Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
14 Ocak 2021 Günlük İnsan Hakları Raporu
(01/117) İş Cinayetleri…
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG), 13 Ocak 2021 tarihinde, 2020 yılının Aralık ayında en az 356 işçinin çalışırken yaşamını yitirdiğini açıkladı. Buna göre 2020 yılı içinde yaşamını yitiren işçi sayısı 148’i kadın, 68’i çocuk, 101’i mülteci olmak üzere en az 2427 oldu.
(01/118) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
13 Ocak 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden Tekirdağ 2 Nolu F Tipi Cezaevi’nde tutulan Ahmet Sürme isimli bir mahpusun çıplak arama dayatmasını kabul etmediği için infaz koruma memurlarının fiziksel şiddetine maruz kaldığı öğrenildi. Ahmet Sürme babası aracılığıyla maruz kaldığı fiziksel şiddet hakkında şunları belirtti: “Avukatla görüştükten sonra gardiyanlar bana ‘soyun’ dediler. Nedenini sordum, sonra soyunmayacağımı söyledim. Gardiyanlar, avukatın girişte X-ray cihazından geçerken cihaz öttüğünü, bu yüzden soyunmam gerektiğini belirtiler. ‘Avukat cihazdan geçerken ötmüşse gidin avukat arayın, niye benim üstümü arıyorsunuz’ dedim. Ne yaptılarsa soyunmadım, bunun üzerine gardiyanlar beni dövmeye başladılar. Beni yere attılar, sırtıma basıp elbiselerimi zorla çıkardılar. Üstümde sadece iç çamaşırımı bıraktılar. Beni yere yatırdıklarında sürekli tekmelediler, başımı tekmelediler, her yerimi morarttılar. Gardiyanlar şiddet uygulayıp beni zorla soyduktan sonra giyinmemi söylediler ama ben elbiselerimi giymeyeceğimi ve bu şekilde koğuşuma gideceğimi söyledim. Bunun üzerine tekrar beni dövüp yere yatırdılar, zorla elbiselerimi giydirdiler. Hastaneye götürmelerini istedim, ancak darp raporu almamam için beni hastaneye götürmediler.”
13 Ocak 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden Bünyamin Sürme isimli mahpusun İzmir Kırıklar 1 Nolu F Tipi Cezaevi’nde 4 aydır tek kişilik hücrede tutulduğu öğrenildi.
(01/119) Ankara’da Eyleme Polis Müdahalesi…
Boğaziçi Üniversitesi’ne yapılan rektör atamasını protesto etmek için Ankara’da yapılan basın açıklamasına yönelik polis müdahalesi sonucu Deniz Baran Erbudak’ın ayağının kırılması ile ilgili yapılacak suç duyurusu öncesinde Ankara Adliyesi önünde yapılmak istenen basın açıklamasına müdahale eden polis 5 kişiyi fiziksel şiddet kullanarak gözaltına aldı. Müdahale sırasında gazetecilerin görüntü almasına izin verilmediği öğrenildi. Gözaltına alınanlar aynı gün içinde polisteki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı. Gözaltına alınan kişilerin isimleri: Seçil Işık, Celil Resuloğulları, Ayşenur Gidergi, Çağla Çakır ve Simla Eroğlu.
(01/120) Gözaltına Alınan ESP Üyeleri…
Ezilenlerin Sosyalist Partisi’ne (ESP) yönelik İzmir merkezli bir soruşturma kapsamında 12 ilde düzenlenen operasyonlarda aralarında ESP Eş Genel Başkanı’nın, 1 gazetecinin ve ESP ve Halkların Demokratik Partisi (HDP) yöneticilerinin de olduğu 48 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların İzmir’e götürüleceği öğrenildi.
Gözaltına alınanlardan isimleri öğrenilenler: ESP Eş Genel Başkanı avukat Özlem Gümüştaş, Etkin Haber Ajansı muhabiri Pınar Gayıp, HDP Parti Meclisi üyesi Sıtkı Güngör, Sosyalist Kadın Meclisleri (SKM) merkez yürütme kurulu üyesi Satiye Ok, ESP İl Eş Başkanı Ezgi Bahçeci, HDP İstanbul İl yöneticisi Pınar Türk, avukat Kamil Ağaoğlu, Zindan Dorudemir, Alev Özkiraz, Ozan Özgenler, Kerim Altınmakas, Meliha Kayacı, Deniz Bakır, Tuncay Kılıç, Rıdvan Coşkun, Nesrin Salduz, Kutay Soybil, Efe Özcan, Hakan Kafadar, Nazlı Masatçı, Mehmet Küçükgünaydın, Yunus Kara, Medine Çam, Burak Yılmaz, Begüm Ateş, Deniz Dilli, Cihan Taşkın, Ceren Çoban, Levent Akhan, Fatih Bilben, Deniz Çanak.
