Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
13 – 17 Mayıs 2021 Günlük İnsan Hakları Raporu
(05/075) Operasyonlar ve Saldırılar…
11 Mayıs 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, 8 Mayıs 2021 tarihinde Mardin’in Nusaybin ilçesi kırsal alanında güvenlik güçleri ile HPG militanları arasında çıkan çatışmada 3 militanın öldüğü öğrenildi.
13 Mayıs 2021 tarihinde Ağrı’nın Doğubayazıt ilçesi kırsal alanında özel harekat polislerine yönelik düzenlenen saldırıda 1 polisin öldüğü (Veli Kabalay), 3 polisin ise yaralandığı öğrenildi.
Milli Savunma Bakanlığı, 14 Mayıs 2021 tarihinde Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) sınırları içinde devam etmekte olan askeri operasyon sırasında Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) birimleri ile HPG militanları arasında çıkan çatışmada 1 askerin öldüğünü (Yasin Özdamar) açıkladı.
16 Nisan 2021 tarihine basında yer alan haberlerde, Siirt’in Pervari ilçesinde 1 korucunun (Zeki Kaçmaz) silahının kazara ateş alması sonucu yaşamını yitirdiği iddia edildi.
(05/076) Van’da Güvenlik Güçlerinin Açtığı Ateş Sonucu Yaralanan Sivil Kişi…
12 Mayıs 2021 tarihinde Van’ın Çaldıran ilçesi kırsal alanında Türkiye-İran sınırında İran vatandaşı bir grubun üzerine güvenlik güçleri tarafından ateş açılması sonucu 1 kişinin (Hesen Elem Huli) yaralandığı öğrenildi.
(05/077) İş Cinayetleri…
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG), 13 Mayıs 2021 tarihinde, 2021 yılının Nisan ayında 19’u kadın, 8’i çocuk, 11’i göçmen olmak üzere en az 249 işçinin çalışırken yaşamını yitirdiğini, 2021 yılının ilk dört ayında iş cinayetlerinde en az 735 kişinin öldüğünü açıkladı. Ayrıca raporda Nisan ayında 132 işçinin Covid-19 nedeniyle yaşamını yitirdiği belirtildi.
(05/078) Urfa’da Gözaltında İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
7 Mayıs 2021 tarihinde Urfa’nın Suruç ilçesinde gözaltına alınan F. B. isimli bir kişinin götürüldüğü Urfa Emniyet Müdürlüğü Terörle Mücadele Şubesi’nde işkence ve diğer kötü muameleye maruz kaldığı öğrenildi.
F. B. maruz kaldığı işkence ve diğer kötü muameleye ilişkin avukatına şunları belirtti: “7 Mayıs 2021 tarihinde sabah saatlerinde evimden gözaltına alındım. TEM şubeye getirildim. TEM’in ikinci katına çıkarıldım. Bir bez parçası ile gözlerim bağlanarak bir odaya alındım. Seslerden anladığım kadarıyla odada 3-4 kişi vardı. Dizlerimin üstüne çökmemi istediler, iddia edilen suçları kabul etmem için sözlü ve fiziki şiddet uyguladılar. İz bırakmayacak şekilde kafa ve diğer bölgelere tekme tokat şeklinde fiziki şiddet uyguladılar. Onur kırıcı, ağza alınmayacak küfürler ettiler. Hepsi aynı anda konuştuğu için kimin küfür ettiğini anlayamadım. ‘Suçu kabul etmezsen burada çürüyeceksin’ şeklinde tehditlerde bulundular. Daha sonra gözlerim açıp nezarethaneye götürdüler. 9 Mayıs’ta da aynı odaya götürüldüm. Kapının önünde gözerimi bağlayıp içeri aldılar. Odada sadece bir kişinin sesini duydum. Gözlerimi açıp bana bir fotoğraf gösterdi. Gösterilen kişiyi tanımıyorum dememe rağmen ‘tanıyorsun kabul et yoksa burada çürüyeceksin’ dediler. Şiddet uygulamakla, eşim ve çocuklarımla tehdit ettiler. Suçu kabul etmem adına ikna edici konuşmalarda bulundular. Sonra tekrar nezarethaneye götürdüler.”
12 Mayıs 2021 tarihinde mahkemeye sevk edilen F. B.’nin Urfa 3. Sulh Ceza Hakimliği’ndeki sorgusu sırasında avukatının işkence ve diğer kötü muamele iddialarına ilişkin Urfa Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunulması talebinin reddedildiği öğrenildi. F. B. mahkeme tarafından tutuklandı.
