Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
26 – 28 Aralık 2020 Günlük İnsan Hakları Raporu
(12/314) Güneydoğu’da Operasyonlar ve Çatışmalar…
26 Aralık 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) sınırları içindeki Haftanin bölgesine yönelik Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) 19 Ekim 2020 tarihine düzenlediği hava harekatında 2 HPG militanının öldüğü öğrenildi.
(12/315) Hakkari’de Yaşamını Yitiren Asker…
Milli Savunma Bakanlığı 26 Aralık 2020 tarihinde yaptığı açıklama ile Hakkari’nin Şemdinli ilçesinde kar nedeniyle kapanan yolların açılması çalışması sırasında çığ düşmesi nedeniyle 1 askerin öldüğünü, 1 askerin ise kayıp olduğunu duyurdu.
(12/316) Cezaevinde İşkence ve Kötü Muamele…
26 Aralık 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, Rize Kalkandere L Tipi Kapalı Cezaevi’nde tutulan mahpusların telefon görüşmesine götürülürken bile çıplak aramaya maruz kaldıkları, koğuşlarının her gün birkaç infaz koruma memurları tarafından arandığı, mahpuslara gönderilen kitapların verilmediği öğrenildi.
(12/317) Cezaevinde Açlık Grevi…
27 Aralık 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden PKK lideri Abdullah Öcalan üzerindeki tecridin ve maruz kaldıkları hak ihlallerinin sona ermesi talebiyle cezaevlerinde 26 Kasım 2020 tarihinde başlatılan süresiz dönüşümlü açlık grevine aşağıdaki mahpusların katıldığı öğrenildi:
- İzmir Şakran Kadın Kapalı Cezaevi: 2 mahpus (Rahşan Aydın ve Mesil Demiralp)
- Mersin Tarsus 2 Nolu T Tipi Kapalı Cezaevi: 3 mahpus (Hadi Elçiçek ve isimleri öğrenilemeyen 2 mahpus)
- Mersin Tarsus 1 Nolu T Tipi Kapalı Cezaevi: 2 mahpus (Abdullah Aslan ve Enver Özavcı).
(12/318) Cezaevinde Sağlık Hakkı Engellenen Mahpus…
27 Aralık 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden, İzmir Şakran 2 Nolu T Tipi Kapalı Cezaevi’nde tutulan hasta mahpus Abdülbari Yıldırım’ın Covid-19 salgını gerekçe gösterilerek hastaneye götürülmediği, sadece revire götürüldüğü ve tedavisinin yapılmadığı öğrenildi.
(12/319) Tunceli’de Gözaltına Alınan Gazeteci…
Jinnews muhabiri Gülistan Azak, 25 Aralık 2020 tarihinde Tunceli-Diyarbakır karayolunda bir polis kontrol noktasında gözaltına alındı. Gözaltı gerekçesinin Gülistan Azak hakkında 2018 yılında açılmış bir soruşturma olduğu öğrenildi. Gülistan Azak 26 Aralık 2020 tarihinde savcılıktaki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.
(12/320) Adana’da Gözaltına Alınan Kişiler…
16 Aralık 2020 tarihinde Adana merkezli bir soruşturma kapsamında Diyarbakır ve Kocaeli’de yapılan ev baskınlarında gözaltına alınan 5 kişiden 3’ü 25 Aralık 2020 tarihinde ‘örgüt üyesi olmak’ iddiasıyla tutuklandı, 2 kişi adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. Tutuklanan ve serbest bırakılan kişilerin isimleri öğrenilemedi.
(12/321) Ağrı’da Gözaltına Alınan HDP Yöneticisi ve Belediye Meclisi Üyesi…
24 Aralık 2020 tarihinde Ağrı’da yapılan ev baskınlarında gözaltına alınan HDP Ağrı İl Eş Başkanı Cemal Akar 25 Aralık 2020 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(12/322) İstanbul’da Sosyal Medya Paylaşımları Gerekçesiyle Gözaltına Alınan SGDF Üyesi…
27 Aralık 2020 tarihinde İstanbul’da Sosyalist Gençlik Dernekleri Federasyonu (SGDF) üyesi Taylan Özgür Karatepe’nin sosyal medyada “Musa Orhan katildir” şeklindeki paylaşımı nedeniyle “İçişleri Bakanlığı’na hakaret” iddiasıyla gözaltına alındığı öğrenildi. Taylan Özgür Karatepe aynı gün içinde çıkarıldığı mahkeme tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(12/323) Rize’de Sosyal Medya Paylaşımları Gerekçesiyle Tutuklanan Sol Parti Yöneticisi…
25 Aralık 2020 tarihinde Sol Parti Rize il yöneticisi Uğur Mert’in sosyal medya paylaşımları gerekçesiyle Trabzon’da gözaltına alındığı, 26 Aralık 2020 tarihinde çıkarıldığı mahkeme tarafından tutuklandığı öğrenildi.