Meliha Kayacı’nın aynı gün ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldığı öğrenildi.
(01/121) Şırnak’ta Tutuklanan HDP Yöneticisi…
Hakkındaki bir soruşturma kapsamında 13 Ocak 2021 tarihinde Şırnak Emniyet Müdürlüğü’ne giden HDP Parti Meclisi üyesi Resul Sadak, aynı gün içinde sevk edildiği mahkeme tarafından ‘örgüt üyesi olmak’ iddiasıyla tutuklandı.
(01/122) İstanbul’da Gözaltına Alınan Kişi…
Sosyalist Gençlik Dernekleri Federasyonu (SGDF) üyesi Mert Karadağ, Boğaziçi Üniversitesi’ne yapılan rektör atamasını protesto etmek için yapılan eylemlere katıldığı gerekçesiyle hakkındaki soruşturma kapsamında 12 Ocak 2021 tarihinde ifadeye vermeye gittiği İstanbul Emniyet Müdürlüğü’nde gözaltına alındı.
(01/23) Urfa’da Sosyal Medya Paylaşımları Gerekçe Gösterilerek Gözaltına Alınan Kişiler…
13 Ocak 2021 tarihinde Urfa’da yapılan ev baskınlarında 9 kişi “sosyal medya paylaşımlarında örgüt propagandası yaptıkları” gerekçesiyle gözaltına alındı. Gözaltına alınan kişilerin isimleri öğrenilemedi.
(01/124) Hakkari’de Gözaltına Alınan Kişiler…
12 Ocak 2021 tarihinde Hakkari’de gözaltına alınan 3 kişi (Yaşar Coşkun, Beyaz Coşkun ve Süleyman Durmaz) 13 Ocak 2021 tarihinde savcılıktaki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.
(01/125) Mardin’de Belediye Eş Başkanının Yargılandığı Dava…
Mardin’in Derik ilçesinin HDP’li Belediye Eş Başkanı Mülkiye Esmez hakkında Mardin Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 13 Ocak 2021 tarihinde devam edildi.
Tutuklu yargılanan Mülkiye Esmez duruşmaya SEGBİS aracılığıyla tutulduğu cezaevinden katıldı. Savunmaların ardından mahkeme gizli tanıkların mahkeme huzurunda dinlenmesi için müzekkere yazılmasına ve Mülkiye Esmez’in tutukluluk halinin devamına karar vererek duruşmayı 5 Mart 2021 tarihine erteledi.
Mülkiye Esmez 16 Kasım 2019 tarihinde gözaltına alınmış ve 26 Kasım 2019 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklanmıştı. Derik Belediyesi’ne 16 Kasım 2019 tarihinde İçişleri Bakanlığı tarafından kayyum atanmıştı.
(01/126) Edirne’de Belediye Başkanı’nın Yargılandığı Dava…
Edirne Belediye Başkanı Recep Gürkan hakkında 15 Temmuz 2015 tarihinde yapılan darbe girişimi sırasında gittiği bir yerde söylediği iddia edilen sözler gerekçe gösterilerek Edirne 8. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 13 Ocak 2021 tarihinde devam edildi. Savunmaların ardından mahkeme duruşmayı 12 Mart 2021 tarihine erteledi.
(01/127) İstanbul’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Gazeteci Melis Alphan hakkında 2015 yılında Diyarbakır’daki Newroz kutlamaları ile ilgili o tarihte yaptığı bir sosyal medya paylaşımı gerekçe gösterilerek ‘örgüt propagandası yapmak’ iddiasıyla İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından hazırlanan iddianame 13 Ocak 2021 tarihinde İstanbul 32. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildi.
(01/128) Diyarbakır’da Gazeteci Hakkında Açılan Soruşturma…
Dicle Fırat Gazeteciler Derneği (DFG) Eş Başkanı Dicle Müftüoğlu hakkında sosyal medya paylaşımlarında örgüt propagandası yaptığı iddiasıyla Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından soruşturma açıldığı ve bu soruşturma kapsamında Dicle Müftüoğlu’nun 13 Ocak 2021 tarihinde Diyarbakır Emniyet Müdürlüğü’nde ifade verdiği öğrenildi.
(01/129) Haklarında Fezleke Hazırlanan Milletvekilleri…
13 Ocak 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, 10 milletvekili hakkında dokunulmazlıklarının kaldırılması talebiyle hazırlanan 10 fezlekenin Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne gönderildiği öğrenildi. Haklarında fezleke hazırlanan milletvekilleri:
- HDP Eş Genel Başkanı ve İstanbul Milletvekili Pervin Buldan (1 fezleke);
- HDP Grup Başkanvekili ve Siirt Milletvekili Meral Danış Beştaş (1 fezleke);
- HDP Grup Başkanvekili ve İstanbul Milletvekili Hakkı Saruhan Oruç (1 fezleke);
- HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan (1 fezleke);
- HDP İstanbul Milletvekili Hüda Kaya (1 fezleke);
- HDP Van Milletvekili Sezai Temelli (1 fezleke);
- HDP Mardin Milletvekili Pero Dündar (1 fezleke);
- HDP Mersin Milletvekili Fatma Kurtulan (1 fezleke);
- HDP İzmir Milletvekili Serpil Kemalbay (1 fezleke);
- HDP Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu (1 fezleke).
