Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
19 – 20 Mayıs 2020 Günlük İnsan Hakları Raporu
(05/146) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Saldırılar…
18 Mayıs 2020 tarihinde Kars’ın Kağızman ilçesi kırsal alanında güvenlik güçleri ile HPG militanları arasında çıkan çatışmada yüzbaşı rütbesinde bir askerin (Ferhat Çiftçi) öldüğü öğrenildi.
12 Mayıs 2020 tarihinde Hakkari’nin Çukurca ilçesinde güvenlik güçleri ile HPG militanları arasında çıkan çatışmada yaralanan bir askerin (Halil Çakır) 18 Mayıs 2020 tarihinde tedavi gördüğü hastanede öldüğü öğrenildi.
18 Mayıs 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Kürdistan Bölgesel Yönetimi sınırları içinde yer alan Hakurk bölgesine 12 Mayıs 2020 tarihinde Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) tarafından düzenlenen hava harekatında 2 HPG militanının öldüğü öğrenildi.
(05/147) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
18 Mayıs 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden İstanbul Silivri 7 Nolu L Tipi Cezaevi’nde 7 kişilik 2 koğuştan birinde 39, diğerinde ise 43 mahpusun kaldığı öğrenildi.
(05/148) Cezaevinde Sağlık Hakkı Engellenen Mahpuslar…
Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD) İstanbul Şubesi, 18 Mayıs 2020 tarihinde yaptığı açıklamada, İzmir Kırıklar 1 Nolu F Tipi Cezaevi’nde hastane sevklerinin durdurulduğunu duyurdu.
19 Mayıs 2020 tarihinde basında yer alan haberlerde, İstanbul Silivri 7 Nolu L Tipi Cezaevi’nde Covid-19 testi pozitif çıkan bir mahpusun hastanede sadece grip ilacı verilerek 39 kişinin kaldığı koğuşa geri götürüldüğü iddia edildi.
(05/149) Cezaevinde Yedikleri Yemekten Zehirlenen Mahpuslar…
19 Mayıs 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Ankara Sincan Kadın Cezaevi’nde 6 mahpusun yedikleri yemekten dolayı zehirlendiği öğrenildi. Haberde, 1 mahpusun durumunun ağır olduğu ve hastaneye kaldırıldı belirtildi.
(05/150) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 1288 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından 18 Mayıs 2020 tarihinde saat 18.00’de yapılan basın açıklamasına müdahale eden polis 1 kişiyi (Mehmet Dersulu) Covid-19 salgını kapsamında alınan önlemler gereği ilan edilen sokağa çıkma yasağını ihlal ettiği gerekçesiyle gözaltına aldı.
19 Mayıs 2020 tarihinde saat 13.30’da yapılan basın açıklamasına müdahale eden polis 1 kişiyi (Nazan Bozkurt) Covid-19 salgını kapsamında alınan önlemler gereği ilan edilen sokağa çıkma yasağını ihlal ettiği gerekçesiyle gözaltına aldı.
(05/151) Hatay’da Eyleme Polis Müdahalesi…
Hatay’ın Samandağ ilçesinde evine yapılan polis baskını sırasında kalp krizi geçiren Edibe Özçelik’in 20 Ocak 2020 tarihinde yaşamını yitirmesi ile ilgili 18 Mayıs 2020 tarihinde Samandağ Abdullah Cömert Parkı’nda yapılan basın açıklamasına müdahale eden polis 2 kişiyi (Edibe Özeçlik’in oğulları Servet Özçelik ve Ümit Özçelik) fiziksel şiddet kullanarak gözaltına aldı. Gözaltına alınanlar aynı gün içinde serbest bırakıldı.
Aynı gerekçeyle aynı yerde 19 Mayıs 2020 tarihinde yapılan basın açıklamasına müdahale eden polis 3 kişiyi (Güney Arslan, Servet Özçelik ve Ümit Özçelik) fiziksel şiddet kullanarak gözaltına aldı. Gözaltına alınanlar aynı gün içinde serbest bırakıldı.
(05/152) Iğdır’da Gözaltına Alınan Belediye Eş Başkanı…
15 Mayıs 2020 tarihinde yerine kayyum atanan ve gözaltına alınan Iğdır’ın Halkların Demokratik Partisi’nden (HDP) seçilmiş Belediye Eş Başkanı Yaşar Akkuş, 18 Mayıs 2020 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından ‘örgüt üyesi olmak’ iddiasıyla tutuklandı.
