Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
19 – 21 Eylül 2020 Günlük İnsan Hakları Raporu
(09/203) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Saldırılar…
Milli Savunma Bakanlığı, 18 Eylül 2020 tarihinde Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi sınırları içinde Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) tarafından sürdürülen “Pençe-Kaplan” operasyonu kapsamında çıkan bir çatışmada 2 askerin (Gökhan Kılınç ve Harun Aslan) öldüğünü, 3 askerin ise yaralandığını duyurdu.
19 Eylül 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Van’ın Çatak ilçesi kırsal alanında güvenlik güçleri ile HPG militanları arasında çıkan çatışmada 2 HPG militanının öldüğü öğrenildi.
20 Eylül 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi sınırları içindeki Haftanin bölgesinde TSK birimleri ile HPG militanları arasında 6 Ağustos 2020 tarihinde çıkan çatışmada 2 HPG militanının öldüğü öğrenildi.
(09/204) Cezaevinde Yaşamını Yitiren Hasta Mahpus…
19 Eylül 2020 tarihinde tutulduğu Patnos L Tipi Cezaevi’nde rahatsızlanarak Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Dursun Odabaşı Hastanesi’ne sevk edilen hasta mahpus Takiyettin Özkahraman (75) hastanede yaşamını yitirdi. Basında yer alan haberlerden, Takiyettin Özkahraman’ın daha önce de rahatsızlandığı, ancak Covid-19 salgını gerekçesiyle hastaneye götürülmediği ve tedavisinin yapılmadığı öğrenildi.
(09/205) Cezaevinde İşkence ve Kötü Muamele…
18 Eylül 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Mardin E Tipi Cezaevi’nde tutulan mahpuslara, koğuş dışında sayım yapılmasına karşı çıktıkları için hücre cezaları verildiği, bir mahpusun aynı gerekçeyle açılan disiplin soruşturması sonucunda 6 yıl görüş yasağı ile cezalandırıldığı öğrenildi.
18 Eylül 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Urfa Hilvan 1 Nolu T Tipi Cezaevi’nde mahpuslara Covid-19 salgınına rağmen suyun sınırlı olarak verildiği, maske ve eldiven verilmediği, cezaevinin ayda bir kez dezenfekte edildiği; mahpuslara istedikleri gazetelerin verilmediği, radyolarına el konulduğu, sosyal, kültürel ve sportif aktivitelerin sınırlandırıldığı öğrenildi.
19 Eylül 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Tarsus Kadın Kapalı Cezaevi’nde tutulan mahpuslara yetersiz yemek verildiği, gönderilen mektupların kendilerine verilmediği ve yazdıkları mektupları gönderilmediği, temizlik ve hijyen malzemelerinin cezaevi kantininde yüksek fiyatlarla satıldığı öğrenildi.
(09/206) Van’da Gözaltında İşkence ve Kötü Muamele İddiası…
19 Eylül 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, 11 Eylül 2020 tarihinde Van’ın Çatak ilçesine bağlı Çığlıca mezrasında askerler tarafından gözaltına alınan, 13 Eylül 2020 tarihinde Van Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nin yoğun bakım servisinde tedavi altında olduğu öğrenilen Osman Şiban ile Servet Turgut’un ailelerinin sorumlular hakkında Van Cumhuriyet Savcılığı’na suç duyurusunda bulunduğu öğrenildi. Suç duyurusu dilekçesinde, helikopterle gelen askerlerin mezrada yaşayan kişileri meydanda toplayarak diz çöktürüp kimlik kontrolü yaptıkları, o sırada 2 kişinin askerlerin fiziksel şiddetine maruz kaldıkları, bir askerin ‘Acımız var, öfkemizi sizden çıkarmayıp da kimden çıkaracağız, köyünüzü yakacağız’ şeklinde ifadelerde bulunduğu, daha sonra başka bir mahallede gözaltına alınan Servet Turgut ile birlikte tekrar gelen askerlerin burada Osman Şiban’ı gözaltına aldıkları belirtildi.
