Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
5 Mart 2021 Günlük İnsan Hakları Raporu
(03/065) Operasyonlar ve Saldırılar…
4 Mart 2021 tarihinde Bitlis’in Tatvan ilçesi kırsal alanında bir askeri helikopterin düşmesi sonucu aralarında 8. Kolordu Komutanı Korgeneral Osman Erbaş’ın da olduğu 11 askerin öldüğü ve 2 askerin ise yaralandığı öğrenildi. Milli Savunma Bakanlığı yaptığı açıklamada olaya kazanın yol açtığını duyurdu. Ölen askerler: Osman Erbaş, Nazmi Yılmaz, Şentürk Aydıner, Salih Sarıoğlu, Mehmet Demir, Ömer Umulu, Tayfun Kureş, Gökhan Uysal, Şükrü Karadirek, Tolga Demirci, Hakan Gül.
4 Mart 2021 tarihinde Şırnak-Cizre karayolu üzerinde bir askeri aracın devrilmesi sonucu 11 askerin yaralandığı öğrenildi.
(03/066) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
4 Mart 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, Isparta E Tipi Cezaevi’nde ayakta sayım dayatmasını kabul etmeyen 3 mahpusun (Yılmaz Ay, İsmail Göçeri ve Cengiz Akkaya) infaz koruma memurlarının sözlü ve fiziki şiddetine maruz kaldığı öğrenildi.
4 Mart 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, Bolu F Tipi Cezaevi’nde tutulan 3 mahpusun (Deniz Şah, Latif Mollaahmetoğlu, İlhan Kaya) 2 Mart 2021 tarihinde istekleri ve iradeleri dışında İzmir Kırıklar 1 Nolu F Tipi Cezaevi’ne sevk edildiği öğrenildi.
4 Mart 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, Mersin Tarsus Kadın Cezaevi’nde kaloriferlerin çok az yandığı, mahpuslara verilen suya kota getirildiği öğrenildi.
(03/067) Diyarbakır’da Gözaltına Alınan Dernek Üye ve Yöneticileri ile Siyasi Parti Yöneticileri…
Medeniyetler Beşiğinde Yakınlarını Kaybeden Ailelerle Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (MEBYA-DER) üye ve yöneticilerine yönelik soruşturma kapsamında gözaltına alınan toplam 26 kişiden 2’si [Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) Diyarbakır il yöneticisi Hatice Güneş ve KHK ile kapatılan MEYA-DER yöneticisi Muzaffer Ulaş) 4 Mart 2021 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklandı. DBP Bağlar İlçe Yöneticisi Tahir Gül ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
Bu soruşturma kapsamında tutuklananların sayısı 4’e, adli kontrol şartıyla serbest bırakılanların sayısı 2’ye yükseldi. 20 kişi ise halen gözaltındadır.
(03/068) Hakkari’de Gözaltına Alınan Kişiler…
4 Mart 2021 tarihinde Hakkari’de yapılan ev baskınlarında 6 kişi (Murat Yaşar, Hikmet Namoğlu, Barış Kıskan, İsmail Korkmaz, Sedat Deniz ve Hüseyin Orhan) gözaltına alındı. Gözaltı gerekçesi öğrenilemedi.
(03/069) Diyarbakır’da Gözaltına Alınan Kişi…
Mardin merkezli bir soruşturma kapsamında 3 Mart 2021 tarihinde Diyarbakır’da gözaltına alınan Mezopotamya Kültür Derneği çalışanı Emine Aksu, 4 Mart 2021 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından serbest bırakıldı.
(03/070) “KCK Basın Davası”…
46 gazeteci hakkında İstanbul 3. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan ve “KCK Basın Davası” olarak bilinen davanın görülmesine 3 Mart 2021 tarihinde devam edildi. Mahkeme duruşmayı 22 Haziran 2021 tarihine erteledi.
(03/071) Özgür Gündem Davası…
KHK ile kapatılan Özgür Gündem gazetesi Genel Yayın Yönetmenleri Hüseyin Aykol ile Zana Kaya, sorumlu Yazı İşleri Müdürü İnan Kızılkaya ve siyasetçi Hatip Dicle hakkında İstanbul 22. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 4 Mart 2021 tarihinde devam edildi. Mahkeme Hatip Dicle hakkındaki yakalama kararının devamına karar verdi ve duruşmayı 13 Temmuz 2021 tarihine erteledi.
