Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
25 Haziran 2020 Günlük İnsan Hakları Raporu
(06/321) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Saldırılar…
24 Haziran 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Kars’ın Kağızman ilçesi kırsal alanında güvenlik güçleri ile MLKP/FESK militanları arasında çıkan çatışmada 1 militanın öldüğü öğrenildi.
(06/322) Şırnak’ta Polis Şiddetine Maruz Kalan Kişiler…
24 Haziran 2020 tarihinde Şırnak’ın Cizre ilçesinde maske kontrolü yapan polis ile tartışan 5 kişinin polis şiddetine maruz kaldığı öğrenildi. Basında yer alan haberlerde polisin elektroşok ve biber gazı ile müdahale ettiği ve ismi öğrenilemeyen 5 kişinin gözaltına alındığı belirtildi.
(06/323) Ankara’da “İşimi Geri İstiyorum” Eylemine Polis Müdahalesi…
KHK ile ihraç edildikleri işlerine geri dönmek için 1324 gündür direnişte olan kamu emekçileri tarafından Ankara Yüksel Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde 24 Haziran 2020 tarihinde saat 13.30’da ve 18.00’de yapılan basın açıklamalarına polis müdahale etti ve eyleme katılanları fiziksel şiddet kullanarak İnsan Hakları Anıtı’nın önünde uzaklaştırdı.
(06/324) Düzce’de Eyleme Polis Müdahalesi…
24 Haziran 2020 tarihinde, KHK ile ihraç edildiği işine dönmek için Düzce Valiliği önünde eylem yapan Alev Şahin polisin müdahalesi ile gözaltına alındı. Alev Şahin aynı gün içinde serbest bırakıldı.
(06/325) İstanbul’da Pankart Asarken Gözaltına Alınan Kişiler…
24 Haziran 2020 tarihinde İstanbul’un Beşiktaş ilçesinde “Kıdem tazminatıma dokunma” pankartı asan Emekçi Hareket Partisi (EHP) üyesi 4 kişi polis tarafından gözaltına alındı. Gözaltına alınanların isimleri öğrenilemedi.
(06/326) Ankara’da Zorla Kaybedilmek İstenen Kişinin Yargılandığı Dava…
13 Şubat 2019 tarihinde Ankara’nın Altındağ ilçesindeki evini basan ve kendilerini polis olarak tanıtan kişiler tarafından kaçırılan ve 29 Temmuz 2019 tarihinde Ankara Emniyet Müdürlüğü Terörle Mücadele Şubesi’nde tutulduğu öğrenilen Yasin Ugan hakkında Ankara 34. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 23 Haziran 2020 tarihinde başlandı.
Yasin Ugan’ın ifadesinde, alıkonduğu süre boyunca başındaki poşetin çıkartılmadığını, maruz kaldığı işkence ve diğer kötü muamele sonucu vücudunun morardığını, bu süre boyunca sadece 3 kez banyo yaptığını belirttiği öğrenildi. Yasin Ugan’ın ayrıca daha önceki ifadesini de görmeden imzaladığını belirttiği ve avukatını azlettiği öğrenildi. Yasin Ugan’ın ifadesi üzerine mahkeme başkanının işkence ve kötü muamele iddialarına ilişkin Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunacağı bildirildi.
Mahkeme savunmaların ardından duruşmayı ileri bir tarihe erteledi.
(06/327) İstanbul’da Gazetecilerin Yargılandığı Dava…
Yeni Yaşam gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Mehmet Ferhat Çelik ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Aydın Keser, Oda TV Sorumlu Haber Müdürü Barış Terkoğlu, Oda TV Genel Yayın Yönetmeni Barış Pehlivan, Oda TV muhabiri Hülya Kılınç ile Yeniçağ gazetesi yazarı Murat Ağırel hakkında Libya’da yaşamını yitirdikten sonra Manisa’da toprağa verilen MİT görevlisi ile ilgili haberler nedeniyle İstanbul 34. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 24 Haziran 2020 tarihinde başlandı.
İddianamede 6 gazetecinin Türk Ceza Kanunu’nun 329/1. maddesinde yer alan ‘devletin güvenliği veya iç veya dış siyasal yararları bakımından niteliği itibarıyla gizli kalması gereken bilgileri açıklama’ suçundan ayrı ayrı 5 yıldan 10 yıla; Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Kanunu’nun 27. maddesi gereğince ‘istihbarat faaliyeti ile ilgili bilgi ve belgeleri ifşa etme’ suçundan da ayrı ayrı 4 yıldan 10 yıla hapisle cezalandırılması istenmektedir.