Osman Şiban hakkında 11 Eylül 2020 tarihinde götürüldüğü özel bir hastanede verilen raporda Şiban’ın kan kustuğunun ve her iki gözünde morluk, baş, boyun ve yüz bölgesinde travmaya bağlı şişlik belirlendiğinin ifade edilmişti. Bilinci kapalı şekilde hastaneye getirilen Servet Turgut hakkında ise “yüksekten düşme sebebiyle getirilen entübe hasta” notuyla yapılan hastane kaydının ardından verilen raporda her iki gözde ve her iki kulakta deri altındaki kılcal damarların zarar gördüğü, eller ve göğüs ön duvarında derinin en üst tabakasının kalkmış durumda olduğu belirtilmişti.
(09/207) Diyarbakır’da Kaçırılan Kişi…
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Merkez Yönetim Kurulu (MYK) üyesi ve Gençlik Meclisi Eş Sözcüsü Serhat Aktumur’un, 18 Eylül 2020 tarihinde Diyarbakır’ın Kayapınar ilçesinde kendilerini istihbaratçı olarak tanıtan 3 kişi tarafından kaçırıldığı öğrenildi. Zorla bindirildiği araçta yaklaşık bir saat tutulduğu daha sonra ormanlık alanda bırakıldığı ve bu sürede fiziksel şiddet, tehdit, hakaret ve ajanlık dayatmasına maruz kaldığı öğrenilen Serhat Aktumur basında yer alan ifadelerinde şunları belirtti: “Araçtan indirilirken, plakayı görmemem için gözümü kapattılar. Ormanın içinde bayağı ilerlediler. Basına konuşup, İHD’ye suç duyurusunda bulunursan, başta ailen olmak üzere, en sonda sen olacak şekilde hepinizi öldürürüz. Biz devletiz, biz polisiz, en üst düzey biziz, biz ne dersek o dur, ne söylersek yaparız’ tehditlerinde bulundular. Onlara ‘Sizden korkmuyorum, sizinle sohbet etmiyorum ve sorduğunuz hiçbir soruya da cevap vermiyorum’ dedim. Bunları her söylediğimde şiddetin dozu artıyordu. Bir rampada, özellikle plakaya bakamayacağım şekilde bıraktılar. ‘Nihat komiser’ olduğunu iddia eden kişi benimle indi. Beni bıraktığında bu kez ‘arkana dönersen, kafana sıkarız’ tehdidinde bulundu”.
(09/208) İstanbul’da Gözaltına Alınan Kişiler…
20 Eylül 2020 tarihinde Ya Kanal Ya İstanbul Koordinasyonu tarafından Kanal İstanbul projesine karşı Yeniköy’den Karaburun’a yapılacak yürüyüşün İçişleri Bakanlığı tarafından yasaklanması üzerine Kadıköy ilçesinde yapılan basın açıklamasından sonra 2 kişi polis tarafından durdurularak gözaltına alındı. İsimleri öğrenilemeyen 2 kişi aynı gün içinde ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.
(09/209) Diyarbakır’da Gözaltına Alınan Kişiler…
16 Eylül 2020 tarihinde Diyarbakır’ın Bağlar ilçesinde yapılan ev baskınında gözaltına alınan 5 kişiden 1’i (Rojhat Demir) 19 Eylül 2020 tarihinde çıkarıldığı mahkeme tarafından ‘örgüt üyesi olmak’ iddiasıyla tutuklandı. 4 kişi ise (Mazhar Demir, Hasret Demir, Büşra Demir, Rojbin Demir) adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(09/210) Bitlis’te Gözaltına Alınan Kişiler…
15 Eylül 2020 tarihinde Bitlis’te yapılan ev baskınlarında gözaltına alınan 5 kişiden 4’ü (Şerif Çoban, Bari Karakuzu, Sani Güneri ve Havzullah Erkoç) 18 Eylül 2020 tarihinde çıkarıldıkları mahkeme tarafından tutuklandı. 1 kişi (Berivan Saz) ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(09/211) Muş’ta Gözaltına Alınan Kişiler…
16 Eylül 2020 tarihinde Muş’un Bulanık ilçesinde yapılan ev baskınlarında, 2016 yılında bir HPG militanının cenaze törenine katıldıkları gerekçesiyle gözaltına alınan 9 kişiden 3’ü 18 Eylül 2020 tarihinde tutuklandı. Gözaltına alınan ve tutuklanan kişilerin isimleri öğrenilemedi.
