Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
3 – 5 Temmuz 2021 Günlük İnsan Hakları Raporu
(07/029) Operasyonlar ve Saldırılar…
3 Temmuz 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) sınırları içinde yer alan Zap bölgesine yönelik Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) tarafından 12 Haziran 2021 tarihinde düzenlenen hava harekatında 2 HPG militanının öldüğü öğrenildi.
(07/030) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
2 Temmuz 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, Diyarbakır D Tipi ve Diyarbakır 1 Nolu Yüksek Güvenlikli cezaevlerinde tutulan 8 mahpusun (Ahmet Topkaya, Ferhat Kaya ve Abdulsittar Özer, Emrah Durmaz, Tarık Aslan, Kendal Barut, Cengiz Kazıcı ve soyadı öğrenilemeyen Fırat isimli mahpus) Adana Kürkçüler F Tipi Cezaevi, Elazığ 2 Nolu Yüksek Güvenlikli Cezaevi ve Kırıkkale F Tipi Cezaevi’ne istekleri dışında sevk edildikleri öğrenildi.
4 Temmuz 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, Diyarbakır D Tipi Kapalı Cezaevi’nden Elazığ 2 Nolu Yüksek Güvenlikli Cezaevi’ne sevk edilen Kendal Barut isimli mahpusun çıplak arama dayatmasını kabul etmediği gerekçesiyle cezaevi girişinde infaz koruma memurlarının fiziksel şiddetine maruz kaldığı öğrenildi.
4 Temmuz 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, Tokat T Tipi Cezaevi’nde koğuşlarına polis tarafından yapılan baskın sonrasında polisler tarafından götürülen Mustafa Okçu ve Hasan Ortaç isimli 2 mahpusun başka cezaevlerine sevk edildikleri öğrenildi. Mustafa Okçu’nun Elazığ Yüksek Güvenlikli Cezaevi’ne sevk edildiği öğrenilirken, Hasan Ortaç’ın hangi cezaevine sevk edildiği öğrenilemedi.
4 Temmuz 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, Sakarya Ferizli L Tipi Cezaevi’nde koğuşlarda kapasitenin üstünde mahpus olduğu öğrenildi.
4 Temmuz 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, Ankara Sincan Cezaevi’nde 1 saat olması gereken görüş süresinin 35 dakika olduğu öğrenildi.
(07/031) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusuna Cevap Verilmedi…
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın avukatları ve ailesi tarafından 2 Temmuz 2021 tarihinde yapılan görüşme başvurusuna Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından herhangi bir cevap verilmediği öğrenildi.
(07/032) Ankara’da Bildiri Dağıtanlara Polis Müdahalesi…
4 Temmuz 2021 tarihinde Ankara’nın Çankaya ilçesindeki Dikmen Ahmet Arif Parkı’nda Suruç Katliamı’nın altıncı yıldönümü ile ilgili bildiri dağıtanlara müdahale eden polis 5 kişiyi fiziksel şiddet kullanarak gözaltına aldı. Müdahale sırasında polisin havaya 10 el ateş ettiği öğrenildi. Gözaltına alınanların isimleri: Mert Karatağ, Tunahan Gözlügöl, Şamil Parlak, Cem Bolatcan, soyadı öğrenilemeyen Enes isimli bir kişi.
Basında yer alan haberlerde polisin bildiri dağıtanları “Sizin kafanıza sıkmak lazım ama bunu yapamıyorum şimdilik” diyerek tehdit ettiği öğrenildi.
Gözaltına alınanların götürüldüğü hastanenin önüne giden 4 kişinin de polis tarafından GBT uygulaması yapıldıktan sonra gözaltına alındığı öğrenildi.
