu belirtilmektedir.
(05/073) İstanbul’da Polis Şiddetine Maruz Kalan Kadın…
8 Mayıs 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, İbrahim Gökçek’in Sultangazi ilçesinde bulunan Gazi Mahallesi’nde yapılan cenaze törenine yönelik polis müdahalesi sırasında gözaltına alınan 1 kadının maruz kaldığı işkence ve diğer kötü muamele sonucu yüzünden yaralandığı öğrenildi.
(05/074) Mardin’de Polis Şiddetine Maruz Kalan Çocuk…
9 Mayıs 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, 24 Nisan 2020 tarihinde Mardin’in Nusaybin ilçesinde sokağa çıkma yasağına rağmen dışarıda oynayan çocuklara polisin havaya ateş ederek müdahale ettiği öğrenildi. Polisin zihinsel engelli olduğu bildirilen B. E. (7, e) isimli bir çocuğa fiziksel ve sözlü şiddet uyguladığı öğrenildi.
Nusaybin Kaymakamlığı, polis şiddetine ilişkin görüntülerin basında ve sosyal medyada yer alması üzerine 9 Mayıs 2020 tarihinde bir açıklama yaparak söz konusu polis memurunun görevden alındığını açıkladı. Açıklama şu şekildedir: “Nusaybin ilçemiz Fırat Mahallesi’nde devriye görevi ifa eden ekibimize bir grup tarafından taş atılmıştır. Ekip aracından inen görevli polis memuru taş atan grubu dağıtmak saikiyle havaya 1 el ateş ederek kalabalığı dağıtmak istemiş ancak uygun olmayan ve tasvip edilemeyecek bir şekilde çocukların bulunduğu ortamda havaya ateş açmıştır. Hukuka uygun olmayan bu tutum ve davranışları ile hiyerarşik üstlerine bu konudan bilgi verilmemesi nedenlerine bağlı olarak; söz konusu polis memuru hakkında görevden el çektirme tedbiri uygulanarak soruşturma başlatılmış ve soruşturmaya devam edilmektedir.”
Emniyet Genel Müdürlüğü de 9 Mayıs 2020 tarihinde bir açıklama yaptı ve şunları belirtti: “24.04.2020 tarihinde Mardin’in Nusaybin ilçesinde bir site bahçesinde meydana geldiği anlaşılan olayla ilgili olarak; polis aracına taş atan çocuklara havaya ateş ederek müdahale eden ve olayı zamanında sıralı amirlerine bildirmeyen Polis Memuru hakkında soruşturma başlatılmış ve görevden el çektirilmiştir.”
(05/075) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
9 Mayıs 2020 tarihinde basında yer alan haberlerde, Van T Tipi Cezaevi’nde tutulan bir mahpusa ailesi tarafından 2 ay önce PTT aracılığıyla gönderilen paranın mahpusun hesabına hâlâ yatırılmadığı iddia edildi.
10 Mayıs 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Konya Seydişehir T Tipi Cezaevi’nde maruz kaldıkları hak ihlallerinin 6 Mayıs 2020 tarihinden beri süresiz dönüşümsüz açlık grevinde olan 6 mahpusun infaz koruma memurları tarafından “Sizi rahat bırakmayacağız. Burası Seydişehir. Size kimse ulaşamaz. Sesinizi çıkarmayın” denilerek tehdit edildiği ve açlık grevinde olan 2 mahpusun (Şiyar Fırat ve Önder Korkmaz) tutuldukları koğuştan alınarak hücreye götürüldükleri öğrenildi.
10 Mayıs 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Elazığ 2 Nolu Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde Covid-19 salgınına rağmen mahpusların tutulduğu odaların sadece 1 kez dezenfekte edildiği, mahpuslara sadece 1 kez maske verildi öğrenildi.
10 Mayıs 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Elazığ 1 Nolu Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde mahpuslara verilen yemeğin azaltıldığı, kantinde satılan ürünlerin pahalı olduğu, dışarıdan gönderilen kargoların mahpuslara verilmediği öğrenildi.
(05/076) Cezaevi’nde Sağlık Hakkı Engellenen Mahpus…
10 Mayıs 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden Antalya L Tipi Cezaevi’nde tutulan 2 mahpusun kelepçeli muayene dayatmasını kabul etmedikleri gerekçesiyle muayeneleri yapılmadan hastaneden cezaevine geri götürüldükleri öğrenildi.