(09/212) Hakkari’de Yargılanan Gazeteci…
KHK ile kapatılan Dicle Haber Ajansı muhabiri Saim Yılmaz hakkında 2007-2010 yılları arasında yaptığı haberler nedeniyle Hakkari 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 18 Eylül 2020 tarihinde görüldü. Mahkeme Saim Yılmaz’ın ‘örgüt üyesi olmak’ suçundan 6 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verdi.
(09/213) Urfa’da Gözaltında İşkence ve Diğer Kötü Muameleye Maruz Kalan Kişilerin Yargılandığı Dava…
18 Mayıs 2019 tarihinde Urfa’nın Halfeti ilçesine bağlı Dergili mahallesinde çıkan ve 1 polis ile 2 HPG militanın öldüğü çatışma sonrasında gözaltına alınan ve gözaltında işkence ve kötü muameleye maruz kalan 9’u tutuklu 24 kişi hakkında Urfa 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 18 Eylül 2020 tarihinde devam edildi.
İddianamede 24 kişinin ‘örgüt üyesi olmak’, ‘örgüt propagandası yapmak’, ‘örgüte yardım etmek’ suçlarından cezalandırılması istenmektedir.
Savunmaların ardından mahkeme 9 kişinin (Zeki Alakuş, Celal Ercan, Cindi Zincirkıran, Celal Yıldırım, Mehmet Alakuş, Fahrettin Alakuş, Mustafa Kahraman, Abdullah Çiftçi ve Besravi Atmaca) tutukluluk hallerinin devamına karar vererek duruşmayı 4 Aralık 2020 tarihine erteledi.
(09/214) İstanbul Barosu Hakkında Soruşturma…
20 Eylül 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, adil yargılanma talebiyle sürdürdüğü ölüm orucu eyleminin 238. gününde, 27 Ağustos 2020 tarihinde yaşamını yitiren avukat Ebru Timtik’in fotoğrafının İstanbul Barosu binasına asılması gerekçesiyle, İstanbul Cumhuriyet Savcılığı tarafından Baro Başkanı ve 10 yöneticisi hakkında soruşturma başlatıldığı öğrenildi.
(09/215) İstanbul’da Yasaklanan Eylem…
20 Eylül 2020 tarihinde Ya Kanal Ya İstanbul Koordinasyonu tarafından Kanal İstanbul projesine karşı Yeniköy’den Karaburun’a yapılacak yürüyüşün İstanbul Valiliği tarafından Covid-19 salgını ve ‘milli güvenlik, kamu düzeni ve genel ahlak’ gerekçeleriyle 2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na dayanarak yasaklandığı öğrenildi.
(09/216) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
10 Eylül 2020 tarihinde Adana merkezli bir soruşturma kapsamında 15 ilde yapılan operasyonlarda gözaltına alınan 22 kişiden 6’sı 18 Eylül 2020 tarihinde tutuklandı, 16 kişi serbest bırakıldı.
İstanbul merkezli bir soruşturma kapsamında gözaltına alınan 83 kişiden 29’u 18 Eylül 2020 tarihinde tutuklandı, 51 kişi adli kontrolle serbest bırakıldı, 3 kişinin halen gözaltında olduğu öğrenildi.
16 Eylül 2020 tarihinde İstanbul merkezli bir soruşturma kapsamında 34 ilde yapılan operasyonlarda gözaltına alınan ve aralarında muvazzaf askerlerin de olduğu 131 kişiden 94’ü tutuklandı. 1’i adli kontrol şartıyla olmak üzere 37 kişi serbest bırakıldı.
(09/217) Covid-19 Salgını…
Sağlık Bakanlığı, 18 Eylül 2020 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 62 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 1.771 vakanın tespit edildiğini açıkladı.
Sağlık Bakanlığı, 19 Eylül 2020 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 68 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 1.538 vakanın tespit edildiğini açıkladı.
Sağlık Bakanlığı, 20 Eylül 2020 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 61 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 1.519 vakanın tespit edildiğini açıkladı.
Buna göre 20 Eylül 2020 itibarıyla resmi açıklamalara göre salgın nedeniyle yaşamını yitirenlerin sayısı 7.506 vaka sayısı ise 302.867 oldu.
18 Eylül 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Van T Tipi Kapalı Cezaevi’nde tutulan Necmi Kalçık isimli bir mahpusun Covid-19 testinin pozitif çıktığı, aynı cezaevinde tutulan 17 mahpusun karantinaya alındığı öğrenildi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.