Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
23 Aralık 2020 Günlük İnsan Hakları Raporu
(12/256) Cezaevinde İşkence ve Kötü Muamele…
İnsan Hakları Derneği (İHD) Adana Şubesi Hapishaneler Komisyonu, Çukurova bölgesinde bulunan cezaevlerinde tutulan mahpuslarla yapılan görüşmelere dayanarak hazırlanan raporu 22 Aralık 2020 tarihinde kamuoyu ile paylaştı. Rapora göre, Adana Kürkçüler F Tipi, Osmaniye T Tipi Kapalı, Ceyhan M Tipi ve Maraş Türkoğlu 1 Nolu L Tipi cezaevlerinde mahpuslara temizlik malzemesi verilmediği, temizlik malzemelerinin cezaevi kantinlerinde yüksek fiyata satıldığı, mahpuslara dezenfektan, maske ve eldiven verilmediği ya da çok az sayıda verildiği belirtilmektedir. Ayrıca rapordan Adana Kürkçüler F Tipi Cezaevi’nde mahpusların görüşler sırasında özellikle maruz kaldıkları hak ihlallerine dair konuşma içeriklerinin kayıt altına alındığı ve bu içeriklere dayanarak mahpuslara disiplin cezaları verildiği; Maraş Türkoğlu 2 Nolu L Tipi Cezaevi’ne mahpusların cezaevine giriş sırasında çıplak aramaya maruz bırakıldıkları öğrenildi.
(12/257) Cezaevinde Açlık Grevi…
22 Aralık 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden PKK lideri Abdullah Öcalan üzerindeki tecridin ve maruz kaldıkları hak ihlallerinin sona ermesi talebiyle cezaevlerinde 26 Kasım 2020 tarihinde başlatılan süresiz dönüşümlü açlık grevine aşağıdaki mahpusların katıldığı öğrenildi:
- İzmir Şakran Kadın Kapalı Cezaevi: 2 mahpus (Ebru Güden ve Gülten Akgün)
(12/258) Cezaevlerinde Çıplak Arama İddialarıyla İlgili Soruşturma…
22 Aralık 2020 tarihinde bir açıklama yapan Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, cezaevlerinde çıplak arama uygulamasına dair paylaşımda bulunan kişiler hakkında resen soruşturma başlatıldığını duyurdu. Açıklamada şöyle denildi: “Polis merkezleri ve cezaevlerinde çıplak olarak arama yapıldığını iddia eden kişilerin FETÖ silahlı terör örgütünün kasıtlı olarak paylaşımlarda bulunduğu şüphesini destekleyen paylaşımların tespit edilmesi üzerine resen soruşturma başlatılmıştır. Soruşturma kapsamında özel yasa hükümleri gereğince farklı soruşturma/kovuşturma usulü öngörülen kişiler hakkında, yasal düzenlemelere göre işlem tesis edilecektir”.
(12/259) İstanbul’da Eyleme Polis Müdahalesi…
Vekilliği düşürülen Halkların Demokratik Partisi (HDP) Hakkari Milletvekili ve Demokratik Toplum Kongresi (DTK) Eş Başkanı Leyla Güven’in yargılandığı davada verilen hapis cezası sonrasında tutuklanmasını protesto etmek için, Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) tarafından 22 Aralık 2020 tarihinde İstanbul’un Aksaray ilçesinde yapılan basın açıklamasına yönelik polis müdahalesinde 14 kişi fiziksel şiddet kullanılarak gözaltına alındı. DBP Eş Genel Başkanı Saliha Aydeniz ve HDP İstanbul Milletvekili Musa Piroğlu’nun da polisin fiziksel şiddetine maruz kaldığı, Musa Piroğlu’nun tekerlekli sandalyesinden itilerek yere düşürüldüğü öğrenildi. Gözaltına alınanların isimleri: HDP İstanbul Eş Başkanları Elif Bulut ve Erdal Avcı, Erkan Tepeli, Atilla Özdoğan, Engin Babayiğit, Adalet Ünlü, Hüsamettin Tanrıkulu, Roj Bor, Ronahi Tunç, Zilan Korkmaz, Mehmet Sait Bor, Eyüp Subaşı, Gülsüm Öztürk, Hane Akkaya.
(12/260) Batman’da Gözaltına Alınan Kişiler…
20 ve 21 Aralık 2020 tarihlerinde Batman’ın Kozluk ilçesinde yapılan ev baskınlarında, 2014 yılındaki Kobanê eylemlerine katıldıkları gerekçesiyle gözaltına alınan 14 kişi 22 Aralık 2020 tarihinde savcılıktaki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.
