Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
22 Eylül 2021 Günlük İnsan Hakları Raporu
(09/181) Van’da Güvenlik Güçlerinin Açtığı Ateş Sonucu Yaşamını Yitiren İran Vatandaşları…
21 Eylül 2021 tarihinde basında yer alan haberlerde 20 Eylül 2021 tarihinde Van’ın Başkale ilçesine bağlı Esenyamaç mahallesi kırsal alanında İran vatandaşı biri çocuk 2 kişinin [Sozdar Ehmedî (19) ve Elişan Ehmedî (16)] güvenlik güçleri tarafından helikopterden açılan ateş sonucu yaşamını yitirdiği iddia edildi. Haberde ayrıca Sozdar ve Ahmet’in yanında olan 9 kişinin ise gözaltına alınarak Başkale Jandarma Komutanlığı’na götürüldüğü belirtildi. Gözaltına alınan kişilerin isimleri: Mikail Hatemî, Ferzad Hatemî, Diyar Hatemî, Ahîn Hatêmî, Guldanî Hatemî, Zêro Hatemî, Kinyas Hatemî, Axacan Hatemî ve Behzat Hatemî.
İran’ın Umiye şehrine bağlı Kurani köyünde yaşan Ş. İ. isimli bir kişi basında yer alan açıklamasında olayla ilgili şunları belirtti: 19 Eylül akşamı 11 kolber Van’ın Başkale ilçesine bağlı Suüstü köyüne doğru yola çıktı. (…) sabah saatlerinde sınırı geçen kolberlere helikopterden ateş açıldı (…) Tarama esnasında kurtulan bir kolber bizi arayarak, helikopterden tarandıklarını söyledi. Ardından bir daha kendisine ulaşamadık. Cenazelerimizin olayın yaşandığı bölgeden dün akşam kaldırıldığını öğrendik (…) Gözaltına alınanların ne durumda olduğunu bilmiyoruz.”
(09/182) Operasyonlar ve Saldırılar…
21 Eylül 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) sınırları içindeki Avaşin bölgesinde Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) birimleri ile HPG militanları arasında 7 Temmuz 2021 tarihinde çıkan çatışmada 1 militanın öldüğü öğrenildi.
(09/183) Hatay’da İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
11 Eylül 2021 tarihinde Hatay’ın İskenderun ilçesinde üst ve araç araması gerekçesiyle aracı durdurulan A. Y. isimli bir kişinin araç araması sırasında sigara içtiği gerekçesiyle polisin fiziksel ve sözlü şiddetine maruz kaldığı öğrenildi.
Maruz kaldığı fiziksel şiddeti belgeleyen sağlık raporu alan A. Y.’nin polislerden şikayetçi olduğu bildirildi.
A. Y.’nin konuyla ilgili verdiği ifadede şunları belirttiği öğrenildi: “Aracım arandığı sırada sigara yaktım. Bu esnada bir polis elimdeki sigarayı yere atıp bana ‘Sen buranın kahyası mısın o… çocuğu’ dedi. Bu yaklaşıma itiraz ettiğimde ise aynı polis ‘konuşma lan s…’ diyerek hakaretlerini sürdürdü. Başka bir polis ise yakamı tutarak göğsüme vurdu”.
(09/184) Düzce’de Irkçı Saldırı…
Düzce’nin Akçakoca ilçesinde fındık toplamak için ilçeye gelen Kürt işçilerin 20 Eylül 2021 tarihinde kaldıkları evde ırkçı bir grubun saldırısına uğradığı öğrenildi.
Irkçı saldırıya maruz kalan Muhammed Günel basında yer alan açıklamasında şunları belirtti: “Dün akşam kaldığımız evin camı dışarıdan atılan taşla bir anda kırıldı. Ne olduğunu anlamak için dışarı çıktığımızda kapının önünde iki kişinin beklediğini gördük. Aynı kişiler ‘Burayı 10 dakikada boşaltmazsanız evi başınıza yakarız, taşla ve tüfekle geliriz’ şeklinde tehditlerde bulundu.’ (…) Evin önüne sonrasında 20-30 kadar kişi daha geldi (…) Bunun üzerine iki kere polisi arayıp durumu aktardık fakat polis ‘olay çıkmadan gelemeyiz’ dedi (…) Bir süre sonra polis geldi. Polisler onlara dokunmadı bile. Beni ve arkadaşlarım Hasan Çiçek ile Mehmet Furkan Çiçek’i de alıp Akçakoca İlçe Emniyeti’ne götürdüler. Burada ifademizi aldıktan sonra önümüze bir tutanak koydular. Tutanakta bizi suçlu gösteriyorlardı. Evimize saldıran kişilere bıçak çektiğimizi yazmışlardı. Biz de tutanağı imzalamadık. Daha sonra bizi hastaneye götürdüler. Elime cam girmişti. Orada darp raporu almak istedik ancak polisler buna engel oldu.”
