Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
19 – 21 Aralık 2020 Günlük İnsan Hakları Raporu
(12/221) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Çatışmalar…
15 Aralık 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, 10 Aralık 2020 tarihinde Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) sınırları içindeki Metina bölgesine yönelik Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) tarafından gerçekleştirilen hava harekatında 2 HPG militanının öldüğü öğrenildi.
(12/222) Antep’te Hastanede Yangın…
19 Aralık 2020 tarihinde Antep’te bir özel hastanenin yoğun bakım servisinde meydana gelen patlama sonucunda çıkan yangında yaşamını yitirenlerin sayısının 21 Aralık 2020 tarihi itibarıyla 12’ye yükseldiği öğrenildi.
(12/223) İstanbul’da Kaçırılma İddiası…
17 Aralık 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Sunay Yıldız isimli bir kişinin, İstanbul’un Beyoğlu ilçesinde bulunan Okmeydanı’nda sivil bir araca bindirilerek kaçırıldığı öğrenildi. Aynı tarihte bir açıklama yapan Halkın Hukuk Bürosu, müvekkillerinin İstanbul Emniyet Müdürlüğü’ne götürüldüğü bilgisine ulaştıklarını duyurdu.
(12/224) Cezaevinde İşkence ve Kötü Muamele…
18 Aralık 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Diyarbakır 1 ve 2 Nolu Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde tutulan 4 mahpusun ‘güvenlik’ gerekçesiyle istek ve iradeleri dışında başka cezaevlerine sevk edildikleri öğrenildi. Mahpusların isimleri ve sevk edildikleri cezaevleri: Süphan Çabuk, Rize Kalkandere L Tipi Kapalı Cezaevi; Tarık Kar, Kocaeli 2 Nolu F Tipi Kapalı Cezaevi; Uğur Şenkozat, Giresun Espiye L Tipi Kapalı Cezaevi; Uğur Dirin, Trabzon Beşikdüzü T Tipi Kapalı Cezaevi.
20 Aralık 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Van T Tipi Kadın Kapalı Cezaevi’nde koğuşlarda yapılan aramalar sonrasında mahpusların yazı, mektup ve defterlerine el konulduğu, 2 mahpusun (Taybet Belge ve Ebru Şimşek) istek ve iradeleri dışında başka cezaevine sevk edildiği öğrenildi.
(12/225) Cezaevinde Sağlık Hakkı Engellenen Mahpuslar…
20 Aralık 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Urfa 1 Nolu T Tipi Kapalı Cezaevi’nde Covid-19 testleri pozitif çıkan mahpusların diğer mahpuslarla bir arada tutuldukları, mahpuslara ilaç ve maske verilmediği; hasta mahpusların hastane sevklerinin yapılmadığı öğrenildi.
(12/226) Cezaevinde Açlık Grevi…
19 Aralık 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, 16 Aralık 2020 tarihinde Diyarbakır 1 Nolu Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nden istek ve iradesi dışında Kocaeli Kandıra 2 Nolu F Tipi Kapalı Cezaevi’ne sevk edilen Tarık Kar isimli mahpusun, cezaevi girişinde çıplak aramaya zorlandığı ve bunu reddettiği için infaz koruma memurlarının fiziksel şiddetine maruz kaldığı ve düzenli kullanması gereken ilaçların kendisine verilmediği için açlık grevine başladığı öğrenildi.
(12/227) Cezaevinde Açlık Grevi…
18 Aralık 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden PKK lideri Abdullah Öcalan üzerindeki tecridin ve maruz kaldıkları hak ihlallerinin sona ermesi talebiyle cezaevlerinde 26 Kasım 2020 tarihinde başlatılan süresiz dönüşümlü açlık grevine aşağıdaki mahpusların katıldığı öğrenildi:
- Konya Ereğli T Tipi Cezaevi: 5 mahpus (Ömer Sipek, İbrahim Sütçü, Muhammet Hasan İbiş, Faik Budak ve ismi öğrenilemeyen 1 mahpus)
- Urfa 1 Nolu T Tipi Kapalı Cezaevi: 3 mahpus (Mazlum Doğan Tanış, Emin Çeliktaş ve Celal Keleş)
- Urfa 2 Nolu T Tipi Kapalı Cezaevi: 4 mahpus (isimleri öğrenilemedi)
- Siverek T Tipi Kapalı Cezaevi: 2 mahpus (isimleri öğrenilmedi).