(03/072) Özgür Gündem Davası…
KHK ile kapatılan Özgür Gündem gazetesine destek için “Nöbetçi Genel Yayın Yönetmeliği” kampanyasına katıldığı gerekçesiyle gazeteci Can Dündar ile gazetenin Sorumlu Yazı İşleri Müdürü İnan Kızılkaya hakkında İstanbul 22. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 4 Mart 2021 tarihinde devam edildi. Mahkeme Can Dündar hakkındaki yakalama emrinin infazının beklenmesine karar vererek duruşmayı 13 Temmuz 2021 tarihine erteledi.
(03/073) İstanbul’da Gazetecilerin Yargılandığı Dava…
Taraf gazetesinin eski çalışanları Ahmet Altan, Yasemin Çongar, Yıldıray Oğur, Tuncay Opçin ve Mehmet Baransu’nun hakkında İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 4 Mart 2021 tarihinde devam edildi.
İddianamede sanıkların ‘devletin güvenliğine ilişkin belgeleri tahrip etme, amacı dışında kullanma, hile ile alma, çalma’, ‘devletin güvenliğine ilişkin gizli belgeleri temin etme’, ‘devletin güvenliğine ve siyasal yararlarına ilişkin gizli kalması gereken bilgileri açıklama’ ve ‘örgüt propagandası yapmak’ suçlarından cezalandırılması istenmektedir.
Mahkeme Mehmet Baransu’nun tutukluluk halinin devamına karar vererek duruşmayı 2 Haziran 2020 tarihine erteledi.
(03/074) Ağrı’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
KHK ile kapatılan Dicle Haber Ajansı muhabiri Abdullah Kaya hakkında Ağrı 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 4 Mart 2021 tarihinde devam edildi.
İddianamede Abdullah Kaya’nın ‘örgüt üyesi olmamakla birlikte örgüte bilerek, isteyerek yardım etmek’, ‘zincirleme örgüt propagandası yapmak’ suçlarından cezalandırılması istenmektedir.
Mahkeme, duruşmayı 1 Temmuz 2021 tarihine erteledi.
(03/075) Van’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Gazeteci Arif Aslan hakkında Van 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 11 Şubat 2021 tarihinde devam edildi.
İddianamede Arif Aslan’ın ‘örgüt üyesi olmak’ suçundan cezalandırılması istenmektedir.
Savunmaların ardından mahkeme duruşmayı 18 Mart 2021 tarihine erteledi.
(03/076) İstanbul’da Gazeteciler ve Diğer Kişilerin Yargılandığı Dava…
Aralarında Etkin Haber Ajansı (ETHA) muhabiri Tunahan Turhan ve Özgür Gelecek gazetesi muhabiri Taylan Öztaş’ın da olduğu 38 kişi hakkında, kayyım atamalarını protesto etmek için 22 Ağustos 2019 tarihinde İstanbul’un Kadıköy ilçesinde yapılan eyleme katıldıkları gerekçesiyle İstanbul Anadolu Adliyesi 13. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 4 Mart 2021 tarihinde devam edildi. Savunmaların ardından mahkeme duruşmayı 30 Eylül 2021 tarihine erteledi.
(03/077) Ankara’da Gazetecilerin ve İnsan Hakları Savunucularının Yargılandığı Dava…
Aralarında gazeteciler Sibel Hürtaş, Hayri Demir, Özgürlükçü Demokrasi gazetesi çalışanı Barış Ceyhan ile İnsan Hakları Derneği (İHD) MYK üyesi Nuray Çevirmen’in de olduğu 11 kişi hakkında TSK’nin Afrin’e yönelik askeri operasyonu ile ilgili sosyal medya paylaşımları ve yaptıkları haberler gerekçe gösterilerek Ankara 15. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 4 Mart 2021 tarihinde devam edildi.
Mahkeme Hayri Demir ve Sibel Hürtaş yönünden kovuşturmanın durdurulmasına ve Türk Ceza Kanunu’nun 301. Maddesi uyarınca yargılanma için Adalet Bakanlığı’ndan izin istenmesine karar verdi ve duruşmayı ileri bir tarihe erteledi.
Bu dava kapsamında tutuklu yargılanan 3 kişi (Barış Ceyhan, Saim Serin ve Lezgin Tekay) davanın 6 Eylül 2018 tarihinde görülen ilk duruşmasında tahliye edilmişti. Mahkeme ayrıca Halkların Demokratik Partisi (HDP) milletvekili Kemal Bülbül’ün dosyasının ayrılmasına karar vermişti.