(07/033) İstanbul’da Eyleme Polis ve Özel Güvenlik Müdahalesi…
Boğaziçi Üniversitesi’ne Cumhurbaşkanı tarafından rektör atanmasının altıncı ayı nedeniyle 2 Temmuz 2021 tarihinde üniversite kampüsü içinde etkinlik düzenleyen ve geceyi kampüste geçiren üniversite öğrencileri Rektörlük’ün üniversiteyi ‘güvenlik ve sağlık riskleri’ gerekçesiyle 5 Temmuz 2021 saat 07.00’de kapatma kararının üzerine 3 Temmuz 2021 tarihinde polis ve özel güvenlik tarafından fiziksel şiddet kullanılarak kampüs dışına çıkarıldı.
3 Temmuz 2021 tarihinde bu kararı ve öğrencilerin kampüsten çıkarılmasını protesto etmek için kampüs kapısında yapılan eyleme polis müdahale etti ve eyleme katılanları kapının önünden uzaklaştırdı. Polisin ayrıca 2 akademisyenin kampüse girmesine izin vermediği öğrenildi.
(07/034) Bursa’da Gözaltına Alınan Gazeteci…
2 Temmuz 2021 tarihinde Bursa’da gazeteci İrfan Aydın sosyal medya paylaşımlarında ‘Cumhurbaşkanı’na ve İçişleri Bakanı’na hakaret ettiği’ gerekçesiyle gözaltına alındı. İrfan Aydın ifade işlemlerinin ardından aynı gün içinde serbest bırakıldı.
(07/035) İstanbul’da Gözaltına Alınan Dernek Başkanı ve Diğer Kişiler…
3 Temmuz 2021 tarihinde İstanbul’da yapılan ev baskınlarında aralarında Din Alimleri Derneği (DİAY-DER) Başkanı Ekrem Baran ile Demokratik İslam Kongresi (DİK) üyesi Mehmet Nas’ın olduğu 22 kişi gözaltına alındı.
(07/036) Van’da Gözaltına Alınan Kişi…
30 Haziran 2021 tarihinde Van’da gözaltına alınan Nadir Erdem 2 Temmuz 2021 tarihinde sevk edildiği mahkeme tarafından adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(07/037) İstanbul’da Sosyal Medya Paylaşımları Gerekçesiyle Gözaltına Alınan Sanatçı…
Müzisyen ve yazar Güvenç Dağüstün 2 Temmuz 2021 tarihinde İstanbul Sabiha Gökçen Hava Limanı’nda sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek gözaltına alındı. Güvenç Dağüstün ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.
(07/038) Urfa’da Gözaltına Alınan Kişiler…
Urfa merkezli bir soruşturma kapsamında gözaltına alınan 10 kişiden 9’u (Hamdullah Özkıran, Mahmut Parsak, İbrahim Basiyan, Mahsum Temel, Mahsum Demir, Mehmet Salih Eliş, Murşit Arslan, Osman Başkut ve Şahin Basiyan) 2 Temmuz 2021 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından ‘örgüt üyesi olmak’ iddiasıyla tutuklandı. 1 kişi ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(07/039) Van’da Gazetecilerin Yargılandığı Dava…
Mezopotamya Ajansı muhabirleri Adnan Bilen ve Cemil Uğur, Zeynep Durgut, Jinnews muhabiri Şehriban Abi, gazeteci Nazan Sala hakkında 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 2 Temmuz 2021 tarihinde devam edildi.
İddianamede 5 gazetecinin ‘örgüt üyesi olmak’ iddiasıyla cezalandırılmaları istenmektedir. Savunmaların ardından mahkeme duruşmayı 21 Ekim 2021 tarihine erteledi.
Van’ın Çatak ilçesinde gözaltına alınan 2 kişinin helikopterden atıldığı iddialarını haberleştirdikten sonra 6 Ekim 2020 tarihinde gözaltına alınan 5 gazeteciden 4’ü 9 Ekim 2020 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklanmıştı. 4 gazeteci davanın 2 Nisan 2021 tarihinde görülen duruşmasında tahliye edilmişti.