(05/079) Şırnak’ta İşkence ve Diğer Kötü Muameleye Maruz Kalan Kişiler…
12 Mayıs 2021 tarihinde Şırnak’ın Cizre ilçesinde geç kapatıldığı gerekçesiyle polis tarafından basılan bir dükkanın sahibi A. T. ile oğlu ve yeğeninin polisin işkence ve diğer kötü muamelesine maruz kaldığı öğrenildi. Müdahale sonucu A. T.’nin yeğeninin başından yaralandığı, diğer 2 kişinin ise gözaltına alındığı bildirildi.
(05/080) İstanbul’da Bekçi Şiddetine Maruz Kalan Kişi…
13 Mayıs 2021 tarihinde İstanbul’un Fatih ilçesinde ismi öğrenilemeyen 1 kişinin bekçilerin şiddet ve hakaretlerine maruz kaldığı öğrenildi.
(05/081) Batman’da İşkence ve Diğer Kötü Muameleye Maruz Kalan Çocuk…
13 Mayıs 2021 tarihinde Batman’da bulunan Salih Özdemir Parkı’nda V. Ş. (15) isimli bir çocuğun Covid-19 salgını kapsamındaki sokağa çıkma yasağını ihlal ettiği gerekçesiyle polislerin ve bekçilerin fiziksel şiddetine maruz kaldığı öğrenildi. ‘Görevli memura mukavemet etme’ iddiasıyla gözaltına alınan V. Ş.’nin polisteki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldığı öğrenildi.
(05/082) Bursa’da Bekçi Şiddetine Maruz Kalan Kişi…
13 Mayıs 2021 tarihinde Bursa’nın Osmangazi ilçesinde ismi öğrenilemeyen bir kişinin kimlik sorma gerekçesiyle tartıştığı bekçilerin fiziksel şiddetine maruz kaldığı öğrenildi.
(05/083) Siirt’te İşkence ve Diğer Kötü Muameleye Maruz Kalan Kişiler…
14 Mayıs 2021 tarihinde Siirt’in Şirvan ilçesinde bir fırında çalışan M. E. ile B. E. isimli 2 kişi ile fırında bulan H. İ., Ö. F. İ. isimli 2 kişinin bekçilerin işkence ve diğer kötü muamelesine maruz kaldığı öğrenildi. Karakola götürülmelerine rağmen gözaltı kaydı yapılmayan 4 kişinin Covid-19 salgını kapsamında alınan tedbirleri ihlal ettikleri gerekçesiyle idari para cezası kesildikten sonra serbest bırakıldığı bildirildi.
Fırının sahibi R. I. 16 Mayıs 2021 tarihinde basında yer alan açıklamasında şunları belirtti: “Bizim sorumlu olduğumuz yerler var ve bu amaçla ekmek üretiyoruz. Çocuklarıma zorla dükkan kapattırılmak istendi ve darp edildi. Gözaltına alan ekipler de darp etmiştir. Karakola götürüldükleri zaman da darp raporu almamaları için tehdit ediliyorlar. ‘Raporu alırsanız hem sizin için hem de raporu verecek doktor için iyi olmaz’ deyip işyerine gönderiyorlar. Ardından kendilerine cezai işlem uygulanıyor (…) Bu sabah da bekçiler çocukların yanına gelmiş ve hakaret ederek ‘Darp raporu alamadınız’ demişler. Biz bundan şikayetçiyiz. Bekçiler, üstüne ‘Burası Doğu, burayı başka yerler ile karıştırmayın. Şikayetçi olursanız sizi yatağınızdan alırız’ şeklinde konuşmuşlar. Çocuklar korkudan ilk akşam darp raporu alamamışlar.”
(05/084) İstanbul’da Bekçilerin Şiddetine Maruz Kalan Kişiler…
15 Mayıs 2021 tarihinde İstanbul’un Beşiktaş ilçesinde Beşiktaş futbol takımının şampiyon olmasını kutlamak için evinin önüne çıkan 2 kişinin bekçilerin şiddetine maruz kaldığı öğrenildi.
(05/085) İzmir’de Geri Gönderme Merkezi’nde İşkence ve Diğer Kötü Muameleye Maruz Kalan Sığınmacılar…
13 Mayıs 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, İzmir’de Harmandalı Geri Gönderme Merkezi’nde tutulan sığınmacıların, 11 Mayıs 2021 tarihinde görevlilerin işkence ve kötü muamelesine maruz kaldıkları öğrenildi.