(12/261) Balıkesir’de Gözaltına Alınan HDP Yöneticileri ve Diğer Kişiler…
22 Aralık 2020 tarihinde Balıkesir’de yapılan ev baskınlarında aralarında HDP yöneticilerinin de olduğu 4 kişi gözaltına alındı. Gözaltı gerekçesi öğrenilemedi. Gözaltına alınanların isimleri: HDP il yöneticileri Tuğba Anık ve Şevket Bilici ile Resul Sayan ve Nesibe Yöyler.
(12/262) İstanbul’da Gözaltına Alınan Kişiler…
18 Aralık 2020 tarihinde İstanbul’da ve 4 ilde yapılan ev baskınlarında gözaltına alınan aralarında Grup Yorum üyelerinin de olduğu 15 kişiden 9’u (Ezgi Kırlangıç, Işıl Gül Çakmak, Mehmet Göçebe, Özlem Karataş, Songül Say, Turan Dolu, Ulaş İnci, Bergün Varan, Sevda Kurban) 22 Aralık 2020 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklandı. 6 kişi (Bakican Işık, Dilan Poyraz, Ulaş Göçebe, Nuri Cihanyandı, Sunay Yıldız, Murat Çetin ve Özlem Altun) ise serbest bırakıldı.
(12/263) İstanbul’da Yargılanan Gazeteciler…
Etkin Haber Ajansı (ETHA) editörü Semiha Şahin ve muhabir Pınar Gayıp’ın da aralarında bulunduğu 4 kişi hakkında İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 22 Aralık 2020 tarihinde devam edildi.
İddianamede 4 kişinin ‘örgüt üyesi olmak’ suçundan cezalandırılması istenmektedir. Mahkeme duruşmayı 11 Şubat 2021 tarihine erteledi.
(12/264) İstanbul’da Yargılanan Gazeteciler ve Diğer Kişiler…
Mücadele Birliği gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Süleyman Acar, Önsöz dergisi Genel Yayın Yönetmeni Songül Yücel, Emekçi Kadınlar (EKA) üyesi Nurten Karahancı, Atılım gazetesi muhabiri Serpil Ünal ve İnci Şahin ile Tuğba Acar isimli iki okur hakkında, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Afrin’e yönelik askeri harekatına ilişkin sosyal medya paylaşımları gerekçesiyle İstanbul 36. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 22 Aralık 2020 tarihinde devam edildi.
Duruşmada esas hakkında mütalaasını sunan savcı Süleyman Acar, Songül Yücel ve Nurten Karahancı’ının ‘örgüt üyesi olmak’ ve ‘örgüt propagandası yapmak’ suçlarından, Serpil Ünal, İnci Şahin ile Tuğba Acar’ın ‘örgüt propagandası yapmak’ suçundan cezalandırılmasını talep etti.
Mahkeme duruşmayı 9 Mart 2021 tarihine erteledi.
(12/265) İstanbul’da Yargılanan Gazeteci…
Cumhuriyet gazetesi muhabiri Pelin Ünker ile Cumhuriyet Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Erinç hakkında, “Paradise Papers” haberleri nedeniyle Çalık Holding tarafından 10 bin TL maddi tazminat talebiyle İstanbul 21. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 22 Aralık 2020 tarihinde görüldü. Mahkeme davanın reddine karar verdi.
(12/266) Manisa’da Yargılanan Sendika Yöneticisi…
Manisa’nın Soma ilçesinde maden işçilerinin tazminat hakları için yaptıkları eylemler sırasında Türkiye Kömür İşletmeleri önünde yaptığı konuşmalar nedeniyle, Bağımsız Maden İş Sendikası Örgütlenme Uzmanı Başaran Aksu hakkında Soma 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde TCK’nin 214. ve 216. maddeleri uyarınca ‘suç işlemeye tahrik etme’ ve ‘halkın sosyal sınıf, ırk, din, mezhep veya bölge bakımından farklı özelliklere sahip bir kesimini, diğer bir kesimi aleyhine kin ve düşmanlığa alenen tahrik’ iddialarıyla açılan davanın görülmesine 22 Aralık 2020 tarihinde başlandı. Mahkeme duruşmayı 13 Nisan 2021 tarihine erteledi.
(12/267) Mardin’de Yargılanan TJA Sözcüsü…
Tevgera Jinên Azad (TJA) sözcüsü Ayşe Gökkan hakkında, 30 Ekim 2013 tarihinde Mardin’in Nusaybin ilçesinde sınır bölgesinde 2013 tarihinde inşa edilmek istenen duvara karşı açlık grevi eylemi yaptığı gerekçesiyle Nusaybin 1. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 15 Aralık 2020 tarihinde görüldü. Mahkeme Ayşe Gökkan’ın ‘kamu malına zarar verme’ suçundan beraatına, ‘askeri yasak bölgeler ve güvenlik bölgeleri ihlal’ suçundan ise 1 yıl 8 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verdi.
