Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
17 – 19 Nisan 2021 Günlük İnsan Hakları Raporu
(04/183) Operasyonlar ve Saldırılar…
Milli Savunma Bakanlığı Hakkari’de dereye düşen 1 askerin (Ramazan Günaydın) 16 Nisan 2021 tarihinde tedavi gördüğü hastanede öldüğünü açıkladı.
(04/184) Cezaevinde Yaşamını Yitiren Mahpus…
16 Nisan 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden Manisa T Tipi Cezaevi’nde tutulan Ersoy Karamustafa isimli hasta mahpusun tedavi gördüğü hastanede yaşamını yitirdiği öğrenildi.
(04/185) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
16 Nisan 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, Balıkesir Bandırma 2 Nolu F Tipi Cezaevi’nde hastane sevkleri sırasında mahpusların çıplak arama dayatmasına maruz kaldığı ve bunu kabul etmeyen mahpusların hastaneye götürülmediği öğrenildi.
Özgürlük için Hukukçular Derneği (ÖHD) Diyarbakır Şubesi ve Diyarbakır Tutuklu Aileleri ile Yardımlaşma Derneği (TUAY-DER) tarafından hazırlanan Erzurum Oltu T Tipi, Erzurum H Tipi ve Erzurum E Tipi ile Erzincan T Tipi cezaevlerinde yaşanan hak ihlalleri ile ilgili rapor 17 Nisan 2021 tarihinde kamuoyu ile paylaşıldı. Raporda Erzurum Oltu Tipi Cezaevi’nde Covid-19 salgınına rağmen odaların düzenli dezenfekte edilmediği, mahpusların hastane sevklerinin yapılmadığı, mahpusların yanlarında bulundurabilecekleri kitap sayısının 7 ile sınırlandığı, mahpuslara Yeni Yaşam ve Evrensel gazetelerinin verilmediği tespit edilmiştir. Rapora göre Erzurum H Tipi Cezaevi’nde Covid-19 salgınına rağmen koğuşlar düzenli dezenfekte edilmemekte, hastane sevkleri 15 günde bir yapılmakta, mahpusların yanlarında bulundurabilecekleri kitap sayısı 10 ile sınırlandırılmakta, Yeni Yaşam ve Evrensel gazeteleri verilmemekte, mahpuslar ayakta sayım dayatmasına maruz kalmaktadır. Erzurum E Tipi Cezaevi’nde mahpusların ayakta sayım dayatmasına maruz kaldığı, bunu kabul etmeyenler hakkında disiplin soruşturması açıldığı, kaloriferlerin akşam yanmadığı, mahpusların yazdığı mektupların gönderilmediği, hastane sevklerinin yapılmadığı, mahpusların revire çıkarılmadığı, yanlarında bulundurabilecekleri kitap sayısının 5 ile sınırlandığı, haftada sadece 3 gün sıcak su verildiği tespit edilmiştir. Erzincan T Tipi Cezaevi’nde ise mahpusların hastane sevklerinin yapılmadığı, sosyal ve kültürel haklarının kısıtlandığı, gönderilen Kürtçe mektupların mahpuslara verilmediği, yanlarında bulundurabilecekleri kitap sayısının 5 ile sınırlandığı, koğuş aramalarında mahpuslara ait eşyaların dağıtıldığı tespit edilmiştir.
17 Nisan 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, Van T Tipi Cezaevi’nde mektuplarla birlikte gönderilen bir fotoğrafın mektubu gönderenin soyadı ile mahpusun soyadı aynı olmadığı gerekçesiyle mahpusa verilmediği öğrenilmedi.
(04/186) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusuna Cevap Verilmedi…
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın avukatları ve ailesi tarafından 16 Nisan 2021 tarihinde yapılan görüşme başvurusuna Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından herhangi bir cevap verilmediği öğrenildi.