Savunmaların ardından mahkeme Barış Terkoğlu, Aydın Keser ve Ferhat Çelik’in tahliyesine, Murat Ağırel, Hülya Kılınç, Barış Pehlivan’ın tutukluluk hallerinin devamına karar vererek duruşmayı 9 Eylül 2020 tarihine erteledi.
Oda TV Haber Müdürü Barış Terkoğlu ve gazeteci Hülya Kılınç, 4 Mart 2020 tarihinde gözaltına alınmış ve 5 Mart 2020 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklanmıştı. Oda TV Genel Yayın Yönetmeni Barış Pehlivan 6 Mart 2020 tarihinde gözaltına alınmış ve aynı gün içinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklanmıştı. Mehmet Ferhat Çelik, Aydın Keser ve Murat Ağırel ise 6 Mart 2020 tarihinde adli kontrol şartıyla serbest bırakılmalarına yönelik savcılık itirazı üzerine yeniden gözaltına alınmış ve 8 Mart 2020 tarihinde tutuklanmıştı.
(06/328) İstanbul’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Almanya’da yayın yapan Die Welt gazetesinin Türkiye muhabiri Deniz Yücel hakkında ‘örgüt propagandası yapmak’ ve ‘halkı kin ve düşmanlığa tahrik etmek’ iddialarıyla İstanbul 32. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 24 Haziran 2020 tarihinde devam edildi.
Savunmaların ardından mahkeme duruşmayı 16 Temmuz 2020 tarihine erteledi.
Deniz Yücel 14 Şubat 2017 tarihinde gözaltına alınmış ve 27 Şubat 2017 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklanmıştı. Hakkında hazırlanan iddianameyi 16 Şubat 2018 tarihinde kabul eden mahkeme, Deniz Yücel’in tensip kararıyla tahliyesine hükmetmişti.
(06/329) İstanbul’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Evrensel gazetesi yazarı Ender İmrek hakkında “Parıl parıl parlıyordu Hermes çanta” başlıklı yazı nedeniyle ‘Cumhurbaşkanı’nın eşi Emine Erdoğan’a hakaret ettiği’ iddiasıyla Bakırköy 2. Asliye Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 24 Haziran 2020 tarihinde başlandı.
Savunmaların ardından mahkeme duruşmayı 8 Ekim 2020 tarihine erteledi.
(06/330) “KCK Cizre Davası”…
“KCK Cizre Davası” olarak bilinen ve aralarında yerine kayyum atanmış Şırnak’ın Cizre ilçesinin Belediye Eş Başkanı Mehmet Zırığ’ın da olduğu 78 kişi hakkında Malatya 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 24 Haziran 2020 tarihinde görüldü.
Mahkeme 67 kişiyi ‘örgüt üyesi olmak’ suçundan 6 yıl 3 ay ile 10 yıl arasında değişen sürelerde hapis cezası ile cezalandırdı. Cizre Belediye Eş Başkanı Mehmet Zırığ 6 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırıldı. Mahkeme 11 kişinin ise beraatına karar verdi.
(06/331) Mardin’de Eski Belediye Eş Başkanları ile Diğer Kişilerin Yargılandığı Dava…
Aralarında Mardin’in Kızıltepe ve Artuklu ilçelerinin eski belediye eş başkanları Leyla Salman ve Sevin Bozan’ın da olduğu 50 kişi hakkında Mardin 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 24 Haziran 2020 tarihinde görüldü.
Mahkeme 21 kişiyi ‘örgüt üyesi olmak’ suçundan 6 yıl 3 ay ile 9 yıl arasında değişen sürelerde hapis cezası ile cezalandırdı. Ceza alan kişiler: 11 kişi (Cemal Veske, Emine Damar, Kemal Kaçmaz, Rıdvan Tarhan, Sadat İlek, Sadiye Aslan, Selahattin Aydoğdu, Şükran Koyuncu, Atiye Aydın ve Bedii İçen ile Artuklu Belediyesi eski Eş Başkanı Sevinç Bozan) 6 yıl 3 ay; 3 kişi (Kızıltepe Belediyesi eski Eş Başkanı Leyla Salman, Orhan Ablak ve Tarık Acay) 7 yıl 6 ay; 6 kişi (Abdülaziz Bilgin, Gülten Yıldız, Mehmet Doğan, Adil Başaran, Ali Özkan ve Abdullah Akikol) 8 yıl; 1 kişi (Mehmet Tanhan) 9 yıl.
Mahkeme 10 kişinin beraatına, 19 kişinin ise dosyalarının ayrılmasına karar verdi.