İşkence ve kötü muameleye maruz kalan 2 sığınmacı hakkındda sınır dışı edilme kararı verildiği bildirildi. Avukatlar tarafından savcılığa yapılan suç duyurusu sonrasında savcılık kararıyla Adli Tıp Kurumu’na götürülen 2 sığınmacının kelepçeli halde götürüldükleri öğrenildi.
İzmir Valiliği konuyla ilgili açıklamasında şunları belirtti: “10 Nisan 2021 tarihinde kamu düzenine tehdit oluşturma (Alkol ve uyuşturucu madde etkisi altındayken araç kullanma) nedeniyle işlem gören Suriyeli M. S. isimli yabancı ile kamu düzenine tehdit oluşturma (Başkasına ait kimlik bilgilerinin kullanılması) nedeniyle işlem gören Suriyeli V. E. isimli yabancılar odalarına girmeyi reddetmiş ve görevli personele mukavemet göstermişlerdir. Söz konusu ikinci yabancı, katta bulunan diğer odaların kapılarını açarak odalardaki yabancıları kışkırtmaya çalışmıştır. Olayı başlatan ve Filistin uyruklu olduğunu iddia eden, kayıtlarımıza Suriye uyruklu olarak geçen V. E. isimli yabancı; koridorda bulunan yangın tüpünü etrafa sıkmış, kamera ve oda kapılarını kırarak, kamu malına zarar vermiştir. Olayın yaşandığı esnada koridorda bulunan tüm yabancıların odalarına geçirilmesini sağlamak amacıyla olaya yasal çerçevede müdahale edilerek durum kontrol altına alınmıştır. Ayrıca haberlerde yer alan sınır dışı etme kararı ise 6458 sayılı kanunun 54. maddesini ihlal eden tüm yabancılar için alınan bir idari karar olup yabancılara da kendi dillerinde tebliğ edilmektedir.”
(05/086) Cezaevinde Yaşamını Yitiren Mahpuslar…
12 Mayıs 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, İstanbul Silivri Cezaevi’nde tutulan Erdal Kılınç isimli bir mahpusun Covid-19 nedeniyle yaşamını yitirdiği öğrenildi.
16 Mayıs 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, Kocaeli 2 Nolu T Tipi Cezaevi’nde tutulan Şerif Vatansever isimli mahpusun Covid-19 nedeniyle yaşamını yitirdiği öğrenildi.
(05/087) Cezaevinde Sağlık Hakkı Engellenen Mahpuslar…
15 Mayıs 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden Antep L Tipi Cezaevi’nde mahpusların revire götürülmediği öğrenildi.
15 Mayıs 2021 tarihinde basında yer alan haberlerde, İstanbul Silivri 5 Nolu Cezaevi’nde Covid-19 belirtisi gösteren mahpuslara test yapılmadığı iddia edildi.
15 Mayıs 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, İstanbul Maltepe 2 Nolu Cezaevi’nde tutulan ve Covid-19 testleri pozitif çıkan 17 mahpusa dezenfektan ve maske verilmediği, konuldukları karantina koğuşunun hijyenik olmadığı öğrenildi.
(05/088) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusuna Cevap Verilmedi…
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın avukatları ve ailesi tarafından 12 Mayıs 2021 tarihinde yapılan görüşme başvurusuna Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından herhangi bir cevap verilmediği öğrenildi.
(05/089) Mersin’de Irkçı Saldırıya Maruz Kalan Kişiler…
Seyahat için Erbil’den Mersin’e gelen bir Kürt ailenin 14 Mayıs 2021 tarihinde Mersin’in Bozyazı ilçesinde ırkçı bir grubun saldırısına uğradığı ve saldırı sonucu 1’i ağır 2 kişinin yaralandığı öğrenildi. Başından yaralanan kişinin (Muştaq Mahmood Kareem) hastaneye kaldırıldığı ve tedavisinin ardından taburcu edildiği bildirildi.