(04/187) İstanbul’da İşçi Eylemine Polis Müdahalesi…
Sendika üyesi olduktan sonra işine son verilen Dilbent Türker ile ona desteğe gelenler tarafından 16 Nisan 2021 tarihinde işten çıkarıldığı İstanbul’daki Sinbo fabrikası önünde yapılmak istenen çadır kurma eylemine polis tarafından yapılan müdahale sonucu 2 kişi fiziksel şiddet kullanılarak gözaltına alındı. Polis müdahalesini protesto etmek için aynı yerde yapılmak isten ikinci eyleme de müdahale eden polis 8 kişiyi daha gözaltına aldı. Gözaltına alınan 10 kişi aynı gün içinde polisteki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı. Gözaltına alınan kişiler: Dilbent Türker, Tüm Otomotiv ve Metal İşçileri Sendikası (TOMİS) temsilcisi Onur Eyidoğan, TOMİS yöneticileri Onur Kömek, Sabit Yıldırım ile Seçil Arı, Buse Bayram, Ulaş Uslu, Yaren Sarısaltık, Meltem Güç ve Fatih Taşer.
(04/188) İstanbul’da İşçi Eylemine Polis Müdahalesi…
Kayı İnşaat işçileri tarafından, şirketin konkordato ilan etmesi ile ilgili davanın duruşmasının görüleceği İstanbul Kartal Adliyesi önünde 16 Nisan 2021 tarihinde yapılmak istenen basın açıklamasına polis müdahale etti. Müdahale sonucu gözaltına alınan olmadığı öğrenildi.
(04/189) İstanbul’da İşçi Eylemine Polis Müdahalesi…
Bayrampaşa Belediyesi’nde isten atılan işçilerin işe geri dönmesi talebiyle 16 Nisan 2021 tarihinde belediye binası önünde yapılmak istenen basın açıklamasına polis izin vermedi.
(04/190) Konya’da Sosyal Medya Paylaşımı Gerekçe Gösterilerek Tutuklanan Kişi…
Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) tarafından Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi sınırları içinde yer alan Gare bölgesine yönelik düzenlenen askeri operasyonla ilgili sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek Konya’da gözaltına alınan Recep Kayacı isimli bir kişi 16 Nisan 2021 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından ‘örgüt propagandası yapmak’ iddiasıyla tutuklandı.
(04/191) Yaptıkları Açıklama Nedeniyle Haklarında Soruşturma Açılan Emekli Subaylar…
Türk Deniz Kuvvetleri’nden emekli 104 subay tarafından Montrö Boğazlar Sözleşmesi’ne ilişkin yayınlanan ortak bir bildiriye ilişkin açılan soruşturma kapsamında 7 emekli subayın 16 Nisan 2021 tarihinde Ankara İl Emniyet Müdürlüğü tarafından ifadeye çağrıldığı öğrenildi. Soruşturma kapsamında 7 kişinin evlerinde arama yapıldığı ve dijital malzemelere el konulduğu bildirildi.
Basında yer alan haberlerden bu soruşturma kapsamında daha önce mahkeme tarafından il sınırları dışına çıkmama şartıyla serbest bırakılan 10 kişiye elektronik kelepçe takılmasına karar verildiği ve Atilla Kezek, Ergun Mengi ve Turgay Erdağ’a elektronik kelepçe takıldığı öğrenildi.
(04/192) Ağrı’da Gazeteci ve Parti Yöneticilerinin Yargılandığı Dava…
Gazeteci Aziz Oruç ile Halkların Demokratik Partisi (HDP) Doğubayazıt İlçe Eş Başkanı Abdullah Ekelek’in aralarında olduğu 5 kişi hakkında Ağrı 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 16 Nisan 2021 tarihinde devam edildi.
Mahkeme duruşmayı 10 Eylül 2021 tarihine erteledi.