(07/040) Eski Belediye Eş Başkanı ve DBP Eski Eş Genel Başkanı’nın Yargılandığı Dava…
Malatya 5. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından, yerine kayyım atanan Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi eski Eş Başkanı Gültan Kışanak’a verilen 14 yıl 3 ay hapis cezası ve Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) eski Eş Genel Başkanı Sebahat Tuncel’e verilen 15 yıl hapis cezası Antep Bölge Adliye Mahkemesi 18. Ceza Dairesi tarafından bozulmuştu.
Gültan Kışanak ve Sebahat Tuncel’in yeniden yargılanmasına 2 Temmuz 2021 tarihinde Malatya 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nde devam edildi. Gültan Kışanak ve Sebahat Tuncel duruşmaya SEGBİS aracılığıyla tutuldukları cezaevlerinden katıldı. Mahkeme davanın Gültan Kışanak ve Sebahat Tuncel’in de yargılandığı, Kobanê eylemleri ile ilgili Ankara 22. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan dava ile birleştirilmesine karar verdi.
(07/041) Eski Belediye Eş Başkanları ve Belediye Meclisi Üyelerinin Yargılandığı Dava…
Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi eski eş başkanları Gültan Kışanak ve Fırat Anlı ile belediye meclisi üyeleri hakkında “eş başkanlık sistemi” gerekçesiyle Diyarbakır 10. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 2 Temmuz 2021 tarihinde devam edildi.
İddianamede belediye eş başkanları ve belediye meclisi üyelerinin ‘görevi usulsüzce üstlenme’ ve ‘görevi kötüye kullanma’ suçlarından cezalandırılmaları istenmektedir.
Duruşma sırasında mahkeme ifade vermeyen belediye meclisi üyelerinin de ayakta beklemesini istedi. Avukatların itirazı üzerine mahkeme Cihan Aydın, Zuhal Tekiner, Zeynep Çelik ve Adnan Akgül’ün polis tarafından mahkeme salonundan çıkarılmasına karar verdi. Avukatlar reddi hakim talebinde bulunarak duruşma salonundan çıktı. Mahkeme reddi hakim talebinin ilgili mahkemeye gönderilmesine karar verdi ve duruşmayı 8 Ekim 2021 tarihine erteledi.
(07/042) Belediye Eş Başkanı’nın Yargılandığı Dava…
Yerine kayyum atanan Diyarbakır’ın Eğil ilçesinin Belediye Belediyesi Eş Başkanı Gülistan Ensarioğlu hakkında Diyarbakır 9. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 2 Temmuz 2021 tarihinde görüldü.
Savunmaların ardından mahkeme Gülistan Ensarioğlu’nu ‘örgüt üyesi olmak’ suçundan 6 yıl 3 ay hapis cezası ile cezalandırdı.
Gülistan Ensarioğlu 30 Eylül 2020 tarihinde DTK’ye yönelik bir soruşturma kapsamında gözaltına alınmıştı. Eğil Belediyesi’ne 23 Mart 2020 tarihinde İçişleri Bakanlığı tarafından kayyım atanmıştı.
(07/043) Adana’da Avukatın Yargılandığı Dava…
Avukat Özgür Yakut hakkında Adana 11. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 2 Temmuz 2021 tarihinde başlandı.
İddianamede Özgür Yakut’un ‘örgüt üyesi olmak’ suçundan cezalandırılması istenmektedir.
Özgür Yakut duruşmaya SEGBİS aracılığıyla katıldı. Savunmaların ardından mahkeme Özgür Yakut’un adli kontrol şartıyla tahliyesine karar verdi ve duruşmayı 28 Ekim 2021 tarihine erteledi. Özgür Yakut 23 Nisan 2021 tarihinde Adana’da tutuklanmıştı.
(07/044) Hakkari’de Sürmi İnce’nin Öldürülmesiyle İlgili Görülen Dava…
Sürmi İnce’nin ölümüyle ilgili açılan davada sanık Uzman Çavuş Ali Dağkıran’a verilen 3 yıl 4 ay hapis cezasının Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi tarafından bozulmasının ardından davanın Yüksekova Ağır Ceza Mahkemesi’nde yeniden görülmesine 2 Temmuz 2021 tarihinde devam edildi.