Muştaq Mahmood Kareem basında yer alan açıklamasında şunları belirtti: “Mersin ili Bozyazı ilçesi Gözsüzce Mahallesi Sırtlan mevkiinden geçtiğimiz esnada keskin bir viraja girdik (…) siyah renk araç ile benim sevk ve idaremde olan aracım çarpıştı (…) araçtan inen şahıslardan birinin söylediklerinden anlayabildiğim kadarıyla, ‘Burası Anadolu toprağı burası Türkiye, sen bizim topraklarımızda ne yaptığını sanıyorsun’ dediğini anladım (…) bana ilk saldıran kişi bu cümleyi bana söyleyen kişi idi. Bana saldırı başladığı esnada eşim ve 3 çocuğum aracın içinde oturuyorlardı. Toplamda bana 3 erkek şahıs saldırdı (…) Bu sırada eşim ve oğlum araya girmek için araçtan indi. Saldırganlardan birinin oğluma doğru koştuğunu gördüm. Fakat darp edip etmediğini görmedim (…) Kavga esnasında başıma taş ile darbe aldıktan sonra beni uçurumdan atmaya çalıştılar. İttiler fakat ben bariyerlerden tutundum. Bu esnada beni darp etmeye devam ettiler (…) Bundan sonra bayılmışım.”
C. K. isimli bir tanık basında yer alan ifadelerinde şunları belirtti: “Adana’dan Antalya’ya doğru giderken Mersin Bozyazı ilçesi virajlar bölgesinde öğleden sonra saat 16:00 civarlarında arabalarının önleri kesilmiş bir ailenin 4 kişi tarafından darp edildiğini gördük. Adama ve 12-13 yaşlarındaki erkek çocuğuna taşlarla saldırıyorlardı ve taşlarla kafalarına vuruyorlardı. Adam bariyerlere doğru savrularak bayıldı. Adamı uçurumdan atmaya çalıştılar (…) 5 dakika boyunca Kürtlere küfürler savurdular. Adamı alarak cipine bindirdim ve Jandarma noktasına ulaştırdım. Sonra da ambulansı çağırarak hastaneye ulaştırdık.”
Irkçı saldırı ile ilgili gözaltına alınan 3 kişiden 2’si (M. F. O. ve M. B.) ‘kasten öldürmeye teşebbüs’, ‘mala zarar verme’, ‘halkı kin ve nefrete teşvik etme’ suçlarından tutuklandı; 1 kişi ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(05/090) İstanbul’da Gözaltına Alınan HDP Yöneticileri…
15 Mayıs 2021 tarihinde İstanbul’un Esenyurt ilçesinde Halkların Demokratik Partisi (HDP) ilçe binasına cezaevlerinde devam etmekte olan açlık grevine dikkat çekmek için asılan pankart polis tarafından kaldırıldı ve binada bulunan ilçe yöneticisi Fatih Ergün gözaltına alındı. HDP ilçe Eş Başkanı Dilan Kılıç ile ilçe yöneticileri Çayan Yılmaz ve Kıyas Kurt’un da ifadeye çağrıldığı öğrenildi. 4 kişi aynı gün içinde polisteki ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.
(05/091) İstanbul’da Sosyal Medya Paylaşımları Gerekçe Gösterilerek Tutuklanan Kişi…
11 Mayıs 2021 tarihinde İstanbul’da sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek gözaltına alınan Taylan Kulaçoğlu, 12 Mayıs 2021 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından tutuklandı.
(05/092) Diyarbakır’da Gözaltına Alınan Kişiler…
13 Mayıs 2021 tarihinde Diyarbakır’ın Silvan ilçesindeki bir polis noktasına düzenlenen saldırı ile ilişkili olarak 6 kişinin gözaltına alındığı öğrenildi.
(05/093) İstanbul’da Gazetecinin Yargılandığı Dava…
Die Welt gazetesinin Türkiye Temsilcisi Deniz Yücel hakkında 2016 yılı içinde yaptığı 2 ayrı haberde geçen “Kürt annesini göremeden ölmesi” ve “Ermenilere yapılan soykırım” şeklindeki ifadeler nedeniyle İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından iddianame hazırlandı.
İddianamede Deniz Yücel’in ‘Türk milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ni alenen aşağılama’ suçundan 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılması istenmektedir.
İddianamenin 12 Mayıs 2021 tarihinde İstanbul Asliye Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildiği ve davanın ilk duruşmasının 1 Temmuz 2021 tarihinde görüleceği öğrenildi.
(05/094) Ankara’da Parti Genel Merkezine Saldırı…
Ankara’nın Çankaya ilçesinde bulanan HDP Genel Merkezi’ne 14 Mayıs 2021 tarihinde kimliği belirsiz 3 kişilik bir grup tarafından saldırı düzenlendiği öğrenildi. Ölen ya da yaralananın olmadığı saldırıda parti binasında maddi zarar meydana geldiği öğrenildi.
