Türkiye İnsan Hakları Vakfı Dokümantasyon Merkezi[1][2][3][4][5]
4 – 6 Aralık 2021 Günlük İnsan Hakları Raporu
(12/038) Operasyonlar ve Saldırılar…
3 Aralık 2021 tarihinde Tunceli’nin Ovacık ilçesi kırsal alanında Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) birimleri ile HPG militanları arasında çıkan çatışmada 1 askerin (Celil Mutlu) öldüğü öğrenildi.
4 Aralık 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, 27 Eylül 2021 tarihinde Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) sınırları içinde yer alan Metina bölgesine yönelik TSK tarafından düzenlenen hava harekatında 3 HPG militanının öldüğü öğrenildi.
(12/039) Van’da Yaşamını Yitiren Mülteci…
5 Aralık 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, Van’ın Özalp ilçesinde İran sınırı yakınlarında bir mülteciye at olduğu bildirilen bir cenazenin bulunduğu öğrenildi.
(12/040) Mardin’de Polisin İşkence ve Diğer Kötü Muamelesine Maruz Kalan Kişi…
3 Aralık 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden 1 Aralık 2021 tarihinde Mardin’in Savur ilçesinde emekli hakim Mehmet Beyazıt Boran’ın kimliğini göstermediği gerekçesiyle polis tarafından yere yatırılıp ters kelepçelendiği ve daha sonra Savur İlçe Emniyet Müdürlüğü’ne götürüldüğü öğrenildi.
Sorumlu polis memurları hakkında adli ve idari soruşturma başlatıldığı öğrenildi.
Konuyla ilgili Mardin Valiliği yaptığı açıklamada şunları belirtti: “01.12.2021 tarihinde Savur İlçe Emniyet Amirliği kadrosunda görevli personellerimizin Savur ilçesi Dilbe Mahallesinde bulunan menfezlerde EYP ve bomba araması yaptıkları esnada bir şahsın yanlarına gelerek ‘beni neden takip ediyorsunuz’ dediği, açık kimlik bilgileri sorulduğunda şahıs kimlik ibraz etmemesi ve personele direnmesi üzerine şahsa kelepçe takılarak, Savur İlçe Emniyet Amirliğine götürülmüştür. Savur İlçe Emniyet Amirliğinde yapılan kimlik tespitinde şahsın kimliği tespit edilmiştir. Konu ile ilgili olarak, müdahalede bulunan personeller hakkında çok yönlü soruşturma başlatılmıştır.”
(12/041) Ankara’da İşkence ve Diğer Kötü Muameleye Maruz Kalan Kişi…
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Ankara il yöneticisi Hüseyin Gökoğlu’nun hakkında gözaltı kararı olmamasına rağmen 5 Aralık 2021 tarihinde Ankara’da evine gelen polisler tarafından fiziksel şiddet uygulanarak, ters kelepçelenerek gözaltına alındığı ve giysilerini giymesine izin verilmeden polis karakoluna götürüldüğü öğrenildi. Haberde ayrıca Hüseyin Gökoğlu’nun götürüldüğü polis karakolunda da işkence ve diğer kötü muameleye maruz kaldığı öğrenildi.
Hüseyin Gökoğlu’nun avukatı basında yer alan açıklamasında şunları belirtti: “Müvekkilin evine 3 Aralık’ta 18.30’da iki sivil polis gelmiş. Seğmenler karakolundan geldiğini söyleyen polisler müvekkilin eşinin telefonuyla görüşerek, müvekkilime ‘10 dakikaya kadar evine gel seni gözaltına alacağız. Gelmezsen de gece 3’te mi 5’te mi olur TEM Şube ekipleri gelir. Genç kızın da var. Genç kızını, çocuğunu huzursuz etme’ diyerek, evinden ayrılmış. Bunun üzerine aynı gün müvekkil karakola gittiğinde hakkında herhangi bir gözaltı ve yakalama kararı olmadığı belirtilmiş. Bir daha polis olduğunu söyleyen kişilerin gelmesi halinde 155’e haber vermesi önerisinde bulunulmuş. (…) 5 Aralık’ta 11.30’da sivil polisler tekrar eve gelerek, müvekkilimi işkence ve kötü muameleyle gözaltına aldılar. Polislerden gözaltı veya yakalamaya dair belge istenmesine karşın herhangi bir resmi belge sunulmadan keyfi işlem yapılmış. Müvekkil 3 Aralık’ta Seğmenler Karakolu’na gittiğinde polisin verdiği tavsiye üzerine gelen kişilerin polis olmayacakları şüphesiyle 155 polis Çağrı Merkezi’ni arayarak, polis ekibi gelmesini talep etmiş. Karakol polisi olduğunu iddia eden kişilere de resmi kıyafetli polisler geldikten sonra ‘ben onların eşliğinde karakola geleceğim’ demesine rağmen işkence, kötü muameleyle gözaltına alınarak, haksız işlem yapılmıştır. Müvekkilim dosyasına sunulmak üzere gözaltı takip tutanağı 5 Aralık 2021 tarihinde Seğmenler Polis Karakolu’nda düzenlendi. Düzenlenen tutanak savcılığa o şekilde sunuldu. Bu yönüyle de yapılan işlem hukuksuzdur. Müvekkilime gözaltı takibi için sivil polislerden bir tanesi kural tanımaz şekilde karakolda da işkenceye devam etmiştir”.