(12/228) İstanbul’da Eyleme Polis Müdahalesi…
Halkların Demokratik Partisi (HDP) tarafından cezaevlerinde süren açlık grevleri ve “Hayata Dönüş” operasyonunun yıl dönümü nedeniyle 18 Aralık 220 tarihinde İstanbul’un Kadıköy ilçesinde yapılmak istenen basın açıklamasına müdahale eden polis fiziksel şiddet kullanarak ve ters kelepçe takarak 6 kişiyi gözaltına aldı. Müdahale sırasında HDP Van Milletvekili Sezai Temelli’nin de polisin fiziksel şiddetine maruz kaldığı öğrenildi. Gözaltına alınanlar (HDP Merkez Yürütme Kurulu Üyesi Cengiz Çiçek, HDP İstanbul il yöneticisi Pınar Türk, Bilal Basutçu, HDP Kadıköy ilçe Eş Başkanı Nimet Çelebi Erdoğan, HDP Parti Meclisi üyesi Esengül Demir, HDP Küçükçekmece ilçe Eş Başkanı Hüseyin Fidanboy) aynı gün ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.
(12/229) İstanbul’da Eyleme Polis Müdahalesi…
Devrimci Anarşist Faaliyet tarafından “Hayata Dönüş” operasyonunun yıl dönümü nedeniyle 18 Aralık 220 tarihinde İstanbul’un Kadıköy ilçesinde yapılmak istenen basın açıklamasına müdahale eden polis fiziksel şiddet kullanarak ve ters kelepçe takarak 10 kişiyi gözaltına aldı. Gözaltına alınanların isimleri: Abdülmelik Yalçın, Atakan Polat, İlyas Seyrek, Meltem Çuhadar, Nergis Şen, Serkan Bayrak, Mercan Doğan, Nazlı Şen, Rıdvan Gezegen, Zeynel Çuhadar.
(12/230) Urfa ve Diyarbakır’da Bildiri Dağıtırken Gözaltına Alınan TİP Üyeleri…
18 Aralık 2020 tarihinde Urfa’da “Sarayın soygununa, asgari yaşama hayır! Asgari değil insanca ücret” başlıklı bildiriyi dağıtan Türkiye İşçi Partisi (TİP) üyelerine müdahale eden polis 4 kişiyi (Barış Kak, Arda Bulgan, Furkan Kaçmaz ve Yusuf Kaya) gözaltına aldı. 17 Aralık 2020 tarihinde aynı gerekçeyle Diyarbakır’da gözaltına alınan TİP üyesi 4 kişi (Kerem Demir, Recep Aşırı, Reyhan Toker ve Murat Danış) ise 18 Aralık 2020 tarihinde ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.
(12/231) Batman’da Gözaltına Alınan Kişi…
17 Aralık 2020 tarihinde Batman’da gözaltına alınan 1 kişi (Zilan Kaya), 19 Aralık 2020 tarihinde çıkarıldığı mahkeme tarafından ‘2911 Sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet’ ve ‘yaralama’ iddiasıyla tutuklandı. Zilan Kaya, 17 Aralık 2020 tarihinde Şırnak’ta yapılan bir basın açıklaması sonrasında Halkların Demokratik Partisi (HDP) Şırnak il binası önüne gelen bir gruba taş attığı gerekçesiyle gözaltına alınmıştı.