(09/185) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
21 Eylül 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, Elazığ 2 Nolu Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde mahpusların ağız içi arama dayatmasına maruz kaldığı ve bunu kabul etmeyen mahpusların hastane sevkinin yapılmadığı öğrenildi.
(09/186) Adana’da Gözaltına Alınan Parti ve Dernek Yöneticileri…
Adana merkezli bir soruşturma kapsamında 21 Eylül 2021 tarihinde Adana, Mersin ve Siirt’te yapılan ev baskınlarında Adana Tutuklu ve Hükümlü Aileleriyle Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (ATUHAY-DER) yöneticileri Zakir Akalın ve Sinan Balduz, Halkların Demokratik Partisi (HDP) Çukurova ilçe Eş Başkanı Yaşa Demir’in de aralarında olduğu 9 kişi gözaltına alındı.
(09/187) İstanbul’da Gazetecilerin Yargılandığı Dava…
Mezopotamya Ajansı muhabirleri Sadık Topaloğlu ve Sadiye Eser hakkında İstanbul 22. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 21 Eylül 2021 tarihinde devam edildi.
İddianamede 2 gazetecinin ‘örgüt üyesi olmak’ suçundan cezalandırılması istenmektedir.
Mahkeme duruşmayı 18 Kasım 2021 tarihine erteledi.
(09/188) HDP Eski Milletvekilinin Yargılandığı Dava…
HDP Diyarbakır eski milletvekili Çağlar Demirel hakkında açılan davada verilen mahkumiyet kararının bozulması üzerine davanın yeniden görülmesine Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nde 21 Eylül 2021 tarihinde devam edildi.
Mahkemenin davayı izlemek üzere gelen gazetecilerin mahkeme salonuna alınmasına izin vermediği öğrenildi. Çağlar Demirel duruşmaya katıldı ve savunma yaptı. Savunmaların ardından mahkeme Çağlar Demirel’in tahliyesine karar verdi ve duruşmayı ileri bir tarihe erteledi.
(09/189) İstanbul’da Yargılanan Belediye Başkan Yardımcısı…
Şişli Belediye Başkan Yardımcısı Cihan Yavuz hakkında İstanbul 29. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 21 Eylül 2021 tarihinde görüldü. Mahkeme Cihan Yavuz’un beraatına karar verdi.
Cihan Yavuz 2 Aralık 2020 tarihinde tutuklanmış ve hakkında açılan davanın 15 Nisan 2021 tarihinde görülen duruşmasında tahliye edilmişti.
(09/190) Van’da HDP Yöneticisinin Yargılandığı Dava…
HDP Parti Meclisi üyesi Fırat Keser hakkında Van 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 21 Eylül 2021 tarihinde görüldü. Fırat Keser duruşmaya tutulduğu cezaevinden SEGBİS aracılığıyla katıldı. Savunmaların ardından mahkeme Fırat Keser’i ‘örgüt üyesi olmak’ suçundan 7 yıl 6 ay hapis cezası ile cezalandırdı.
(09/191) Vartinis Katliamı Davası…
Muş’un Korkut İlçesi’ne bağlı Altınova (Vartinis) beldesinde, 17 Mayıs 1993’te Öğüt ailesinden 7’si çocuk 9 kişinin, askerlerin evlerini ateşe vermesi sonucu yanarak ölmesiyle ilgili davada verilen beraat kararının Yargıtay tarafından bozulması üzerine o dönem Hasköy Jandarma Karakol Komutanı olan eski Jandarma Yüzbaşı Bülent Karaoğlu hakkında açılan davanın yeniden görülmesine Kırıkkale 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde 21 Eylül 2021 tarihinde başlandı.
Sanık Bülent Karaoğlu duruşmaya katılmadı. Savunmaların ardından mahkeme Bülent Karaoğlu’nun tutuklanmasına karar vererek duruşmayı 4 Kasım 2021 tarihine erteledi.
