Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
25 Aralık 2020 Günlük İnsan Hakları Raporu
(12/292) Diyarbakır’da Polisin Fiziksel Şiddetine Maruz Kalan Kişiler…
23 Aralık 2020 tarihinde Diyarbakır’da bir eve yapılan baskın sırasında ev sahibi Halise Aksoy ile evde misafir olarak bulunan 4 kişinin polisin fiziksel şiddetine maruz kaldıkları öğrenildi. Basında yer alan haberlerde, uyarı yapılmadan kapısı kırılarak girilen evdeki 5 kişinin polis tarafından yere yüzükoyun yatırıldığı ve maruz kaldıkları fiziksel şiddet nedeniyle bir kişinin başından yaralandığı bildirildi. Halise Aksoy basında yer alan ifadelerinde maruz kaldıkları fiziksel şiddete ilişkin şunları belirtti: “Ayaklarıyla belimize basıyorlardı. Bize hakaret ediyorlardı. Zaten evimi bastıklarında misafirlerime saldırdılar ve birinin başını kırdılar. Hepimizi dövdüler, tekmelediler”. Gözaltına alınan 5 kişinin polisteki ifade işlemlerinin ardından aynı gün serbest bırakıldıkları öğrenildi.
(12/293) Cezaevinde İşkence ve Kötü Muamele…
24 Aralık 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, İmralı Cezaevi’nde tutulan PKK lideri Abdullah Öcalan’a Halkların Demokratik Partisi (HDP) Antalya Milletvekili Kemal Bülbül tarafından gönderilen, Türk Tarih Kurumu’na ait “Tarihte Türkler ve Kürtler Sempozyumu” başlıklı kitapların cezaevi yönetimi tarafından “kabul edilmedi” denilerek geri gönderildiği öğrenildi.
(12/294) Cezaevinde Açlık Grevi…
24 Aralık 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden PKK lideri Abdullah Öcalan üzerindeki tecridin ve maruz kaldıkları hak ihlallerinin sona ermesi talebiyle cezaevlerinde 26 Kasım 2020 tarihinde başlatılan süresiz dönüşümlü açlık grevine aşağıdaki mahpusların katıldığı öğrenildi:
- Van F Tipi Cezaevi: 3 mahpus (Aydın Kuş, Rezan Mahmut ve Sinan Bitik).
(12/295) İstanbul’da Ajanlık Dayatmasına Maruz Kalan HDP Üyesi…
24 Aralık 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, HDP Gençlik Meclisi üyesi Dicle Doğan’ın İstanbul’da polisin ajanlık dayatmasına maruz kaldığı öğrenildi. Konu ile ilgili basın toplantısında 10 Aralık 2020 tarihinde polis tarafından arandığını söyleyen Dicle Doğan şunları belirtti: “Bana ‘Sen beni tanımazsın arkadaşların beni iyi tanır. Ben Ahmet’ diyerek HDP içerisinde yürüttüğüm çalışmaları durdurmamı istedi. Çalışmaları yürütmeye devam ettiğim takdirde beni alacaklarını söylediler. 17 Aralık 2020 tarihinde de ailemi arayarak, ‘Kızınıza ablalık yapıyoruz. Kızınızın HDP içinde yürüttüğü çalışmalardan haberiniz var mı?’ diyerek baskı yapmaya devam ettiler”.
(12/296) İstanbul’da Gözaltına Alınan ESP Üyesi…
21 Aralık 2020 tarihinde İstanbul’da gözaltına alınan Ezilenlerin Sosyalist Partisi (ESP) Parti Meclisi üyesi Uğur Ok, 24 Aralık 2020 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından ‘örgüt üyesi olmak’ iddiasıyla tutuklandı.