Aziz Oruç ile Abdullah Ekelek 11 Aralık 2019 tarihinde Ağrı-Doğubayazıt karayolunda, İkram Müftüoğlu ise aynı tarihte evine yapılan baskında gözaltına alınmıştı. Abdullah Ekelek ve İkram Müftüoğlu 13 Aralık 2019 tarihinde, Aziz Oruç ise 18 Aralık 2020 tarihinde tutuklanmıştı. Abdullah Ekelek ve İkram Müftüoğlu davanın 21 Temmuz 2020 tarihinde görülen ilk duruşmasında, Aziz Oruç ise davanın 9 Kasım 2020 tarihinde görülen duruşmasında tahliye edilmişlerdi.
(04/193) Aydın’da DBP Üye ve Yöneticilerinin Yargılandığı Dava…
Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) üye ve yöneticisi 16 kişi hakkında Aydın 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 16 Nisan 2021 tarihinde görüldü.
Mahkeme 11 kişiyi (Şefik Şengel, Osman Yılmaz, İrfan Soncul, Çetin Turgut, Sinan Bayrak, Fesih Güngör, Sedat İvdil, Şükrü Turgut, Cengiz İvdil, Cevher Üçar ve Kibar Boza) ‘örgüt üyesi olmamakla birlikte örgüt adına faaliyette bulunmak’, ‘örgüt propagandası yapmak’, ‘2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanununa muhalefet’, ‘görevli memura görevini yaptırmamak için direnme’ suçlarında suçundan 3 yıl 1 ay 15 gün ile 6 yıl 5 ay 15 gün arasında değişen sürelerde hapis cezası ile cezalandırdı. Mahkeme 5 kişinin ise beraatına karar verdi.
(04/194) Antep’te Siyasi Parti Üye ve Yöneticilerinin Yargılandığı Dava…
Aralarında HDP ve DBP üye ve yöneticilerinin olduğu 10’u tutuklu 90 kişi hakkında Antep 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 16 Nisan 2021 tarihinde devam edildi.
Savunmaların ardından mahkeme 10 kişinin (Duri Kaygusuz, Mehmet Özkan, İsmail Berkpınar, Müslüm Kılıç, Güler Erat, Abdullah İnce, Azime Balli, Cumali Taşçı, Selman Tutumlu ve Musa Aydın) tutukluluğunun devamına karar vererek duruşmayı 18 Haziran 2021 tarihine erteledi.
14 Kasım 2020 ve takip eden tarihlerde gözaltına alınan siyasi parti üye ve yöneticilerinden 16’sı tutuklanmış, 6 kişi davanın 19 Şubat 2021 tarihinde görülen duruşmasında tahliye edilmişti.
(04/195) Antalya’da Cumhurbaşkanı’na Hakaret İddiasıyla Yargılanan Avukat…
Avukat İsmet Hancı hakkında katıldığı bir eylemde “Kahrolsun Recep Tayyip Erdoğan diktatörlüğü” şeklinde slogan attığı iddiasıyla Antalya 14. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 16 Nisan 2021 tarihinde görüldü. Mahkeme İsmet Hancı’nın beraatına karar verdi.
(04/196) Ayten Öztürk Davası…
8 Mart 2018 tarihinde Lübnan’da gözaltına alınan ve daha sonra Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) tarafından sorgulandığı 6 ay boyunca işkence ve diğer kötü muameleye maruz kalan Ayten Öztürk hakkında İstanbul 3. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 16 Nisan 2021 tarihinde devam edildi.
İddianamede Ayten Öztürk’ün ‘öldürmeye azmettirme’ ve ‘anayasal düzeni bozmaya teşebbüs’ suçlarından cezalandırılması istenmektedir.
Mahkeme gazetecileri ve stajyer avukatları duruşma salonundan çıkarttı. Ayten Öztürk duruşmaya katıldı ve savunma yaptı. Mahkeme Ayten Öztürk’ün tutukluluk halinin devamına karar verdi ve duruşmayı 10 Haziran 2021 tarihine erteledi.