Diğer Belediye Eş Başkanı Eylem Çelik ise 20 Mayıs 2020 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(05/153) Siirt’te Gözaltına Alınan Belediye Eş Başkanları…
15 Mayıs 2020 tarihinde yerlerine kayyum atanan ve gözaltına alınan Siirt’in HDP’li Belediye Eş Başkanları Berivan Helen Işık ve Peymandara Turhan, Siirt’in Kurtlanan ilçesinin HDP’li Belediye Eş Başkanları Baran Akgül ve Esmer Baran Turhan, Siirt’in Baykan ilçesinin HDP’li Belediye Eş Başkanları Ramazan Sarsılmaz ve Özden Gülmez Turhan 19 Mayıs 2020 tarihinde mahkemeye sevk edildi.
Mahkeme Berivan Helen Işık, Ramazan Sarsılmaz, Özden Gülmez ve Baran Akgül’ün ev hapis şartıyla serbest bırakılmasına karar verdi.
Peymandara Turhan ve Esmer Baran ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(05/154) Siirt’te Gözaltına Alınan Parti Yöneticisi ve Belediye Çalışanı…
14 Mayıs 2020 tarihinde Siirt’te yapılan ev baskınlarında gözaltına alınan Siirt Belediyesi çalışanları Eşref Tekin, Gülçin Köneş ve Beşir Aksu ile Siirt Belediye Eş Başkanı seçildiği halde KHK’lı olduğu gerekçesiyle mazbatası verilmeyen Resul Kaçar 19 Mayıs 2020 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(05/155) Urfa’da Gözaltında İşkence ve Kötü Muameleye Maruz Kalan Kişiler Hakkında Açılan Dava…
19 Mayıs 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, 18 Mayıs 2019 tarihinde Urfa’nın Halfeti ilçesine bağlı Dergili mahallesinde HPG militanları ile güvenlik güçleri arasında çıkan ve 1 askerle 2 militanın öldüğü çatışma sonrasında gözaltına alınan 55 kişiden 37’si hakkında Urfa Başsavcılığı’nın takipsizlik kararı verdiği öğrenildi. Başsavcılık tarafından 13’ü tutuklu 18 kişi hakkında hazırlanan iddianamenin ise Urfa 5. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildiği öğrenildi.
Gözaltına alınan kişilerin elleri arkadan kelepçeli bir vaziyette yüzüstü karakol bahçesinde bekletildikleri anlara ait görüntüler basına yansımıştı. Ayrıca gözaltına alınanlar gözaltında işkence ve diğer kötü muameleye maruz kalmıştı. Basında yer alan haberlerde işkence iddialarıyla ilgili Urfa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından 3 jandarma personeli hakkında soruşturma açıldığı belirtildi.
Urfa Barosu Yönetim Kurulu Üyesi ve İnsan Hakları Koordinatörü Mevlut Güneş, gözaltında işkence ve diğer kötü muameleye ilişkin şunları belirtti: “Özellikle kadınların hastanede aldıkları raporlar, yine beyanlarında cinsel işkencenin izlerine rastlandı. Tekme, elektrik, darp gibi birçok işkence yöntemine rastlandı. Şahısların başvuruları üzerine baromuzun Cumhuriyet Başsavcılığı ile yaptığı görüşme sonucu işkence yapan kişiler hakkında soruşturma başlatıldı. Soruşturma ağır aksak bir şekilde devam ediyor. 3 jandarma personeli tarafından görüntülere ilişkin bilirkişi raporu hazırlandı. Hazırlanan rapor çok muğlaktı. Raporda işkence izlerine rastlanmadığına yönelik beyanlar vardı. Bu durum hem komisyonumuzun itirazları hem de savcılığın bu rapora itibar etmemesi üzerine görüntüler İstanbul Adli Tıp Kurumu’na gönderildi.”
(05/156) Gözaltına Alınan Gazeteci ve Diğer Kişi…
17 Mayıs 2020 tarihinde Balıkesir merkezli bir soruşturma kapsamında ‘suç işlemeye tahrik’ ile ‘suç ve suçluyu övme’ iddialarıyla gözaltına alınan Taylan Kulaçoğlu ve Red dergisi Genel Yayın Yönetmeni Hakan Gülseven, 19 Mayıs 2020 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından il dışına çıkış yasağı şartıyla serbest bırakıldı.
(05/157) Antalya’da Sosyal Medya Paylaşımları Gerekçe Gösterilerek Gözaltına Alınan Kişi…
17 Mayıs 2020 tarihinde Antalya’da “sosyal medya paylaşımlarında dini değerleri aşağıladığı” gerekçesiyle gözaltına alınan fotoğrafçı Fırat Erez, 19 Mayıs 2020 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklandı.