(12/232) Adana’da Gözaltına Alınan Kişiler…
18 Aralık 2020 tarihinde Adana’da yapılan ev baskınlarında gözaltına alınan 5 kişiden 1’i 19 Aralık 2020 tarihinde ‘örgüt üyesi olmak’ iddiasıyla tutuklandı, 2’si adli kontrol şartıyla olmak üzere 4 kişi ise serbest bırakıldı. Tutuklanan ve serbest bırakılan kişilerin isimleri öğrenilemedi.
(12/233) Adana’da Gözaltına Alınan Kişiler…
19 Aralık 2020 tarihinde Adana’da yapılan ev baskınlarında, aralarında eski Belediye Başkanı Kadir Aydar’ın da bulunduğu 23 kişi ‘rüşvet’ soruşturması kapsamında gözaltına alındı. Adana’nın Ceyhan ilçesinde Cumhuriyet Halk Partisi’nden (CHP) Belediye Başkanı seçilen Kadir Aydar’ın mazbatası 26 Mart 2020 tarihinde Yüksek Seçim Kurulu (YSK) tarafından, hakkında kesinleşmiş hapis cezası hükmü olduğu gerekçesiyle iptal edilmişti. Soruşturma kapsamında Ceyhan Belediyesi’nde de polis tarafından arama yapıldığı öğrenildi.
(12/234) İstanbul’da Gözaltına Alınan Kişiler…
18 Aralık 2020 tarihinde İstanbul’da ve 4 ilde yapılan ev baskınlarında aralarında Grup Yorum üyelerinin de olduğu en az 16 kişinin gözaltına alındığı öğrenildi. Gözaltına alınanlardan isimleri öğrenilenler: Bahar Kurt, Haydar Doğan, Baki Can Işık, Sevda Kurban, Özlem Karataş, Ulaş İnci, Nuri Cihanyandı, Bergün Varan, Dilan Poyraz.
(12/235) Batman’da Gözaltına Alınan Kişiler…
20 Aralık 2020 tarihinde Batman’ın Kozluk ilçesinde yapılan ev baskınlarında, 2014 yılındaki Kobanê eylemlerine katıldıkları gerekçesiyle 4 kişinin gözaltına alındığı öğrenildi. Gözaltına alınan kişilerin isimleri: Kemal Arzık, Nazmi Boral, Ahmet Tufan ve Kudbettin Atak.
(12/236) Urfa’da Gözaltına Alınan HDP Yöneticisi…
15 Aralık 2020 tarihinde Urfa’nın Birecik ilçesinde yapılan ev baskınında gözaltına alınan HDP İlçe Eş Başkanı Ömer Karadağ 18 Aralık 2020 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından ev hapsi şartıyla serbest bırakıldı.
(12/237) Osman Kavala’nın Yargılandığı Dava…
İş insanı Osman Kavala hakkında İstanbul 36. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 18 Aralık 2020 tarihinde başlandı.
İddianamede Osman Kavala’nın ‘cebir ve şiddet kullanarak, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın öngördüğü düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs’ suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis, ‘devletin güvenliği ve iç veya dış siyasal yararları bakımından, niteliği itibarıyla, gizli kalması gereken bilgileri, siyasal veya askerî casusluk maksadıyla temin etme’ suçundan ise 20 yıl hapis cezası ile cezalandırılması istenmektedir.
Mahkeme Osman Kavala’nın tutukluluğunun devamına karar verdi ve duruşmayı 5 Şubat 2021 tarihine erteledi.
(12/238) DTK Üyesinin Yargılandığı Dava…
DTK Divan Üyesi Jiyan Taş hakkında Diyarbakır 10. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 18 Aralık 2020 tarihinde devam edildi. Jiyan Taş duruşmaya tutuklu bulunduğu cezaevinden SEGBİS aracılığıyla katıldı. Mahkeme Jiyan Taş’ın adli kontrol şartıyla tahliyesine karar verdi ve duruşmayı 17 Şubat 2021 tarihine erteledi.