(01/130) İstanbul’da Basılan Haber Ajansı Bürosu…
Etkin Haber Ajansı’nın (ETHA) İstanbul’da bulunan bürosu 14 Ocak 2021 tarihinde polis tarafından basıldı. Binada yapılan aramada bilgisayarlara, kameralara ve dijital malzemelere ve 6.600 TL paraya el konulduğu öğrenildi.
(01/131) Ankara, İstanbul ve İzmir’de Basılan Parti Binaları…
ESP Genel Merkezi, İstanbul il binası, İzmir il binası ve İzmir’de Bayraklı ilçe binası 15 Ocak 2021 tarihinde polis tarafından basıldı. ESP Genel Merkezi’ne yapılan baskın sonrasında yapılan aramada parti temsilcilerinin bulunmadığı ve arama sonrasında binada bulunan evraklara polis tarafından el konulduğu öğrenildi.
(01/132) İstanbul’da Basılan Vakıf Binası…
Bilim, Eğitim, Estetik, Kültür Sanat Araştırmaları Vakfı’na (BEKSAV) ait İstanbul’un Kadıköy ilçesinde bulunan bina 14 Ocak 2020 tarihinde polis tarafından basıldı. Baskın sonrası yapılan aramada binada bulunan bilgisayarlara ve vakıf bünyesinde faaliyet gösteren müzik grubunun albüm çalışmalarının yer aldı dijital malzemelere el konulduğu öğrenildi.
(01/133) RTÜK Tarafından Ceza Verilen Televizyon Kanalı…
13 Ocak 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) tarafından ‘Sözüm Var’ isimli programda Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) eski Milletvekili Fikri Sağlar’ın sarf ettiği “Ben türbanlı bir hâkimin karşısına gittiğimde adaleti yerine getirebileceği doğrultusunda kuşkum var” şeklindeki sözler nedeniyle Halk TV’ye idari para cezası verildiği öğrenildi.
13 Ocak 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, RTÜK tarafından, ana haber bülteninde yayında sarf edilen “Az sonra Diyanet İşleri Başkanlığı’nın, bizim kadınlığımıza, yuvamıza, ailemize, çocuk sahibi olmamıza, iş yaşamımıza dair nasıl, neye karıştığı ile ilgili haberi de getireceğiz ekrana. Öyle olduğu müddetçe bu cinayetler de devam edecek gibi görünüyor” şeklindeki sözler nedeniyle Tele1 kanalına idari para cezası verdiği öğrenildi.
(01/134) Erişim Engeli Getirilen İnternet İçerikleri…
https://www.cumhuriyet.com.tr/, https://odatv4.com/, https://www.birgun.net/, https://www.sozcu.com.tr/, http://www.gazeteduvar.com.tr/ ve https://www.aykiri.com.tr/ internet sitelerinde yer alan İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ndeki önceki döneme ait yolsuzluk iddiaları ile ilgili haberlerin engellenmesiyle ilgili yapılan haberlerin tekrar engellenmesi üzerine yeniden yapılan haberlere İstanbul Bakırköy 2. Sulh Ceza Hakimliği’nin 12 Ocak 2021 tarihli kararı ile kişilik haklarının ihlali gerekçesiyle erişim engeli getirildiği öğrenildi.
(01/135) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
13 Ocak 2021 tarihinde Edirne merkezli bir soruşturma kapsamında 12 ilde düzenlenen operasyonlarda 21 kişi; İstanbul’da 12 kişi gözaltına alındı.
(01/136) Covid-19 Salgını…
Sağlık Bakanlığı, 13 Ocak 2021 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 173 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 971 hastanın tespit edildiğini açıkladı. Açıklamada ayrıca günlük vaka sayısının 9.554 olduğu belirtildi.
Buna göre 13 Ocak 2021 itibarıyla resmi açıklamalara göre salgın nedeniyle yaşamını yitirenlerin sayısı 23.325, vaka sayısı ise 2.355.839 oldu.
13 Ocak 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, Karabük T Tipi Cezaevi’nde tutulan 30 mahpusun Covid-19 testlerinin pozitif çıktığı öğrenildi.
13 Ocak 2021 tarihinde Trabzon’da ambulans şoförü Nebi Mehmet Efendioğlu, İstanbul’da Dr. Hasan Erdoğan olmak üzere 2 sağlık çalışanı Covid-19 nedeniyle yaşamını yitirdi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.