(04/197) Şerzan Kurt Davası…
Muğla’da 11 Mayıs 2010 tarihinde emekli polis memuru Gültekin Şahin’in açtığı ateş sonucu yaşamını yitiren Şerzan Kurt’un (21) ölümüyle ilgili açılan davada ‘yaralama’ suçundan verilen 7 yıl 6 ay hapis cezası Yargıtay tarafından onandı. Yargıtay’ın onama kararı üzerine Kurt ailesinin avukatlarının Anayasa Mahkemesi’ne başvuracağı öğrenildi.
(04/198) Ağrı’da Görevden Alınan Belediye Meclis Üyesi…
Ağrı’nın Doğubayazıt ilçesinde Belediye Meclisi üyesi Rahim Gören 16 Nisan 2021 tarihinde İçişleri Bakanlığı tarafından görevden uzaklaştırıldı.
(04/199) İstanbul’da İndirilen HDP Pankartı…
16 Nisan 2021 tarihinde İstanbul’un Sultangazi ilçesinde HDP ilçe binasına İstanbul Sözleşmesi ile ilgili asılan pankart polis tarafından Kaymakamlık kararı gerekçe gösterilerek indirildi.
(04/200) Edirne’de İndirilen Sol Parti Afişi…
17 Nisan 2021 tarihinde Edirne’de Sol Parti il binasına asılan ve üzerinde “İstanbul Sözleşmesi Bizimdir” yazılı pankart valiliğin afiş yasağı gerekçe gösterilerek polis tarafından indirildi.
(04/201) Yasaklanan CHP Afişleri ve Pankartları…
16 Nisan 2021 tarihinde Burdur’da Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) tarafından Bucak ilçe binasına asılan ve üzerinde “128 milyar nerede” yazılı pankart savcılık talimatı üzerine indirildi. Pankartla ilgili ayrıca CHP Bucak ilçe başkanına 13 bin 237 TL idari para cezası verildiği öğrenildi.
17 Nisan 2021 tarihinde İzmir’de CHP Karşıyaka ilçe binasına asılan aynı pankartın savcılık talimatı üzerine parti yöneticileri tarafından indirildiği öğrenildi.
17 Nisan 2021 tarihinde Edirne’de CHP il binasına asılan ve üzerinde “128 Dolar” yazılı pankartın valiliğin afiş yasağı gerekçe gösterilerek polis tarafından indirildi.
(04/202) Zonguldak’ta Dağıtımı Engellenen Broşür…
16 Nisan 2021 tarihinde Zonguldak’ta CHP tarafından hazırlanan “Tek Adam A.Ş. Elektrik Faturası” ve “Tek Adam A.Ş. Doğalgaz Faturası” başlıklı broşürlerin dağıtımının “tek adam” ifadesi gerekçe gösterilerek verilen savcılık kararına dayanılarak polis tarafından engellendiği öğrenildi. Broşürün dağıtıldığı stantta bulunan parti üyelerinin de polis tarafından ifadelerinin alındığı bildirildi.
(04/203) Erişim Engeli Getirilen İnternet İçerikleri…
https://onedio.com, https://www.posta.com.tr, https://www.hurriyet.com.tr internet sitelerinde yer alan, 17-25 Aralık yolsuzluk soruşturması kapsamında tutuklandıktan sonra serbest bırakılan Reza Zarrab’ın boşanma davasına ilişkin haberlere Bodrum 2. Sulh Ceza Hakimliği’nin 16 Nisan 2021 tarihli kararı ile erişim engeli getirildiği öğrenildi.
(03/204) Eylem ve Etkinliklerin Yasaklandığı İller ve İlçeler…
Kocaeli Valiliği 15 Nisan 2021 tarihinde yaptığı açıklama ile il genelinde geniş katılımlı her tür eylem ve etkinliği 16 Nisan 2021 itibarıyla 1 ay süreyle yasakladı.
