Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
2 Eylül 2020 Günlük İnsan Hakları Raporu
(09/009) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Saldırılar
Milli Savunma Bakanlığı 1 Eylül 2020 tarihinde Hakkari’nin Şemdinli ilçesinde meydana gelen bir araç kazasında 1 askerin (Furkan Erbil) öldüğünü açıkladı.
(09/010) Cezaevinde Şüpheli Ölüm…
1 Eylül 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden Konya Ereğli T Tipi Cezaevi’nde tutulan Kadir Kurt isimli mahpusun 23 Ağustos 2020 tarihinde yaşamını yitirdi öğrenildi. Ereğli Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından 25 Ağustos 2020 tarihinde yapılan açıklamada Kadir Kurt’un intihar ettiği belirtilirken, Kadir Kurt’un babası ise yaptığı açıklamada Kadir Kurt’un cezaevinde infaz koruma memurlarının fiziksel şiddetine maruz kaldığını ve onlar tarafından tehdit edildiğini ifade etti. Babası şunları belirtti: “Oğlum bana bir telefon görüşmemizde bu iki gardiyanın kendisini 25 dakika boyunca dövdüğünü hatta beni üzmemek için anlatmadığı daha başka şeylere maruz kaldığını söyledi. Kadir’i intihara iten sebepler gardiyanlar tarafından maruz kaldığı şiddet ve bunu bilen cezaevi idaresinin gereğini yapmamasıdır. Kadir bize defalarca bu iki gardiyanın kameraların görmediği bölgelerde kendisini dövdüğünü söyledi.”
Kadir Kurt’un yaşamını yitirmeden önce Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği’ne gönderdiği mektupta şunları belirttiği öğrenildi: “3 yıldır Ereğli T Tipi’ndeyim. (…) Aileme yazdığım fakslarım çıkış yapmıyor. Size yazdığım mektuplarım, dilekçelerim, fakslarım kurumdan çıkış yapmıyor. Öncelikle ivedi olarak sizinle iletişime geçmek istiyorum.”
(09/011) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
1 Eylül 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden Halkların Demokratik Partisi (HDP) eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş ile görüşmek üzere tutulduğu Edirne F Tipi Cezaevi’ne gelen çocuklarının kapalı görüşme yapmasına Covid-19 kapsamında alınan önlemler gerekçe gösterilerek cezaevi idaresi tarafından izin verilmediği öğrenildi.
(09/012) Şırnak’ta Polis Şiddetine Maruz Kalan Bekçi…
1 Eylül 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden Şırnak’ın Cizre ilçesindeki bir kontrol noktasında B. B. isimli bir bekçi ile A. U. T. isimli bir polis memuru arasında çıkan tartışmada bekçinin polisin fiziksel şiddetine maruz kaldığı öğrenildi.
Olayla ilgili olarak her 2 kişinin de açığa alındığı ve haklarında soruşturma başlatıldığı bildirildi.
(09/013) Edirne’de Jandarmanın İşkence ve Diğer Kötü Muamelesine Maruz Kalan Kişiler…
30 Eylül 2020 tarihinde Edirne’de yasadışı yollarla yurtdışına çıkmaya çalıştıkları iddiası ile jandarma tarafından gözaltına alınan 2 kişinin (İsa Sefa ve Halis Güven) fiziksel şiddete maruz kaldığı öğrenildi. Maruz kaldıkları şiddet sonucu 2 kişinin yüzlerinden ve vücutlarının çeşitli yerlerinden yaralandığı bildirildi.
2 kişinin maruz kaldıkları fiziksel şiddeti belgeleyen sağlık raporu aldığı sorumlular hakkında suç duyurusunda bulunacağı öğrenildi.
1 Eylül 2020 tarihinde mahkemeye sevk edilen İsa Sefa, ‘sınır ihlali’ gerekçesiyle tutuklandı. Halis Güven’in ise halen gözaltında olduğu bildirildi.