(12/324) Ankara’da Tutuklanan Belediye Eş Başkanı, Eski Milletvekili, HDP Üye ve Yöneticileri…
5-8 Ekim 2014 tarihlerindeki Kobanê eylemlerine yönelik Ankara merkezli soruşturma kapsamında gözaltına alınan “kaçma şüphesi” gerekçesiyle tutuklanan 17 kişi hakkında tutukluluk incelemesinin Ankara 3. Sulh Ceza Hakimliği tarafından, avukatlarına haber verilmeden 26 Aralık 2020 tarihinde yapıldığı öğrenildi. Mahkeme, 17 kişi hakkında tutukluluğun devamına karar verdi.
25 Eylül 2020 tarihinde Ankara merkezli soruşturma kapsamında gözaltına alınan 20 kişiden 17’si ve 2 Ekim 2020 tarihinde çıkarıldıkları mahkeme tarafından tutuklanmıştı. Tutuklanan kişiler: Kars Belediyesi Eş Başkanı Ayhan Bilgen, HDP RTÜK Üyesi Ali Ürküt, HDP Dış İlişkiler Komisyonu Üyesi Nazmi Gür, Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) eski Eş Genel Başkanı Emine Ayna, Rosa Kadın Derneği kurucu üyesi Ayla Akat Ata, Can Memiş, HDP MYK üyesi Alp Altınörs, Berfin Özgü Köse, Günay Kubilay, Bülent Parmaksız, İsmail Şengün, Cihan Erdal, Bircan Yorulmaz, Emine Beyza Üstün, Dilek Yağlı, Pervin Oduncu, Zeki Çelik.
(12/325) Belediye Eş Başkanı’nın Yargılandığı Dava…
Yerine kayyım atanan Hakkari’nin Yüksekova ilçesinin HDP’li Belediye Eş Başkanı Remziye Yaşar hakkında Hakkari 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 25 Aralık 2020 tarihinde devam edildi. Remziye Yaşar duruşmaya SEGBİS aracılığıyla katıldı. Mahkeme Remziye Yaşar’ın tutukluluk halinin devamına karar verdi ve duruşmayı 29 Şubat 2021 tarihine erteledi.
Remziye Yaşar 15 Ekim 2019 tarihinde gözaltına alınmış ve 17 Ekim 2019 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklanmıştı. Yüksekova Belediyesi’ne 18 Ekim 2019 tarihinde kayyım atanmıştı.
(12/326) TTB Yüksek Onur Kurulu Üyesi Hakkında Açılan Dava…
20 Kasım 2020 tarihinde Demokratik Toplum Kongresi’ne (DTK) yönelik bir soruşturma kapsamında Diyarbakır’da gözaltına alınan ve 23 Kasım 2020 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından ‘örgüt üyesi olmak’ iddiasıyla tutuklanan Türk Tabipleri Birliği (TTB) Yüksek Onur Kurulu Üyesi Şeyhmus Gökalp hakkında Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından hazırlanan iddianamenin Diyarbakır 10. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildiği 26 Aralık 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden öğrenildi. İddianamede Şeyhmus Gökalp’in ‘örgüt üyesi olmak’ suçundan 7 yıl 6 aydan 15 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılması istenmektedir. Davanın ilk duruşması 10 Şubat 2021 tarihinde görülecek.