(12/297) Ağrı’da Gözaltına Alınan HDP Yöneticisi ve Belediye Meclisi Üyesi…
24 Aralık 2020 tarihinde Ağrı’da yapılan ev baskınlarında HDP Ağrı İl Eş Başkanı Cemal Akar ile HDP’li Belediye Meclisi üyesi Ceren Barış gözaltına alındı. Ceren Barış’ın polisteki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldığı, Cemal Akar’ın halen gözaltında olduğu öğrenildi.
(12/298) Özgür Gündem Ana Davası…
KHK ile kapatılan Özgür Gündem gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Zana Kaya, Sorumlu Yazı İşleri Müdürü İnan Kızılkaya, imtiyaz sahibi Kemal Sancılı ile yazar Eren Keskin hakkında İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 24 Aralık 2020 tarihinde devam edildi. 9 kişi hakkında açılan davanın 14 Şubat 2020 tarihinde görülen karar duruşmasında mahkeme 4 kişi yönünden dosyanın ayrılmasına karar vermişti. Mahkeme duruşmayı 5 Şubat 2021 tarihine erteledi.
(12/299) Özgür Gündem Davası…
KHK ile kapatılan Özgür Gündem gazetesine destek için “Nöbetçi Genel Yayın Yönetmeliği” kampanyasına katıldığı gerekçesiyle gazeteci Can Dündar hakkında İstanbul 22. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 24 Aralık 2020 tarihinde devam edildi. Mahkeme Can Dündar hakkındaki yakalama emrinin infazının beklenmesine karar vererek duruşmayı 24 Haziran 2021 tarihine erteledi.
(12/300) Diyarbakır’da ‘Cumhurbaşkanı’na Hakaret’ İddiasıyla Yargılanan Gazeteci…
Gazeteci Hakkı Boltan hakkında sokağa çıkma yasaklarının sürdüğü 2016 yılında Şırnak’ın Cizre ilçesinde yaşamını yitiren, Azadiya Welat gazetesi eski Yazı İşleri Müdürü Rohat Aktaş’a ilişkin yaptığı Kürtçe basın açıklamasında ‘Cumhurbaşkanı’na hakaret ettiği’ iddiasıyla Diyarbakır 12. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 24 Aralık 2020 tarihinde devam edildi. Mahkeme esas hakkındaki mütalaanın hazırlanması için dosyanın savcılığa gönderilmesine karar verdi ve duruşmayı 11 Mart 2021 tarihine erteledi.
(12/301) Diyarbakır’da Yargılanan Gazeteci…
Kürtçe yayın yapan Xwebûn gazetesi yazarı Mehmet Şahin hakkında Demokratik Toplum Kongresi’ndeki (DTK) faaliyetleri gerekçe gösterilerek ‘örgüt kurmak ve yönetmek’ iddiasıyla Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 24 Aralık 2020 tarihinde devam edildi. Esas hakkında mütalaasını açıklayan savcı, Mehmet Şahin’in ‘örgüt üyesi olmak’ suçundan 15 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılmasını talep etti. Mahkeme duruşmayı 19 Ocak 2021 tarihine erteledi.
(12/302) Diyarbakır’da Yargılanan Gazeteci ve DTK Üyesi…
Gün TV eski Sorumlu Müdürü Barış Barıştıran, DTK Eş Başkanlık Divan üyesi Hilmi Aydoğdu ve Mustafa Çukur hakkında, 26 Mart 2016 yılında Diyarbakır’da yapılan DTK kongresinin Gün TV’de canlı yayınlanması gerekçesiyle ‘örgüt propagandası yapmak’ iddiasıyla Diyarbakır 8. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 24 Aralık 2020 tarihinde devam edildi. Savunmaların ardından mahkeme duruşmayı 16 Şubat 2021 tarihine erteledi.
(12/303) İstanbul’da İHD Eş Genel Başkanı’nın Yargılandığı Dava…
İnsan Hakları Derneği (İHD) Eş Genel Başkanı Eren Keskin hakkında 2015 yılında yaptığı sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek İstanbul 36. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 24 Aralık 2020 tarihinde devam edildi. Mahkeme davanın aynı gerekçeyle İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılmış olan dava ile birleştirilmesine karar verdi.