(09/014) 1 Eylül Etkinliklerine Yönelik Yasaklama ve Müdahaleler
1 Eylül Dünya Barış Günü kapsamında 1 Eylül 2020 tarihinde Urfa’da HDP tarafından yapılmak istenen “Barış Zinciri” eylemine polis izin vermedi. Polisin izin vermemesi üzerine yürüyüş yapan gruba müdahale eden polis aralarında HDP yöneticilerinin de olduğu 6 kişiyi gözaltına aldı. Müdahale sırasında polisin 1 kişiye telsizle vurduğu ve yüzünden yaralanan bu kişinin hastaneye kaldırıldığı öğrenildi. Gözaltına alınan 4 kişi (HDP il yöneticisi Ahmet İstek, Hilvan İlçe Eş Başkanı Çiğdem Karageçili, Ulaş Çoban ve ismi öğrenilemeyen 1 kişi) aynı gün içinde polisteki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı. 2 kişinin (HDP Parti Meclisi üyesi İzzet Karadağ ve Haliliye İlçe Eş Başkanı Müslüm Arslan) ise halen gözaltında olduğu öğrenildi.
Diyarbakır’ın Sur ilçesinde yapılmak istenen “Barış Zinciri” eylemine polis Covid-19 salgını kapsamında alınan önlemleri gerekçe göstererek izin vermedi.
Van’da yapılmak istenen Dünya Barış Günü eylemine ve eyleme katılmak üzere Çaldıran, Muradiye ve Erciş ilçelerinden gelen HDP üyelerinin kente girişine izin verilmediği öğrenildi.
(09/015) Cezaevinde Devam Eden Ölüm Oruçları ve Ölüm Orucunda Yaşamını Yitiren Avukat Ebru Timtik ile İlgili Eylemlere Müdahaleler…
1 Eylül 2020 tarihinde cezaevlerinde devam etmekte olan ölüm oruçları ile ilgili Cumhurbaşkanı’nın İstanbul’un Üsküdar ilçesinde bulunan evinin önünde yapılan basın açıklamasına yönelik polis müdahalesi sonucu 1 kişi (Erkan Munar) gözaltına alındı. Gözaltına alınan 1 kişi aynı gün içinde serbest bırakıldı.
(09/016) Yönetmen Kazım Öz’ün Yargılandığı Dava…
Yönetmen Kazım Öz hakkında Tunceli 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 1 Eylül 2020 tarihinde görüldü. İddianamede Kazım Öz’ün ‘örgüt üyesi olmak’ suçundan 15 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılması istenmektedir. Mahkeme Kazım Öz’ün beraatına hükmetti.
(09/017) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
1 Eylül 2020 tarihinde Türk Silahlı Kuvvetleri personeline yönelik İstanbul merkezli bir soruşturma kapsamında 30 ilde düzenlenen operasyonlarda 59 kişi; Kayseri merkezli bir soruşturma kapsamında 8 ilde düzenlenen operasyonlarda 14 kişi gözaltına alındı.
İzmir’in Çeşme ilçesinde yasadışı yollarla yurtdışına çıkmaya çalıştıkları iddiasıyla gözaltına alınan 3 kişi 1 Eylül 2020 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklandı.
(09/018) Erişim Engeli Getirilen İnternet İçerikleri…
https://eksisozluk.com/ internet sitesinde Duygu Delen’in ölümüyle ilgili yer alan 2 başlığa Antep 4. Sulh Ceza Hakimliği’nin 28 Ağustos 2020 ve Antep 5. Sulh Ceza Hakimliği’nin 1 Eylül 2020 tarihli 2 ayrı kararı ile kişilik haklarının ihlali gerekçe gösterilerek erişim engeli getirildiği ve öğrenildi.
(09/019) Covid-19 Salgını…
Sağlık Bakanlığı, 1 Eylül 2020 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 47 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 1.572 vakanın tespit edildiğini açıkladı.
Buna göre 1 Eylül 2020 itibarıyla resmi açıklamalara göre salgın nedeniyle yaşamını yitirenlerin sayısı 6.417 vaka sayısı ise 271.705 oldu.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.