Edirne Valiliği 16 Nisan 2021 tarihinde yaptığı açıklama ile il genelinde basın açıklaması, toplantı ve gösteri yürüyüşü, miting, açık hava toplantısı, yürüyüş, protesto gösterisi, oturma eylemi, açlık grevi, stant açma, çadır kurma, imza kampanyası, konser, şenlik, el ilanı/bildiri/broşür dağıtma, afiş/poster/pankart asma ve benzeri eylem ve etkinlikleri 16 Nisan 2021 itibarıyla 14 gün süreyle yasakladı.
Aydın Valiliği 16 Nisan 2021 tarihinde yaptığı açıklama ile il genelinde geniş katılımlı her tür eylem ve etkinliği 16 Nisan 2021 itibarıyla 1 ay süreyle yasakladı.
Kartal Kaymakamlığı 16 Nisan 2021 tarihinde yaptığı açıklama ile ilçe genelinde miting, açık yer toplantıları, gösteri yürüyüşleri, oturma eylemi, protesto eylemi, yürüyüş ve toplanmalar, basın açıklamaları, stant açma, imza toplama, imza kampanyası, anma toplantısı, el ilanı, bildiri, broşür dağıtımı, afiş, poster asma, etiket yapıştırma ve benzeri eylem ve etkinlikleri 15 Nisan 2021 tarihi itibarıyla 1 ay süreyle yasakladı.
Van Valiliği 17 Mart 2021 tarihinde yaptığı açıklama ile il genelinde gösteri yürüyüşü ve açık hava toplantılarını 19 Nisan 2021 itibarıyla 15 gün süreyle yasakladı. Bu karar ile Van’da 21 Kasım 2016 tarihinden bu yana uygulanan eylem ve etkinlik yasağı kesintisiz 1624 güne uzatılmış oldu.
(04/205) 1 Mayıs Kutlamalarına Yönelik Yasaklama Kararı…
Gebze Sendikalar Birliği tarafından 1 Mayıs kutlaması için yapılan başvuru 16 Nisan 2021 tarihinde Gebze Kaymakamlığı tarafından eylem ve etkinliklere yönelik valilikçe alınan yasaklama kararı gerekçe gösterilerek reddedildi.
(04/206) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
16 Nisan 2021 tarihinde İzmir’de 29 kişi gözaltına alındı.
İzmir merkezli bir soruşturma kapsamında gözaltına alınan 75 kişiden 27’si 16 Nisan 2021 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklandı. 15’i adli kontrol şartıyla olmak üzere 48 kişi serbest bırakıldı.
17 Nisan 2021 tarihinde Aydın’ın Kuşadası ilçesinde yasadışı yollarla yurtdışına çıkmaya çalıştıkları iddiasıyla 2 kişi gözaltına alındı.
(04/207) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Yargılanan Kişiler…
İsmail Hakkı Kısacık isimli bir kişi hakkında İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 16 Nisan 2021 tarihinde görüldü. Mahkeme sanığı ‘örgüte üye olmamakla birlikte bilerek ve isteyerek yardım etmek’ suçundan 3 yıl 9 ay hapis cezası ile cezalandırdı.
(04/208) Covid-19 Salgını…
Sağlık Bakanlığı, 16 Nisan 2021 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 289 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 2.915 hastanın tespit edildiğini açıkladı. Açıklamada ayrıca günlük vaka sayısının 63.082 olduğu belirtildi.
Sağlık Bakanlığı, 17 Nisan 2021 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 288 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 2.973 hastanın tespit edildiğini açıkladı. Açıklamada ayrıca günlük vaka sayısının 62.606 olduğu belirtildi.
Sağlık Bakanlığı, 18 Nisan 2021 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 318 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 3.101 hastanın tespit edildiğini açıkladı. Açıklamada ayrıca günlük vaka sayısının 55.802 olduğu belirtildi.
Buna göre 18 Nisan 2021 itibarıyla resmi açıklamalara göre salgın nedeniyle yaşamını yitirenlerin sayısı 35.926 sayısı ise 4.268.447 oldu.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tradresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu,Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire,BBC, DeutscheWelle, Reuters, AFP.