10 Mayıs 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden Bolu F Tipi Cezaevi’nde Covid-19 salgını gerekçe gösterilerek mahpusların diş doktoruna ve revire çıkma taleplerinin yerine getirilmediği öğrenildi.
(05/077) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 1279 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 8 Mayıs 2020 tarihinde saat 13.30 ve 18.00’de yapılan basın açıklamalarına polis müdahale etti ve eyleme katılanları fiziksel şiddet kullanarak İnsan Hakları Anıtı’nın önünde uzaklaştırdı.
9 Mayıs 2020 tarihinde sokağa çıkma yasağı nedeniyle Ankara’nın Mamak ilçesinde açıklama yapan 1 kişi (Nazan Bozkurt) polis tarafından fiziksel şiddet uygulanarak gözaltına alındı. Nazan Bozkurt’un gözaltında ve götürüldüğü hastanede işkence ve diğer kötü muameleye maruz kaldığı öğrenildi. İşkence ve diğer kötü muamele sonucu Nazan Bozkurt kollarında morluklar ve şişlikler oluştuğu bildirildi. Nazan Bozkurt’un ‘polise mukavemet’ ve ‘hakaret’ suçlamalarıyla adliye sevk edildiği mahkeme tarafından yurtdışı yasağı şartıyla serbest bırakıldı. Nazan Bozkurt’un telefonuna ve açıklama sırasında giydiği önlüğe polis tarafından el konulduğu öğrenildi.
(05/078) Ankara’da Eyleme Polis Müdahalesi…
8 Mayıs 2020 tarihinde KHK ile mesleğinden ihraç edilen mimar Alev Şahin için Ankara’da bulunan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı önünde yapılan basın açıklamasına müdahale eden polis 1 kişiyi (Nazan Bozkurt) fiziksel şiddet kullanarak eylem alanında uzaklaştırdı.
(05/079) Çanakkale’de Yaşam Savunucularına Para Cezası…
9 Mayıs 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Çanakkale Kazdağları’ndaki altın madeni projesine karşı 288 gündür nöbet tutan 4 yaşam savunucusuna Kabahatler Kanunu uyarınca Çanakkale Valiliği tarafından 4 günde toplam 57.240 TL idari para cezası kesildiği öğrenildi.
(05/080) CHP Milletvekilleri Hakkında Suç Duyurusu…
8 Mayıs 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun’un Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Manisa milletvekili ve Grup Başkanvekili Özgür Özel ile Sakarya milletvekili Engin Özkoç hakkında Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na ‘hakaret’ ve ‘iftira’ iddialarıyla suç duyurusunda bulunulduğu öğrenildi.
(05/081) İstanbul’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
10 Mayıs 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından gazeteci Can Ataklı hakkında 23 Mart 2020 tarihinde katıldığı bir televizyon programındaki sözleri nedeniyle ‘halkı kin ve düşmanlığa tahrik’ suçlamasıyla bir iddianame hazırlandığı öğrenildi.
İddianamede Can Ataklı’nın 9 aydan 1 yıl 6 aya kadar hapis cezası ile cezalandırılması istenmektedir.
(05/082) Covid-19 Salgını…
Sağlık Bakanlığı, 8 Mayıs 2020 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 48 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 1.848 yeni vakanın tespit edildiğini açıkladı.
Sağlık Bakanlığı 9 Mayıs 2020 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 50 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 1.546 yeni vakanın tespit edildiğini açıkladı.
Sağlık Bakanlığı 10 Mayıs 2020 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 47 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 1.542 yeni vakanın tespit edildiğini açıkladı.
Buna göre 10 Mayıs 2020 itibarıyla resmi açıklamalara göre salgın nedeniyle yaşamını yitirenlerin sayısı 3.786 ve vaka sayısı ise 138.657 oldu.
8 Mayıs 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden Mardin E Tipi Cezaevi’nde görevli 6 infaz koruma memurunun Covid-19 testlerinin pozitif çıktığı ve bu infaz koruma memurlarının karantinaya alındığı öğrenildi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.