(12/239) Muş’ta Bildiri Dağıtımına Engel…
18 Aralık 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, HDP Varto ilçe örgütünün 21 Aralık 2020 tarihinde düzenleyeceği kongre için ilçede bildiri dağıtmak üzere Varto Kaymakamlığı’na yaptığı başvurunun, Muş Valiliği’nin 15 gün süreyle bütün eylem ve etkinlikleri izne bağlamış olması gerekçe gösterilerek reddedildiği öğrenildi.
(12/240) Kitle İmha Silahlarının Yayılmasının Önlenmesi Hakkında Kanun Teklifi…
Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) tarafından TBMM’ye sunulan “Kitle İmha Silahlarının Yayılmasının Önlenmesi Hakkında Kanun” teklifi 19 Aralık 2020 tarihinde TBMM Adalet Komisyonu’nda kabul edildi. Söz konusu teklife göre, derneklerin yöneticileri hakkında, Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanun kapsamında yer alan suçlar ile TCK’de yer alan uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti veya suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama suçlarından soruşturma açılmışsa, İçişleri Bakanı’nın bu yöneticileri görevden uzaklaştırma veya dernek faaliyetini durdurma yetkisi olacak; Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanunu’nda belirtilen fon sağlanması veya toplanması yasak fiillerin ortaya çıkması halinde, fiili gerçekleştiren dernek veya vakıfların mal varlığının dondurulmasına Cumhurbaşkanı karar verebilecek; dernekler her sene rutin olarak denetlenecek, bu denetlemeyi denetçiler dışında kamu görevlileri de yapabilecek.
(12/241) Haklarında Fezleke Hazırlanan Milletvekilleri…
20 Aralık 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden 6 milletvekili hakkında dokunulmazlıklarının kaldırılması talebiyle hazırlanan 9 fezlekenin TBMM’ye gönderildiği öğrenildi. Haklarında fezleke hazırlanan milletvekilleri:
- Demokratik Bölgeler Partisi Eş Genel Başkanı ve Diyarbakır Milletvekili Salihe Aydeniz (3 fezleke)
- HDP Şırnak Milletvekili Nuran İmir (1 fezleke)
- HDP Muş Milletvekili Gülistan Kılıç Koçyiğit (1 fezleke)
- HDP Diyarbakır Milletvekili İmam Taşçıer (1 fezleke)
- HDP Adana Milletvekili Meral Danış Beştaş (1 fezleke)
- HDP Batman Milletvekili Necdet İpekyüz (1 fezleke)
- İYİ Parti Konya Milletvekili Fahrettin Yokuş (1 fezeleke).
(12/242) Erişim Engeli Getirilen İnternet İçerikleri…
https://www.cumhuriyet.com.tr/, https://tr.sputniknews.com/ ve https://www.evrensel.net/ internet sitelerinde yer alan, Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) Urfa Gençlik Kolları eski başkanına ilişkin haberlere Urfa 2. Sulh Ceza Hakimliği’nin 18 Aralık 2020 tarihli kararı ile kişilik haklarının ihlali gerekçesiyle erişim engeli getirildiği öğrenildi.
Antalya Kumluca Devlet Hastanesi Başhekiminin bir hemşireye mobbing uyguladığı iddialarıyla ilgili https://www.gercekgundem.com/ internet sitesinde yer alan habere Kumluca Sulh Ceza Hakimliği’nin 17 Aralık 2020 tarihli kararı ile kişilik haklarının ihlali gerekçesiyle erişim engeli getirildiği öğrenildi.
SBK Holding Yönetim Kurulu Başkanı Sezgin Baran Korkmaz hakkında, https://www.dunya.com/, https://cumhuriyet.com.tr/, https://www.birgun.net/, https://www.sozcu.com.tr/, https://www.gazeteduvar.com.tr/ haber sitelerinin de aralarında olduğu internet sitelerinde yayınlanan 400’den fazla haber ve köşe yazısına, kişilik hakları ihlali gerekçesiyle, İstanbul 7. Sulh Ceza Hakimliği’nin 18 Aralık 2020 tarihli kararıyla erişim engeli getirildiği öğrenildi.