(12/268) Adana’da Yargılanan HDP Gençlik Meclisi Üyesi ve Diğer Kişiler…
7 ve 8 Ağustos 2020 tarihlerinde Adana’da yapılan ev baskınlarında gözaltına alınan ve aralarında HDP Gençlik Meclisi üyelerinin de olduğu 3’ü çocuk 10 kişiden 7’si hakkında Adana Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından hazırlanan iddianamenin 22 Aralık 2020 tarihinde Adana 11. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildiği öğrenildi. İddianame Ferhat Kalkan, Ferhat Sezgin, Muhammed Seyit Barış, Gaffar Meşe, İbrahim Önen, Hasan Arslan ve Serdal Arslan’ın ‘örgüt üyesi olmak’, ‘yakarak mala zarar vermeye azmettirme’ ve ‘yakarak mala zarar verme’ suçlarından cezalandırılmasını talep etmektedir. Davanın ilk duruşması 7 Ocak 2021 tarihinde görülecek.
(12/269) Milletvekilleri Hakkında Soruşturma…
22 Aralık 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, HDP Diyarbakır Milletvekili Semra Güzel ile HDP Van Milletvekili Tayip Temel hakkında ‘suçluyu kayırma’ iddiasıyla soruşturma başlatıldığı öğrenildi. Soruşturmanın gerekçesinin vekilliği düşürülen HDP Hakkari Milletvekili ve DTK Eş Başkanı Leyla Güven’in hakkında verilen hapis cezası ve tutuklama kararı sonrasında Semra Güzel’in evinde bulunduğu sırada gözaltına alınması olduğu bildirildi.
(12/270) AİHM’nin Selahattin Demirtaş Kararı…
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Büyük Daire, HDP eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’ın başvurusu ile ilgili kararını 22 Aralık 2020 tarihinde açıkladı.
Mahkeme Selahattin Demirtaş’ın tutukluluğunun hukuki değil siyasi olduğundan hareketle Türkiye’nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 18. maddesini, ifade özgürlüğünü tanımlayan 10. maddesini, özgürlük, güvenlik ve makul sürede yargılanma hakkını tanımlayan 5. maddenin ilgili hükümlerini ve seçme ve seçilme hakkını tanımlayan 3. maddesini ihlal ettiğine hükmetti ve tutukluluğun derhal sonlandırılması için tüm önlemlerin alınmasına karar verdi.
(12/271) Erişim Engeli Getirilen İnternet İçerikleri…
Jinnews haber ajansına ait http://www.jinnews14.xyz/ internet sitesine erişim, “milli güvenlik ve kamu düzeninin korunması” gerekçesiyle Diyarbakır 5. Sulh Ceza Hakimliği’nin, http://www.jinnews13.xyz/ internet sitesine erişim, “milli güvenlik ve kamu düzeninin korunması” gerekçesiyle Diyarbakır 2. Sulh Ceza Hakimliği’nin 21 Aralık 2020 tarihli kararları ile engellendi. Jİnnews haber ajansı bu kararlarla 27. kez erişime engellenmiş oldu.
(12/272) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
22 Aralık 2020 tarihinde Antalya’da gözaltına alınan 16 kişiden 1’i sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklandı, 3’ü adli kontrol şartıyla olmak üzere 13 kişi serbest bırakıldı. 2 kişinin ise haklarında soruşturmanın yürütüldüğü illere gönderildiği öğrenildi.
(12/273) Covid-19 Salgını…
Sağlık Bakanlığı, 22 Aralık 2020 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 251 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 3.309 hastanın tespit edildiğini açıkladı. Açıklamada ayrıca günlük vaka sayısının 19.256 olduğu belirtildi.
Buna göre 22 Aralık 2020 itibarıyla resmi açıklamalara göre salgın nedeniyle yaşamını yitirenlerin sayısı 18.602, vaka sayısı ise 2.062.960 oldu.
22 Aralık 2020 tarihinde Kastamonu’da Dr. Mustafa Vedat Gök ve Denizli’de Dr. Soner OĞUZ olmak üzere 2 sağlık çalışanının Covid-19 nedeniyle yaşamını yitirdiği öğrenildi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tradresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu,Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire,BBC, DeutscheWelle, Reuters, AFP.