(12/304) Diyarbakır’da Yargılanan Sendika Üyesi…
Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası (Eğitim-Sen) Diyarbakır 1 Nolu Şube eski Eş Başkanı Abbas Şahin hakkında sendikal faaliyetleri gerekçe gösterilerek ‘örgüt üyesi olmak’ iddiasıyla Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın ilk duruşması 24 Aralık 2020 tarihinde görüldü. Mahkeme Abbas Şahin’in tahliyesi karar verdi ve duruşmayı 6 Nisan 2021 tarihine erteledi. 6 Kasım 2020 tarihinde Diyarbakır’da Eğitim-Sen üyesi 28 kişi gözaltına alınmış, Abbas Şahin 10 Kasım 2020 tarihinde tutuklanmıştı.
(12/305) “KCK Avukatlar Davası”…
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın 46 avukatı hakkında İstanbul 19. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 24 Aralık 2020 tarihinde devam edildi. Mahkeme duruşmayı 4 Mayıs 2021 tarihine erteledi.
(12/306) Milletvekilinin Yargılandığı Dava…
HDP Mardin Milletvekili Pero Dündar hakkında, ‘örgüt üyesi olmak’ iddiasıyla Diyarbakır 4. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 24 Aralık 2020 tarihinde devam edildi. Pero Dündar hakkındaki yargılamanın durdurulması talebini reddeden mahkeme duruşmayı 3 Haziran 2021 tarihine erteledi.
(12/307) Belediye Eş Başkanı ile TJA Aktivistinin Yargılandığı Dava…
Yerine kayyım atanmış olan, Van’ın Erciş ilçesinin HDP’den seçilmiş Belediye Eş Başkanı Yıldız Çetin ile HDP Demokratik Yerel Yönetimler Kurulu ve TJA aktivisti Sevil Rojbin Çetin hakkında Van 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 24 Aralık 2020 tarihinde devam edildi.
Yıldız Çetin ve Sevil Rojbin Çetin duruşmaya tutuldukları cezaevlerinden SEGBİS aracılığıyla katıldı. Savunmaların ardından mahkeme 2 kişinin tutukluluk halinin devamına karar verdi ve duruşmayı 21 Mart 2021 tarihine erteledi.
Yıldız Çetin 15 Ekim 2019 tarihinde gözaltına alınmış ve 22 Ekim 2020 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklanmıştı. Erciş Belediyesi’ne 22 Ekim 2019 tarihinde kayyım atanmıştı. 26 Haziran 2020 tarihinde Diyarbakır’da gözaltına alınan Sevil Rojbin Çetin ise 7 Temmuz 2020 tarihinde tutuklanmıştı.
(12/308) Hrant Dink Cinayeti Davası…
Agos gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink’in öldürülmesinde ihmali ve sorumluluğu bulunan emniyet, istihbarat ve jandarma görevlilerinin aralarında bulunduğu 4’ü tutuklu 85 kişi hakkında İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 22-24 Aralık 2020 tarihlerinde devam edildi.
Duruşmada okunan İstanbul Emniyet Müdürlüğü’nden gelen yazıda Trabzon İl Jandarma Komutanı Ali Öz ve İstanbul İl Jandarma Komutanlığı İstihbarat Şube Müdürlüğü görevlileri Ecevit Emir ile Emre Cingöz’ün esas hakkındaki mütalaanın açıklanmasının ardından yurt dışına kaçmak için girişimlerde bulunduğu belirtildi. Mahkeme Ali Öz ve Ecevit Emir için ev hapsi, Emre Cingöz için ise İstanbul’u terk etmeme adli kontrolü uygulanmasına karar verdi. Mütalaaya karşı savunmaların ardından mahkeme, diğer sanıkların savunmalarını yapacakları duruşmaları 6, 8, 11, 15, 20 ve 22 Ocak 2020 tarihlerine erteledi.