Kararını açıklayan mahkeme Ali Dağkıran’ı ‘taksirle öldürme’ suçundan 3 yıl 10 ay 20 gün hapis cezası ile cezalandırdı.
Sürmi İnce (55) 18 Temmuz 2016 tarihinde Hakkari’nin Yüksekova ilçesine bağlı Büyükçiftlik beldesinde ot toplamaya giden çocuklarına yemek götürdüğü sırada askerler tarafından açılan ateş sonucu vurularak ölmüştü.
(07/045) Ömer Faruk Gergerlioğlu Hakkında AYM Kararı…
Anayasa Mahkemesi, 2 yıl 6 ay hapis cezası ile cezalandırılan ve 2 Nisan 2021 tarihinde tutuklanan Halkların Demokratik Partisi (HDP) Kocaeli milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun bireysel başvurusunu 1 Temmuz 2021 tarihinde karara bağladı. AYM kararında Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun ‘seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkı’ ile ‘kişi hürriyeti ve güvenliği hakkı’nın ihlal edildiğine ve Gergerlioğlu’nun tahliye edilmesi için kararın Kocaeli 2. Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderilmesine hükmetti. 3 Temmuz 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, kararın henüz yerel mahkemeye ve Gergerlioğlu’nun avukatına tebliğ edilmediği, Gergerlioğlu’nun tahliye edilmediği öğrenildi. Ömer Faruk Gergerlioğlu’na ‘örgüt propagandası yapmak’ suçundan verilen 2 yıl 6 ay hapis cezası 19 Şubat 2021 tarihinde Yargıtay 16. Ceza Dairesi tarafından onanmıştı. Hakkındaki kesinleşmiş hapis cezası nedeniyle Gergerlioğlu’nun milletvekilliği 17 Mart 2021 tarihinde düşürülmüştü.
(07/046) Erişim Engeli Getirilen İnternet İçerikleri…
Etkin Haber Ajansı’na ait https://www.etha19.com internet sitesine Diyarbakır 5. Sulh Ceza Hakimliği’nin 1 Temmuz 2021 tarihli kararları ile “milli güvenlik ve kamu düzeninin korunması” gerekçesiyle erişim engeli getirildiği öğrenildi.
https://kizilbayrak51.net, https://umutgazetesi29.org internet sitelerine Diyarbakır 4. Sulh Ceza Hakimliği’nin 1 Temmuz 2021 tarihli kararları ile “milli güvenlik ve kamu düzeninin korunması” gerekçesiyle erişim engeli getirildiği öğrenildi.
(07/047) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
2 Temmuz 2021 tarihinde Ankara merkezli bir soruşturma kapsamında 34 ilde düzenlenen operasyonlarda 20 kişi; İzmir’de 1 kişi gözaltına alındı.
(07/048) Covid-19 Salgını…
Sağlık Bakanlığı, 2 Temmuz 2021 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 55 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 461 hastanın tespit edildiğini açıkladı. Açıklamada ayrıca günlük vaka sayısının 4.891 olduğu belirtildi.
Sağlık Bakanlığı, 3 Temmuz 2021 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 45 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 478 hastanın tespit edildiğini açıkladı. Açıklamada ayrıca günlük vaka sayısının 4.537 olduğu belirtildi.
Sağlık Bakanlığı, 4 Temmuz 2021 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 50 kişinin yaşamını yitirdiğini ve 404 hastanın tespit edildiğini açıkladı. Açıklamada ayrıca günlük vaka sayısının 4.418 olduğu belirtildi.
Buna göre 4 Temmuz 2021 itibarıyla resmi açıklamalara göre salgın nedeniyle yaşamını yitirenlerin sayısı 49.924, vaka sayısı ise 5.444786 oldu.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tradresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu,Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire,BBC, DeutscheWelle, Reuters, AFP.