(12/042) İstanbul’da İHD Eş Genel Başkanı’nın Evine Polis Baskını…
İnsan Hakları Derneği Eş Genel Başkanı Eren Keskin’in İstanbul’un Maltepe ilçesinde bulunan evine polis tarafından baskın düzenlendiği öğrenildi. Baskın sırasında Eren Keskin’in evde bulunmadığı bildirildi. Baskının gerekçesinin Eren Keskin’in iki yıl önce Tunceli’de düzenlenen bir panelde sarf ettiği sözler gerekçe gösterilerek açılan bir soruşturma olduğu öğrenildi.
(12/043) Tunceli’de Engellenen Gazeteci…
4 Aralık 2021 tarihinde Tunceli’nin Nazımiye ilçesinde sokak röportajı yapan PİRHA muhabiri Cihan Berk’e polis tarafından müdahale edildiği ve röportaj yapmasına izin verilmediği öğrenildi.
(12/045) Cezaevinde İşkence ve Diğer Kötü Muamele…
4 Aralık 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, Urfa 2 Nolu Cezaevi’nde tutulan ve koğuşlarında yapılan arama sırasında fiziksel şiddete maruz kalan 20 mahpus hakkında ‘kurumda korku, kaygı veya panik yaratabilecek söz veya davranışta bulunma’ iddiasıyla disiplin soruşturması açıldığı öğrenildi. Yine aynı cezaevinde tutulan Mehmet Binici isimli mahpus hakkında ise Kürtçe şarkı eşliğinde halay çektiği gerekçesiyle disiplin soruşturması açıldığı bildirildi.
(12/046) Cezaevinde Sağlık Hakkı Engellenen Mahpus…
3 Aralık 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, Kocaeli Gebze Kadın Cezaevi’nde tutulan Aslı Calıhan isimli bir mahpusun tedavisinin kelepçeli muayene dayatmasını kabul etmediği için yapılmadığı öğrenildi.
(11/047) Abdullah Öcalan ile Görüşme Başvurusuna Cevap Verilmedi…
PKK lideri Abdullah Öcalan’ın ailesi ve vasisi ile İmralı Cezaevi’nde tutulan Ömer Hayri Konar, Hamili Yıldırım ve Veysi Aktaş’ın aileleri ve vasileri tarafından 3 Aralık 2021 tarihinde yapılan görüşme başvurusuna Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından herhangi bir cevap verilmediği öğrenildi.
(12/048) Hakkari’de Gözaltına Alınan Gazeteci…
Hakkari’de polis ile bir servis şoförü arasında yaşanan tartışmayı çeken Colemêrg Haber İmtiyaz Sahibi Mimar Kaya, “çekim yapamazsın” denilerek polis tarafından gözaltına alındı.
Mimar Kaya gözaltına alınmadan hemen önce yaptığı sosyal medya paylaşımında şunları belirtti: “Çevre yolunda şehir içi minibüsü ve özel harekat polisleri arasında yol verme tartışmasını çektiğim için şu anda gözaltına alınmaktayım. Yaşanan tartışmayı çektiğim için yaklaşık bir saattir çevre yolunda polis ekipleri tarafından gözaltına alınıp bekletiliyorum. Basın kartı ve GBT sorgulaması yapılacağı için bekliyorum.”
(12/049) Gözaltına Alınan Halk Meclisleri Üyeleri…
3 Aralık 2021 tarihinde İstanbul merkezli bir soruşturma kapsamında 7 ilde düzenlenen operasyonlarda 25 kişi Halk Meclisleri üyesi oldukları iddiasıyla gözaltına alındı.