Davanın 1 Mart 2016 tarihinde görülen karar duruşmasında mahkeme 4 sanığın da beraatine hükmetmiş, Yargıtay 1. Ceza Dairesi 26 Ocak 2021 tarihinde 3 sanık için beraat kararını onamış, 1 sanık yönünden kararı bozmuştu. Basında yer alan haberlerde, 3 Ekim 2023 tarihine kadar karara bağlanmaması halinde dosyanın zamanaşımı nedeniyle düşeceği bildirildi.
(09/192) Zırhlı Aracın Çarpması Sonucu Yaşamını Yitiren Efe Tektekin Davası…
Efe Tektekin’in (5) 11 Eylül 2019 tarihinde Diyarbakır’ın Bağlar ilçesinde polis zırhlı aracının çarpması sonucu yaşamını yitirmesi ile ilgili polis memuru İ. A. hakkında Diyarbakır 9. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 29 Nisan 2021 tarihinde devam edildi.
İddianamede İ. A.’nın ‘taksirle ölüme neden olmak’ suçundan cezalandırılması istenmektedir.
Mahkeme duruşmayı 23 Aralık 2021 tarihine erteledi.
(09/193) Bitlis’te Sokağa Çıkma Yasağı…
Bitlis Valiliği 21 Eylül 2021 tarihinde yaptığı açıklama ile merkez ilçeye bağlı 2 köyde 21 Eylül 2021 saat 05.00 itibarıyla ikinci bir duyuruya kadar sokağa çıkma yasağı ilan etti. Bitlis Valiliği aynı gün yaptığı ikinci bir açıklama ile sokağa çıkma yasağını 21 Eylül 2021 saat 18.00 itibarıyla kaldırdı.
Sokağa çıkma yasağı ilan edilen köyler: Yenice ve Doğanlı.
(09/194) İstanbul’da Parti Binasına Saldırı…
21 Eylül 2021 tarihinde İstanbul’un Arnavutköy ilçesinde Deva Partisi ilçe binasına kimliği belirsiz kişi ya da kişiler tarafından silahlı saldırı düzenlendi. Ölen ya da yaralanan kimsenin olmadığı saldırı sonucu binada maddi hasar meydana geldiği öğrenildi.
İstanbul Valiliği konuyla ilgili şu açıklamayı yaptı: “Arnavutköy ilçemiz Mustafa Kemal Mahallesi Fatih Caddesi’nde bulunan 2 katlı binaya 21 Eylül 2021 Salı günü (bugün) saat 02.40 sıralarında bir şahsın silahla ateş ettiği ihbarı alınmıştır. İvedilikle olay yerine sevk edilen güvenlik güçlerimizce yapılan araştırmalarda; binanın giriş katındaki işyerine (6) adet mermi, üst katta bulunan Deva Partisi İlçe Teşkilatı binasının penceresine (2) adet merminin isabet ettiği tespit edilmiştir. Olay yerinde yapılan çalışmalarda (8) adet boş kovan elde edilmiş, olayın failinin yakalanması için başlatılan çalışmalar devam etmektedir.”
(09/195) Adana’da Polis Tarafından Basılan Dernek Binaları…
21 Eylül 2021 tarihinde Adana’da ATUHAY-Der ve Çukurova Tutuklu ve Hükümlü Aileleriyle Yardımlaşma Derneği’ne polis tarafından baskın düzenlediği ve yapılan aramada kimi resmi evraklara el konulduğu öğrenildi.
(09/196) Darbe Girişimiyle İlişkilendirilerek Gözaltına Alınan ve Tutuklanan Kişiler…
21 Eylül 2021 tarihinde İstanbul merkezli 8 ilde düzenlenen operasyonlarda 25 kişi; Ankara merkezli bir soruşturma kapsamında 5 ilde düzenlenen operasyonlarda 7 kişi gözaltına alındı.
Konya’da gözaltına alınan 11 kişiden 3’ü 21 Eylül 2021 tarihinde sevk edildikleri mahkeme tarafından tutuklandı. 8 kişi ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
(09/197) Covid-19 Salgını…
Sağlık Bakanlığı, 21 Eylül 2021 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 260 kişinin yaşamını yitirdiğini ve günlük vaka sayısının 29.338 olduğunu açıkladı.
Buna göre 21 Eylül 2021 itibarıyla resmi açıklamalara göre salgın nedeniyle yaşamını yitirenlerin sayısı 62.491, vaka sayısı ise 6.879.677 oldu.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tradresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu,Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire,BBC, DeutscheWelle, Reuters, AFP.