Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
9 – 11 Ocak 2021 Günlük İnsan Hakları Raporu
(01/074) Operasyonlar ve Saldırılar…
9 Ocak 2021 tarihinde Diyarbakır’ın Lice ilçesi kırsal alanında güvenlik güçleri ile HPG militanları arasında çıkan çatışmada 1 askerin öldüğü, 3 askerin ise yaralandığı öğrenildi.
(01/075) Cezaevinde Yaşamını Yitiren Hasta Mahpus…
Kanser hastası mahpus Hadi Yalçın, 8 Ocak 2021 tarihinde tutulduğu Edirne F Tipi Cezaevi’nde yaşamını yitirdi.
(01/076) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
8 Ocak 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden Antalya E Tipi Cezaevi’nde karantina koğuşunda 76 kişinin kaldığı öğrenildi.
8 Ocak 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden Antalya L Tipi Cezaevi’nde bir koğuşa günde 30 litre sıcak su ve 150 litre soğuk su verildiği, mahpuslara verilen yemeğin az olduğu öğrenildi.
9 Ocak 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, Van Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde mahpuslara Evrensel, Yeni Yaşam ve Kürtçe yayın yapan Xwebun gazetelerinin verilmediği öğrenildi.
(01/077) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusu…
PKK lideri Abdullah Öcalan ile İmralı adasında tutulan Hamili Yıldırım, Ömer Hayri Konar ve Veysel Aktaş’ın ailelerinin 8 Ocak 2021 tarihinde yaptığı görüşme başvurusuna Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından herhangi bir cevap verilmediği öğrenildi.
(01/078) Hakkari’de Gözaltında İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
9 Ocak 2021 tarihinde Hakkari’nin Yüksekova ilçesine bağlı Güldalı köyüne, sigara kaçakçılığı yapıldığı iddiasıyla güvenlik güçleri tarafından düzenlenen operasyon sırasında yapılan bir ev baskınlarında Ekber Hudai ve İbrahim Fırat isimli 2 kişinin güvenlik güçlerinin işkence ve diğer kötü muamelesine maruz kaldığı öğrenildi
Avukat Ramazan Kurt basında yer alan açıklamasında şunları belirtti: “İzin belgesi ve gözaltı kararı olmamasına rağmen evde arama yapıldı ve müvekkillerim gözaltına alındı (…) Evde hiçbir suç unsuru bulunmamasına rağmen müvekkillerime söz konusu suçu işlediklerine dair çok ağır işkenceler uygulayarak zorla itiraf etmeleri sağlanıyor. Müvekkiller de bu durumu kabul etmiyor. Şüpheli dahi olmamalarına rağmen polis, yaptığı işkence ve hakaretler ortaya çıkmasın diye müvekkiller gözaltına alınıyor ve emniyete götürülüyor (…) Kolluk gözaltına alınanların aileleri ile irtibata geçiyor ve söz konusu olay hakkında şikayetçi olmamaları yönde baskı uyguluyor (…) Müvekkillere böyle bir olay olmadığını ailelerine söylemelerini istiyorlar. Aileler söz konusu uzlaşıyı kabul etmiyor ve suç duyurusunda bulunacaklar.”
(01/079) Ankara’da Boğaziçi Üniversitesi’ne Atanan Rektör ile İlgili Protestolara Yönelik Polis Müdahalesi…
Cumhurbaşkanı tarafından Boğaziçi Üniversitesi’ne rektör atanmasını protesto etmek için 8 Ocak 2021 tarihinde Ankara’nın Çankaya ilçesindeki Yüzüncü Yıl Mahallesi’nde yapılan eyleme müdahale eden polis en az 13 kişiyi fiziksel şiddet kullanarak gözaltına aldı.
Müdahale sırasında Deniz Baran Erbudak isimli 1 kişinin ayağının polis tarafından kırıldığı öğrenildi. Deniz Baran Erbudak basında yer alan açıklamasında şunları belirtti: “Dizleri ile bastıklarında ayağım kırıldı, daha sonra birden fazla kişi basmaya başladı (…) Gözaltına alındıktan sonra götürüldüğüm ilk hastanede muayene edilmeden ‘bir şey yok’ denilerek gönderildik (…) Daha sonra Çankaya ilçesi 29 Mayıs Devlet Hastanesi’ne kaldırıldım. Tomografi sonucunda bacağımda iki ayrı noktada kırık olduğu, çapraz bağların koptuğu ve çok sayıda lezyon olduğu ortaya çıktı.”