AKP Denizli Milletvekili Şahin Tin’in yediği yemeğin faturasını Çivril Belediyesi’ne ödettiği iddialarına dair https://cumhuriyet.com.tr/ ve https://www.a3haber.com/ internet sitelerinde yayınlanan haberler ile https://eksisozluk.com/ internet sitesinde yayınlanan içeriklere kişilik hakları ihlali gerekçesiyle, Denizli 1. Sulh Ceza Hakimliği’nin 18 Aralık 2020 tarihli kararıyla erişim engeli getirildiği öğrenildi.
(12/243) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Yargılanan Kişiler…
8 kişi hakkında Ankara 22. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 18 Aralık 2020 tarihinde görüldü. Mahkeme 4 kişiyi (Emniyet Genel Müdürlüğü İstihbarat Dairesi eski Başkan Yardımcısı Gürsel Aktepe, Terörle Mücadele Dairesi eski Başkan Yardımcısı Hasan Hüseyin Gerçek, eski Emniyet Müdürü Zeki Taşkın ve Ankara eski Emniyet Müdür Yardımcısı Lokman Kırcılı) ‘Anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüse yardım etme’ suçundan ayrı ayrı 15 yıl hapis cezası, 2 kişinin ‘örgüt üyesi olmak’ suçundan ayrı ayrı 10 yıl, 1 kişinin aynı suçtan 6 yıl 10 ay 15 gün hapis cezası ile cezalandırılmasına; 1 kişinin ise beraatına karar verdi.
(12/244) Covid-19 Salgını…
Sağlık Bakanlığı, 18 Aralık 2020 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 246 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 4.103 hastanın tespit edildiğini açıkladı. Açıklamada ayrıca günlük vaka sayısının 26.410 olduğu belirtildi.
Sağlık Bakanlığı, 19 Aralık 2020 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 241 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 4.002 hastanın tespit edildiğini açıkladı. Açıklamada ayrıca günlük vaka sayısının 22.195 olduğu belirtildi.
Sağlık Bakanlığı, 20 Aralık 2020 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 246 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 3.546 hastanın tespit edildiğini açıkladı. Açıklamada ayrıca günlük vaka sayısının 20.316 olduğu belirtildi.
Buna göre 20 Aralık 2020 itibarıyla resmi açıklamalara göre salgın nedeniyle yaşamını yitirenlerin sayısı 18.097, vaka sayısı ise 2.024.601 oldu.
18 Aralık 2020 tarihinde Samsun’da hemşire Meral Ağdağ, Osmaniye’de Menderes Semercioğlu, İstanbul’da eczacı Ömer Abacı, Kocaeli’de İsmail Kenar, Antakya’da Dr. Nebil Emir olmak üzere 5 sağlık çalışanı Covid-19 nedeniyle yaşamını yitirdi.
20 Aralık 2020 tarihinde Samsun’da ambulans şoförü Sefa Rıfat Ataseven, Giresun İl Sağlık Müdürlüğü’nde sağlık memuru Ali İhsan Kabadayı, Isparta’da Dr. İbrahim Zühtü Altuğ, İzmir’de Prof. Dr. Cahit Günhan, İstanbul’da Dr. Orhan Çaşkurlu, Manisa’da eczane teknisyeni İlhan Sağıroğlu, Balıkesir’de diş hekimi Serkan Munis, Düzce’de hemşire Hamza Mesut Özaslan, Mersin’de Dr. Nuri Ocak, Antep’te eczane teknisyeni Cuma Kara, Kastamonu’da veteriner hekim Sait Gülabacı, Trabzon’da eczacı Mehmet Raşit Uzar olmak üzere 12 sağlık çalışanı Covid-19 nedeniyle yaşamını yitirdi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tradresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu,Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire,BBC, DeutscheWelle, Reuters, AFP.