(12/327) Urfa’da Seçim Çalışmaları Sırasında 4 Kişinin Ölümüyle İlgili Dava…
14 Haziran 2018 tarihinde Urfa’nın Suruç ilçesinde Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) Milletvekili adayı İbrahim Halil Yıldız ve korumaları ile esnaf arasında yaşanan tartışma sonucunda 4 kişi (Mehmet Yılmaz, Esvet Şenyaşar ve oğulları Celal Şenyaşar ile Adil Şenyaşar) yaşamını yitirmiş, 9 kişi ise yaralanmıştı. Yaralılardan Fadıl Şenyaşar 17 Haziran 2018 tarihinde hastaneden taburcu edildikten sonra gözaltına alınarak tutuklanmış, Enver Yıldız ise 18 Eylül 2019 tarihinde Urfa Adliyesi’nde gözaltına alınarak tutuklanmıştı. Emine Şenyaşar ile olayda yaralanan Ferit Şenyaşar’ın da aralarında olduğu, 2’si tutuklu 13 kişi hakkında açılan ve güvenlik gerekçesiyle Malatya 3. Ağır Ceza Mahkemesi’ne taşınan davanın görülmesine 25 Aralık 2020 tarihinde devam edildi. Duruşmayı takip etmek üzere adliyeye gelen basın mensupları ile HDP Milletvekilleri Mahmut Toğrul, Ayşe Sürücü ve İmam Taşçıer’in de aralarında olduğu kişiler Covid-19 salgını gerekçesiyle salona alınmadı. Mahkeme 2 kişinin tutukluluk halinin devamına karar veren mahkeme duruşmayı 12 Mart 2021 tarihine erteledi.
(12/328) Kayseri’de Yargılanan Kişiler…
Gözaltına alındığı sırada jandarmanın işkence ve kötü muamelesine maruz kaldığı için savcılığa suç duyurusunda bulunan Nihat Akkaya isimli bir kişi ile Rafiye Akkaya ile Vahide Türk hakkında ‘kamu görevlileri hakkında iftira atmak’, ‘kamu görevlisine hakaret’ ve ‘görevi yaptırmamak için direnme’ iddialarıyla Sarız Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın yeniden görülmesine 25 Aralık 2019 tarihinde devam edildi. Mahkeme 2019 yılında 3 kişinin 1 yıl 5 ay 15 gün hapis cezası ile cezalandırılmasına ve hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar vermiş, karara yapılan itirazı değerlendiren Kayseri 3. Ağır Ceza Mahkemesi hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının bozulması için dosyayı Sarız Asliye Ceza Mahkemesi’ne göndermişti. 25 Aralık 2020 tarihinde görülen duruşmada mahkeme daha önce verdiği kararı yineledi.
Nihat Akkaya ile Rafiye Akkaya, 11 Ağustos 2017 tarihinde misafir olarak bulundukları Kayseri’deki eve yapılan baskınla ‘örgüt üyesi olmak’ iddiasıyla gözaltına alınmış, baskın sırasında jandarmanın işkence ve kötü muamelesine maruz kalmışlardı.
(12/329) Giresun’da Yargılanan Kişi…
Giresun’un Eynesil ilçesindeki evinin önünde 12 Nisan 2018 günü yaralı bulunan ve kaldırıldığı hastanede yaşamını yitiren Rabia Naz Vatan’ın (11) babası Şaban Vatan hakkında, dönemin Milli Savunma Bakanı Nurettin Canikli’nin şikayeti üzerine açılan davada, mahkemenin Şaban Vatan’ı ‘kamu görevlisine hakaret’ suçundan 8 bin 840 Türk Lirası, ‘kişisel verileri hukuka aykırı olarak ele geçirmek veya yaymak’ suçundan 1 yıl 8 ay hapis cezası verdiği ve hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verdiği 26 Aralık 2020 tarihinde basında yer alan haberlerden öğrenildi.
(12/330) HDP Eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş Hakkında Tahliye Başvurusu…
22 Aralık 2020 tarihinde Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Büyük Daire’sinin, HDP eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’ın başvurusu ile ilgili kararını açıklayarak, tutukluluğun derhal sonlandırılması için tüm önlemlerin alınmasına hükmetmişti. AİHM kararının ardından Selahattin Demirtaş’ın avukatları tarafından Ankara Cumhuriyet Savcılığı’na yapılan tahliye başvurusunu değerlendiren Ankara 7. Sulh Ceza Hakimliği, hukuki durumunda bir değişiklik bulunmadığı kanaatiyle 26 Aralık 2020 tarihinde tahliye talebini reddetti.