Aynı gerekçe ile Ankara Güvenpark’ta yapılan basın açıklamasına müdahale eden polis en az 28 kişiyi fiziksel şiddet kullanarak gözaltına aldı. Polisin ayrıca eyleme katılacaklarını iddia ettiği 2 kişiyi (Şamil Parlak ve Doğuş Özdemir) evlerinin önünde gözaltına aldığı öğrenildi. Haberlerde 2 kişinin 3 saat polis otoparkında bir araç içinde bekletildikten sonra haklarında herhangi bir işlem yapılmadan serbest bırakıldığı belirtildi.
Gözaltına alınan 43 kişi aynı gün içinde polisteki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı. Gözaltına alınanlardan isimleri öğrenilenler: Zeynep Ülger, Rojhat Yaşmin, Şamil Parlak, Doğuş Özdemir, Sena Bademli, İremnaz Çelik, Cem Bolatcan, Nisan Çıra, Sudenur Sivri, Ahmet Şen, Ulaş Kızılırmak, Zeynep Kurt, Safa Bayraktar, Emir Parlak, Deniz Baran, Celil Resuloğulları, Seçil Işık, Ertürk Soysal, Nazlı Buket Yazıcı, Emek Ilgaz, Selim Doğan Koç, Yaren Tuncer, Ege Kök, Tunahan Gözlügöz, Yalın Pala, Anıl Hacıefendioğlu, Ali Aydoğan, Sevgi Topa.
(01/080) Van’da Eyleme Polis Müdahalesi…
8 Ocak 2021 tarihinde Van’da Demokratik Toplum Kongresi (DTK), Demokratik Bölgeler Partisi (DBP), Halkların Demokratik Partisi (HDP) tarafından düzenlenen basın açıklamasına katılmak üzere biraya gelen ve aralarında DTK ve DBP Eş Başkanları ile HDP milletvekillerinin olduğu gruba polis gaz bombası ve tazyikli su ile müdahale etti. Müdahale sonucu gözaltına alınan olmadığı öğrenildi.
(01/081) İstanbul’da Gözaltına Alınan Gazeteci…
Antalya merkezli bir soruşturma kapsamında 5 Ocak 2021 tarihinde İstanbul’da gözaltına alınan ve Antalya’ya götürülen Mezopotamya Ajansı Muhabiri Mehmet Aslan 8 Ocak 2021 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından ‘örgüt üyesi olmak’ iddiasıyla tutuklandı.
(01/082) İstanbul’da Gözaltına Alınan Üniversite Öğrencileri…
Cumhurbaşkanı tarafından Boğaziçi Üniversitesi’ne rektör atanmasını protesto etmek için 4 Ocak 2021 tarihinde kampus önünde yapılan basın açıklamasına katıldıkları gerekçesiyle evleri basılarak gözaltına alınan 21 kişi 7 Ocak 2021 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
Buna göre söz konusu basın açıklamasıyla ilgili olarak gözaltına alınan 45 kişi adli kontrol şartıyla serbest bırakılmış oldu.
(01/083) Diyarbakır’da Gözaltına Alınan Kişiler…
9 Ocak 2021 tarihinde Diyarbakır’ın Lice ilçesi kırsal alanında çıkan ve 1 askerin öldüğü, 3 askerin ise yaralandığı çatışma sonrasında Bağlan kırsal mahallesinde yapılan ev baskınlarında Azize Bozkuş ve Mehmet Şah Bozkuş gözaltına alındı. Mehmet Şah Bozkuş, 10 Ocak 2021 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından ‘örgüt üyesi olmak’ iddiasıyla tutuklandı. Azize Bozkuş ise polisteki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.
(01/084) Diyarbakır’da Gözaltına Alınan Kişi…
Bahriye Tekin isimli bir kişi 8 Ocak 020 tarihinde Diyarbakır’da HDP il binasından çıktıktan sonra, hakkında yakalama kararı olduğu gerekçesiyle polis tarafından gözaltına alındı.
(01/085) Mersin’de Gözaltına Alınan Kişi…
8 Ocak 2021 tarihinde Mersin’de yapılan ev baskınlarında 4 kişi (Kasım Dayangaç, İbrahim Erbek, Akif Aras ve ismi öğrenilemeyen 2 kişi) gözaltına alındı. Gözaltı gerekçesi öğrenilemedi.
(01/086) Van’da Gözaltına Alınan Kişi…
8 Ocak 2021 tarihinde Van’ın Gürpınar ilçesinde yapılan ev baskınında 1 kişi (Mehmet Sertkal) gözaltına alındı. Gözaltı gerekçesi öğrenilemedi.
(01/087) Kars’ta Belediye Eş Başkanı’nın Yargılandığı Dava..
Kayyım atanan Kars Belediyesi’nin Eş Başkanı Şevin Alaca hakkında Kars 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 8 Ocak 2021 tarihinde başlandı.
İddianamede Şevin Alaca’nın ‘örgüt üyesi olmak’ suçundan cezalandırılması istenmektedir.