(03/078) Van’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Gazeteci Oktay Candemir hakkında ‘yazdığı bir yazıda Cumhurbaşkanı’na hakaret ettiği’ iddiasıyla Van 3. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 4 Mart 2021 tarihinde görüldü. Mahkeme Oktay Candemir’in beraatına karar verdi.
(03/079) Diyarbakır’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Gazeteci Rojhat Doğru hakkında Diyarbakır 8. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 4 Mart 2021 tarihinde devam edildi.
İddianamede Rojhat Doğru’nun ‘devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozmak’, ‘örgüt üyesi olmak’ ve ‘örgüt propagandası yapmak’ suçlarından cezalandırılması istenmektedir.
Savunmaların ardından mahkeme duruşmayı 4 Mayıs 2021 tarihine erteledi.
(03/080) Antep’te Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Cumhuriyet gazetesi muhabiri Hazal Ocak hakkında Gaziantep Şahinbey Belediyesi tarafından 20 bin TL manevi tazminat talebiyle Gaziantep 6. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 4 Mart 2021 tarihinde görüldü. Mahkeme, davanın reddine karar verdi
(03/081) İstanbul’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Gazeteci Hayko Bağdat hakkında sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek İstanbul 28. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 4 Mart 2021 tarihinde devam edildi.
İddianamede Hayko Bağdat’ın ‘zincirleme şekilde basın yoluyla örgüt propagandası yapmak’ suçundan 1 yıl 10 ay 15 günden 13 yıl 1 ay 15 güne kadar hapis cezasıyla cezalandırılması istenmektedir.
Mahkeme duruşmayı ileri bir tarihe erteledi.
(03/082) Cezaevi Katliamları Davası…
F Tipi cezaevlerine geçişleri sağlamak ve açlık grevlerine son vermek amacıyla, 19 Aralık 2000 tarihinde 20 cezaevinde düzenlenen ve 32 kişinin öldürüldüğü “Hayata Dönüş” adı verilen operasyon sırasında, Bayrampaşa Cezaevi’nde 12 kişinin ölümü ve 29 kişinin yaralanmasıyla ilgili olarak, dönemin Jandarma Komutanlığı’nda görevli 196 kişi hakkında Bakırköy 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 4 Mart 2021 tarihinde devam edildi.
Duruşmada, Jandarma Genel Komutanlığı’nın mahkeme tarafından talep edilmesine rağmen operasyon sırasında yapılan telsiz konuşmalarının kayıtlarını ve operasyon sonuç raporunu göndermediği öğrenildi. Savunmaların ardından söz konusu belgelerin bir kez daha Jandarma Genel Komutanlığı ve İstanbul İl Jandarma Komutanlığı’ndan istenmesine karar veren mahkeme duruşmayı 8 Temmuz 2021 tarihine erteledi.
(03/083) Batman’da Sosyal Medya Paylaşımı Gerekçesiyle Açılan Soruşturma…
Batman’da bir polis zırhlı aracının çocukları kovalamasıyla ilgili olarak HDP Batman İl Örgütü tarafından yapılan sosyal medya paylaşımı ile ilgili olarak Batman Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından ‘halkı kin ve düşmanlığa tahrik etme’ iddiasıyla 4 Mart 2021 tarihinde soruşturma açıldığı öğrenildi.
(03/084) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
4 Mart 2021 tarihinde Konya’da hakkında yakalama kararı olan 1 kişi gözaltına alındı.
Edirne’de yasadışı yollarla Yunanistan’a gitmeye çalıştıkları iddiasıyla gözaltına alınan 3 kişi T4 Mart 2021 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklandı.
(03/085) Covid-19 Salgını…
Sağlık Bakanlığı, 4 Mart 2021 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 68 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 685 hastanın tespit edildiğini açıkladı. Açıklamada ayrıca günlük vaka sayısının 11.322 olduğu belirtildi.
Buna göre 4 Mart 2021 itibarıyla resmi açıklamalara göre salgın nedeniyle yaşamını yitirenlerin sayısı 28.839 vaka sayısı ise 2.746.158 oldu.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tr adresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3] https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4] https://twitter.com/insanhaklari
[5] Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu, Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire, BBC, Deutsche Welle, Reuters, AFP.