(06/332) Cezaevi Katliamları Davası…
F Tipi cezaevlerine geçişleri sağlamak ve açlık grevlerine son vermek amacıyla, 19 Aralık 2000’de 20 cezaevinde düzenlenen ve 32 kişinin öldürüldüğü “Hayata Dönüş” adı verilen operasyon sırasında Bayrampaşa Cezaevi’nde 12 kişinin ölümü 29 kişinin yaralanmasıyla ilgili olarak, dönemin Jandarma Komutanlığı’nda görevli 196 kişi hakkında Bakırköy 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 24 Haziran 2020 tarihinde devam edildi.
Mahkeme eksik hususların tamamlanması için duruşmayı 12 Kasım 2020 tarihine erteledi.
(06/333) JİTEM (Diyarbakır)/ Musa Anter Davası…
Musa Anter’in 1992 yılında Diyarbakır’da öldürülmesi ve Jandarma İstihbarat ve Terörle Mücadele (JİTEM) adına Diyarbakır’da yürütülen faaliyetlere dair Ankara 6. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 24 Haziran 2020 tarihinde devam edildi. Diyarbakır 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen ve “JİTEM Ana Davası” olarak bilinen dava ile Musa Anter’in öldürülmesine ilişkin dava Yargıtay’ın 29 Ocak 2016 tarihli kararıyla birleştirilmişti.
Duruşmada Nuri Sınır tanık olarak dinlendi. Mahkeme duruşmayı 20 Ekim 2020 tarihine erteledi.
(06/334) SEGBİS Uygulaması ile İlgili AYM Kararı…
Anayasa Mahkemesi (AYM), duruşmada hazır bulunma talebi reddedilen ve duruşmaya katılımı SEGBİS aracılığıyla sağlanmak istenen Şehrivan Çoban isimli kişinin başvurusuna ilişkin kararı 23 Haziran 2020 tarihinde Resmi Gazetede yayınlandı.
AYM, Şehrivan Çoşkun’un adil yargılama hakkı kapsamındaki duruşmada hazır bulunma hakkının ihlal edildiğine hükmetti ve kararın bir örneğinin Şehrivan Çoşkun’un yargılandığı davaya bakan Van 2. Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderilmesine hükmetti.
(06/335) Kayyum Atanan Belediye…
Elazığ’ın Karakoçan ilçesine bağlı Sarıcan beldesinin HDP’li Belediye Eş Bekir Başkanı Bekir Polat 24 Haziran 2020 tarihinde görevinden uzaklaştırılarak yerine Elazığ Vali Yardımcısı Erkan Kaçmaz kayyum olarak atandı.
Bekir Polat 23 Haziran 2020 tarihinde gözaltına alınmıştı
(06/336) Erişim Engeli Getirilen İnternet İçerikleri…
Aralarında https://egitimsen.org.tr, https://artigercek.com/, https://www.evrensel.net/, https://eksisozluk.com/internet sitelerinin de olduğu internet sitelerinde yer alan 46 içeriğe Turgutlu Sulh Ceza Hakimliği’nin 22 Haziran 2020 tarihli kararı ile erişim engeli getirildiği öğrenildi.
https://sol.org.tr/ sitesinde yer alan bir habere Samsun 3. Sulh Ceza Hakimliği’nin 23 Haziran 2020 tarihli kararı ile erişim engeli getirildiği basında yer alan haberlerden öğrenildi.
https://halktv.com.tr sitesinde yer alan bir habere Erzurum 2. Sulh Ceza Hakimliği’nin 24 Haziran 2020 tarihli kararı ile erişim engeli getirildiği basında yer alan haberlerden öğrenildi.
(06/337) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
24 Haziran 2020 tarihinde İstanbul merkezli bir soruşturma kapsamında 23 ilde düzenlenen operasyonlarda aralarında muvazzaf askerlerin de olduğu 41 kişi gözaltına alındı.
(06/338) Covid-19 Salgını…
Sağlık Bakanlığı, 24 Haziran 2020 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 24 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 1492 vakanın tespit edildiğini açıkladı.
Buna göre 24 Haziran 2020 itibarıyla resmi açıklamalara göre salgın nedeniyle yaşamını yitirenlerin sayısı 5.025 ve vaka sayısı ise 191.657 oldu.
Diyarbakır Tabip Odası’nın 24 Haziran 2020 tarihli verilerinden Diyarbakır’da 35’i hekim, 74’ü hemşire/ebe, 3’ü paramedik, 23’ü personel, 1’i sağlık teknisyeni, 5’i otomasyon görevlisi, 2’si sekreter, 10’u tekniker, 1’i laborant ve 1’i sosyal hizmet uzmanı olmak üzere toplam 155 sağlık çalışanının Covid-19 testlerinin pozitif çıktığı öğrenildi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.