(12/309) Sakarya’da Irkçı Saldırıya İlişkin Soruşturmada Takipsizlik Kararı…
24 Aralık 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, 4 Eylül 2020 tarihinde Sakarya’nın Kocaali ilçesinde mevsimlik tarım işçisi olarak çalışan ve aralarında kadınlarla çocukların da olduğu 16 Kürt işçinin işverenin ve köylülerin ırkçı saldırısına maruz kalmasına ilişkin, ‘halkı kin ve düşmanlığa sevk etmek’ iddiasıyla başlatılan soruşturmada takipsizlik kararı verildiği öğrenildi. ‘Basit yaralama’ suçundan açılan soruşturmanın devam ettiği bildirildi.
(12/310) Erişim Engeli Getirilen İnternet İçerikleri…
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İstanbul İl Başkanı Canan Kaftancıoğlu’nun hakkındaki soruşturmada verilen takipsizlik kararının kaldırılması işlemine dair Hakimler ve Savcılar Kurulu’na yaptığı şikayet ile ilgili https://cumhuriyet.com.tr/, https://www.sozcu.com.tr/ ve https://www.dw.com/tr/ internet sitelerinde yer alan haberlere, kişilik haklarının ihlali gerekçesiyle İstanbul 7. Sulh Ceza Hakimliği’nin 24 Aralık 2020 tarihli kararıyla erişim engeli getirildiği öğrenildi.
Türkiye’nin Brüksel Büyükelçiliği eski Basın Müşaviri Veysel Filiz’in sınır kapısında uyuşturucu maddeyle yakalanması ile ilgili https://cumhuriyet.com.tr/, https://www.sozcu.com.tr/ ve https://www.birgun.net/ internet sitelerinde yer alan haberlere, kişilik haklarının ihlali gerekçesiyle Edirne 1. Sulh Ceza Hakimliği’nin 24 Aralık 2020 tarihli kararıyla erişim engeli getirildiği öğrenildi.
(12/311) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
23 Aralık 2020 tarihinde Edirne’de yasadışı yollarla yurtdışına çıkmaya çalıştıkları iddiasıyla gözaltına alınan 4 kişi 24 Aralık 2020 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklandı.
(12/312) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Yargılanan Kişiler…
15 Temmuz darbe girişimi sırasında İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı’nın işgal edilmesine ilişkin tutuklu 24 kişi hakkında İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 24 Aralık 2020 tarihinde görüldü. Mahkeme ‘Anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüse yardım’ suçundan eski Üsteğmen Cemil Esen’in 14 yıl 2 ay, eski Üsteğmen Uğur Can Bekhan’ın 15 yıl, eski Astsubay Sinan Torunoğlu’nun 13 yıl 4 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verdi ve 3 kişinin tutukluluk hallerinin devamına hükmetti. Mahkeme 21 kişinin aynı suçtan ayrı ayrı 12 yıl 6 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına ve hükümle birlikte tahliye edilmelerine karar verdi.
(12/313) Covid-19 Salgını…
Sağlık Bakanlığı, 24 Aralık 2020 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 254 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 3.218 hastanın tespit edildiğini açıkladı. Açıklamada ayrıca günlük vaka sayısının 18.102 olduğu belirtildi.
Buna göre 24 Aralık 2020 itibarıyla resmi açıklamalara göre salgın nedeniyle yaşamını yitirenlerin sayısı 19.115, vaka sayısı ise 2.100.712 oldu.
24 Aralık 2020 tarihinde Konya’da Dr. Ayhan Dağlı ve Van’da eczacı Namık Kemal Yavuz ve Mersin’de eczacı Sıtkı Aslan olmak üzere 2 sağlık çalışanının Covid-19 nedeniyle yaşamını yitirdiği öğrenildi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tradresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu,Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire,BBC, DeutscheWelle, Reuters, AFP.