(05/095) Eylem ve Etkinliklerin Yasaklandığı İlçe ve İller…
Hakkari Valiliği 16 Mayıs 2021 tarihinde yaptığı açıklama ile il genelinde miting, açık yer toplantıları, gösteri yürüyüşleri, oturma eylemi, protesto eylemi, insan zinciri oluşturarak yapılabilecek protesto, yürüyüş ve toplanmalar, halk kürsüleri şeklinde toplantı, halk toplantıları, ses-yayın araçları ile yapılabilecek her türlü sesli ve görsel faaliyetler, açlık grevi, çadır kurma, basın açıklamaları, her türlü stant açma, imza toplama, imza kampanyası, dilek feneri, balon uçurtmak, kamu kurum ve kuruluşları hariç olmak üzere anma töreni, konser, şenlik, tiyatro, sinevizyon ve benzeri faaliyetler, meşale yakma, el ilanı, bildiri, broşür dağıtma, afiş, poster asma ve benzeri eylem ve etkinliklerin 17 Mayıs 2021 itibarıyla 15 gün süreyle yasaklandığını duyurdu.
Rize Valiliği 16 Mayıs 2021 tarihinde yaptığı açıklama ile İkizdere ilçesinde yürüyüş, protesto eylemi, oturma eylemi, açlık grevi, stant açma, çadır kurma, açık ve kapalı yer toplantısı yapma, yüksek sesli yayın yapan araçlar ile konvoy düzenleme, imza kampanyası, konser, şenlik ve miting düzenleme, el ilanı, bildiri ve broşür dağıtma, afiş ve poster asma, toplu karşılama ve uğurlama, basın açıklaması yapma ve benzeri eylem ve etkinlikleri 17 Mayıs 2021 itibarıyla 15 gün süreyle yasaklandığını duyurdu.
(05/096) Covid-19 Salgını…
Sağlık Bakanlığı, 12 Mayıs 2021 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 232 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 1.496 hastanın tespit edildiğini açıkladı. Açıklamada ayrıca günlük vaka sayısının 13.029 olduğu belirtildi.
Sağlık Bakanlığı, 13 Mayıs 2021 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 238 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 1.217 hastanın tespit edildiğini açıkladı. Açıklamada ayrıca günlük vaka sayısının 11.534 olduğu belirtildi.
Sağlık Bakanlığı, 14 Mayıs 2021 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 242 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 1.102 hastanın tespit edildiğini açıkladı. Açıklamada ayrıca günlük vaka sayısının 11.394 olduğu belirtildi.
Sağlık Bakanlığı, 15 Mayıs 2021 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 236 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 1.084 hastanın tespit edildiğini açıkladı. Açıklamada ayrıca günlük vaka sayısının 11.472 olduğu belirtildi.
Sağlık Bakanlığı, 16 Mayıs 2021 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 223 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 920 hastanın tespit edildiğini açıkladı. Açıklamada ayrıca günlük vaka sayısının 10.512 olduğu belirtildi.
Buna göre 16 Mayıs 2021 itibarıyla resmi açıklamalara göre salgın nedeniyle yaşamını yitirenlerin sayısı 44.760, vaka sayısı ise 5.117.374 oldu.
13 Mayıs 2021 tarihinde İstanbul’da radyoloji teknisyeni İbrahim Cömert Covid-19 nedeniyle yaşamını yitirdi.
14 Mayıs 2021 tarihinde İstanbul’da Dr. Süreyya Salihustaoğlu ve Bursa’da diş hekimi Engin Barışık olmak üzere 2 sağlık çalışanı Covid-19 nedeniyle yaşamını yitirdi.
15 Mayıs 2021 tarihinde İstanbul’da Dr. Sabahattin Gül Covid-19 nedeniyle yaşamını yitirdi.
15 Mayıs 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, Çankırı E Tipi Cezaevi’nde tutulan 40 mahpusun, İstanbul Maltepe 2 Nolu Cezaevi’nde tutulan 17 mahpusun Covid-19 testlerinin pozitif çıktığı öğrenildi.
15 Mayıs 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, Batman T Tipi Cezaevi’nde tutulan bir hasta mahpusun Covid-19 testinin pozitif çıktığı öğrenildi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tradresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu,Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire,BBC, DeutscheWelle, Reuters, AFP.