Gözaltına alınanlardan isimleri öğrenilenler: Emir Karakum, Vedat Aktemur, Direnç Yüksel, Hazal Bozdoğan, Serkan Fikir, Adalet Karataştan, Ahmet Canpolat, Resul Bayır, Mahsun Boybaş, Hüseyin Gürbüz, Hüseyin Demir, Mustafa Tilki, İsmail Yıldız, Baran Yıldız, Ali Eren Akça, Emrah Yılan.
(12/050) İstanbul’da Gözaltına Alınan BGM Üyeleri…
3 Aralık 2021 tarihinde İstanbul Anadolu Adliyesi’nde görülen bir dava sonrasında Birleşik Gençlik Meclisi (BGM) üyesi olduğu bildirilen 3 kişi gözaltına alındı. Gözaltı gerekçesi öğrenilemedi.
(12/051) İpek Er Davası…
Uzman Çavuş Musa Orhan hakkında İpek Er isimli bir çocuğa cinsel saldırıda bulanarak intihara sürüklediği gerekçesiyle Siirt 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 3 Aralık 2021 tarihinde görüldü.
Musa Orhan duruşmaya SEGBİS aracılığıyla katıldı. Mahkeme Ankara Barosu Kadın Hakları Merkezi ve Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu’nun duruşmaya katılma talebinin reddine karar verdi. Mahkeme duruşmaya SEGBİS ile bağlanan Diyarbakır Baro Başkanı’nın söz alma talebini reddetti. Mahkeme ayrıca sanığın avukatının beyanlarına cevap vermek için söz isteyen müşteki avukatlarını da “Siz daha çok konuştunuz. Bırakın onlar da konuşsun. Siz çok kişisiniz avukat bey tek başına kendini savunmaya çalışıyor” diyerek reddetti. Mahkeme ayrıca İpek Er’ in annesinin sözünü de “Tamam anladık beyanını aldık” diyerek kesti. Savunmaların ardından mahkeme Musa Orhan’ı ilk önce ‘nitelikli cinsel saldırı’ suçundan 12 yıl hapis cezası ile cezalandırdı. Daha sonra bu cezayı 10 yıl indirdi. Ayrıca savcılığın talebine rağmen Musa Orhan’ın tutuklanması yönündeki talebi de reddetti.
Musa Orhan isimli uzman çavuşun cinsel saldırısına maruz kalan İpek Er isimli çocuk, olayın ardından intihar girişiminde bulunmuş ve tedavi gördüğü hastanede 18 Ağustos 2020 tarihinde yaşamını yitirmişti. İpek Er’in yaşamını yitirmesi üzerine 18 Ağustos 2020 tarihinde tutuklanan Musa Orhan, avukatının yaptığı itiraz üzerine 25 Ağustos 2020 tarihinde tahliye edilmişti.
(12/052) Denizli’de ‘Cumhurbaşkanı’na Hakaret’ İddiasıyla CHP Yöneticisinin Yargılandığı Dava…
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Denizli İl Gençlik Kolları Başkanı Tugay Odabaşıoğlu hakkında yaptığı bir konuşmada ‘Cumhurbaşkanı’na hakaret ettiği’ iddiasıyla Denizli Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından hazırlanan iddianame 3 Aralık 2021 tarihinde Denizli 11. Asliye Ceza Mahkemesi’nce kabul edildi.
Tugay Odabaşıoğlu 28 Eylül 2021 tarihinde tutuklanmış, 11 Ekim 2021 tarihinde ise tahliye edilmişti.
(12/053) Van’da MEBYA-DER Üye ve Yöneticilerinin Yargılandığı Dava…
Medeniyetler Beşiğinde Yakınlarını Kaybeden Ailelerle Yardımlaşma Dayanışma ve Kültür Derneği (MEBYA-DER) Eş Başkanı Gülistan Önver’in de aralarında bulunduğu, 10’u tutuklu 17 kişi hakkında derneğin faaliyetleri gerekçe gösterilerek Van 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın görülmesine 3 Aralık 2021 tarihinde başlandı.
İddianamede 17 kişinin ‘örgüt üyesi olmak’ suçundan cezalandırılması istenmektedir.
Savunmaların ardından mahkeme 10 kişinin tahliyesine karar verdi ve duruşmayı 18 Şubat 2022 tarihine erteledi.
10 kişi 28 Mayıs 2021 tarihinde tutuklanmıştı.