Şevin Alaca duruşmaya tutulduğu cezaevinden SEGBİS aracılığıyla katıldı. Savunmaların ardından mahkeme Şevin Alaca’nın tutukluluk halinin devamına karar vererek duruşmayı 11 Mart 2021 tarihine erteledi.
1 Ekim 2020 tarihinde gözaltına alınan Şevin Alaca 8 Ekim 2020 tarihinde tutuklanmıştı. Kars Belediyesi’ne 2 Ekim 2020 tarihinde kayyım atanmıştı.
(01/088) Van’da Haklarında Soruşturma Açılan Siyasi Parti Yöneticileri ve Gazeteci…
10 Ocak 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, 8 Ocak 2021 tarihinde Van’da DTK, DBP, HDP tarafından düzenlenen basın açıklamasına ilişkin olarak Van Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından soruşturma açıldığı ve bu soruşturma kapsamında DBP Van İl Eş Başkanları Gülderen Varlı ve Çetin Uyar’ın ifadeye çağrıldığı öğrenildi.
Aynı soruşturma kapsamında basın açıklamasını takip eden gazeteci Ruşen Takva’nın da Van Emniyet Müdürlüğü Güvenlik Şubesi’ne giderek ifade verdiği bildirildi.
(01/089) Mahpus Gökhan Gündüz’e İlişkin AYM Kararı…
11 Ocak 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) mahpus Gökhan Gündüz’ün bireysel başvurusunu karara bağladığı öğrenildi.
3 Kasım 2020 tarihli kararında AYM, eziyet yasağının maddi ve usule ilişkin boyutlarının ihlali nedeniyle Gökhan Gündüz’e 70.000 TL manevi tazminat ödenmesine; eziyet yasağının usule ilişkin boyutunun ihlalinin ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için kararın bir kopyasının Kırıkkale Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderilmesine hükmetti.
25 Mayıs 2017 tarihinde tutulduğu Kırıkkale F Tipi Cezaevi’nde bazı uygulamaları protesto etmek amacıyla kantinin önünde başka hükümlüler ile birlikte oturma eylemi yapan Gökhan Gündüz’ün, infaz koruma memurlarının fiziksel şiddet kullanarak müdahalesi sonucunda kolu kırılmıştı.
(01/090) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele İddiasıyla İlgili Takipsizlik Kararı…
9 Ocak 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, Osmaniye 1 Nolu T Tipi Cezaevi’nde tutulan Ferhat Demirbaş isimli mahpusun 18 Eylül 2018 gardiyanların fiziksel şiddetine maruz kalmasıyla ilgili yapılan suç duyurusuna ilişkin olarak Osmaniye Cumhuriyet Başsavcılığı’nın takipsizlik kararı verdiği öğrenildi.
Aynı olayla ilgili olarak Osmaniye Cumhuriyet Başsavcılığı daha önce de takipsizlik kararı vermiş, daha sonra bu karar itiraz üzerine Osmaniye Sulh Ceza Hakimliği tarafından “eksik soruşturma yapıldığı” gerekçesiyle kaldırılmıştı.
(01/091) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
8 Ocak 2021 tarihinde Ankara’da 18 kişi; Adana’da 2 kişi; Edirne’de yasadışı yollarla Yunanistan’a gitmeye çalıştıkları iddia edilen 6 kişi gözaltına alındı.
Ankara’da gözaltına alınan 2 kişi 8 Ocak 2021 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklandı.
(01/092) Covid-19 Salgını…
Sağlık Bakanlığı, 8 Ocak 2021 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 186 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 1.291 hastanın tespit edildiğini açıkladı. Açıklamada ayrıca günlük vaka sayısının 11.479 olduğu belirtildi.
Sağlık Bakanlığı, 9 Ocak 2021 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 181 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 1.103 hastanın tespit edildiğini açıkladı. Açıklamada ayrıca günlük vaka sayısının 9.537 olduğu belirtildi.
Sağlık Bakanlığı, 10 Ocak 2021 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 176 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 1.017 hastanın tespit edildiğini açıkladı. Açıklamada ayrıca günlük vaka sayısının 9.138 olduğu belirtildi.
Buna göre 10 Ocak 2021 itibarıyla resmi açıklamalara göre salgın nedeniyle yaşamını yitirenlerin sayısı 22.807, vaka sayısı ise 2.326.256 oldu.
8 Ocak 2021 tarihinde Osmaniye’de Murat Bayram, Manisa’da Dr. Cemal Yıldız, İstanbul’da kimyager Cemal İrten ve Samsun’da eczacı Köksal Türkel olmak üzere 4 sağlık çalışanı Covid-19 nedeniyle yaşamını yitirdi.
9 Ocak 2021 tarihinde İstanbul’da eczacı Şekip Öztürk, Covid-19 nedeniyle yaşamını yitirdi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.