(05/158) Şırnak’ta Gözaltına Alınan Kişi…
17 Mayıs 2020 tarihinde Şırnak’ın Silopi ilçesinde ‘örgüt propagandası yapmak’ iddiasıyla gözaltına alınan Mehmet Ayas isimli kişi 19 Mayıs 2020 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(05/159) HDP Yöneticisi Hakkında Açılan Soruşturma…
19 Mayıs 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Van’da kaçırılan HDP Parti Meclisi üyesi Hatice Büşra Kuyun hakkında kaçırıldıktan sonra yaptığı basın açıklaması gerekçe gösterilerek Van Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından ‘halkı kin ve düşmanlığa sevk etmek’ iddiasıyla soruşturma açıldığı öğrenildi. Soruşturma kapsamında Hatice Büşra Kuyun’un ifade verdiği öğrenildi.
(05/160) Yardım Kampanyasına Belediye Müdahalesi…
19 Mayıs 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Hakkari’nin Şemdinli ilçesinde Covid-19 salgınından etkilenenlere yardım etmek amacıyla Esnaf ve Sanatkarlar Odası tarafından açılan standa Şemdinli Belediyesi’ne bağlı zabıtalar tarafından müdahale edildiği ve standa el konulduğu öğrenildi.
(05/161) Eylem ve Etkinliklerin Yasaklandığı İl…
Tunceli Valiliği 17 Mayıs 2020 tarihinde yaptığı açıklama ile HDP’li belediyelere kayyum atamalarına ilişkin yapılacak eylem ve etkinlikleri gerekçe göstererek il genelinde basın açıklaması, açık veya kapalı yer toplantısı, miting, çadır kurma, oturma eylemi, stant açma, açlık grevi, anma töreni, bildiri dağıtma, pankart ve afiş asma, imza masası açma ve benzeri tüm etkinliklerin 18 Mayıs – 24 Mayıs 2020 tarihleri arasında yasaklandı.
(05/162) Yayın Durdurma Cezası Verilen Radyo Kanalı…
19 Mayıs 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nun (RTÜK) Kafa Radyo’da yayınlanan Nihat Sırdar tarafından sunulan programa “Evde kendi patates cipsimi yaptım. Yanında bira iyi gider” şeklindeki seyirci mesajının program sırasında okunduğu gerekçesiyle 3 kez yayın durdurma cezası verdiği öğrenildi.
(05/163) Gökhan Açıkkollu’nun Ölümüyle İlgili Takipsizlik Kararı…
Gözaltında işkence ve diğer kötü muameleye maruz kalan Gökhan Açıkkollu’nun 5 Ağustos 2016 tarihinde gözaltındayken yaşamını yitirmesiyle ilgili olarak İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın kovuşturmaya yer olmadığı kararı verdiği 17 Mayıs 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden öğrenildi. Basında yer alan haberde savcılığın Gökhan Açıkkollu’nun gözaltında işkence ve diğer kötü muameleye maruz kaldığı yönünde beyanda bulunan şahitleri dinlemediği, Gökhan Açıkkollu’nun gözaltında tutulduğu 13 güne ilişkin kamera kayıtlarını incelemediği, ölümünden sonra hazırlanan ek otopsi raporunu deliller arasında değerlendirmediği iddia edildi.
KHK ile ihraç edilen öğretmen Gökhan Açıkkollu yaşamını yitirmesinden sonra 7 Şubat 2018 tarihinde görevine iade edilmişti.
(05/164) Covid-19 Salgını…
Sağlık Bakanlığı, 18 Mayıs 2020 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 31 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 1.158 yeni vakanın tespit edildiğini açıkladı.
Sağlık Bakanlığı 19 Mayıs 2020 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 28 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 1.022 yeni vakanın tespit edildiğini açıkladı.
Buna göre 19 Mayıs 2020 itibarıyla resmi açıklamalara göre salgın nedeniyle yaşamını yitirenlerin sayısı 4.199 ve vaka sayısı ise 151.615 oldu.
18 Mayıs 2020 tarihinde Covid-19 salgını kapsamında alınan tedbirler uyarınca 14’ü büyükşehir 15 ilde (Ankara, Balıkesir, Bursa, Eskişehir, Gaziantep, İstanbul, İzmir, Kayseri, Kocaeli, Konya, Manisa, Sakarya, Samsun, Van ve Zonguldak) uygulanmakta olan araç girişi ve çıkışı sınırlandırılması 15 gün süreyle uzatıldı.
18 Mayıs 2020 tarihinde Covid-19 salgını kapsamında alınan tedbirler uyarınca Şeker Bayramı’nın kutlanacağı 23 Mayıs 2020 ile 26 Mayıs 2020 tarihler arasında Türkiye genelinde 81 ilde sokağa çıkma kısıtlaması uygulanacağı açıklandı.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.