(12/054) Şırnak’ta Yargılanan DTP Yöneticisi…
Kapatılan Demokratik Toplum Partisi’nin (DTP) Şırnak İl Başkanı Halil İrmez hakkında Şırnak 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan davanın karar duruşması 3 Aralık 2021 tarihinde görüldü. Mahkeme ‘örgüt üyesi olmak’ suçundan Halil İrmez’i 9 yıl hapis cezası ile cezalandırdı ve İrmez’in tutuklanmasına karar verdi. Kararla birlikte duruşmada hazır bulunan Halil İrmez tutuklandı ve cezaevine götürüldü.
(12/055) Mardin’de Yasaklanan Tiyatro Oyunu…
3 Aralık 2021 tarihinde basında yer alan haberlerden, Mardin Valiliği’nin Amed Şehir Tiyatrosu tarafından sahnelenecek olan Kürtçe Tartuffe oyununa kentteki eylem ve etkinlik yasağını gerekçe göstererek izin vermediği öğrenildi.
(12/056) Eylem ve Etkinliklerin Yasaklandığı İl…
Mardin Valiliği 3 Aralık 2021 tarihinde yaptığı açıklama ile il genelinde gösteri yürüyüşü ve açık hava toplantılarını 3 Aralık 2021 itibarıyla 15 gün süreyle yasakladı. Basın açıklaması, el ilanı bildiri, broşür dağıtmak, afiş, poster asmak ve açmak, meşale yakma ve taşıma, anket yapılması, açlık grevi, oturma eylemi, stant, imza kampanyası, çadır kurma, protesto eylemi ve benzeri eylem ve etkinlikler ise mülki idare amirinin iznine bağlandı.
(12/057) Covid-19 Salgını…
Sağlık Bakanlığı, 3 Aralık 2021 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 187 kişinin yaşamını yitirdiğini ve günlük vaka sayısının 21.495 olduğunu açıkladı.
Sağlık Bakanlığı, 4 Aralık 2021 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 228 kişinin yaşamını yitirdiğini ve günlük vaka sayısının 20.374 olduğunu açıkladı.
Sağlık Bakanlığı, 5 Aralık 2021 tarihinde Covid-19 salgını nedeniyle Türkiye’de 185 kişinin yaşamını yitirdiğini ve günlük vaka sayısının 19.357 olduğunu açıkladı.
Buna göre 5 Aralık 2021 itibarıyla resmi açıklamalara göre salgın nedeniyle yaşamını yitirenlerin sayısı 77.380, vaka sayısı ise 8.901.117 oldu.
3 Aralık 2021 tarihinde Antalya’da eczacı Bülent Gülhan, Kocaeli’nde eczane teknisyeni Mehmet Emin Ünlü, Konya’da eczacı Ekrem Ayrancı olmak üzere 3 sağlık çalışanı Covid-19 nedeniyle yaşamını yitirdi.
[1] Dokümantasyon Merkezi’nin hak ihlali raporu kesinleşmediği ölçüde iddiadır, ihlal iddiası yargı kararları dahil olmak üzere Dokümantasyon Merkezi’nin derinlikli araştırmaları sonucu ya kesinleşerek veri olur veya hak ihlali bilânçosundan çıkarılır.
[2] E-posta grubuna üye olmak için: dokumantasyon@tihv.org.tradresine konu başlığına ‘günlük insan hakları raporu üyelik talebi’ yazarak boş e-posta atınız.
[3]https://www.facebook.com/TIHV.HRFT
[4]https://twitter.com/insanhaklari
[5]Genel Kaynak ve Bilgi Notu: Günlük İnsan Hakları Raporu,Dokümantasyon Merkezi’nin her gün taradığı aşağıdaki gazete, haber ajansı ve internet sitesi haberlerinden ve TİHV’nin ilişki ağından edindiği bilgilerden yararlanılarak hazırlanmaktadır: Vatan, Milliyet, Hürriyet, Habertürk, Evrensel, Birgün, Cumhuriyet, Fırat Haber Ajansı, Jinnews, ETHA, Mezopotamya Ajansı, Yurt, Yeni Yaşam, NTV, Yeni Asya, Bianet, Halkinsesi.tv, Cnnturk, Tr724, İleri Haber, Siyasi Haber, Alınteri, Kızılbayrak, Sendika.org, Yüksekova Haber, T24, Diken, Gazete Karınca, Gazete Duvar, Haber Sol, El Cezire,BBC, DeutscheWelle, Reuters, AFP.