(12/331) Kitle İmha Silahlarının Yayılmasının Önlenmesi Hakkında Kanun Teklifi…
Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) tarafından TBMM’ye sunulan “Kitle İmha Silahlarının Yayılmasının Önlenmesi Hakkında Kanun” teklifi 27 Aralık 2020 tarihinde TBMM Genel Kurulu’nda kabul edildi. Söz konusu teklife göre, derneklerin yöneticileri hakkında, Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanun kapsamında yer alan suçlar ile TCK’de yer alan uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti veya suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama suçlarından kovuşturma başlatılmışsa, İçişleri Bakanı’nın bu yöneticileri görevden uzaklaştırma veya dernek faaliyetini durdurma yetkisi olacak; bu suçlardan hapis cezası ile cezalandırılmış olanlar derneklerin genel kurul dışındaki organlarında görev alamayacak; dernek organlarına seçildikten sonra bu suçlardan hapis cezası ile cezalandırılanların görevi sona erecek. Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanun’da belirtilen fon sağlanması veya toplanması yasak fiillerin ortaya çıkması halinde, fiili gerçekleştiren dernek veya vakıfların mal varlığının dondurulmasına Cumhurbaşkanı karar verebilecek; dernekler her sene rutin olarak denetlenecek, bu denetlemeyi denetçiler dışında kamu görevlileri de yapabilecek.
(12/332) OHAL Komisyonu Başvuruları…
Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu’nun görev süresinin 1 yıl daha uzatılmasına ilişkin karar 25 Aralık 2020 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlandı. Komisyon 22 Aralık 2017 tarihinden bu yana 126 bin 300 başvurudan 110 bin 250 başvuruyu karara bağladı, 16 bin 50 başvurunun incelemesi ise halen sürüyor.
(12/333) Erişim Engeli Getirilen İnternet İçerikleri…
İYİ Parti milletvekili Lütfü Türkkan’ın Kalyon İnşaat şirketine tanınan vergi muafiyetiyle ilgili attığı sosyal medya paylaşımına, kişilik hakları ihlali gerekçesiyle, Beykoz Sulh Ceza Hakimliği’nin 25 Aralık 2020 tarihli kararıyla erişim engeli getirildiği öğrenildi.
(12/334) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
25 Aralık 2020 tarihinde Kocaeli merkezli bir soruşturma kapsamında 3 ilde yapılan operasyonlarda 9 kişi gözaltına alındı.
(12/335) Covid-19 Salgını…
Sağlık Bakanlığı, 25 Aralık 2020 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 256 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 3.199 hastanın tespit edildiğini açıkladı. Açıklamada ayrıca günlük vaka sayısının 17.543 olduğu belirtildi.
Sağlık Bakanlığı, 26 Aralık 2020 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 253 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 3.002 hastanın tespit edildiğini açıkladı. Açıklamada ayrıca günlük vaka sayısının 15.118 olduğu belirtildi.
Sağlık Bakanlığı, 27 Aralık 2020 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 254 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 2.806 hastanın tespit edildiğini açıkladı. Açıklamada ayrıca günlük vaka sayısının 14.205 olduğu belirtildi.
Buna göre 27 Aralık 2020 itibarıyla resmi açıklamalara göre salgın nedeniyle yaşamını yitirenlerin sayısı 19.878, vaka sayısı ise 2.147.578 oldu.
25 Aralık 2020 tarihinde Ankara’da diş hekimi Coşkun Akman, Konya’da Prof. Dr. Recep Memik ve hemşire Uğur Topçu, Muğla’da diş hekimi Hasan Oral Koca, Trabzon’da Nesrin Öz olmak üzere 5 sağlık çalışanının Covid-19 nedeniyle yaşamını yitirdiği öğrenildi.
26 Aralık 2020 tarihinde Bingöl’de veteriner Ahmet Ataş’ın Covid-19 nedeniyle yaşamını yitirdiği öğrenildi.
27 Aralık 2020 tarihinde Samsun’da Dr. Ali Murat Uludoğan ile Önder Büyük, Kocaeli’de Dr. Lütfi Çetinkaya, Adana’da Dr. Levent Cemal Güngör olmak üzere 4 sağlık çalışanının Covid-19 nedeniyle yaşamını yitirdiği öğrenildi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tradresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu,Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire,BBC, DeutscheWelle, Reuters, AFP.